Fréttablaðið - 29.05.2008, Blaðsíða 70

42 29. maí 2008 FIMMTUDAGUR
menning@frettabladid.is
Kl. 21
Djasshljómsveitin Svalbarði kemur
fram á tónleikum djassklúbbsins
Múlans á Domo, Þingholtsstræti 5, í
kvöld kl. 21. Róbert Þórhallsson
bassaleikari leiðir þá hljómsveitina,
skipaða einvala liði tónlistarmanna,
í magnaðri funk-djass-veislu.
Aðgangseyrir á tónleikana er 1.000
kr., en námsmenn fá þó aðgang á 500
kr.
„Hvað er í matinn?“ Þessi spurning
heyrist daglega á flestum heim-
ilum þjóðarinnar og því er löngu
kominn tími til þess að rannsaka
inntak hennar rækilega. Það gerir
Minjasafnið á Akureyri einmitt með
sýningu sem þar opnar á laugardag
og fjallar um breytingar á matar-
menningu kaupstaðarbúa Íslands
síðan á 19. öld. Fjölbreytni í matar-
gerð hefur mikið aukist, sérlega á
nýliðnum árum, þó enn eimi eftir af
matarhefðum forfeðranna. Í sýningu
Minjasafnsins er gefin innsýn í
íslensk eldhús með nokkurra áratuga
millibili. Þannig er fyrst skyggnst inn
í hlóðaeldhús þar sem litlar breyt-
ingar urðu í úrvali og eldun matar
svo öldum skipti. Næst er litast um
í kokkhúsi frá um 1900, en þá er kolavélin komin
til sögunnar og heimilisfólk neytir matar af diskum
með hnífapörum í stað þess
að borða úr aski í baðstofu. Í
eldhúsi frá um 1950 er úrval
rafmagnstækja komið til að
létta lífið. Loks er eldhús frá
um 1970; þá örlar á þeirri
alþjóðlegu matarmenningu
sem Íslendingar tileinkuðu
sér síðar. Hakk og spaghettí
varð vinsæll matur um þetta
leyti og kjúklingur og franskar
þóttu algjör lúxusfæða. Í
tengslum við sýninguna
safnar Minjasafnið á Akureyri
munum tengdum matarhefð
og eldhúsum. Starfsfólk
safnins hvetur því gesti til að
koma með slíka muni um leið
og það skoðar sýninguna þar
sem að ávallt má bæta áhugaverðum hlutum við.
- vþ
Borðað í nútímanum
ELDAÐ Á GASI Rósa Sveinbjarnar-
dóttir stendur við fyrstu gaseldavél-
ina í Hleiðagarði í Saurbæjarhreppi.
Öld er liðin frá því að hinn
huggulegi bær Hafnar-
fjörður fékk kaupstaðar-
réttindi. Af því tilefni
verður opnuð í kvöld kl. 20
sýning í Hafnarborg,
menningar- og listastofnun
bæjarins, á 200 ljósmynd-
um frá Byggðasafni
Hafnarfjarðar sem spanna
sögu kaupstaðarins.
Steinunn Þorsteinsdóttir,
upplýsingafulltrúi
Hafnarfjarðar, og Björn
Pétursson, forstöðumaður
Byggðasafnsins, segja nokkur orð á opnuninni, en þau eru höfundar
bókarinnar Hundrað sem kemur út í tilefni afmælisins. Bókin er
samansafn texta og myndabrota úr langri og merkilegri sögu
Hafnarfjarðarkaupstaðar. Brotin geta staðið ein og sér, en saman
mynda þau örsögur úr bæjarlífinu. - vþ
Ljósmyndir sem
spanna hundrað ár
LITIÐ UM ÖXL Hafnarfjörður árið 1908.
> Ekki missa af …
Tónleikum Camerarctica í Fríkirkju
Hafnarfjarðar í kvöld kl. 21 sem leikur
eina af perlum tónskáldsins W.A.
Mozarts, Klarínettukvintettinn, auk
verka í léttklassískum stíl eftir sam-
tímamenn hans. Aðgangur að þeim
er ókeypis í boði Hafnarfjarðarbæjar.
- vþ
Heimildarmyndin Steypa eftir
þau Markús Andrésson og Ragn-
heiði Gestsdóttur verður sýnd í
Listasafni Reykjavíkur í Hafnar-
húsinu í kvöld. Í myndinni er
nokkrum íslenskum samtímalista-
mönnum fylgt eftir yfir tveggja
ára tímabil.
