Tíminn - 05.12.1976, Blaðsíða 28

IJtiJÍ'liili
Sunnudagur 5. desember 1976
Karpof teflir,
hvað segir
Fischer?
anidse, Nino Gurieli og Nanu
Joseliani. Þær eru allar meist-
arar, og Maja hefur þegar unnið
titil alþjóðlegs skákmeistara.
Nino Gurieli, sem er aðeins 14
ára, sigraði á þessu meistara-
móti i Tbilisi alla meðlimi
ólympiusveitarinnar, þ.á.m.
Gaprindasvili, Alexandria og
Levitinu. Astæðan fyrir góðum
árangri grúsisku skákkvenn-
anna er ekki eingöngu uppörv-
andi fordæmi Nonu Gaprinda-
svili, heldur einnig sú, að beztu
skákmenn lýðveldisins, þ.á.m.
tveir stórmeistarar, eru einka-
þjálfarar beztu skákkvennanna
af yngri kynslóðinni. Þjálfara-
hæfileikar þeirra hafa komið
greinilega i ljós á siðustu árum.
En þrátt fyrir allt voru Tbilisi-
stúlkurnar sigraöar á heima-
velli. 19 ára stúlka frá Moskvu,
Anna Akhsjarumova, sem tók
nú i fyrsta sinn þátt i meistara-
keppni, varö sovézkur meistari I
fyrstu atrennu. Anna byrjaði að
tefla skák þegar hún var krakki,
i áhugamannahópi i Ungherja-
höllinni i Moskvu. Áhugi hennar
á skák er svo mikill, að vinkon-
urhennar segja utn hana: ,,Hún
lifir fyrir skákina og skilur
aldrei viö hana, teflir jafnvel á
feröalögum, þegar hún situr i
flugvélinni. Og hún er til I að
tefla við hvern sem er, að þvi er
viröist allan sólarhringinn...”
En hvað kom fyrir heims-
meistarann, Nonu Gaprinda-
svili, sem rétt fyrir meistara
keppnina varð önnur á sterku
alþjóðlegu móti karlmanna?
Hvernig vildi þaö til, að eini
kvenkyns stórmeistarinn I
heiminum varð nú aðeins i sjö-
unda sæti? Nona hefur ekki
glatað hæfileikanum skyndi-
lega. 1 samtali við mig viður-
kenndi hún, að hún væri einfald-
lega mjög þreytt, bæöi likam-
lega og andlega. Hvað sem um
það má segja, er það staöreynd,
aö sterkasta skákkona heims
vann ekki meistaratitilinn i
heimalandi sinu að þessu sinni.
Núbiðum viö með eftirvæntingu
eftir aö sjá frammistööu karl-
kyns heimsmeistarans á sov-
ézka meistaramótinu í karla-
flokki. Anatoli Karpof hefur
þegar unnið til allra virðuleg-
ustu skáktitla heims, en í safn
hans vantar gullverðlaun sov-
ézku meistarakeppninnar.
Karpof fer ekki dult með met-
orðagjörn áform sin og undirbýr
sig af kappi undir mótið sem
mun fara fram i desember.
A undirbúningskeppninni i
Moskvu var samkeppnin hörð.
Mark Taimanof og Semjon Fur-
man urðu ekki meðal sex efstu,
og hinn ungi Alexander Belj-
afski reyndist ekki vera i góðu
formi, enda er augljóst að hann
þarf að athuga vel sinn gang og
endurskoða ýmislegt i aðferðum
sinum.Hann hefurað sjálfsögðu
haft gott af stöðugri leiðsögn
Mikaels Botvinniks, en nú er
timi til kominn aö hann gerist
sjálfstæðari. Hæfileikamaður-
inn Gennadi Kúsmin er lika
staddur á erfiöu þrepi i
þróunarferli sinum. Glæsileg
var hins vegar frammistaða
Jósefs Dorfmans frá Lvov,
sigurvegara mótsins, og einnig
stórmeistarans frá Omsk, Vitali
Tseskofski. Annar Siberiumað-
ur, Naúm Raskofski frá Kúrg-
an, stóð sig einnig með ágætum.
Bjartri framtið er spáð fyrir
Jevgeni Svesnikof frá Tsjelja-
binsk, sem þegar hefur krækt
sér i eitt stórmeistarastig.
Þrir Moskvubúar hafa öðlazt
stórmeistaratitil á þessu ári:
Sergei Makaritsjef, Júri Rasúv-
ajef og Igor Saitsef. Makaritsjef
er þeirra yngstur og hreint ekki
svo langt siöan ég þjálfaöi hann
i Ungherjahöllinni, en Rasúvaj-
ef og Saitsef eru þegar farnir að
hjálpa beztu skákmönnum okk-
ar. Rasúvajef vinnur með Karp-
of en Saitsef meö Petrosjan.
