Fréttablaðið - 27.02.2008, Blaðsíða 18

18 27. febrúar 2008 MIÐVIKUDAGUR
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
ÚTGÁFUFÉLAG: 365
RITSTJÓRAR: Jón Kaldal og Þorsteinn Pálsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir FRÉTTASTJÓRAR: Arndís
Þorgeirsdóttir, Kristján Hjálmarsson, Trausti Hafliðason og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál). FULLTRÚI RITSTJÓRA:
Páll Baldvin Baldvinsson. Fréttablaðið kemur út í 103.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu,
Akureyri og þéttbýlissvæðum á suðvesturhorninu. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. issn 1670-3871
Á þeim tíma þegar alls kyns pappíralaus lýður frá fjarlæg-
um álfum sækist stöðugt eftir að
setjast að í Frakklandi og ýmsir eru
boðnir og búnir til aðstoðar á ystu
mörkum laganna, eru yfirvöldin
alveg sérlega á varðbergi gagnvart
einu, og það eru pappírshjónabönd.
En svo er það kallað þegar einhver
sem hefur franskan ríkisborgara-
rétt tekur að sér að giftast
einhverjum þeim sem hefur engin
slík réttindi, einungis formsins
vegna, til þess að viðkomandi geti
fengið sína pappíra.
Í Frakklandi gilda nefnilega þau
lög að hver sem er getur gengið í
það heilaga, jafnvel þótt hann
dveljist ólöglega í landinu, og þá
fær hann sitt dvalarleyfi svo
framarlega sem makinn hefur
franskt vegabréf.
Býsna erfitt getur verið að
stemma stigu við slíkum pappírs-
hjónaböndum en ýmsir embættis-
menn svo sem sýslumenn eða
borgarstjórar hafa nú tekið upp
þann sið að kalla hjónaefnin til
viðtals hvort í sínu lagi, ef einhver
grunur leikur á að ekki sé allt með
felldu. Síðan eru þau spurð
spjörunum úr, kannske ekki alveg í
bókstaflegri merkingu en svona allt
að því. Það eru einkum tvö atriði
sem þykja sérlega tortryggileg og
fullt tilefni til strangrar yfir-
heyrslu: ef mikill aldursmunur er á
hjónaefnunum og ef stutt er síðan
þau kynntust.
Á mörkum hins grunsamlega
Franskir blaðamenn hafa nú bent á
að bæði þessi atriði gildi í fyllsta
mæli um það sem hefur verið
kallað „hjónaband ársins“ eða
„álfasaga í Elysée-höll“, sem sé
giftingu Sarkozys forseta og hinnar
ítölsku Cörlu Bruni: á þeim er u.þ.b.
tíu ára aldursmunur, sem er á
mörkum hins grunsamlega, og svo
voru ekki nema tveir mánuðir síðan
frægur auglýsingaforkólfur kynnti
þau hvort fyrir öðru, og það er enn
verra. Blaðamennirnir hafa þó ekki
fengið neinar fréttir af því hvort
þau voru kölluð til yfirheyrslu hjá
einhverjum smámunasömum og
þurrdrumbslegum embættismönn-
um og þeim þvælt fram og aftur
um viðkvæm mál, og því síður hafa
þeir getað komist að því hverjar
kynnu að hafa verið niðurstöðurnar
úr slíkum spurningaleik.
Þeir verða því að láta ágiskanir
nægja, en hér endast þær skammt.
Einn blaðamaðurinn benti á, að á
öld Balzacs og Zola hefðu menn
ekki verið í neinum vandræðum
með skýringu á giftingu ársins:
þessir kafarar sálarlífsins kunnu
heldur betur að lýsa því hvernig
glaðlyndum og léttlyndum
þokkadísum, sem fundu að aldurinn
var farinn að færast yfir þær, tókst
að tryggja framtíðina með því að ná
sér í roskinn en forríkan góð-
borgara, jafnvel aðalsmann.
