Tíminn - 05.12.1976, Blaðsíða 17

Sunnudagur 5. desember 1976
TÍMINN
17
IPSORD
höndum ber, bregðast við eins
og sjálfum sýnist, ráða sjálfur
af hverju áhætta er tekin. bessi
túlkun á frelsinu kemur lika
viða fram i ræðunum.
Biskup vitnar i ungt skáld,
sem lýsir fólkinu á íslandi svo:
,,bað trúir ekki á neitt,
treystir engu, eygir ekki neinn
tilgang með lifi sinu né heldur
dauða sinum.”
manna á guði og hugmyndir um
hann:
,,bað er næsta vonlaust og
fjarstætt að ætla sér að móta
hann milli fingra sér, sniða
hann eftir vexti mannlegrar
vizku, henda hann á spjótsodd-
um mannlegs hroka.”
Mér virðist, að grundvelli
þess tniboðs,sem þessi bók flyt-
bókmenntir

betta viðhorf þekkjum við.
baðer ekki sérstaklega islenzkt
einkenni. Slikt veður nú uppi
viða um lönd. Ærið væri sá
biskup undarlegur sem ekki
fyndi köllun sina að mæla þvi i
móti. bá liggur nærri að benda á
það andlega drep, sem þessu
trUleysi fylgir. bað er tiltölu-
lega auðvelt. Og vist kann
biskup fslands þar vel til verka.
En menn verða ekki trúaðir
bara af þvi að trúleysið sé óhag-
kvæmt. Menn öðlast ekki traust
á neinu eingöngu af þvi hve
öryggislaust það er, að geta
engu treyst. bvi reka áhuga-
menn trúboð. Til þess eru þess-
ar ræður fluttar. bvi er bókin
búin til.
Nú vil ég gjarnan verða við
þeim tiimælum biskups á bls. 69
að tala varlega um það, sem ég
skil ekki og öðrum er heilagt.
bað ætti að vera viðurkennd
lifsregla. Hins vegar sé ég ekki
hverjum er greiði gerður með
þvi að þykjast skilja það, sem
ekki er skilið. Eru það ekki
varasamir nemendur? Er ekki
hreinskilnin höfuðdyggð?
bað kann að vera rétt, að við
ættum ekki kristindóminn,
ef hvitasunnan hefði ekki verið.
bað má kalla hana stofndag
kirkjunnar. bó var allt, sem
liggur til grundvallar kristnum
sið, áður. Hvitasunnuræða
biskups er snjöll. bað sem skil-
ur er liklega það, að ég hef
aldrei skynjað heilagan anda
sem einstaka og aðgreinda per-
sónu.
bá finnst mér skylt að kann-
ast við það, að ég skil ekki þá
guðfræði sem orðuð er svo:
„Guð gerði sjálfan sig sam-
sekan mér og þér til þess að
sýkna mig og þig og allt mann-
kyn.”
A bls. 67 er um það rætt, að
ekki geti verið nema einn
heimildarmaður að tiltekinni
frásögn guðspjallanna. bað er
gott og blessað, ef menn lita á
bibliuna og guðspjöllin sem
venjuleg sagnfræðirit. bá er
eðlilegt að leita mannlegra
heimilda. Sé hins vegar biblian
inn blásin bók, guðs heilaga orð,
gefin mönnunum með sérstök-
um, einstökum hættisvo að þeir
þekki guð sinn, þá er hún frá
þeim komin, sem ekki þurfi
mannlega milliliði og heimildir
til að segja það, sem hann vildi.
En sleppum nú þessu. Biskup
segir á bls. 70,:
„Jesús spyr sem sagt ekki
fyrst, hvort þú getir trúað
meyjarfæðingunni friðþæging-
unni, likamlegri upprisu hans,
ekki hvort þú getir úmsvifalaust
tekið undir öll atriði þeirrar
trúarjátningar, sem þú ert
skirður til og fermdur upp á.
