Tíminn - 14.09.1975, Blaðsíða 28

28
TtMINN
Sunnudagur 14. september 1975.

oc ALFA-LAVAL
Flórsköfukerfi
BÆNDUR!
Hafið þið hugsað út í það hvort er ódýrara
að útbúa Fieytiflóra í fjós ykkar,
eða að setja í það Flórsköfukerfi?
Eigum til með stuttum fyrirvara hin vinsælu
Flórsköfukerfi frd Alfa-Laval.
Kynnið ykkur þessa nýjung í tæknibúnaði
fjósa og hafið samband við
okkur sem fyrst og leitið nónari upplýsinga
Samband islenzkra samvinnufélaga
$ VÉLADEILD Ármula 3 Reykjavik simi 38900
BREF
TIL
DÓTTUR
MINNAR
(ef ég ætti hana)
ERICA YONG er rithöf-
undur af bandariskum
Gyðingaættum, þritug
að aldri, búsett i New
York. Hún gaf út ljóða-
bók 1971 og hefur skrifað
ljóð, smásögur og bók-
menntagagnrýni i ame-
risk timarit — m.a.
,,Ms”, rit kvennahreyf-
ingarinnar.
Þegar fyrsta skáldsaga hennar
„Hrædd við að fljúga” kom út
haustið 1973, vakti hún athygli
fyrir djarft tungutak og persónu-
legan stil, og hún varð strax met-
sölubók.
,,Hrædd við að fljúga” fjallar
um Isadoru Wing, sem eftir fimm
ára hjónaband stingur af og fer i
hringferð um Evrópu með brezk-
um sálfræðingi með falleg augu
og lífsskoðun existensfalista. Isa-
dora erhaldin flughræðslu i öllum
skilningi orðsins, en ákveður að
láta það ekki hindra sig i að
fljúga. Hún yfirgefur mann sinn
til aö uppfylla nú einu sinni óskir
sinari stað þess að láta sér nægja
dagdrauma. Bráðlega yfirgefur
elskhugi hennar hana i Paris og
fer aftur til fjölskyldu sinnar, og
hún sér, að hann gerir ekki sömu
kröfur um heiðarleika og hún, og
að frelsi hans og „existensial-
ismi”, sem slógu henni ryki i
augu, voru hluti af sumarleyfis-
áætlunum hans.
Eftir nokkurt hugarstrið fer
hún aftur til eiginmanns sins
óviss um framtiðina, en vissari
um sjálfa sig, og a.m.k. i bili laus
við hræðsluna. A ferðalaginu með
elskhuga sinum hefur hUn oröið
að gera upp við sig fjölskyldumál
sin, gyðinglegt og ameriskt um-
hverfi, þá kynhegðun, sem hUn
hafði vanizt, æskudrauma sina og
stöðu sem persónu.
í eftirfarandi grein fjallar
Erica Yong um hina ævafornu
togstreitu, sem á sér stað innra
með konunni milli vinnu utan
heimilis og fjölskyldulffs, ástar
og starfsframa.
Sjálf kaus hUn að eignast ekki
barn fyrr, en hún hefði haslað sér
völl sem rithöfundur. „Stundum
sé ég eftir þvi. Stundum held ég,
að ég hefði getað gert hvort
tveggja. Stundum finnst mér ég
hafa gert rétt,” skrifar hún.
Ófullnægð
á annan hátt
Mér virðist oft, að fólk, sem
dregur það að eignast börn (eða
eignast aldrei nein) hugsi miklu
meira um barnauppeldi og það að
eignast börn en þeir, sem eignast
börn snemma.
Ég var ekki ein þeirra. Þegar
flest bekkjarsystkini min (vorið
og sumarið 1963) giftust og
eignuðust eitt, tvö, þrjú börn i
röð, vissi ég, að ég varð að hasla
mér völl sem rithöfundur áður en
ég færi yfirleitt að hugsa um börn
— hvað þá meira.
Að sumu leyti sé ég eftir þessu.
Að sumu leyti finnst mér, að ég
hefði getað gert hvort tveggja. Og
stundum finnst mér ég tæpast
geta valið. Ég var altekin þörf til
þess að verða eitthvað. Ég varð
að fá að skrifa, og allt, sem staðið
gat I vegi fyrir þvi, fyllti mig
hræðslu. Min eigin móðir hafði átt
I mikilli togstreitu, sem skapaðist
af löngun hennar til að mála ann-
ars vegar og væntumþykju á okk-
ur þrem dætrum sinum hins veg-
ar — dæmíð, sem ég hafði fyrir
mér um að takast á við hvort
tveggja var ekki uppörvandi.
Þvi hét ég sjálfri mér þvi að
verða ekki ófullnægð á sama hátt
og móðir min — og nU er ég ófull-
nægð á annan hátt i staðinn.
Þrisvar sinnum
duglegri
Eftir að hafa átt töluverðri vel-
gengni og frægð að fagna, eftir að
hafa notiö þess að nokkru leyti og
I annan tima verið þreytt og ör-
vilnuö vegna þess, er mér nUljós-
ari en nokkru sinni þörfin á einka-
lifi — fjölskyldu, börnum, manni
að hlæja með i eldhúsinu, lesa
með I rúminu og vera góður við
þegar maður þarf að láta vera
góðan við sig.
Útkoma bókar minnar hefur
orðið til þess, að mér er ljóst
hversu tómlegtlífið verður, þegar
þvi er aðeins lifað opinberlega —
eða aðeins á pappirnum. Vissu-
lega er lif starfandi rithöfundar
bara „eins konar lif” (eins og
Graham Greene kallar það), þar
er hann ver svo mörgum timum
við ritvélina með uppfundnum
persónum. En þó þarf hann
annars með; heimilis, fjölskyldu,
tilfinningasambönd við aðra. Allt
fólk þarfnast hvors tveggja —
ytra árangurs og innra lifs — en,
þvi miður, meðan karlmenn hafa
næstum alltaf getað fengið hvort
tveggja, hafa konur verið neydd-
ar til að velja. Væru þær mæður,
hafa þær venjulega fengið svo
litla hjálp við barnauppeldið hjá
mönnum sinum, að þær hafa ver-
ið neyddar til að hætta aö hugsa
um árangur i starfi — a.m.k.
meðan börnin voru litil. Væru
þær i áhrifastöðum, hafa þær oft
orðið að fórna þvi að eignast fjöl-
skyldu, þar sem knýjandi hefur
verið fyrir þær að standa sig i
starfinu. Þær hafa orðið að vera
þrisvar sinnum duglegri en karl-
mennirnir starfsbræður þeirra til
þess yfirleitt að komast til áhrifa
— og andstætt þeim hafa þær ekki
átt maka, sem hefur hugsað um
heimilið og börnin og sett matinn
á borðið, meðan þær voru úti I
samkeppninni um frama i þjóð-
félaginu.
Nota aðeins hluta af
hæfileikum sinum
Það, sem ég vildi helzt óska
ófæddri dóttur minni er, að,það
veröi ekki svona erfitt að velja,
þegar hún verður fullvaxta kona.
Ég vona, að hún muni alast upp i
heimi, þar sem karlar leyfa sér
að njöta þess að vera feður og
reyna að haga störfum sinum
þannig, að þeir geti eytt meiri
tima með börnum sinum.
Ég vona, að hún kynnist heimi,
þar sem körlum finnst þeim ekki
standa ógn af konum á vinnu-