Fréttablaðið - 23.12.2006, Qupperneq 12

Tugþúsundir farþega sátu í gær
strandaðar á Heathrow-flugvelli við Lundúnir, eftir
að hundruðum fluga var aflýst vegna þykkrar þoku
fjórða daginn í röð. Svo margir þurftu að bíða að
flugvallaryfirvöld hafa sett upp upphituð tjöld og
matsöluvagna víðs vegar um völlinn. Eins gengu
starfsmenn um og dreifðu þunnum dýnum og
teppum, svo fólk gæti hvílt sig.
Um 160.000 manns fara um Heathrow-flugvöll á
meðaldegi, en nærri 200.000 manns áttu pantað flug
um völlinn í gær.
„Það er allt farið úr böndunum,“ sagði Nicholas
Velaz, 23 ára Bandaríkjamaður. „Það er svo mikið af
fólki hér í flugstöðvarbyggingunni að maður getur
varla gengið.“
Öll hótel í nágrenni Heathrow voru yfirfull og
hafa hundruð manna neyðst til að sofa í flugstöðvar-
byggingunum.
Hátt í þúsund flug hafa verið afboðuð síðan á
þriðjudag, þegar þykkur þokubakki færðist yfir
Lundúnaborg. Voru farþegar varaðir við því að þeir
kæmust hugsanlega ekki heim fyrir hátíðarnar, því
líkur eru á að þokunni létti ekki í nokkra daga.
Þokan hefur hins vegar haft lítil áhrif á öðrum
flugvöllum.
Ríkisútgjöld hafa
vaxið að meðaltali um ellefu pró-
sent á kosningaári á tímabilinu
1945-1997, samkvæmt athugun
Þórunnar Klemensdóttur á ríkis-
útgjöldum á þessu tímabili. Það er
mun meira en árin á milli kosn-
inga, þegar útgjöldin hafa aðeins
vaxið um þrjú til fimm prósent.
Sigurður Jóhannesson hag-
fræðingur segir að ríkisútgjöld
aukist um 16,7 prósent milli fjár-
laga 2006 og fjárlaga kosningaárs-
ins 2007. Sé reiknað með verð-
bólgu upp á fimm til sjö prósent
aukist útgjöldin svipað og í venju-
legu kosningaári.
„Þetta passar allt saman. Fjár-
lögin 2007 eru hefðbundin kosn-
ingafjárlög,“ segir Sigurður. „Það
er aðeins meiri hagvöxtur í kosn-
ingaárum, eða 4,6 prósent, en
önnur ár á því tímabili sem Þór-
unn skoðar, eða 4,1 prósent í
meðalári,“ segir hann.
Sigurður segir að hugsunin sé
sú að menn reyni að viðhalda góð-
ærinu og halda atvinnuleysinu
niðri á kosningaári þannig að kjós-
endum líði vel og búi ekki við
mikið atvinnuleysi á meðan þeir
meta hvort þeir vilji hafa sömu
stjórnendur áfram. Þetta gildi
bæði um ríki og sveitarfélög.
„Stjórnmálamennirnir hafa
sjálfsbjargarviðleitni og reyna að
fresta bakslagi í hagkerfinu fram
yfir kosningar. Ég veit ekki hvort
það er úthugsað eða hvort það ger-
ist ósjálfrátt en með því að auka
útgjöldin svona mikið þá frestast
bakslagið og þá vonandi, fyrir
stjórnmálamennina, fram yfir
kosningar,“ segir hann og telur
dæmigert að nú sé vel tekið í ýmsar
hugmyndir, til dæmis vegagerð.
Sigurður hefur skoðað vöxt í
útgjöldum sveitarfélaganna. Hann
segir að útgjöld þeirra hafi vaxið
mest ári fyrir kosningar, eða um 6,5
prósent, ef miðað er við tímabilið
1981-2005. Hin árin hafi þau vaxið
frá tveimur og upp í sex prósent.
„Ríkið hefur meiri áhrif á hag-
sveifluna þannig að það er kannski
meiri von um að menn geti haldið
góðæri í gangi í ríkisfjármálun-
um. Í sveitarfélögunum eru menn
að skoða afrekalistann fyrir síð-
ustu fjögur ár. Áhrifin á almennt
efnahagsástand eru kannski ekki
alveg jafn mikil þar ennþá þó að
áhrif sveitarfélaganna hafi aukist
mjög mikið,“ segir hann.
Ríkisútgjöld vaxa
alltaf á kosningaári
Ríkisútgjöldin vaxa um 16,7 prósent milli fjárlaga 2006 og fjárlaga kosninga-
ársins 2007. Þetta er þó svipað og í venjulegu kosningaári sé tekið tillit til verð-
bólgu. Hagfræðingur telur að vel sé tekið í hugmyndir um framkvæmdir.
Talsverður eldur
kom upp í kjallaraíbúð í á
Kirkjuvegi í Keflavík á sjöunda
tímanum á föstudagsmorgun.
Þrennt var inni í íbúðinni og náði
fólkið að koma sér út af sjálfsdáð-
um áður en lögreglan og slökkvi-
liðið komu á vettvang.
Fólkið var flutt til aðhlynningar
á Heilbrigðisstofnun Suðurnesja
en var útskrifað að lokinni skoðun.
