Fréttablaðið - 16.05.2006, Blaðsíða 59
ÞRIÐJUDAGUR 16. maí 2006 27
��������������
�������
����������
����
������������
����������
��� �
��������������
�������
����������
����
������������
����������
��� �
� ������������
�������
����������
����
������������
����������
��� �
��������������
�������
����������
��
�� ����
���� � ��
���
� ������������
�������
��� ������
� �
�� ����
���� � ��
���
��������������������������������� �����������������������������������������������������
�� ����������������������������������������� ���������� ������������������������������
������������ �������������� �� �����������
�������������� �������� ���������������
�������������������������������
������������������
������� ���������� �����������
��������������
� �������������
��������� ��� ������� ���������������
��������� ��� �������� ����������
���������� ��� �������� ������������
����������������������������������� ��������
��������������� �������� ������������������
��������� ��� �������� ���������
������������� �������� ���������
menning@frettabladid.is
!
> Ekki missa af...
Litlu hryll-
ingsbúðinni í
Íslensku óper-
unni, söngleik-
urinn um blóð-
þorsta og bíræfni
jurtaríkisins er
dágóð fjölskyldu-
skemmtun.
nýjasta hefti
Tímarits máls
og menningar.
Metnaðarfullt menningarefni, fullt af
ljóðum og uppbyggileg fræði í bland.
Miðbænum í myndum, ljósmynda-
sýningu á Austurvelli, Lækjartorgi og í
Fógetagarði. Þróun borgarmyndarinn-
ar síðustu hundrað árin og eftirminni-
legar mannlífsmyndir.
Kl. 17.00
Norðurlandahraðlestin í Borgarleikhús-
inu. Leikarar hússins og útskriftarhópur
leiklistardeildar Listaháskóla Íslands
leiklesa verk sem tilnefnd eru til Norrænu
leiklistarverðlaunanna. Flutt verða verk
eftir Jon Fosse og Mathias Anderson í
leikstjórn Guðjóns Pedersens og Péturs
Einarssonar. Aðgangur er ókeypis.
Sögurnar sem brúður
Bernd Ogrodnik segja í
verkinu Umbreyting - ljóð
á hreyfingu hræra strengi í
hjörtum áhorfenda. Einfald-
leikinn og ímyndunaraflið
vinna saman í orðlausu
listaverki.
Bernd er fæddur í Þýskalandi en
hefur verið búsettur á Íslandi í all-
mörg ár. Hann er menntaður á
sviði sígildrar tónlistar og tré-
skurðarlistar og hefur einnig feng-
ist við myndskreytingar barna-
bóka og hreyfilist. Hann er af
mörgum álitinn meðal færastu
brúðugerðarmanna í heimi og
mikill fengur fyrir íslenskt leik-
hús- og menningarlíf, sem hefur
notið sköpunarkrafta hans með
margvíslegum hætti.
Sýningin í Þjóðleikhúsinu á sér
langan aðdraganda og hefur átt
hug og hjarta brúðugerðarmanns-
ins í rúmt ár. Hann hefur töluvert
fengist við að skrifa sjálfur en
áhorfendur kannast ef til vill við
brúðurnar hans sem stigu á svið í
leikritinu Klaufar og kóngsdætur
fyrr í vetur og eins hefur hann
komið að sýningum á Ronju ræn-
ingjadóttur í Borgarleikhúsinu og
Litlu hryllingsbúðinni hjá Leikfé-
lagi Akureyrar. Hann lýsir
Umbreytingu sem vinjettusýn-
ingu en í henni eru sagðar rúm-
lega tólf sögur sem allar fjalla á
einn eða annan hátt um umbreyt-
ingu. Brúðurnar tjá þessar sögur á
sinn hátt með hjálp skapara síns,
lýsa léttvægum og hversdagsleg-
um aðstæðum en kafa um leið í
djúp mannssálarinnar. Sýningin
er án orða en í senn ljóðræn og
heimspekileg.
Í sýningunni eru strengjabrúð-
ur, stafabrúður og japanskar
bunraku-brúður, en sumar þeirra
eru eins einfaldar og grímuklædd-
ar slæður sem þó lifna við í hönd-
um Bernds. Persónurnar sjálfar
koma úr öllum áttum, sögurnar
bera heiti eins og „Móðir jörð“ og
„Vika í lífi Einars Einarssonar“.
Umbreytingarþemað birtist til
dæmis í vísunum til sköpunar,
fæðingar og dauða, eins og í sög-
unni „Síðasti dansinn“ sem fjallar
um brúðu sem er að deyja. Bernd
segir að vinnuferlið og tilurð sagn-
anna séu mismunandi. „Yfirleitt
koma brúðurnar til mín, ég fæ
mynd af þeim í höfuðið og svo
smíða ég þær. Ég held áfram að
vinna með þær og þá verður sagan
til.“ Umbreytingarþemað er einn-
ig til staðar í leikmununum, sem
Bernd hannar sjálfur, en auk þess
semur hann tónlistina og stendur
einn á sviðinu. „En með fullt af
brúðum,“ bætir hann við hlæjandi.
Leikstjóri sýningarinnar er Ágústa
Skúladóttir, um búninga sér Þór-
unn E. Sveinsdóttir og Páll Ragn-
arsson lýsir en Frosti Friðriksson
smíðaði leikmyndina.
Sýningin er ætluð fullorðnum
og Bernd segir hana ekki ætlaða
yngstu áhorfendunum enda tali
maður allt öðruvísi við börn en
fullorðna. „Maður getur talað um
sama efni en maður talar öðruvísi.
Ég hef sýnt sumar sögurnar áður
fyrir börn en á allt annan hátt.“
Bernd segir að börn frá sex ára
aldri geti notið sýningarinnar en
mikilvægt sé að þau séu í fylgd
með fullorðnum.
Bernd útskýrir að list hans sé
fremur lífsstíll en vinna. „Maður
gefur allt, hjartað og sálin fer í
sköpunina. Maður gerir allt og
leggur sig fram og vonar síðan að
fólk taki vel á móti því. Þetta er
krefjandi bæði líkamlega og and-
lega en þetta er lífið mitt. Ég hef
unnið við kvikmyndir og í sjón-
varpi en ég elska leikhúsið. Þetta
samband við áhorfendurna, orkan
sem verður til milli áhorfandans
og leikarans, hún er mér svo
mikilvæg. Þetta getur verið erfitt
en þetta er um leið það skemmti-
legasta sem ég geri.“
kristrun@frettabladid.is
Ljóðrænt listaverk án orða
BRÚÐURNAR LIFNA VIÐ Umbreyting er ljóðræn brúðuleikhússýning fyrir fullorðna.
BERND OGRODNIK SMÍÐAR OG SEMUR, LEIKUR OG SPILAR „Maður gefur allt, hjartað og
sálin fer í sköpunina.“