Fréttablaðið - 22.12.2005, Blaðsíða 36
22. desember 2005 FIMMTUDAGUR36
SENDIÐ OKKUR LÍNU
Við hvetjum lesendur til að senda okk-
ur línu og leggja orð í belg um málefni
líðandi stundar. Greinar og bréf skulu
vera stutt og gagnorð. Eingöngu er
tekið á móti efni sem sent er frá Skoð-
anasíðunni á visir.is. Þar eru nánari
leiðbeiningar. Ritstjórn ákveður hvort
efni birtist í Fréttablaðinu eða Vísi eða í
báðum miðlunum að hluta eða í heild.
Áskilinn er réttur til leiðréttinga og til
að stytta efni.
„Ísland ætti því að stefna að því að
aflétta viðskiptahindrunum eins
fljótt og unnt er án tillits til hvort
aðrar þjóðir geri slíkt hið sama.
Slík stefna myndi stuðla að auknum
hagvexti og þjóðfélagslegri velferð
til langs tíma litið og stuðla að því
að íslenskt hagkerfi geti blómgast
enn frekar fyrir atbeina þekking-
ar og sérhæfingar - til hagsbótar
öllum þorra manna [...]“
Þetta segir í nýlegri ritgerð
Tryggva Þórs Herbertssonar
prófessors og hagfræðinganna
Halldórs Benjamíns Þorbergsson-
ar og Rósu Bjarkar Sveinsdóttur,
sem þau unnu fyrir RSE, rann-
sóknarmiðstöð um samfélags- og
efnahagsmál. Í ritgerðinni lögðu
þau m.a. til að Íslendingar yfir-
gæfu G10 hópinn svonefnda, sem
stæði hvað mest á bremsunni í
viðræðum um landbúnaðarmál
innan Alþjóðaviðskiptastofnunar-
innar (WTO).
Íslenskir ráðamenn hafa undan-
farna daga sagst reiðubúnir til að
lækka tolla og draga úr viðskipta-
hindrunum, en bundið það því skil-
yrði að aðrar þjóðir geri það líka.
Í áðurnefndri ritgerð er rakið að
frá sjónarhóli stærstu Evrópusam-
bandslanda, Bandaríkjanna og
Japan geti skipt máli að „[...]sam-
stíga sé dregið úr innflutnings-
hindrunum til að lágmarka áhrifin
á viðskiptakjör“. Á hinn bóginn
gildi þetta ekki um minni lönd.
Ekki liggi nein hagkvæmnisrök
að baki því að Íslendingar haldi til
streitu viðskiptahindrunum þar
til aðrir dragi úr þeim. Er þá ekki
bara fyrirsláttur, að við þurfum að
bíða eftir þeim stóru?
Það liggur fyrir að Íslending-
ar hafa verið framarlega í hópi
baráttuþjóða fyrir fríverslun í
heiminum, enda höfum við af
henni ríka hagsmuni. Við stönd-
um óhikað í fremstu víglínu þegar
kemur að frjálsum viðskiptum
með iðnvarning, sjávarafurðir og
þjónustu. En þegar íslensk stjórn-
völd heyra minnst á landbúnað
kemur annað hljóð í strokkinn. Þá
sitjum við í hópi þeirra sem eru
„mest hikandi við að leyfa frelsi
með landbúnaðarafurðir“, sbr.
orð Aðalsteins Leifssonar, dósents
við Háskólann í Reykjavík í laug-
ardagsþætti Rásar 1 um helgina.
Hann benti á að ekki væru háar
álögur á t.d. kókoshnetur og anan-
as sem ekki eru framleidd hér.
Hins vegar séu háir tollar á þær
vörur sem við framleiðum, kjöt
og mjólkurafurðir, eins og allir
þekkja.
Í ljósi afstöðu okkar á öðrum
sviðum getum við ekki skýlt okkur
á bak við lítinn skilning á mikil-
vægi frjálsra viðskipta. Geir H.
Haarde utanríkisráðherra sagði í
viðtali við Morgunblaðið í síðustu
viku að viðskiptafrelsi væri mjög
mikilvægt mál, „[...] ekki síst fyrir
þjóðir eins og okkur Íslendinga,
sem eigum allt undir utanríkisvið-
skiptum“, og kvaðst sjálfur mik-
ill fríverslunarmaður. Meirihluti
Íslendinga er áreiðanlega sam-
mála Geir, en svo er ekki um alla
í ríkisstjórninni. Guðni Ágústsson
landbúnaðarráðherra sagði í yfir-
lýsingu sem hann sendi frá sér í
síðustu viku að hagfræði Tryggva
Þórs, Halldórs Benjamíns og Rósu
Bjarkar væri „[...] hagfræði sem
ekki standi mikil vísindi á bak við
að margra mati. Hún gangi ljósum
logum um heiminn og boði að menn
og þjóðir eigi engöngu að fást við
það sem þeir eru samkeppnishæfir
í. En markmið flestra þjóða er að
brauðfæða sig“.
Látum liggja á milli hluta
að Guðni skuli velja að nota orð
kommúnistaávarps Marx og Eng-
els - og einhvern veginn rang-
hvolfa þeim. Ef málið er bara
skoðað út frá staðreyndum, þá
hefur sjálfsþurftarbúskapur lítið
gengið við að brauðfæða heilar
þjóðir. Hér á landi hefur ekki orðið
til samfélag góðra lífskjara vegna
framleiðslugreina sem ekki bera
sig í alþjóðlegri samkeppni, held-
ur þrátt fyrir þær. Það hefur mik-
inn fórnarkostnað í för með sér að
sóa auðlindum, vinnuafli og fjár-
magni í óarðbær verkefni; fram-
leiðsluþættirnir verða ekki not-
aðir í annað á meðan. Með hvaða
rökum er það réttlætt að arðbær-
ar atvinnugreinar styðji þannig
óarðbærar atvinnugreinar? Aðrar
atvinnugreinar eru ekki þær einu
sem þurfa að greiða gjald, heldur
líka sú sem nýtur verndarinnar. Í
stað þess að skapa skilyrði fyrir
sterkustu stofnana til að vaxa og
dafna er öllum haldið niðri.