Undarlegar ástir
En hér hefði þessum frægu
rithöfundum brugðist bogalistin,
sagði blaðamaðurinn, slíkar
skýringar hefðu verið út í hött, og
það af þremur ástæðum:
1) Carla Bruni er rík. Hún var
um skeið ein tekjuhæsta fyrirsætan
í víðri veröld, á borð við skærustu
stjörnur Hollywood. Síðan sneri
hún sér að því að semja lög og
texta, sem hún söng sjálf inn á
geisladiska, og seldist hinn fyrri
þeirra í tveimur milljónum eintaka.
Það eru drjúg stefgjöld. Svo bætist
það við að sjálfsögðu að á bak við
hana er mikið iðnveldi í Torino á
Ítalíu og stór auðæfi. Á þessu sviði
er Sarkozy ekki einu sinni hálf-
drættingur, ef manni leyfist að nota
það orð, á það vantar mikið. Ef
hann hefði ekki getað gefið sjálfum
sér þessa glæsilegu kauphækkun
sem nýlega var í fréttunum er óvíst
að Carla Bruni hefði nokkurn tíma
litið við slíkum þurfaling. Hann
hefur reyndar aldrei dregið fjöður
yfir það að hann slái ekki hendinni
á móti nýjum auðæfum. Kaupmál-
inn sem gerður var með þeim
hjónum mun því fyrst og fremst
vera til að vernda föðurleifð
hennar, segja blaðamenn.
2) Carla Bruni er fögur, og eftir
öllum sólarmerkjum að dæma er
þess langt að bíða að aldurinn fari
að hafa nokkur áhrif. Hún þarf því
engu að kvíða um langa framtíð.
Það sem skiptir hana mestu máli er
þó sennilega röddin, en hún brestur
hvergi og nú heyrast þær fréttir að
von sé á nýjum geisladisk. En
Sarkozy getur ekki leikið undir
sönginn, óvíst að hann geti einu
sinni raulað með.
3) Carla Bruni er gáfuð og
menntuð. Hún hefur vald á fimm
tungumálum, hún er fróð um
bókmenntir og hefur mikla
tónlistarkunnáttu. Auk þess fylgist
hún ákaflega vel með í nútímanum.
Ef hún er ekki vinstri sinnuð, eins
og sumir hafa haldið, tilheyrir hún
a.m.k. „vinstri bakkanum“, sem sé
menntamannahverfum Parísar.
Sarkozy náði stúdentsprófi með
herkjum og skreið síðan gegnum
lögfræði. Það er rétt svo að hann
geti bablað ensku, eftir því sem
lesa má í engilsaxneskri pressu,
önnur mál kann hann alls ekki, og
tónlistarsmekkurinn nær ekki
mikið lengra en til stuðningsmanns
hans, rokksöngvarans Johnny
Hallidays.
Í svona máli hefðu þeir heiðurs-
menn Balzac og Zola sennilega
staðið á gati. Kannske væri nær að
skoða það með augum Shake-
speares sem gat svo vel lýst
undarlegum ástum í sinni eigin
álfasögu, Draumi á Jónsmessunótt.
Yfirheyrslur
EINAR MÁR JÓNSSON
Í DAG | Ástir forseta
S
amfélagsverðlaun Fréttablaðsins voru veitt í gær. Þetta
er í þriðja sinn sem Fréttablaðið veitir Samfélagsverð-
launin.
Markmiðið með Samfélagsverðlaununum er að beina
kastljósinu að þeim góðu verkum sem unnin eru í sam-
félaginu. Sömuleiðis er athyglinni beint að broti af því fjölmarga
fólki sem leggur áþreifanlegan skerf af mörkum til þess að bæta
samfélag okkar.
Stundum er sagt að í hraða nútímans fari eitthvað af þeim
náungakærleik sem við erum flest alin upp við að sýna forgörð-
um. Þeim mun mikilvægara er að draga fram í dagsljósið eitt-
hvað af öllu því góða og fallega sem fólk gerir af heilum hug alla
daga, ekki síst svo það geti orðið öðrum til eftirbreytni.