Þetta sýnir, að gagnkvæm
tengsl eru nauðsynleg milli
ungra manna og þeirra sem
lengst hafa náð.
Alexander Roshal, þjálfari
(APN)
— Ertu viss um að þú hafir
hittsjálfan Fischer, en ekki tvi-
fara hans? — spuröi Mikhail
Botvinnik i fullri alvöru þegar
heimsmeistarinn i skák, Anatoli
Karpof, sagði honum frá fundi
sinum við bandariska stór-
meistarann. Svo furðuleg fannst
honum framkoma Roberts
Fischers.
Karpof sagði, að þeir hefðu
fyrst hitzt i Tokyo, en þar var
heimsmeistarinn staddur á
heimleið frá alþjóðlegu móti i
Maniia. Þeir áttu óformlegt
samtal við kvöldverðarborö á
Hótel Hilton, þar sem rætt var
um alla heima og geima, en þó
kom þar greinilega fram að
Fischer vildi gjarna tefla við
eftirmann sinn i heimsmeist-
arasætinu, og þá óformlega.
Fischer hafði i hyggju að setja
sina venjulegu afarkosti i þessu
sambandi. Það gerði hann lika
mánuði seinna, i septemberlok,,
þegar hann flaug til Evrópu og
„gómaði” Karpof aö nýafstöönu
alþjóölegu móti á Spáni.
Kjarninn I tilboðum Fischers
er enn sá sami og verið hefur:
teflt verði þar til annar aðilinn
hefur sigrað tiu sinnum, en
heildarfjöldi skákanna verði
ótakmarkaður. Þegar Karpof
spurði, hve langan tima slikur
leikurgæti tekiö, svaraði Fisch-
er: „Fimm-sex mánuði”. Eftir
þetta svar gat heimsmeistarinn
ekki annað en fórnað höndum,
þrátt fyrir löngun hans til að
tefla við bandariska stórmeist-
arann, þvi vitaskuld er ógerlegt
að tefla skák stanzlaust i hálft
ár. Nú á Fischer tveggja kosta
völ: annaðhvort verður hann að
tefla viö keppinauta sina um
réttinn til að skora á heims-
meistarann i opinbera keppni
eftir öllum leikreglum, eða
koma með raunhæf skilyrði
fyrir óformlegri keppni við
Skákáhugamenn biða spenntir
eftir þvi, hvort bandariski stór-
meistarinn velur fyrri kostinn,
enda hafa allir aðrir keppinaut-
arheimsmeistarans þegar verið
valdir. FIDE komst i timaþröng
vegna þess að nauösynlegt
reyndist að skipuleggja auka-
keppni milli tveggja sovézkra
fyrrverandi heimsmeistara,
Tigrans Petrosjan og Mikhails
Tal, og ungverska stórmeistar-
ans Lajos Portish. Fyrir þessa
keppni hafði tölvan, sem mötuð
hafði veriö á öllum upplýsingum
um áður leikna leiki stórmeist-
aranna, spáö sovézku skák-
mönnunum tveimur sigri, en
Portish ótviræðum ósigri. En
tölvunni skjátlaðis.
Það er venjulega sagt um Tal,
að ef hann er i góðu skapi og trú-
ir á sjálfan sig, þá gengur hon-
um vel. 1 þetta skipti var hann
sá eini af þremenningunum,
sem ekki veiktist rétt fyrir
keppni, og leyfði sér aö vera
bjartsýnn. Astæðan fyrir ósigri
hans er þó ekki fólgin i neinum
siikum „fyrirboöum”, heldur
einfaldlega i þvi, að skák-
maðurinn valdi ekki rétta taktik
i byrjun leiksins og leiörétti sig
ekki þegar á leið leikinn, jafn-
vel þótt augsýnilegt væri að
hann þyrfti að leika skarpari
leik. En þessi leikur þremenn-
inganna, sem haldinn var i
italska bænum Vareze, mun
geymast i sögu skáklistarinnar
sem hver önnur aukakeppni, og
aðeins 2-3 skákir munu verða
áhugamönnum tilefni til að
endurtaka þær, hinar voru bein-
linis ekki nógu skemmtilegar.
Og tölvan sýndi, að hún hefur
hæfileika til að reikna, en ekki
hugsa.
Konurnar eru einum áfanga á
eftir körlunum. Þær eru nú aö
undirbúa millisvæöamót I
Hollandi og i Tbilisi. A meðan
hefur verið haldið sovézkt
meistaramót i Tbilisi, og voru
heimamenn þriðjungur kepp-
enda. Grúsiumenn eiga margar
góðar skákkonur, og má þar
nefna heimsmeistarann Nonu
Gaprindasvili og keppninaut
hennarNanu Alexandria, svo og
ungu stúlkurnar Maju Tsjiburd-