Fréttablaðið - 23.12.2006, Qupperneq 40

Nýjung í lóðaframboði
Stórar lóðir í útjaðri byggðar
Í landi Gljúfurárholts í Ölfusi rís nú hvert einbýlishúsið af öðru á risastórum lóðum en þessi nýja byggð er staðsett í útjaðri
Hveragerðisbæjar. 130 hektara jörð var deilt niður í 6.000-9.000 fermetra lóðir með stórum byggingareitum og er fyrsta áfanga
að ljúka í uppbyggingunni. Sigríður Hjálmarsdóttir kynnti sér málið og fékk upplýsingar frá eigendum svæðisins, stærsta fram-
kvæmda-aðilanum og álit skipulagsfræðings á þessu nýja fyrirkomulagi.
Sælureit-
ur með
andrými
Verktakafyrirtækið Austurbrú hefur verið stórtækast í upp-
byggingu á Gljúfurárholtssvæð-
inu en það keypti átta lóðir. „Húsin
eru flest á bilinu 260-300 fermetr-
ar en tvö húsanna eru miklu
stærri, eða um 500 fermetrar. Í
þeim er aukaíbúð í kjallara en
aðalhúsið er um 320 fermetrar,“
segir Jónas Guðmundsson hjá
Austurbrú.
Jónas segir fermetraverðið á
svæðinu vera það sama og í Hvera-
gerði og á Selfossi sem er mun
ódýrara en á höfuðborgarsvæð-
inu. „Við vorum til dæmis að selja
rétt rúmlega fokhelt hús sem er
260 fermetrar á 33 milljónir. Síðan
erum við með 300 fermetra hús
sem eru seld alveg tilbúin á 49
milljónir.“
Spurður hvort þetta sé hugsað
sem herragarðar fyrir efnafólk
segir Jónas: „Við höfum nú aldrei
kynnt þetta sem herragarða eða
neitt þvílíkt. Við höfum reyndar
litið á þetta sem stór hús þar sem
fólk getur verið með sinn sælureit.
Þarna er hægt að hafa heimili,
vinnustofu, hesthús, garðrækt og
fleira en þarna er líka mikið and-
rými,“ segir Jónas og bætir því við
að upphaflega hafi verið miðað við
að hestamenn keyptu lóðirnar en
það hafi þó ekki verið sá hópur sem
hafi keypt nú þegar.
Það er þegar byrjað að byggja á sautján af þeim tuttugu lóðum
sem seldar voru í fyrsta áfanga
sem tekur yfir tuttugu hektara
landsvæði,“ segir Örn Karlsson og
bætir því við að hámarksstærð
húsanna sé 600 fermetrar þó flest
þeirra séu ekki svo stór. „Að
minnsta kosti tvö þeirra eru fast
að þeirri stærð en leyfilegt er að
byggja útihús á lóðunum og á ég
von á að eigendur eigi eftir að nýta
sér það þegar hverfið fer að þrosk-
ast.“
Örn bendir á að búið sé að
leggja reiðvegi víða í kringum
hverfið og almennt búið að efla
reiðvegakerfið í Ölfusinu þannig
að kjörið sé fyrir hestamenn að
notfæra sér þetta tækifæri. „Menn
hafa lagt sig fram við að færa reið-
vegina af akvegum þannig að það
er hægt að ríða þvert um Ölfusið
án þess að snert nokkurn tíma
akvegi svo þetta svæði er mjög
vænt fyrir hestamennskuna,“
segir Örn en hann sér fyrir sér að
einhverjir noti réttinn til bygg-
ingu útihúsa fyrir heimilisiðnað
eða vinnustofu. „Þeir sem eru svo
vel settir að geta unnið heima geta
þarna skapað sér gott umhverfi,
hvort sem það er í hestamennsku
eða öðru.“
Feðgarnir keyptu jörðina í þeim
tilgangi að byggja upp hverfi með
stórum lóðum og húsum. „Þetta er
ákveðin hugmyndafræði og finnst
mikið í Bandaríkjunum þó það hafi
ekki tíðkast hér á landi fyrr en það
er ákveðinn hópur sem finnst þetta
fýsilegur kostur, það er alveg
klárt,“ segir Örn en þetta er ein-
mitt nýjung í framboði á lóðum af
því þessar lóðir eru við byggðar-
kjarna en ekki sér lóðir úti í sveit.
