Tíminn - 11.02.1979, Blaðsíða 21

Sunnudagur 11. febrúar 1979
21
5» A slðasta ári samþykkti alis-
85 herjarþingSameinuðu þjóðanna
!SS að árið 1979 skyldi vera ár
XS barnsins. Hugmyndin aö baki
þessari samþykkt er að örva
SS umræöur um barnið I nútlma
SX| þjóöfélagi, ekki aöeins á Vestur-
SSj iöndum heldur einnig i þróunar-
SXJ löndunum. Þvi miöur er hér um
Sv gjöróllka heima aö ræöa. A
W sama tima og ungir sem gamlir
TO ber jast við vandamál offitunnar
I iðnaðarlöndunum deyr þriöj-
&S ungur barna úr sulti i þriðja
NN heiminum. Enda mun umræðan
88 vafalaust draga dám af þessum
SX óliku aðstæöum og fara eftir
SX ólikum farvegi.
SS Að áeggjan Sameinuðu þjóö-
8* anna skulu sérstakar undir-
SS| búningsnehidir hafa yfirumsjón
vS| með framkvæmd alþjóðlega
Sx> barnaársins hver I sinu landi.
SSj Islenska nefndin hefur þegar
W hafið starf og m.a. ákveöið aö
skipa nokkrar undirbún-
Ns ingsnefndir til að sinna af-
!SS mörkuðum verkefnum. Ein af
85 undirnefndunum á að hafa for-
SS göngu uinfjöllunar um efniö:
w Börn og fjöimiðlar.
SS| óhætter að segja að það efni
SS| gefi tilefni til margvíslegra
SS> athugana og kynninga á niöur-
stöðum rannsókna sem þegar
| hafa verið gerðar á áhrifum
fjölmiðla á börn. Þótt
ritari Kvikmyndahornsins
85 hafi ekki handbærar niöur-
SS stöður um t.d. áhrif mynd-
ivær oarna- og
unglingamyndir
Roy Rogers sem um árabil var
einn helsti uppalandi yngstu
gestanna I islenskum kvik-
myndahúsum á undrafáki
sinum Trigger.
efnis á börn, þá er eins og hann
rámi i að slikar athuganir hafi
farið fram i ýmsum löndum og
niðurstöðurnar orðið þess vald-
andi að margar þjóðir leggja
meiri áherslu en áöur á fram-
leiðslu kvikmynda fyrir börn og
unglinga sem eru bæði
skemmtilegar og þroskandi.
Eins ogsvo margt jákvætt sem
gert er í heimi kvikmyndanna i
dag hefur þessi þróun aö mestu
fariðfram hjá okkur. Eina góða
barnamyndin sem sést hefur I
langan tima I kvikmyndahúsum
landsins er kvikmyndin Bróðir
minn Ljónshjarta. Sú mynd
sameinar nokkra kosti sem
þurfa aö pryða góöar barna--
myndir. Hún er spennandi.
Myndbyggingin er einföld og
skýr, en unnin af vandvirkni.
Boðskapur myndarinnar er já-
kvæðurogmannbætandi. Bróöir
minn Ljónshjarta hefur verið
sýnd á barnasýningum I Há-
skólabiói siðan I desember s.l.
og ættu sem flestir, bæði börn og
foreldrar, að sjá þessa frábæru
mynd vegna þess aö hún er
verðugur fulltrúi þeirra kvik-
mynda sem eru af allt öðru
sauðahúsi en hasarmyndir um
bófa ogkúreka sem blóstjórarn-
ir okkar eru alltaf að bjóða upp
á öðru hverju. Er það annars
ekki kjörið verkefni fyrir nefnd-
ina sem fjallar um efnið börnog
fjölmiðla að gangast fyrir
lÓ'nningu á fleiri myndum af
Bróðir minn Ljónshjarta er af
öðru sauðahúsi en myndir um
bófa og kúreka. Steffen
Götestam og Lars Söderdahl I
hlutverkum sinum.

sama tagi og Bróðir minn
Ljónshjarta? Hér á eftir er sagt
frá tveimur nýlegum kvik-
myndum sem tvimælalaust eru
sömu kostum búnar og ættu
heima á slikri kynningu. Stuðst
er viö greinar I nóvember hefti
danska blaðsins Macguffin.
Elvis, Elvis.
Fýrir jólin kom út i islenskri
þýðingu bókin um Elvis Karls-
son eftir sænska rithöfundinn
Mariu Gripe. Bókin hefur vakið
mikla athygli og Noröurlönd-
unum og öðlast þó nokkrar vin-
sældir. Arið 1977 var gerö kvik-
mynd byggð á skáldsögunni og
var hún sýnd i fyrra I kvik-
myndahúsum frændþjóðanna
við góða aðsókn. Höfundar
handritsins eru Maria Gripe og
Kay Pollak, sem er einnig leik-
stjóri.
Kvikmyndin Elvis Elvis
fjallar um 6-7 ára dreng, sem
hefur verið skiröur i höfuðið á
rokksöng vara num Elvis
Presley oger Karlsson. Elvis er
einkabarnog býr hjá foreldrum
sinum i þokkalegu úthverfi.
Umhverfi hans er ósköp venju-
legt. Hann stendur hins vegar á
timamótum. Hið frjálsa og
áhyggjulausa skeið smábarns-
ins, þar sem hægt er að gefa i-
myndunaraf linu lausan
tauminn, er á enda. Heimurinn
er farinn aðgerakröfur til hans.