Steypa var frumsýnd á Kvik-
myndahátíð í Reykjavík í fyrra og
hefur síðan þá ferðast á ýmsar
kvikmyndahátíðir og verið vel
tekið. Markús segir hvatann að
gerð myndarinnar hafa verið sam-
eiginlegan myndlistaráhuga leik-
stjóranna. „Við höfum bæði mik-
inn áhuga á myndlist; ég hef
starfað sem sýningarstjóri og
Ragnheiður er menntuð í sjón-
rænni mannfræði þar sem heim-
ildarmyndagerð skipar veigamik-
inn sess. Því ákváðum við að gera
mynd um unga íslenska listamenn
og fylgja þeim eftir í dálítinn
tíma. Þannig fjallar myndin ekki
bara um samtímalist sem slíka
heldur líka um ferlið að baki verk-
unum, umhverfi listamannanna
og áhrifavalda þeirra. Einnig
veltir myndin upp spurningum
um hvort íslensk samtímalist sé á
einhvern hátt séríslensk og hvern-
ig hún passar inn í alþjóðlegt
umhverfi.“
Listafólkið sem fylgt er eftir í
myndinni eru þau Ásmundur
Ásmundsson, Gabríela Friðriks-
dóttir, Margrét Blöndal, Huginn
Arason, Unnar Auðarson, Gjörn-
ingaklúbburinn og Katrín Sigurð-
ardóttir. „Vinnan í kringum mynd-
ina var að mestu leyti afar
afslöppuð. Við leyfðum listamönn-
unum sjálfum dálítið að ráða för
varðandi það hvernig þau vildu
koma fram í myndinni, þannig að
vinnan fór ekki fram eingöngu á
okkar forsendum, þó svo að við
værum svo að sjálfsögðu einráð
yfir eftirvinnsluferlinu. En þetta
var gríðarlega mikið af efni sem
við söfnuðum og þurftum svo að
klippa niður og myndin er því
eðlilega nokkuð brotakennd og
dettur inn í líf og starf listamann-
anna á mismunandi tímapunktum.
Hún segir því ekki línulega sögu,
en við ákváðum að vera ekkert að
stressa okkur of mikið á sam-
hengi; myndin heitir ekki Steypa
að ástæðulausu,“ segir Markús og
hlær. Sýningin hefst kl. 20 og er
aðgangur ókeypis og öllum opinn.
- vþ
Glefsur úr lífi listamanna
GJÖRNINGAKLÚBBURINN Þeir sem hafa
áhuga á að kynnast starfsemi þessara
framsæknu listakvenna frekar ættu að
horfa á myndina Steypu í Hafnarhúsinu
í kvöld.
Söngvaskáld hafa lengi nýtt
sér kvæði Steins Steinarr
við lagasmíðar. Í kvöld
verður hnykkur á ferð Jóns
Ólafssonar tónlistarmanns
þegar fyrri tónleikar af
tveimur helgaðir lögum við
ljóð Steins verða í Gamla
bíói – Íslensku óperunni
– á vegum Listahátíðar í
Reykjavík. Vænn hópur
tónlistarmanna kemur fram
í kvöld. Ellefu verða á sviði
og flytja þar bæði eldri og
nýjar tónsmíðar við fjölda
ljóða Steins.
Bæði Jón og Steinn eru upprunnir
úr Djúpinu. Hefur Jón lengi haft
dálæti á ljóðum Steins og fiktað
við að finna þeim lagboða, rétt
eins og aðrir samtímamenn,
Magnús Eiríksson, Bergþóra
Árnadóttur, Ragnar Bjarnason,
Megas og Hörður Torfason, svo
nokkrir séu nefndir. Má fullyrða
að ljóð Steins hafi mörg hver
fengið vængi fyrir tilstuðlan
yngri tónskálda úr dægurlagaiðn-
aðinum. Nú bæta Jón Ólafsson og
Sigurður Bjóla nýjum söngvum í
það safn. Flytjendur og túlkendur
laga í kvöld og annað kvöld eru
systkinin Ellen og Kristján Kristj-
ánsbörn, Helgi Björnsson, Hildur
Vala Einarsdóttir, Svavar Knútur
í Hrauni og Þorsteinn Einarsson
úr Hjálmum.
Undirleik annast Jón, Guð-
mundur Pétursson, Helgi Svavar
Helgason, Valdimar Kolbeinn Sig-
urjónsson, Hrafnkell Orri Egils-
son og Una Sveinbjarnardóttir.
Verkefnið er styrkt af Glitni,
Baugi og VÍS og mun væntanleg
hljómplata með hluta af efninu
sem flutt verður í kvöld.
Samstarf Jóns og Sigurðar
Bjólu á sér nokkra sögu: Bjólan
tók upp nokkrar af plötum Nýd-
anskrar og fylgdi þeim félögum
upp í Þjóðleikhús í Gauragangi.
„Og varð þar eftir,“ segir Jón en
Sigurður hefur unnið þar síðan í
hljóðdeild. Aftur lágu leiðir þeirra
saman þegar Baltasar Kormákur
fékk Sigurð til að gera tónlist við
Brúðgumann og kom Jón líka að
þeirri vinnu. Þeir eiga um helm-
ing af efninu sem flutt verður í
Gamla bíói, en hitt er sótt í smiðju
eldri höfunda.
Jón er ánægður með dagskrá
kvöldsins. Hann mun þar leika í
fyrsta sinn á nýjan Hammond
sem hann er búinn að fá sér og
gefur það ugglaust einhverja hug-
mynd um í hvaða átt tónlistin
stefnir við hólinn næstu kvöld.
pbb@frettabladid.is
Ferð án fyrirheits
TÓNLIST Hluti af sveit Jóns Ólafssonar sem kemur fram í kvöld. MYND: LISTAHÁTIÐ
„...fyrst á visir.is“
...ég sá það á visir.is