Fréttablaðið - 29.05.2008, Blaðsíða 16

16 29. maí 2008 FIMMTUDAGUR
nær og fjær
„ORÐRÉTT“
■ Í olíuhreinsunarstöð er með
hjálp efnafræðilegra ferla elds-
neyti með mismunandi löngum
kolefniskeðjum
unnið úr hráolíu. Í
ferlinu er hægt að
brjóta upp lengstu
kolefniskeðjurnar
(úr þungolíu) en
það borgar sig ekki
að búa til lengri
keðjur úr styttri og
breyta þannig til
að mynda bensíni í dísilolíu. Næst
á eftir vökvagasi (LPG) er léttasta
afurðin bensín. Um 30-40 prósent
framleiðslunnar er bensín, 40-50
prósent er millilétt olía (steinolía,
dísil), 1-20 prósent er tjara, vax og
þungolía.
OLÍUHREINSUN:
30-40 PRÓSENT BENSÍN
Mannréttindabrot?
„Niðurstöður mannréttinda-
nefndar Sameinuðu þjóðanna
eru ótvíræður áfellisdómur
yfir kvótakerfi með leigu- og
sölurétti á óveiddum fiski,
sameiginlegri auðlind Ís-
landsmiða.“
GUÐJÓN ARNAR KRISTJÁNSSON Í
ELDHÚSDAGSUMRÆÐUM Á ALÞINGI
Fréttablaðið 28. maí
Að tjaldabaki
„Útlendingarnir stjórna þessu
alfarið. Við vildum hafa tjöld
eða skjái en þeir vildu það
ekki. Við vildum hafa sviðið
hærra en þeir ekki. Þeir gerðu
okkur erfitt fyrir.“
ÍSLEIFUR ÞÓRHALLSSON TÓN-
LEIKAHALDARI UM AÐBÚNAÐ Á
TÓNLEIKUM BOBS DYLAN
Fréttablaðið 28. maí
„Mér blöskruðu þessi viðbrögð lögreglumannsins.“ segir Ágúst Bogason
útvarpsmaður um umtalað atvik í verslun 10-11 í Grímsbæ. Myndbandsupp-
taka sem birtist á síðunni youtube.com sýnir lögregluman taka ungan pilt
kverkataki þegar hann neitar að tæma vasa sína.
„Drengurinn virtist ekki vera ógnandi á nokkurn hátt
og því sýndi lögreglan allt of mikla hörku gagnvart
ekki eldri manni. Þó svo að pilturinn hefði verið
að stela tyggjópakka, kókflösku eða hverju sem er,
þá réttlætir það ekki þessi viðbrögð.“ Ágúst segist
vona að framganga þessa ákveðna lögregluþjóns sé
ekki dæmigerð fyrir stéttina. „Ég tel að lögreglan sé
almennt að standa sig vel og sinna alls kyns skíta-
djobbum sem aldrei er fjallað um í fjölmiðlum. Hins
vegar eru hálfvitar í öllum stéttum sem koma
óorði á heildina, og þessi einstaklingur er eitt
af þessum rotnu eplum. Hann hefði eflaust
gott af því að stjórna umferð eitthvað fram
á sumarið, áður en hann verður sendur í
svona útkall aftur.“
SJÓNARHÓLL
LÖGREGLUÞJÓNN TEKUR PILT KVERKATAKI Í VERSLUN 10-11
Hálfvitar í öllum stéttum
ÁGÚST BOGASON
Útvarpsmaður.
Tamor
+
„Í vinnunni er aðallega að frétta þessi frábæri
árangur sem við erum að ná með verkefninu Á
allra vörum sem hún Gróa Ásgeirsdóttir kom með
til okkar,“ segir Gústaf Gústafsson, markaðs- og
fjáröflunarstjóri Krabbameinsfélags Íslands. „Það
er ævintýri líkast. Við áætluðum mjög bjartsýn að
selja um 10 þúsund gloss en það er komið upp í
tæplega 16 þúsund og lítur út fyrir að við seljum
kringum 30 þúsund gloss í sumar.
Svo vorum við að fá niðurstöður úr Capac-
ent-könnun út af átakinu okkar, Karlmenn og
krabbamein. Niðurstöðurnar voru framar öllum
vonum. Karlmenn tóku átakinu mun betur en við
bjuggumst við og þorðum að vona. Átakið gekk
út á að kynna fyrir karlmönnum einkenni krabba-
meins og læra að þekkja einkenni krabbameins.
Það er gríðarlega mikilvægt að greina krabba-
mein snemma og Krabbameinsfélagið hefur ekki
mikið verið að herja á karlmenn. Þetta var fyrsta
alvöruátakið okkar í þeim málum. Samkvæmt
könnun Capacent tóku um 75 prósent karlmanna
eftir átakinu. Við höfum fengið upplýsingar frá
þvagfæraskurðlæknum um auknar
tímapantanir þannig að það
gekk framar vonum að öllu
leyti. Þörfin var greinilega
mjög mikil.
Sumarið er að koma,
veiðin er byrjuð og golfið
líka. „Allir eru að fara út úr
kofanum og út í garð. Við
erum að fara í sumarfrí öll
fjölskyldan til Þýskalands í
byrjun júní, í Svartaskóg og
Rínardalinn. Ég fer á einn
leik á EM í Basel í Sviss og
hlakka mikið til þess.“
HVAÐ ER AÐ FRÉTTA? GÚSTAF GÚSTAFSSON HJÁ KRABBAMEINSFÉLAGINU:
Niðurstöður átaksins framar vonum
Dr. Katherine Flegal og dr. Linda Bacon
hafa báðar rannsakað samband þyngdar og
heilsu, á ólíkan hátt þó. Rannsóknir þeirra
hafa meðal annars leitt í ljós að offita teng-
ist færri dauðsföllum en áður hefur verið
talið. Þær flytja erindi á málþingi í Háskól-
anum í Reykjavík í dag. Málþingið hefst
klukkan 13.