Miklar skemmdir urðu á
íbúðinni og sprungu meðal annars
tvær rúður.
Að sögn lögreglunnar í
Keflavík eru eldsupptök ókunn en
talið er að eldurinn hafi kviknað út
frá raftækjum.
Rúður sprungu
í eldinum
Aurskriða féll á veginn í
Hörgárdal norðan við Staðar-
bakka rétt fyrir miðnætti
aðfaranótt fimmtudags með þeim
afleiðingum að sjö manns
lokuðust inni á Staðarbakka.
Símasamband rofnaði en íbúar
voru ekki taldir vera í neinni
hættu.
Um morguninn hófst Vega-
gerðin handa við að hreinsa
veginn og lauk því starfi um
hádegi. Þó voru einhverjir vegir á
svæðinu enn ófærir seinnipartinn
í gær. Á Akureyri flæddi nokkuð
vatn um Kjarnaskóg og tjald-
stæðið að Hömrum, en Brunná
hafði þá flætt yfir bakka sína.
Innilokuð á
Staðarbakka
Grétar Mar Jóns-
son, skipstjóri í Sandgerði, er
ósáttur við að ekki sé fyrir löngu
byrjað að dæla úr flutningaskip-
inu Wilson Muuga sem situr
strandað í Hvalsnesfjöru í Sand-
gerði. Nú sé hætta á því að skipið
nuddist til í fjörunni, göt komi á
olíutankana og olía renni út.
„Við erum með eitt mesta
fuglalíf frá Stafnesi norður á
Garðskaga og ég er skíthræddur
um að þegar olía renni í sjóinn
drepist allur fugl á svæðinu,“
segir Grétar og telur veður hafa
verið nægilega gott til að byrja
að dæla. Næg tækifæri gefist
milli dúra og því hafi átt að dæla
strax og vegurinn hafi verið til-
búinn á miðvikudag.
Grétar gagnrýnir þá sem
stjórna aðgerðum í strandinu
fyrir að hafa ekki áhyggjur af því
að missa níutíu tonn af olíu í
hafið. „Ef skipið brotnar og gat
kemur á tanka þá er þetta skelfi-
legt mengunarslys,“ segir hann
og skilur ekki „hægagang og
rólegheit“.
Davíð Egilsson, forstjóri
Umhverfisstofnunar, segir að
gagnrýni af þessu tagi komi allt-
af upp. Henni sé svarað með
sama hætti og gagnrýni vegna
Vikartinds. „Það er alltaf gagn-
rýnt að það sé ekki rokið í fram-
kvæmdir en þetta eru stórir
atburðir og það þarf mikið til að
koma aðgerðum í gang. Það má
ekki gleyma því að þetta eru stór-
ar aðgerðir þar sem menn koma
inn í aðstæður sem þeir lítið
þekkja.“
Þetta eru stórar aðgerðir
Fyrsti áfangi
viðbyggingar við barna- og
unglingageðdeild Landspítalans
við Dalbraut hefur verið boðinn
út.
Nýbyggingin er tvær hæðir og
kjallari, 1.244 fermetrar. Á fyrstu
hæð verður móttaka göngudeild-
ar, viðtals- og meðferðarherbergi
og á annarri hæð skrifstofur
starfsmanna og viðtalsaðstaða. Í
kjallara verður mötuneyti,
tæknirými og fleira.
Áætlaður kostnaður við
nýbygginguna nemur um 340
milljónum króna. Fyrir utan
framlag ríkisins hafa fjölmörg
félagasamtök stutt við áform um
uppbyggingu á BUGL með
myndarlegum gjöfum.
Fyrsti áfangi
boðinn út
Kona á fertugsaldri
keyrði á hús og hlaðinn vegg á
gatnamótum Skólavegs og
Hásteinsvegs í Vestmannaeyjum
síðdegis á miðvikudaginn. Hún
var ein í bílnum og slasaðist ekki
í árekstrinum. Bíllinn hennar er
nokkuð skemmdur, sem og annar
bíll sem stóð við vegginn, en grjót
kastaðist úr honum og lenti það á
bílnum.
Konan fékk flogaveikiskast og
missti stjórn á bílnum. Hún hefur
ekki áður fengið flogaveikiskast
undir stýri.
Fékk flog og
keyrði á vegg
Sex ríkja viðræðum um
kjarnorkuvopnaáform Norður-
Kóreu lauk í gær án þess að
nokkur árangur fengist. Þvert á
móti hóta Norður-Kóreumenn því
núna að efla vopnabúr sitt.
Í viðræðun-
um, sem stóðu í
fimm daga og
voru haldnar í
Kína, vildu
fulltrúar Norður-
Kóreu ekki ræða
neitt annað en
fjármálalegar
refsiaðgerðir
Bandaríkjanna
gegn Norður-Kóreu, en Banda-
ríkjamenn voru ekki til væðræðu
um að hætta þeim aðgerðum
nema Norður-Kórea ræddi
vopnaáform sín.
Þó eru fulltrúar ríkjanna sex,
sem auk Norður-Kóreu og
Bandaríkjanna eru Rússland,
Kína, Japan og Suður-Kórea,
staðráðnir í að hittast aftur innan
fárra vikna.
N-Kórea eflir
vopnabúr sitt