Tíminn - 14.09.1975, Qupperneq 40

Fundu fornan silfursjóð í nógrenni Reykjavíkur
Elzti peningurinn frd órinu 1663
HHJ—Rvik. — Mér dettur helzt i
hug, að þarna hafi einhver ferða-
langur týnt buddunni sinni, sagði
Þór Magnússon þjóðminjavörður,
þegar Timinn spurði hann um
silfursjóðinn, sem tveir ungir
Reykvikingar fundu undir
moidarbarði i Fossvallaklifi, i
grennd við Lækjarbotna, rétt hjá
gamla þjóðveginum frá Reykja-
vík austur yfir fjall. Alls hafa ell-
efu silfurpeningar fundizt á þess-
um stað og er hinn elzti frá 1663.
Ungu mennirnir sem fundu
silfrið heita Asmundur Bjarnason
og Stefán Baldursson. — Það var
Asmundur, sem fann fyrstu
peningana, þegar hann var þarna
i gönguferð í fyrrasumar, sagði
Stefán i viðtali við blaðið. Þá sá
hann glytta á peninga i rofbarði.
Siðar um sumarið bættust nokkrir
við og siðustu peningana fundum
við niina i sumar. Auðvitað er
ekki Utilokað, að fleiri peningar
leynist i barðinu, þótt við fyndum
enga I siðustu ferðinni.
Mjög er fátitt, að silfursjóðir
finnist hér. Kunnugt er um þrjá
foma sjóði, Ur Gaulverjabæ, frá
Ketu á Skaga og SandmUla i
Bárðardal. Auk þessa nýfundna
sjóðs hefur svo fundizt einn frá
siðari öldum — það voru spesiur,
sem fundust austur I Holtum.
Fremur laklegt silfur er i
silfurpeningunum ellefu og er það
mjög blandað bronsi. Elzti
peningurinn er sleginn 1663, en
hinn yngsti 1809 og allt eru þetta
skildingar.
Peningarnir ellefu, sem nú
eru i Þjóðminjasafni. Flestir
eru þeir frá 18. öld, en þrír
þeir elztu eru þó slegnir á
ofanverðri 17. öld og hinn
yngsti 1809.
Timamynd G.E.
Nýi miðbærinn er
erfiðasta eldvarna-
verkefni sem unnið
er á Norðurlöndum
Þeir Asmundur Bjarnason
og Stefán Baldursson sýna
hér, hvar þeir fundu pening-
ana. Timamynd Róbert.
Kristjón Friðriksson ræddi um
efnahagsmól íHrunamannahreppi
Gsal—Reykjavik. — Brunamála-
stofnun rikisins hefur fengið tii
liðs við sig danskan sérfræðing til
að vinna að gerð brunatæknilegra
skilmála fyrir nýja miðbæinn við
Kringlumýrarbraut. Danski sér-
fræðingurinn telur að þetta verk-
efni sé eitt það erfiðasta og
vandamesta sinnar tegundar,
sem nú er unnið á Norðurlöndum
— en um er að ræða 190.000
fermetra brunaeiningu, þ.e.
svæði undir einu og sama þakinu.
Bárður Danielsson, forstjóri
brunamálastofnunarinnar sagði i
viðtali við Ti'mann, að aðalvanda-
málið hvað brunavarnir snerti,
væri vegna yfirbyggðu gatnanna.
— 1 langflestum tilvikum
byggjast, fyrirbyggjandi bruna-
varnir á þvi, að húsum er skipt i
brunaeiningar og algengasta
skiptingin er sú, að götur milli
húsaraða skipti hverfum i mis-
munandi margar brunaeiningar,
— og að jafnaði er talið, að þótt
eldur komi upp i húsi öðrum
megin götu,séuhúshinum megin
götu óhult. Hins vegar gildir þetta
ekki lengur, þegar götur eru yfir-
byggðar.
Nýi miðbærinn er mjög stór
brunaeining og þvi gæti hugsazt,
að ef engar fyrirbyggjandi bruna-
vamir yrðu gerðar þar brynni
hann I heilu lagi. — Það er aug-
ljóst, að slikt er áhætta, sem ekki
er hægt að taka, sagði Bárður, —
og þvi er það skilyrði okkar, að
hægt verði að opna helming af
yfirbyggingu gatnanna á
nokkrum sekúndum ef eldsvoði
bry tist út — og hér er þvi fyrst og
fremst um tæknilegt vandamál að
ræða.
Bárður nefndi að i þessu hverfi
yröi að öllu jöfnu allmargt fólk,
þvi þarna ættu að vera verzlunar-
hús, skrifstofuhús, samkomuhús
og fleira. — Fólk er talið öruggt,
ef það kemstúr logandi húsi niður
á götu sagði Bárður en það telst
hins vegar ekki öruggt, þótt það
bjargi sér út úr brennandi húsi
niður á yfirbyggða götu, — og þar
erum við komnir að öðru vanda-
máli.
Bárður kvað eldhættu vera all-
mikla i jafn fjölþættu þjónustu-
hverfi, aðspurður um hliðstæður
hvað varðar yfirbyggðar götur
annars staðar I heiminum, sagði
hann, að mjög fátitt væri, að göt-
ur væru yfirbyggðar og af stærð,
sem þessari væri engin. Hann
kvað þó sennilegt, að i Bandarikj-
unum væru vöruhús af svipaðri
stærð, en að bera þau saman við
nýja miðbæinn kvað hann erfitt,
þar sem Bandarikjamenn hefðu á
að skipa svo margfalt öflugra
slökkviliði.