Elvis á að byrja i skóla. Hann
hefur hvorki verið i leikskóla
eða forskóla, þannig aö um-
skiptin eru skarpari en ella.
Foreldrar Elvis eru eins og
fólk er flest, vel meinandi en
ósamkvæm i'skiptum sinum viö
drenginn og heldur sljó fyrir
þeim vandamálum sem hann á
við að etja. Faðir hans er vöru-
bílstjóri og vinnur allan daginn
og lætur móðurinni eftir upp-
eldið. Hún er húsmóðir sem
hefur gift sig ung, eignast barn,
og glataö möguleikanum á sér-
námi. Raunveruleikinn virðist
einhverra hluta vegna vera
henni framandi. Einu tengsl
hennar við umhverfið er tálsýn-
in um Elvis Presley og óskin um
aö veröa þátttakandi i þeim
heimi sem hann lifir i, heimi
sem er svo óendanlega fjarlæg-
ur hennar eigin. 1 þvl skyni að
gera hann örlitið nálægari hefur
hún skirt drenginn sinn Elvis.
Kvikmyndin Elvis, Elvis er um
dreng sem lifir i skugga annars
aöila og er utangátta á sinu
eigin heimili. Hann er aö reyna
að gera það sem ýmsum á hans
aldri reynist erfitt aö finna sér
staö i óvingjarnlegri veröld.
Þaö sem Kay Pollak er
einkum réiknað til tekna með
kvikmyndinni er hversu vel
honum hefur tekist aö setja sig
inn i heim barnsins og koma
sjónarmiöum þess á framfæri á
hvita tjaldinu.
Kalli og ég.
Danskir gagnrýnendur hafa
veriö mjög óánægðir með kvik-
myndagerð landa sinna nokkur
undanfarin ár. Nú virðast mál
eitthvað hafa færst til betri
vegar.þvi að á siðasta árikomu
fram tvær danskar kvikmyndir
sem miklu lofaoröi hefur verið
lokiö á. Þessar myndir eru
Honning Mane, leikstjóri Bille
Augusí, og Mig og Charly, en
þeirri mynd leikstýröu Morten
Arnfred og Henning Kristian-
sen. Morten Arnfred er nýliöi i
hópi danskra kvikmynda-
gerðarmanna, en ferill Henning
Kristiansen nær allt aftur tii
ársins 1946.
Mig og Charlyer um þrjá tán-
Elvis, Elvis
Sænsk frá 1977
Leikstjóri: Kay Pollak
Handrit: Handrit Kay PoUak og
Maria Gripe
Kvikmyndataka : Mikael
Saloinon o.fl.
Aðalhlutverk: Lele Dorazio,
Lcna-Pia Bernhardsson og Fred
Gunnarsson
Sýningartlmi: 101 min.
Dreifing: Biografen i
IIuset/Dan-ma.
Mig og Charly
Dönsk frá 1978
Leikstjórn, handrit og kvik-
myndun: Morten Arnfred og
Henning Kristiansen
Aðalhlutverk: Khn Jensen, All-
an Olsen, Helle Nielsen og Ghita
Nörby
Sýningartlmi:103 min.
Dreifing: Warner og
Constantin.
inga, Charly, Steffen og Maj-
britt. Charty er hress strákur
sem hefur aliö sinn aldur á
heimilum fyrir umkomulaus
börn. Steffen býr hjá einstæðri
móður sinni, sem er blaöa-
maður aö atvinnu. Steffen er
hálf afskiptur, þvi þegar móðir
hans er ekki að vinna, fer timi
hennar I að sinna viðhaldinu,
Jörgen blaöal jósmyndara.
Steffen og Jörgen geta illa þolaö
hvor annan. Majbritt er ein af
þessum stúlkum, sem allir
strákar eru bálskotnir I. Hún er
dóttir bilakóngsins
Auto-Gunnars, sem ekur um i
Mercedes-Benz, á innisundlaug
og talar i gullsima.
Þegar Charly kemur til sög-
unnar i upphafi myndarinnar
hafa Majbritt og Steffen veriö
góðir vinir. A þvi veröur breyt-
ing er vinátta þróast með
Steffen og Charly, en þeir eiga
ýmislegt sameiginlegt. Þeir
erubáðir innst inni hlédrægir og
eiga i rauninni hvergi höfði slnu
að halla og enga að sem þeir
geta treyst. Myndin fjallar um
ýmsar „gloriur” sem þeir gera
ogeru einkennandi fyrir stráka
á þeirra reki. Slikar myndir eru
ekki óalgengar, en þessi sker sig
frá öðrum vegna þess raunsæis
sem höfundarnir sýna i umf jöll-
un sinni á þvi tilfinningaróti
táningsáranna sem brýst út i
hegðun sem oft á tlöum er ill-
skiljanleg. Hún er einnig um
vandann viöað verða fullorðinn
og um leiö viöurkenndur þátt-
takandi i nútimatækniþjóðfé-
lagi, þar sem óvissa og atvinnu-
leysi eru sifellt gildari þættir
daglegs lífs.
Steffen (Kim Jensenjog Charly (Ailan Olsen) i Mig og Charly
Lele Dorazio i hlutverki EIvis Karlssonar.
|
I
I