Verðlag á Íslandi er hátt. Land-
fræðilegar ástæður, lítill markað-
ur, mikill kaupmáttur og almenn
velmegun hafa áhrif til hækkunar
á verði vara hvort sem þær njóta
verndar eða ekki. Á hinn bóginn
er óhugsandi að afnám hárra tolla
og mikilla hindrana muni ekki
hafa nein áhrif á verðið, eins og
stundum er gefið í skyn. Að því
marki sem tollar og innflutn-
ingshindranir hér á landi hækka
vöruverð, er verið að millifæra
ábata til fámenns þrýstihóps frá
almenningi. Fæstir eru svo vel í
sveit settir - allra síst hinir efna-
minnstu - að þeir geti látið sér í
léttu rúmi liggja hvað nauðsynja-
vörur kosta.
Málið liggur alveg skýrt
fyrir. Við höfum tækifæri til að
slá margar flugur í einu höggi:
renna fleiri stoðum undir íslenskt
atvinnulíf, bæta kjör almennings
á Íslandi, skapa skilyrði fyrir öfl-
ugan arðbæran landbúnað, styrkja
stöðu okkar sem fríverslunarþjóð-
ar, og leggja góðum málstað lið á
alþjóðavettvangi.
Ef það er ekki eftir neinu að
bíða, hvers vegna að bíða aðeins?
Á braut fríverslunar
UMRÆÐAN
AFNÁM VIÐSKIPTA-
HINDRANA
BIRGIR TJÖRVI PÉT-
URSSON
Við stöndum óhikað í fremstu
víglínu þegar kemur að frjálsum
viðskiptum með iðnvarning,
sjávarafurðir og þjónustu. En
þegar íslensk stjórnvöld heyra
minnst á landbúnað kemur
annað hljóð í strokkinn.
Það hefur verið fróðlegt að fylgj-
ast með launaumræðu undan-
farna daga og óhætt að segja að
sumir framámenn samfélagsins
ættu að skammast sín. Þar með
taldir bæjarstjórinn í Kópavogi
og Einar Oddur Kristjánsson. Ég
hef nú hingað til ekki verið mikill
aðdáandi borgarstjórans í Reykja-
vík, Steinunnar Valdísar, en ef ég
gengi með hatt þá tæki ég hiklaust
ofan af fyrir henni í dag. Hún
hefur sýnt þor og styrk með því að
hækka laun þeirra lægst launuðu,
hún framkvæmir eitthvað sem
aðrir vesælir sjálfshyggjupólitík-
usar sem hana hafa gagnrýnt ættu
að sjá sóma sinn í að gera einnig
og það er að afneita hækkun kjara-
dóms.
Það er kominn tími á að pró-
sentuhækkanir líði undir lok því í
þeim felst lygi sem blindar augu
okkar, almúginn á rétt á að fá sömu
krónutöluhækkun og stjórnmála-
og ráðamenn þjóðarinnar. Verka-
lýðshreyfingin er því miður dauð
og orðin að handbendi stjórnvalda
og til þess eins notuð að heilaþvo
hinn almenna borgara.
Tekið ofan
fyrir Stein-
unni
Björn Þór skrifar:
Það þarf ekki að spyrja að því að Íslend-
ingar eru komnir í sitt alíslenska jólaskap.
Á þriðjudagskvöld lagði ég leið mína
niður á Laugaveg eins og margir gera á
aðventunni. Eftir langa göngu fram og
til baka, upp og niður, þvers og kruss
fannst mér ekki úr vegi að tylla mér niður
á kaffihúsi til að hvíla lúin bein. Það er
skemmst frá því að segja að á öllum
kaffi- og öldurhúsum var troðið út úr
dyrum og gat ég ekki betur séð en margir
væru vel við skál. „Þarf þetta fólk ekki að
mæta í vinnu,“ hugsaði ég með mér og
ákvað að koma mér bara fyrir í eldhús-
inu heima. Þar var nóg af lausum sætum
enda ekkert áfengi í boði.
Fiskbúðin Hafrún
Skipholti 70
Sími 553 0003
Fiskbúðin Vör
Höfðabakka 1
sími 587 5070
Fiskbúðin Árbjörg
Hringbraut 119
Sími 552 5070
Þorláksmessu-
skatan
Hvernig vilt þú hana??
Kæst skata, þurrkuð skata, söltuð skata, tindaskata o.fl.
Verð frá: 399.-
Ekta góður saltfiskur
Hnoðmör hamsatólg kartöflur
Komdu í spennandi heim
afþreyingar og upplýsinga
Smelltu þér á www.ogvodafone.is, farðu í næstu verslun Og Vodafone
eða hringdu í 1414 fyrir nánari upplýsingar.
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
O
G
V
3
06
37
12
/2
00
5
26.900 kr.
NOKIA 6230i
SÍMI
KOMDU Í SPENNANDI HEIM
AFÞREYINGAR OG UPPLÝSINGA
STEINAR IMMANÚEL SÖRENSEN
FRAMKVÆMDASTJÓRI SKRIFAR UM KJARA-
BÆTUR.
BRÉF TIL BLAÐSINS