Tíminn - 09.12.1975, Blaðsíða 20

20
TÍMINN
Þriðjudagur 9. desember 1975.
Réttarvernd:
Samtök sem gæta hags-
muna einstaklingsins
Þrír af stofnfélögum Réttarverndar á fundi með blaðamönnum
nýlega: Frá vinstri Inga Birna Jónsdóttir, Gunnlaugur Stefánsson og
Vilborg Harðardóttir. Timamynd: Gunnar.
gébé— Rvik — ótalmörg dæmi
eru til um einstakiinga hér á
landi, sem komizt hafa I kast við
iögin i einhvérri mynd, en vita
ekki hvert þeir eiga að snúa sér tii
aö fá aðstoð, siðferðilega, fjár-
hagslega eða lögfræðilega fyrir-
greiðslu, sem oftast er rándýr. Á
aiþjóðamannréttindadaginn, sem
er á rnorgun, 10. desember, hefur
hópur áhugafólks boðað til stofn-
fundar Réttarverndar, sem eru
samtök um réttarstöðu einstaki-
inga. Markmiðið með félags-
stofnuninni er að berjast fyrir
mannréttindum og veita þeim
réttarvernd, sem órétti eru beittir
eða eiga i einhverjum lagalegum
erfiðleikum og þarfnast aðstoöar.
Nokkur timi er liðinn siðan und-
irbúningur hófst að stofnun þessa
félagsskapar, en i nágrannalönd-
um okkar, Danmörku, Sviþjóð og
Noregi, eru samsvarandi félaga-
samtök starfandi. Aætlað er að
hafa samband við þau, og þá
einnig skyld félagasamtök hér á
landi. Þá mun jafnframt verða
leitað samstöðu við lögfræðinga,
sem vilja vinna að réttarbótum,
og hafa þegar f jölmargir iögfræð-
ingar sýnt áhuga á samtökum
þessum.
Mark-ið félagssamtakanna
verður að veita einstaklingum,
sem til þess leita, siðferðilega og
fjárhagslega aðstoð til þess að ná
rétti sinum, en samtökin verða
fjármögnuð með félagsgjöldum
og fjárframlögum áhugafólks. Þá
'munu samtökm beita sér fyrir
endurbótum á lögum, reglugerð-
um og starfsháttum réttarkerfis-
ins og vinna að þvi að afgreiðslu
dómsmála verði hraðað, en
seinagangurlnn i dómskerfinu
hefur oft orðið þess valdandi, eins
og dæmi eru til um, að menn hafa
beðið i mörg ár eftir að dómur
félli i máli þeirra. Einnig munu
samtökin berjast fyrir þvi að
koma á fullnægjandi upplýsinga-
skyldu stjórnvalda.
Tekið skal fram, að samtökin
verða ekki bundin neinum póli-
tisknm flokkum, en félagar i
Réttarvernd geta allir orðið, sem
náð hafa 16 ára aldri og vilja
vinna að markmiðum félagsins.
Stofnfundurinn verður haldinn að
Hótel Esju kl. 20:30 miðvikudag-
inn 10. desember. Framsögu á
fundinum hafa þeir Thor Vil-
hjálmsson rithöfundur og séra
Sigurður Haukur Guðjónsson, en
fundarstjóri er Inga Birna Jóns-
dóttir.
Allir vildu Stjörnur vorsins
kveðið hafa
— viðhafnarútgáfa í tilefni afmælis
Tómasar Guðmundssonar
í TILEFNI af 75 ára afmæli Tóm-
asar Guömundssonar hinn 6.
janúar nk., gefur Almenna bóka-
félagið út viðhafnarútgáfu af
Stjörnum vorsins. Verður þessi
útgáfa myndskreytt af Steinunni
Marteinsdóttur, sem sér um allt
útlit bókarinnar, en Kristján
Karlsson annast útgáfuna og rit-
ar formála fyrir ljóðunum. Bókin
verður gefin út I mjög takmörk-
uðu upplagi, eða 1495 tölusettum
eintökum.
Stjörnur vorsins komu út árið
1940 og hafa ekki sfðan verið
gefnár út sem séstök bók. Bókin
er af mörgum talin einhver ljóð-
Kýrnyt eykst
um 20 kg. á ári
I upphafi árs 1974 var fjöldi
nautgripa i landinu 66.530
þar af voru mjólkurkýr
37.087. Siðastliðin 5 ár hefur
kúnum fjölgað um 212, en
innvegin mjólk i mjólkurbú-
in aukizt á sama tima um
tæp 15 millj. kg. Á fyrstu ár-
um þessarar aldar var
meðalnyt fullmjólka kúa i
nautgriparæktarfélögunum
2200 kg. Þá voru aðeins 880
kýr á skýrslum. Á sl. ári
voru 12.945 fullmjólka kýr á
skýrslum. Meðalnyt þeirra
var 3.728 kg.
Að meðaltali hefur nyt
kúnna aukizt um rúm 20 kg.
á ári á þessari öld. Fita i
mjólkinni hefur einnig auk-
izt. Hún var um aldamótin
3,60% en er nú 4,10%. Veru-
legar breytingar hafa orðið á
islenzku kúnum frá þvi að
fyrstu nautgriparæktarfé-
lögin voru stofnuð. Þá voru
hyrndar kýr i meirihluta, en
nú eru innan við 10% af kún-
um hyrndar. Fyrir 50 árum
var meðalvigt kúnna 338 kg,
en nú 410 kg.
rænasta ljóðabókin, sem til er á
islenzku, og er þar að finna
nokkrar af fegurstu ljóðaperlum
tungunnar, svo sem I klaustur-
garðinum, Þjóðvisu, Garðljóð og
fleira. I Stjörnum vorsins nýtur
sin til fullnustu samspil mikilla
stiltöfra, djúprar alvöru og glitr-
andi kimni, enda var um það
taláð, þegar bókin kom út, að allir
vildu Stjörnur vorsins kveðið
hafa.
Kristján Karlsson endar for-
mála sinn fyrir bókinni á þessa
leið: „Hinn djarfi leikur að and-
stæðum tilfinningum, sem ein-
kennir Stjörnur vorsins, heppnast
fyrir öryggi stllsins. Sem heimild
um skáldskap er þessi bók til þess
fallin að minna oss á þann sam-
leik, að efni og búningur ljóðs
verða ekki sundurgreind, og að
viðfangsefni kvæðis nær aldrei
hærra, né fellur það lægra en
stillinn ákveður.
Með þvi er auðvitað ekki sagt,
að tvö jafngóð kvæði hljóti að
hafa jafnmikla þýðingu. Ef mér
væri gert að velja eitt kvæði i
Stjörnum vorsins, sem mér þætti
mest um vert, myndi ég vafalaust
kjósa I klausturgarðinum. Það er
meira kvæði en til dæmis Þjóð-
JG—Reykjavlk. Eyjólfur Einars-
son listmálari opnaði á föstudag-
inn sýningu á vatnslitamyndum á
vinnustofu Guðmundar Árnason-
ar að Bergstaðastræti 15
Eyjólfur stundaði nám i mynd-
listum, bæði hér heima og við
listaakademíuna i Kaupmanna-
höfn, Hann hefur haldið margar
sýningar og tekið þátt i
samsýningum, þar á meðal i sið-
ustu haustsýningu FtM.
Þá hafði Eyjólfur verk sin á
einkasýningu i Galleri Súm fyrir
tveim árum eða svo.
Eyjólfur Einarsson kveðst hafa
Tómas Guðmundsson.
visa, Garðljóð eða Vixilkvæði, af
þvi að það tekur yfir stærra vit-
undarsvið. En hitt væri mark-
laust að kalla það betra kvæði.