Bárður sagði, að ljóst væri, að
fyrirbyggjandi brunavarnir yrðu
mjög ódýrar og sagði hann, að
bæði borgarróði og arkitektum
miðbæjarins hefði verið greint frá
þvi, að ef þeir vildu hafa skipu-
lagið eins og ákveðið hefur verið,
yrðu þeir að sættast á tillögur
brunamálastofnunarinnar varð-
andi fyrirbyggjandi brunavarnir.
Vatn er nægjanlegt i þessum
borgarhluta, að sögn Bárðar, en
jafnframt gat hann þess, að á
mörgum svæðum i borginni væri
hreinlega ekki hægt að byggja
yfirbyggðar götur vegna vatns-
skorts.
Bárður sagði að skilmálar
varðandi brunavarnir nýja
miðbæjarins
megindráttum.
lægju fyrir i
NÝLEGA buðu áhugamenn um
þjóðfélasmál Kristjáni Friðriks-
syni iðnrekanda til fundar i
Félagsheimilinu að Fiúðum, i
Hrunamannahreppi. Flutti
Kristján þar fyrirlestir sinn um
fiskveiðar og efnahagsmál.
t erindi þessu fjallar Kristján
um nýja stefnu ihagnýtingu fiski-
stofna við strendur landsins og
uppbyggingu iðnaðar lands-
manna.
Var gerður góður rómur að
máli frummælanda og stóðu
umræður fram yfir miðnætti.
Kristján Friðriksson fyrir-
hugar að ferðast um landið með
fyrirlestur sinn.
5000 ISLENDINGAR
HÁSKÓLAMENNTAÐ-
IR • VERÐA 7400 1980
SJ—Reykjavik. Áformað er að
efna til ráðstefnu i haust um at-
vinnumál háskólamanna. Ekki er
búið að ákveða hvenær ráðstefn-
an verður eða hverjir fyrirlesarar
verða. Að undanförnu hefur á
vegum Bandalags háskólamennt-
aðra mann, verið unnið að þvi að
ákvarða fjölda háskólamennt-
aðra manna hér á landi og gera
spá um, hvernig hann muni þró-
ast. Magnús Skúlason hefur ur.nið
að þessu fyrir bandalagið. Gert er
ráö fyrir, að háskólamenntaðir
Islendingar verði um 5000 í árslok
1975, en 7.400 um áramótin 1980-
81. Samkvæmt spánni verður
aukningin 45% á þessu fimm ára
timabili, en frá 1970 til 1975
fjölgaði háskólamenntuðum hér á
landi mun meira eða um 67%.
Gera má ráð fyrir, að um 300
háskólamenntaðir fslendingar
dveljist erlendis. Mannafli
háskólamenntaðra manna (þeir,
sem eru i starfi eða leita starfa)
er þvi um 4.700 i árslok 1975, en
heildarmannaflinn er þá um
93.500. Háskólamenntaðir menn
starfa nær eingöngu við þjónustu-
greinar. Heildarmannafli þeirra
er um 45.300. Háskólamenntaðir
menn eru þvi um 5% af heildar-
mannaflanum og um 10.4% af
mannafla i þjónustugreinum.
Sambærilegar tölur fyrir árið
1968 eru 3.3% og 7.9%. Fyrir’árið
1980 eru þær hins vegar áætlaðar
6.8% og 13.5%.
Fram til 1980 er áætluð aukning
mannafla i þjónustugreinum
6.600, þ.e. 6.600 ný atvinnutæki-
færi bjóðast. A sama tima er
áætlað, að mannafli háskóla-
manna vaxi um 2.100 eða tæplega
32% af mannaflaaukningu þjón-
ustugreina.
Mannfjöldi á landinu um næstu
áramót er áætlaður 216.600, þar af
teljast 93.500 mannafli, þ.e. eru i
vinnu eða leita vinnu. Þar af
starfa 15% i frumvinnslugrein-
um, 36.6% I úrvinnslugreinum,
48.4% i þjónustugreinum. 1968
voru samsvarandi tölur 18.4%,
40.1%, og 41.5% og 1980 er spáð að
þær verði 13.2%, 36.2% og 50.6%.
A þessu ári er fjöldi nýstúdenta
21% af heildarfjölda 19 ára ung-
menna i landinu og nær sama
hlutfall innntast í Haskóia Is-
lands, en 1974 nokkuð hærri hlut-
fallstala eða 22.2%, en stiglækk-
andi árin áður. Spáð er, að 1976
verði 21.5% 19 ára stúdentar, en
árin 1977-1980 er hlutfallstalan
orðin stöðug eða 23% af 19 ára ár-
göngunum.
Við áætlun þessa um fjölgun
háskólamenntaðra Islendinga
fram til 1981 er stuðzt við spá
Raunvisindastofnunar Háskólans
um nemendafjölda við H.í. árin
1975-1980., auk upplýsinga frá
H.I., T.I., K.H.I., Búnaðarskólan-
um á Hvanneyri og Lánasjóði is-
lenzkra námsmanna. Þá er gert
ráð fyrir dánarlikunum 6.9 af
þúsundi, sem er meðaldánartala
allra aldursflokka undanfarin ár.
fyrir góéan mat
ͧJ KJÖTIÐNAÐARSTÖÐ SAMBANDSINS
Sunnudagur
14. september 1975
5ÍM112234
«ERRft
GftRÐURINN
A'ÐALSTRfETI 3
SIS-rODUH
SUNDAHÖFN
r