Margir gagnrýna fjölmiðla fyrir að fjalla miklu meira um það
sem neikvætt er en það sem er uppbyggilegt og jákvætt. Það
má til sanns vegar færa að yfirleitt þykir það fréttnæmara sem
úrskeiðis fer en hitt sem gengur vel. Segja má að með veitingu
Samfélagsverðlauna sé reynt að vega upp á móti þessu og segja
einmitt frá einhverju því sem fer einstaklega vel í samfélaginu.
Einnig má líta á Samfélagsverðlaun Fréttablaðsins sem sam-
tal blaðsins við lesendur sína því hlutur þeirra í aðdraganda
verðlaunaveitingarinnar er drjúgur. Að þessu sinni bárust lið-
lega 300 tilnefningar til Samfélagsverðlaunanna frá lesendum
blaðsins og skal þeim hér þakkað fyrir sitt góða framlag til þess
að gera Samfélagsverðlaun Fréttablaðsins að veruleika. Fjöl-
margar þessara tilnefninga voru bæði góðar og athyglisverðar.
Því var vandi dómnefndar nokkur þegar að hennar hlut kom.
Þegar svo margar góðar tilnefningar berast getur vandinn að
hafna verið mun stærri en vandinn að velja.
Samfélagsverðlaun Fréttablaðsins eru veitt í fjórum flokk-
um. Fimm samtök og einstaklingar voru útnefnd af dómnefnd
í hverjum þessara fjögurra flokka. Auk þess voru veitt ein
heiðursverðlaun.
Það voru því verk 21 einstaklings og samtaka sem kastljósinu
var beint að í tengslum við veitingu Samfélagsverðlaunanna í
ár. Fimm þeirra voru verðlaunuð sérstaklega, þrír einstaklingar,
ein hjón og ein félagasamtök.
Um leið og verðlaunahöfunum, Hjálpræðishernum, mennta-
frömuðinum Guðrúnu Halldórsdóttur, Herði Torfasyni tónlistar-
manni og baráttumanni fyrir mannréttindum, Þorsteini Bjarna
Einarssyni og Sigríði Steingrímsdóttur, fósturforeldrum fjölda
barna, og Rögnu Marinósdóttur, sem unnið hefur ötullega að
málefnum fatlaðra barna og fjölskyldna þeirra, er óskað hjart-
anlega til hamingju, er rétt að ítreka að hver og einn hinna sex-
tán sem tilnefndir voru til verðlaunanna, hefðu svo sannarlega
verið þeirra verðugir líka.
Framlag alls þessa hóps leggur lóð sem um munar á vogar-
skálar betra samfélags á Íslandi og verðskuldar hlýjar þakkir
okkar hinna.
Samfélagsverðlaun Fréttablaðsins
voru veitt í gær.
Góð verk dregin
fram í dagsljósið
STEINUNN STEFÁNSDÓTTIR SKRIFAR
UMRÆÐAN
Leikskólastarf
Á síðustu árum hefur verið unnið við að brúa bilið á milli skólastiga. Samvinna
leik- og grunnskóla hefur aukist og
Reykjavíkurborg ákveðið að gera tilraun
til að færa fimm ára börn inn í grunnskól-
ana svo rými skapist fyrir yngri börn í
leikskólum.
Með fjölgun ungbarnaleikskóla þarf að
marka stefnu nýs skólastigs og brúa bilið
á milli leikskólastiga líkt og gert hefur verið á milli
leik- og grunnskóla. Marka þarf stefnu frá upphafi
skólagöngu sex mánaða barna fram í grunnskóla.
Leikskólar Félagsstofnunar stúdenta, sem hafa um
árabil rekið leikskóla fyrir sex mánaða til sex ára,
hafa stigið fyrstu skrefin í átt að sameiginlegri
stefnu allra leikskóla sinna. Föstudaginn 29. febrúar
munu skólarnir standa fyrir opnu málþingi (sjá www.
fs.is). Þar mun Shelley Nemeth, frá High/Scope
Educational Research Foundation, meðal annarra
fjalla um virkt nám. Er það stefnan sem Leikskólar
stúdenta vinna nú samkvæmt. High/Scope leggur
áherslu á virkt nám, persónulegt
frumkvæði og jákvæð samskipti
fullorðins og barns. Virkt námsumhverfi
býður börnum upp á val og svigrúm til
sjálfstæðrar ákvarðanatöku. Með
þátttöku þróa þau með sér frumkvæði og
félagslegan vilja sem hefur áhrif á
frekara nám og ákvarðanatöku í lífinu.
Kraftur virka námsins sprettur af
frumkvæði barnsins. Virknin felst í að
kanna, spyrja, gera mistök, leysa þrautir
og finna markmið í samræmi við þroska.
Barnið tekst á við verkefnin og á um leið
samskipti við kennara og nemendur. Sjálfsmynd
styrkist og víðsýni eykst. Virkt nám byggir á
samskiptum, kennarinn styður við barnið og virkjar
sjálfstæði þess.
Með sameiningu HÍ og KHÍ mun stúdentum við HÍ
fjölga og kröfur um þjónustu Leikskóla stúdenta
aukast. Ný stefna mun skila betri leikskólum með
skilvirkara námi og skapa umhverfi sem nýtist
háskólasamfélaginu t.d. við verkefni og rannsóknir.
Höfundur er leikskólastjóri á Mánagarði.
Virkt nám – styrkari sjálfsmynd
Vel ráðið
Eftir að Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson
steig hið „stóra skref“ (sem Geir H.
Haarde kallar svo) að framlengja
óvissuna um borgarstjóraefni Sjálf-
stæðisflokksins í heilt ár, hafa þrír lýst
yfir áhuga á að gegna embættinu:
Hanna Birna Kristjánsdóttir, Gísli
Marteinn Baldursson og Júlíus
Vífill Ingvarsson. Á sunnudag
skrifaði Björn Bjarnason á
heimasíðu sína að yfirlýsing
Hönnu Birnu væri „eðlileg og
vel ráðin“. Enn hefur hann
ekkert minnst á hversu
eðlilegar og vel ráðnar
hann telur yfirlýsingar
Gísla Marteins og
Júlíusar Vífils vera.
Veðjað á Hönnu
Þetta vekur athygli fyrir þær sakir að
Gísli Marteinn hefur lengi verið hand-
genginn Birni og ekkert leyndarmál
að hingað til hefur verið kært á milli
þeirra. Færsla Björns þykir því gefa til
kynna að meira að segja áhrifamiklir
bandamenn Gísla telji það tapaða
baráttu að hann verði borgarstjóri
á kjörtímabilinu; betra sé
að fylkja sér um einn
borgarfulltrúa og þar
hafi Hanna Birna yfir-
höndina.
Júlíus og
Steinunnar-
leiðin
Hanna Birna nýtur
líka stuðnings
Þorgerðar Katrínar Gunnarsdóttur.
Guðlaugi Þór Þórðarsyni er aftur á
móti sögð hugnast lítt tilhugsunin
um Hönnu Birnu sem borgarstjóra,
og hann leiti logandi ljósi að
einhverjum utan borgar-
stjórnarflokksins til að taka
við keflinu af Ólafi F. Magn-
ússyni. Helsta von Júlíusar
Vífils ku felast í að ekki
náist sátt um Hönnu
Birnu eða Gísla Martein.
Fyrir vikið verði hann
samnefnarinn sem
flestir geti fellt sig við,
rétt eins og þegar
Steinunn Valdís
Óskarsdóttir varð
borgarstjóri R-listans.
bergsteinn@frettabladid.is
SIGRÍÐUR STEPHENSEN