Tíminn - 16.11.1975, Blaðsíða 23

Sunnudagur 16. nóvember 1975.
TÍMINN
23
Hljóðaklettar eru svo frægur staður, að naumast er þörf að hafa um þá
mörg orð hér. Þessi mynd er þaðan. Ljósm. Páll Jónsson.
© Ásbyrgi
snöggar hlákur komu á veturna,
þannig að snjórinn sigi dálitið ört,
en færi þó ekki. Þá braut hann
stundum tré, en sjaldan þó i stór-
um stil. Og að sumu leyti eru
snjóþyngslin i Byrginu góð fyrir
gróðurinn þar. Jörðin var að jafn-
aði vel á sig komin á vorin, og
miklu betur en ef hún hefði verið
ber og hlifðarlaus. Frá þvi að ég
'kom i Ásbyrgi árið 1938, og þang-
að til ég fór þaðan árið 1961, óx
birkiskógurinn þar mjög mikið.
Uppvöxtur,
félagsiif
og sjálfsnám
— Þingeyingar hafa löngum
haft orð á sér fyrir félagslyndi.
Tókst þú ekki þátt I félagsmálum
á meðan þú áttir þar heima?
— Jú, vist var þar um heilmik-
inn félagsskap að ræða, eins og
viöar I sveitum. Ungmennafélag
reis þar á legg skömmu eftir
aldamótin, og siðar komu kven-
félag, búnaðarfélag og lestrar-
félag. Ég komst ekki hjá þvi að
taka þátt i sllkri starfsemi. Ég
átti sæti i hreppsnefnd all-lengi,
og var þar af nitján ár oddviti.
Sýslunefndarmaður var ég
ur. — Um öll þessi störf á ég
nokkru lengur. — Um öll þessi
störf á ég einungis góðar endur-
minningar, þótt sumum þyki þau
argsöm.
Um lestrarfélagiö má það
segja, að það átti gott bókasafn,
sem reyndist mönnum ákaflega
drjúgt, bæði til skemmtunar og
sjálfsnáms á vetrum.
— Næöi til lestrar hefur verið
allgott áður en útvarp og sjón-
varp komu til sögunnar?
— Jú, að sjálfsögðu var það
svo. Keldhverfingar áttu við tals-
vert mikla einangrun að búa, áð-
ur en Reykjaheiðarvegur kom og
svo siöar Tjörnesvegur. bað var
yfir háan fjallveg að fara til
Húsavikur. Núer þetta gerbreytt,
einkum eftir að Tjörnesvegurinn
kom, sem oftaster fær allan árs-
ins hring. Einagrunin er úr sög-
unni.
— Segöu mér nú eitt, áður en
viö gleymum alveg að minnast á
þaö: Ekki ert þú fæddur i As-
byrgi?
— Nei, nei. Ég fæddist i Arna -
nesi i Kelduhverfi. Foreldrar
minir voru Jóhann Jóhannsson,
sem fæddur var á Hofi á Flat-
eyjardal, en móðir min var
Sigurveig Árnadóttir frá
Ytra-Alandi I Þistilfirði. Þau hófu
búskap i Arnanesi árið 1890 og
bjuggu þar alla sina búskapartið.
Ég ólst svo upp i Arnanesi við
öll algeng sveitarstörf þeirra
gömlu og góðu tima. Meginverkið
var fjárgæzla I einhverri mynd,
ogstóð hún I rauninni allan ársins
hring framan af árum á meðan
fráfærur voru um hönd hafðar, en
þær munu hafa verið lagðar niður
heima árið 1918. Hlunnindi voru
ekki mikil, en þó var silungsveiði
nokkur, og þorskur var veiddur til
heimilisnota, og selveiöi var
dálitil á Vorin.
öll þessi störf voru nógu fjöl-
breytt til þess að vera skemmti-
leg, og ekki sizt engjaheyskapur-
inn á sumrin. Hann fannst mér
alltaf skemmtilegur, þótt nú á
dögum myndu þau vinnubrögð
sjálfsagt þykja frumstæð.
— Og þetta er auðvitaö , löngu
fyrir þann tima, þegar sjálfsagt
þótti að senda næstum hvern ung-
ling I langskólanám, hvort sem
hann hefur getu eða löngun til
sliks eða ekki?
— Já, mikil ósköp. Ég held að
ég muni það rétt, að öll min skóla-
ganga fyrir fermingu, hafi verið
þau tvö skipti, sem ég var i far-
skóla hálfan mánuð hvoru sinni.
Það var öll min barnaskóla-
ganga. A þeim árum var ekki nóg
að láta sig langa i skóla. Meira
þurfti til, og ekki hlaupið að þvi að
láta slikar vonir rætast. Samt
varö það nú svo, að ég fór i
bændaskólann á Hvanneyri
haustiö 1924 og var þar f tvo vet-
ur. Ég tel mig hafa haft mjög gott
af þeirri skólagöngu, þótt hún
yrði ekki lengri en þetta, og ekki
sizt að fá að kynnast jafnágætum
mönnum og þeim, sem þá voru i
kennaraliði skólans. Skólastjóri
var Halldór Vilhjálmsson, en
meðkennarar hans, voru þeir
bórir Guðmundsson frá Gufudal,
Steingrimur Steinþórsson frá
Litlu-Strönd og Þorgils Guð-
mundsson frá Valdastöðum. Þar
mátti segja að valinn maður væri
I hverju rúmi. Skólabragurinn
var lika með miklum ágætum,
enda á ég margargóðar minning-
ar um skólafélaga mina á Hvann-
eyri. — Og þá er upp talin sú
skólaganga sem ég hef notið um
dagana.