„Offita hefur vissulega aukist á síðustu árum, en
lífslíkur hafa líka lengst og fólki með hjarta- og æða-
sjúkdóma hefur fækkað. Þetta er því mynd sem ekki
er auðvelt að púsla saman,“ segir dr. Katherine
Flegal. Hún segir að þegar tenging á þyngd við dán-
artíðni var rannsökuð hafi dánartíðnin verið mun
lægri en búist hafði verið við. „Við skoðuðum sam-
bandið á milli allra þessara þátta. Það eru margar
rannsóknir sem styðja þetta en þó kemur þetta fólki
enn á óvart, meðal annars vegna þess að ofþyngd er
talin svo neikvæð.“
Rannsóknirnar beindust einnig að því að kanna
tengsl þyngdar við ýmsa sjúkdóma. „Það var engin
tenging á milli þyngdar og krabbameins, bara ekki
neitt samband þar á milli. Offita hefur svo verið
tengd við hjarta- og æðasjúkdóma en við fundum
ekkert sem benti til þess,“ segir Katherine. Þegar
skoðaðir eru aðrir sjúkdómar sem valda um fjörutíu
prósentum dauðsfalla í Bandaríkjunum, bendi margt
til þess að því þyngra sem fólk var þeim mun lík-
legra var það til að lifa sjúkdómana af.
„Rannsóknir dr. Flegal sýna að þær heilbrigðis-
hættur sem talað er um að skapist vegna offitu eru
mikið ýktar,“ segir dr. Linda Bacon. „Þyngd er í raun
ekki eins mikið áhyggjuefni og við erum látin halda.
En það að vera of þungur er erfitt fyrir fólk því það
verður fyrir fordómum, og þeir sem eru ekki of
þungir lifa í stöðugum ótta við fitu. Þetta verður til
þess að við verðum hrædd við mat og eigum óheil-
brigt samband við líkama okkar.“
Dr. Bacon hefur gert rannsóknir með það að mark-
miði að láta fólk sætta sig við líkama sinn og treysta
því sem hann segir í stað þess að megra sig. Niður-
stöðurnar segir hún hafa verið ótrúlegar. „Kólester-
ól og blóðþrýstingur lækkaði, fólk valdi betri mat og
hreyfði sig meira, þunglyndi þeirra minnkaði og það
var ánægðara með sjálft sig – um leið og við færðum
áhersluna frá þyngdinni.“ Bæði dr. Bacon og dr.
Flegal eru svo sammála um hvert aðalatriði heilsu-
verndar eigi að vera. „Það er mikilvægast að fá fólk
til að gera sér grein fyrir því að þyngd og heilsa fer
ekki alltaf saman.“ thorunn@frettabladid.is
Heilbrigði og þyngd fara
ekki alltaf saman
DOKTORARNIR Dr. Linda Bacon og dr. Katherine Flegal segja
heilsu og þyngd alls ekki alltaf fara saman. Rannsóknir þeirra
hafa meðal annars sýnt að heilbrigðari lífsstíll viðhaldist frekar
ef markmið fólks sé ekki að grennast. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
FÓLK „Ég elska Afríku,
er fædd þar og hef
alltaf haft mikinn
áhuga á álfunni,“ segir
Charlotte Ólöf Ferrier
sem í síðustu viku hélt
til Líberíu á vegum
IceAid-hjálparsam-
takanna.
Þar mun hún dvelja
í þrjár vikur og
aðstoða við byggingu
heilsugæslu við heim-
ili munaðarlausra
barna sem endurbyggt
var með aðstoð IceAid
árið 2006. Heimilið er
í útjarði höfuðborgar-
innar Monróvíu en
Charlotte segir um
áttatíu börn búa á
heimilinu. „Þau búa í
tveimur húsum þar
sem drengirnir búa í öðru húsinu og stúlkurnar í
hinu en börnin eru á aldursbilinu fimm til átján ára.“
Hún segir flest börnin hafa misst foreldra sína í
borgarastyrjöldinni sem stóð til ársins 2003.
En Charlotte fer
langt í frá tómhent til
Afríku þar sem börn-
in á leikskólanum
Stakkaborg, þar sem
hún vinnur, vildu endi-
lega fá að taka þátt í
verkefninu. Því varð
úr að börnin útbjuggu
mynd sem Charlotte
tók með sér til Líberíu
en myndin er gjöf
barna á Stakkaborg til
barnanna á heimilinu.
Hún segir íslensku
börnin hafa haft mik-
inn áhuga á verkefn-
inu og margar spurn-
ingar vaknað við gerð
myndarinnar. Þá hafi
nokkur þeirra haft á
orði að þau væru sjálf
heppin að eiga for-
eldra og sum lýstu áhuga sínum á að fara til Afríku
og hjálpa til þegar þau yrðu eldri. Verkefnið hafi því
bæði verði fræðandi og skemmtilegt.
- ovd
Börnin á Stakkaborg gefa munaðarleysingjum í Líberíu veggspjald um Ísland:
Hafa mikinn áhuga á Afríku
BÖRN Á LEIKSKÓLANUM STAKKABORG Charlotte og börnin á Stakka-
borg ásamt veggspjaldinu um Ísland sem sýnir meðal annars Hallgríms-
kirkju, fjöll, jökla og ýmis dýr auk klippimynda af börnunum.
FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN