Fréttablaðið - 07.03.2007, Blaðsíða 4

MARKAÐURINN
Hafliði Helgason
í hádegisfréttum
Stöðvar 2 kl. 12:
alla virka daga
Farbann varð gagn-
lítið úrræði fyrir lögreglu þegar
Íslendingar urðu þátttakendur í
Schengen-samstarfinu árið 2001.
Kerfið hefur ekki brugðist fylli-
lega við þeim breytingum. Þetta
segir Sigurgeir Ómar Sigmunds-
son, lögreglufulltrúi alþjóðadeild-
ar Ríkislögreglustjóra.
Íslenska lögreglan lýsir eftir
fjórum mönnum hjá Alþjóðalög-
reglunni Interpol. Tveir mann-
anna eiga eftir að afplána dóm
Hæstaréttar, einn á eftir að
afplána dóm héraðsdóms en sá
fjórði stakk af eftir að hafa fengið
úrskurð um að mæta fyrir héraðs-
dóm.
Sigurgeir bendir á að farbann
sé ekki til þess fallið að tryggja
það að fólk komist ekki af landi
brott án vegabréfs til annars lands
innan Schengen-svæðisins. Þörf
sé fyrir að skoða beitingu gæslu-
varðhalds í fleiri tilvikum, sér-
staklega þegar fjallað er um saka-
mál útlendinga sem lítil tengsl eða
engin tengsl hafa hér á landi.
„Okkur er í nöp við þetta úrræði
vegna þess hversu gagnslítið það
er,“ segir Sigurgeir.
Brot þeirra manna sem íslenska
lögreglan lýsir eftir eru alvarleg.
Sá sem lengst hefur verið eftir-
lýstur er Ali Zerbout, rúmlega fer-
tugur Alsírbúi, sem var dæmdur í
sex ára fangelsi í Hæstarétti í maí
2002 fyrir tilraun til manndráps.
Hann hafði stungið mann tvisvar
með hnífi og kastað hnífi að vitni.
Davíð Garðarsson, tæplega fer-
tugur Íslendingur, var dæmdur í
tveggja og hálfs árs fangelsi í
Hæstarétti 1. desember 2005 fyrir
að hafa nauðgað stúlku í nóvem-
ber 2004. Samkvæmt dómsorði
ógnaði Davíð stúlkunni með dúka-
hníf til að koma fram vilja sínum.
Hann átti að baki langan sakaferil
en flúði land og hefur ekki afplán-
að dóminn.
Moh D Bashar Najeh Suleiman
Almasaid, 29 ára karlmaður frá
Jórdaníu, var dæmdur í tveggja
ára fangelsi fyrir fíkniefnabrot í
maí á síðasta ári. Hann bað um
frest til afplánunar og meðan hann
sætti farbanni útvegaði hann sér
far úr landi með skútu sem lagði
frá Reykjavíkurhöfn í september.
Sá fjórði af þeim eftirlýstu er
Pap Ousman Kweko Secka, 33 ára
karlmaður frá Gana. Sigurgeir
segir að tvær ákærur hafi legið
hjá ríkissaksóknara yfir honum.
Önnur ákæran var vegna gruns
um nauðgun, hin vegna gruns um
misneytingu. Hann átti að mæta
fyrir héraðsdóm í desember 2005
en gerði ekki.
Farbann gagnslítið úrræði
Fjórir menn eru eftirlýstir af íslenskum lögregluyfirvöldum hjá Interpol. Lögreglufulltrúi alþjóðadeildar Ríkis-
lögreglustjóra segir kerfið ekki hafa brugðist við því hve farbann sé orðið gagnslítið úrræði fyrir lögreglu. Þörf
sé að skoða beitingu gæsluvarðhalds í fleiri tilvikum, sérstaklega þegar fjallað er um sakamál útlendinga.
Ísland hefur verið þátttakandi í
Schengen-samstarfinu frá því í
mars 2001. Hægt er að ferðast
um á Schengen-svæðinu án þess
að framvísa vegabréfum á
landamærum. Þess er hins vegar
krafist að þeir sem ferðast á
svæðinu hafi meðferðis gild
persónuskilríki til að þeir geti
sannað á sér deili hvenær sem
krafist er. Íslenskir ferðamenn
þurfa þó ávallt að framvísa
vegabréfum þar sem engin önnur
raunveruleg persónuskilríki eru
gefin út hér á landi. Fimmtán
Evrópuríki eru fullir þátttakend-
ur í Schengen-samstarfinu. Þetta
eru auk Íslands, Finnland,
Svíþjóð, Danmörk, Noregur,
Þýskaland, Belgía, Frakkland,
Lúxemborg, Holland, Ítalía,
Austurríki, Spánn, Portúgal og
Grikkland.
Steinunn Guðbjarts-
dóttir hæstaréttarlögmaður segir
að erfitt geti reynst að tryggja að
menn komist ekki úr landi þrátt
fyrir farbann á Schengen-
svæðinu. Hún segir mikilvægt að
menn hefji afplánun sem fyrst
eftir að dómur er fallinn til að
koma í veg fyrir að þeir komi sér
úr landi og frá refsingu.
„Varðandi önnur úrræði [en
farbann] til að tryggja að menn
stingi ekki af þá kemur gæslu-
varðhald helst til greina. Það eru
hins vegar ströng skilyrði fyrir
því að því sé beitt í þessu skyni,“
segir Steinunn og útskýrir að fyrir
þurfi að liggja sönnun um að ætla
megi að viðkomandi muni reyna
að komast úr landi eða koma sér
með öðrum hætti undan málsókn
eða fullnustu refsingar.
Erfitt að koma í
veg fyrir flótta
Rúmlega þrítugur
maður hefur verið ákærður fyrir
sérstaklega hættulega líkamsár-
ás, sem meðal annars leiddi til
þess að fimm tennur brotnuðu í
fórnarlambinu.
Atvikið átti sér stað í janúar
2006 á veitingastað við Klappar-
stíg í Reykjavík. Maðurinn sló
konu í andlitið með glerglasi með
fyrrgreindum afleiðingum, auk
þess sem hún hlaut fjögur
hruflsár á hálsi og sár og bólgu á
neðri vör.
Braut fimm
tennur í konu
Hópur ungmenna sem
áður hélt til í Ungdómshúsinu á
Norðurbrú krefst þess að yfirvöld
láti þeim í té nýtt hús.
Hópurinn, sem kallar sig
Ungdómshús núna! ætlar að halda
til á götum borgarinnar þangað til
af því verður að því er talskona
hópsins, Sune Andersen, tjáði
fréttavef Nyhedsavisen. „Við erum
þvinguð á götuna gegn okkar vilja.
Þetta er val stjórnmálamannanna
að við höfum ekki lengur sam-
komustað. [...] Því sjáum við enga
aðra leið en að halda til á götunni.“
Yfir þúsund manns mættu á
götuhátíð sem hópurinn bauð til í
gær.
Heimta nýtt
ungdómshús
Verslunareigendur á
Norðurbrú hafa tapað allt að einni
milljón króna á degi hverjum frá
því að óeirðaástand skapaðist þar
eftir að mótmæli vegna rýmingar
Ungdómshússins fóru úr böndun-
um. Fréttavefur Politiken hefur
þetta eftir Johnny Beyer, formanni
verslunarmannafélags Norðurbrú-
ar, sem segir skýringuna fyrst og
fremst vera skort á viðskiptavin-
um. „Ég hef heyrt um búðir sem
hafa verið að selja 50 prósent minna
en venjulega, en meðaltalið er í
kringum þriðjungur af venjulegri
veltu.“
Verslunareigendur hafa ekki
enn gefið upp tjónskostnað vegna
rúðna sem voru brotnar og annarra
skemmdarverka. En það er aðeins
brot af þeim kostnaði sem skortur á
veltu veldur, að sögn Beyer, þar
sem tryggingarnar nái ekki yfir
það eins og skemmdir.
Verslunarmannafélagið áætlar
að það geti tekið átta til fjórtán
daga fyrir verslun á svæðinu að
komast í samt lag, að því gefnu að
ekki verði meira um ólæti.
Niðurrif Ungdómshússins hélt
áfram í gær. Kveikt var í tveimur
bílum sem fluttu brak og hafa fleiri
fyrirtæki sem koma að verkinu til-
kynnt um skemmdarverk á búnaði.
Lögregla handtók nokkra mótmæl-
endur.