Ilamingjuinaður
— Hefur þú samt ekki verið
hamingjumaður i einkalifi þinu,
þótt þú hefðir að sjálfsögðu getað
þegið að njóta meiri skóla-
menntunar?
— Það var gott að þú skyldir
spyrjasvona. Ég vilekki að neinn
haldi að ég sé að barma mér eða
bera lóminn, þvi ég hef einmitt
verið mjög mikill hamingjumað-
ur. Ég kvæntist ágætri konu,
Sigrúnu Baldvinsdóttur frá
Ófeigsstöðum i Ljósavatns-
hreppi. Við eignuðumst fjögur
börn, sem öll eru búsett hér á
Reykjavikursvæðinu. Það var
okkur mikill styrkur, þegar að þvi
kom að við hlutum að flytjst hing-
að, þvi sannast að segja var
okkur talsvert erfitt að yfirgefa
Asbyrgi og alla gömlu vinina
fyrir norðan. En við hjónin höfum
ekki einungis átt barnaláni að
fagna, heldur einnig tengda-
barna- og barnabarnaláni.
— Hvað tókst þú þér fyrir
hendur, eftir að hingað suður
kom?
— Ég gerðist starfsmaður
Búnaðarbanka Islands, lengst af i
Stofnlánadeild landbúnaðarins.
Þar kynntist ég mörgum ágætum
mönnum og þar hefur mér þótt
gott að starfa.
— Það er sagt, að allir Þingey-
ingar yrki. Notaðir þú ekki kvöld-
vökurnar til bóklesturs og
yrkinga?
— Ég notaðiþær mikið til bók-
lesturs, en um yrkingarnar held
égað sébezt að tala sem fæst. Að
visu byrjaði ég mjög snemma að
böggla saman einhverju i bundnu
máli, og sú árátta hefur fylgt mér
fram á þennan dag, en slikt er al-
gengt um þá, sem eitthvað eru
bókhneigðir, og varla i frásögur
færandi.
„Oft varð mér
gengið i gilið....”
Ég gat þess áðan, að mér hefði
fallið dálitið þungt að verða að
yfirgefa heimahagana fyrir norð-
an. Þá reynslu þekkja margir.
Um þetta geröi ég tvær visur eftir
að ég var kominn hingað suður,
og þú mátt min vegna prenta þær
hér meö, ef þér sýnist svo. Þær
heita Vistaskipti og eru svona:
Þegar að mér elda seið
ungar vorsins glóðir,
hugurinn er á hraðri leiö
heim á fornar slóðir.
Minninganna mjúka vef
margur tiðum rekur.
Það sem áður átt ég hef
enginn frá mér tekur.
En fyrstviö fórum á annað borð
að tala um visnaframleiðslu
mina, held ég að ég.ætti að láta
fljóta hér með kvæði, sem ég
kallaði Eftirmála. Það er eftir-
máli við ljóðasyrpu, og við skul-
um enda þetta spjall okkar á þvi:
Oft varð mér gengið i gilið,
gömul sögn hermdi þar,
að gull væri i gilinu fólgið,
grafið á afviknum stað.
Með haka og skóflu i höndum
hóf ég þar margoft leit,
en hálfverk á stopulum stundum
eru staðlitil fyrirheit.
Ekki er við aðra að sakast
þó eitthvað sé miður ljúft.
Ég veit hvi mér gafst ekki guilið:
Ég gróf aldrei nógu djúpt.
— VS
SVEFNBEKKJfl
BRUÐUVAGNAR
Búðarverð
kr. 7.950 -
Heildsölu-
birgðir:
INGVAR HELGASON
Vonarlandi v/Sogaveg, simar 84510 og 84510
ATHUGIÐ! Nýir eigendur. — Ódýrir svefnbekkir, einbreiöir og tví-
breiðir, stækkanlegir. Svefnstólarog svefnsófasett væntanlegt. Falleg
áklæði nýkomin.
Gjörið svo vel að lita viö eða hringja. Sendum gegn póstkröfu um land
allt. Opið til kl. 22 þriöjudaga og föstudaga og til kl. l laugardaga. —
Athugið, nýir eigendur.

Japönsku NYLON hjólbarðarnir.
Allar vörubílastærðir.
825x20, — 900x20, — 1000x20 og 1100x20
seldar ó Tollvörulagersverði gegn staðgreiðslu
Verkstæðið opið alla daga
fró kl. 7.30 til kl. 22.00.
GÚNimifVINNIISTOFAN”
.. SKIPHOLTI 35, REYKJAVlK, SÍMI 31055
" ' - _______. - , ,______jj