Hann spyr um það eitt, hvort
hann megi hjálpa þér, leiðbeina
þér, lækna þig, hvort þú viljir
vera með honum og læra af
honum.
bannig kallaði hann sina
fyrstu lærisveina.”
bessi orð eru samboðin
kirkjuhöfðingja. Sama má segja
um þessi orð á bls. 46 þar sem
biskup ræðir um þekkingu
ur sé að nokkru lýst I þessum
orðum:
„Guð er að skapa heiminn
sinn...Og Kristur er orðið, hugs-
unin á bak við alla sköpun. Hann
er það orð, sem segir frá önd-
verðu: Verði ljós, verði lif, víki
dauðinn, hverfi harmarog bölog
bölvun, komi heilsan, frelsið,
friðurinn, kærleikurjnn.
Án þessa orðs, þessa vilja,
varð ekkert til, sem eitthvað er,
ekkert, sem miðar til góðs,
hvort heldur var ljár eða lyf eða
lampi, hvort heldur var hlý
hugsun, mannúðlegt orð eða
verk. Ekkert, sem miðar til
góðs. bar er vizkan að baki og
gæzkan, það hugarfarguðs kær-
leika, sem Jesús Kristur hefur
opinberað.”
Samkvæmt þessari guðfræði
er það ljóst, að þetta orð, þessi
hugsun, þessi vilji og kraftur,
var að starfi löngu fyrr en
Ágústus lét skrá alla heims-
byggðina. bvi megum við ekki
skilja orðin um sauðabyrgið og
dyrnar og inngönguna of
þröngt. Hugsun guðs, kraftur
kærleikans, nær lengra og viðar
en að veggjum kirkjunnar. HUn
er á engan hátt minnkuð þó að
við vitum það og viðurkennum,
að Drottinn allsherjar verður
ekki byrgður og lokaður inni,
enda þótt einhverjir telji sig
eiga einkarétt á honum.
„Hann sagði við lærisveina
sina : Ef þér viljið gera eitthvað
fyrir mig, eitthvað sem mér
þykir vænt um, þá munið eftir
þessum minnstu bræðrum mín-
um. bað viðvik, sem þú gerir
aumingja, svöngum, sjúkum,
kúguðum, gleymdum, það er
mér sjálfum gert.
bannig hafði enginn starfað,
þannig hafði enginn talað.
Bjarminnaf orðum hans,ljós-
ið frá lifi hans hefur hvilt yfir
vegum mannkyns, ekki án
árangurs. 1 þvi skini hafa
skuggarnir komið skýrar fram
og blys kærleikans hefur ekki
getað horfið og mun ekki geta
horfið fyrr en hann er gleymd-
ur.”
betta eru kennimannleg orð
og munu þola alla gagnrýni,
hvort sem hún væri kennd við
sagnfræði eða trúfræði.
Sumum er það gefið að þykja
svo vænt um aðra, að þeir gleðj-
ast engu siðuryfir þeirra hag en
sjálfrasin. Auðvitað er það ekki
nema einn eða fáir, sem þeir
unna svo. Sumir virðast geta
fundið tilmeðöllum. bað er sárt
og erfitt, hlýtur að vera. bað
þarf mikið þrek, mikinn mann-
dóm til að bera þann sársauka.
En vissulega er það mikil hugg-
un og mikill styrkur að mega
trúa því, aðá þeim vegi nálgast
menn hið rétta eðli lifsins.
Um leið og biskupi Islands er
þökkuð þessi bók skal islenzkri
kirkju færð sú heillaósk, að
henni endist vit og viðsýni til að
þekkja og meta ávexti orðsins,
sem var i upphafi, utan eigin
veggja sem innan. Megi hún
vekja þjónustugleði, glæða
samúð og gefa þrek. betta veit-
ist allt þeim, sem sjá tilgang
með lifi sinu og viðleitni. H.Kr.
HEKLAhf
Laugavegi 170—172 — Sími 21240
9
CIMMIM
kr; 288.ooo-
Sófasettið
Sferverslun með sbfasett
Næg bílastæói
Ármúla4
sími 82275
Valhúsgögn