Still skáldsins birtist jafnskýrt i
öllum þessum kvæðum, sem ég
nefndi, og þar með afstaða hans,
hin ástúðlega virðing fyrir lif-
inu.”
stundað togarasjómennsku með
málningunni, eða málun með
togarasjómennsku, undanfarin
ár, en er nú hættur á sjónum i bili.
Hann var á togurum Bæjarút-
gerðar Reykjavikur.
— í þessum myndum má sjá
eitt og annað, er ég hef upplifað á
hafinu, sagði hann er við litum
inn á sýningu hans á Bergstaða-
strætinu.
Þetta mun vera önnur vatns-
litasýningin, sem Eyjólfur
heldur, en hann sýndi vatnslita-
myndir úti i Vestmannaeyjum
fyrir gos.
Eyjólfur Einarsson
opnar mólverkasýningu
Nýja hótelið.
Hótel og félagsheimili í
byggingu í Stykkishólmi
MÓ-Reykjavik. — Áætlað er, að i
veturverði nýtt félagsheimili tek-
ið i notkun i Stykkishólmi. i þvi
sama húsi á einnig að vera hótel,
og ennfremur verður þessi bygg-
ing notuð fyrir skólann I Stykkis-
hólmi. Aætlaður kostnaður er 171
milljón króna, en i ár hefur verið
unnið fyrir 75 milljónir. Húsið er
búið að vera nokkur ár í byggingu
og um siðustu áramót hafði verið
unnið fyrir 43 milljónir króna.
1 hótelinu verða 32 herbergi,
auk þess ráðstefnusalur, matsal-
ur, kaffiteria og salur fyrir fólk,
sem er i föstu fæði á hótelinu.
Þegar mikið er um að vera er
hægtað nota sal félagsheimilisins
fyrir hótelið.
Búið er að steypa alla bygging-
una upp og salirnir i hótelinu eru
tilbúnir. Þeir eru i vetur notaðir
sem kennslustofur. Unnið er af
fullum krafti að frágangi á
félagsheimilinu og verður það
væntanlega tilbúið á þorra i vet-
ur. Aætlað er að innrétta hótel-
herbergin næsta vetur og verður
þvi hægt að opna það vorið 1977.
Fullvist er, að þetta stóra hús
kemur til með að bæta mjög alla
aðstöðu fyrir félagsstarfssemi i
Stykkishólmi. Einnig er talið,' að
reksturinn verði mun auðveldari
með þvi að tengja svona saman
rekstur hótels og félagsheimilis.
Einnig er ætlunin að nota gistiað-
stöðuna og sali i hótelinu fyrir
nemendur skólanna i Stykkis-
hólmi á veturna.
t Stykkishólmi er i undirbúningi
bygging nýs skóla, og eru teikn-
© íþróttir
Peter Osgood
var i miklum
ham, þegar
Southampton
vann yfirburða-
sigur (4:0), yfir
Sunderland á
The Dell. ös-
goodskoraði 2
mörk fyrir
Dýrlingana frá
Southampton og
lék eins og hann
var beztur. —
H a n n v a r
óstöðvandi og
annað mark hans var stórglæsi-
legt. Það minnti menn á gömlu
góðu dagana þegar Osgoodvar á
skotskónum hjá Chelsea-liðinu.
Nicholas Holmes og Mel Biyth —
skalla, skoruðu hin mörk liðsins.
Mick Channon misnotaði vita-
spyrnu i leiknum — Jim
Montgomery markvörður
Sunderland^varði. Stuttu eftir það
átti Channon þrumuskot, sem
skall i þverslá Sunderlands-
marksins. Þeir voru óstöðvandi
Dýrlingarnir i siðari hálfleik,
hreinlega yfirspiluðu leikmenn
Sunderl., sem héldu jöfnu (0:0)
i fyrri hálfleiknum.
— SOS.