„Þegar þú ert kominn út í úthverfi
þá færðu eitthvað sem vegur upp
á móti því að þú ert kominn lengra
frá og þetta svæði býður upp á
mikla möguleika. Byggingareit-
irnir eru mjög stórir, arkitektúr-
inn frjáls, hæðamörk mjög rúm og
hægt er að staðsetja húsin innan
stórs byggingareits. Þannig að það
er enginn reglustikufílingur í
þessu hverfi.“
Bæjarstjórnin hefur samþykkt
áframhaldandi uppbyggingu í
kringum svæðið og deiliskipulag
fyrir annan áfanga hefur verið sam-
þykkt. „Eftir að ákveðinni uppbygg-
ingu hefur verið náð þá ætlar bæj-
arstjórnin að reisa þarna grunnskóla
en ákveðinn byggingarreitur er
fyrir hann á deiliskipulaginu,“ segir
Örn og bætir því við að í framtíðinni
verði þetta nýja hverfi í samfelldri
byggð við Hveragerði.
„Jörðin sem við keyptum er 130
hektarar og verður líklega öll í
þessum sama dúr en það er að
sjálfsögðu háð markaðnum,“ segir
Örn Karlsson.
Ódýrari lausn fyrir
hestamenn
Þessar lóðir eru mjög stórar, hálfur til heill hektari, og má
segja að mörk borgar og sveitar
sem voru svo greinileg hér áður
fyrr séu svolítið að hverfa. Skilin
verða ógreinilegri en það er greini-
lega eftirspurn eftir þessum lóðum
og þetta er bara svar við eftir-
spurn,“ segir Sigríður Kristjáns-
dóttir, spurð um álit á þessari nýju
byggðarþróun.
„Ég hef velt því fyrir mér hvers
vegna slík byggð rísi ekki nær höf-
uðborgarsvæðinu,“ segir Sigríður
og bætir við: „Það er búinn að vera
mikill þrýstingur bæði frá Reykja-
víkurborg og Kópavogi á að koma
hesthúsasvæðunum út úr byggð en
þau eru í sumum tilfellum lent inni
í henni miðri.“ Sigríður segir slíkt
einkennandi fyrir svokölluð jaðar-
belti sem myndast um borgir. „Jað-
arbelti eru landnotkun í kringum
borgir, fyrir hverfi sem er ekki
æskilegt að hafa inni í borginni.
Það sem gerist með svona jaðar-
belti er að þegar landið verður svo
dýrt að það borgar sig að nota það
undir eitthvað annað þá færist
þessi byggð utar, hún stekkur út
yfir byggðina sem er komin í kring.
Kópavogur og Reykjavík hafa
verið að taka þessi gömlu hest-
húsahverfi og byggt þar íbúabyggð
í staðinn,“ segir Sigríður og heldur
áfram: „Fyrir þá sem eru með
hesta er þá spurning hvort það
borgi sig ekki að fara alla leið í Ölf-
usið þar sem hægt er að fá ódýrari
lóð en í Kópavogi og Reykjavík. Á
lóðinni er hægt að byggja bæði ein-
býlishús og hesthús í stað þess að
reisa hesthús uppi á heiði þar sem
verið er að byggja nýja hesthúsa-
byggð fyrir höfuðborgarsvæðið.“
Sigríður segir þessa þróun mjög
áhugaverða því þetta séu breyting-
ar á búsetuþróun í dreifbýlinu.
„Landbúnaðarháskólinn var einmitt
með málþing um skipulagsmál og
búsetuþróun í dreifbýli á dögunum
því þetta er að breytast svo mikið á
Suðurlandi og í Borgarfirðinum.“
Aðspurð hvort þetta nýja skipu-
lag sé líkt því sem gerist í Amer-
íku segir Sigríður: „Það sem er
amerískt við þetta er að þessir
svokölluðu „developerar“, sem
myndu hugsanlega geta kallast
byggðarþróunarfjárfestar, kaupa
jarðir, fá skipulagshönnuð eða
arkitekt til að hanna skipulagið og
fá svo verktaka til að framkvæma
þetta. Þá vaknar sú spurning hvort
íslenska skipulagslöggjöfin sé í
stakk búin til að takast á við þessa
fjárfesta.“ Sigríður segir þessa
fjárfesta kaupa einhverja spildu
og hanna hana alveg eftir sínu
höfði án þess að taka tillit til þess
sem er í kring. „Það er líka dálítill
póst-módernismi í því að finna
bara lausn á sínu en spá ekkert í
heildina,“ segir Sigríður en hún
telur að byggðarþróun verði eitt
af kosningamálunum í vor. „Flokk-
arnir munu eflaust fara að marka
sér meiri stefnu í þessum málum,“
segir Sigríður.