Enska
knatt-
spyrnan
ingar að húsinu tilbúnar. Áætlað
var að hefja framkvæmdir á liðnu
vori, og var búið að veita fé af
fjárlögum til framkvæmdanna.
Leyfi fékkst þó ekki til að hefja
framkvæmdir þá, en nú er vonazt
til að leyfi fáist til að hefja bygg-
inguna næsta vor.
© Alþingi
ingar ökutækja, þ.e. brúttóið-
gjöldum að frádregnum bónus,
renni til Umferðarráðs i þessu
skyni.
Ollum ætti að vera augljós fjár-
þörfin til umferðarslysavarna, nú
þegar við ihugum,'að á þessu ári
hafa 29 manns látizt i umferðar-
slysum og 595 manns hafa slasazt
á fyrstu 10 mánuðum ársins, þar
af 324 svo mikið, að þeir hafa ver-
ið lagðir inn á sjúkrahús vegna
meiðsla, er þeir hafa hlotið i um-
ferðarslysum, og er þá ekki getið
þess fjárhagstjóns, sem af um-
ferðarslysum verður.
Heildariðgjöld ábyrgðartrygg-
inga á árinu 1974, en það er sið-
asta árið, sem reikningar liggja
fyrir um, námu 583 millj. kr., og
hefðu þvi skv. þessum reglum um
87 millj. kr. gengið til umferöar-
slysavarna á yfirstandandi ári,
auk fjárframlagsins 7 millj. 417
þús. kr. Ætti þvi með tekjustofni
þessum að vera skapaður grund-
völlur fyrir mjög aukinni starf-
semi Umferðarráðs, enda er þá
að sjálfsögðu gert ráð fyrir þvi,
að framlag rikissjóðs falli ekki
niður, þótt þessi tekjustofn verði
lögfestur.
Það er að sjálfsögðu svo, að
þótt nauðsynlegt sé að halda uppi
umfeíðarfræðslu, má ekki ein-
blina á þann þátt einan, þegar
rætt er um bætta umferðarmenn-
ingu. Ýmis önnur atriði koma þar
og til, svo sem aukin löggæzla, og
hert viðurlög, bæði i formi refs-
ingar og tiðari ökuleyfissvipting-
ar, greiðari meðferð dómsmála,
endurskoðun umferðarreglna til
samræmis við endurskoðun, sem
nú fer fram á Norðurlöndunum i
kjölfar nýlegrar alþjóðasam-
þykktar, endurskoðun öku-
kennslu og ökuprófa, bættur bún-
aður ökutækja, skipulagsmál um-
ferðarinnar, ásigkomulag gatna-
kerfisins o.fl. Þessi atriði öll og
ýmis fleiri hafa að sjálfsögðu
stöðugt verið til athugunar og
unnið að endurbótum. Hef ég ný-
lega óskað þess að Umferðarráð
láti i té ábendingar um atriði,
sem til úrbóta geta orðið, einkum
ef þar væri um að ræða atriði,
sem framkvæma mætti með
skömmum fyrirvara og án laga-
breytinga eða verulegs kostnað-
ar. Er von á þeim ábendingum á
næstunni, og verða þær þá teknar
til athugunar i dómsmálaráðu-
neytinu.
Að lokum sagði ráðherra:
„Þetta frumvarp er i sjálfu sér
einfalt i sniðum, en ég hef talið
rétt að fara nokkrum almennum
orðum um þau mikilvægu mál,
sem hér er um að ræða, umferð:
armálin og ráðstafanir til þess að
reyna að tryggja umferðarör-
yggi, eftir þvi sem hægt er. Það er
sannfæring min, að einn þáttur-
inn i þvi sé að styrkja Umferðar-
ráð til þess að geta sinnt þvi hlut-
verki á sómasamlegan hátt, sem
þvi er ætlað I lögum. Með þessu
frv., ef að lögum verður, mundi
nokkuð verða bætt úr fjárþörf
þess.”