Fréttablaðið - 29.05.2008, Blaðsíða 24
24 29. maí 2008 FIMMTUDAGUR
Umsjón: nánar á visir.is
„Þetta kemur ekki á óvart og ég óttast
það sem er fram undan,“ segir Grétar
Þorsteinsson, forseti Alþýðusambands-
ins.
Vanskil við banka og sparisjóði
jukust á fyrsta ársfjórðungi, eftir að
dregið hafði úr vanskilum frá árinu
2002. Alls eru ríflega þrjátíu milljarðar
króna í vanskilum.
„Við búumst við frekari aukningu
vanskila, að minnsta kosti virðist
þróunin vera í þá áttina,“ segir Ragnar
Hafliðason hjá Fjármálaeftirlitinu
(FME). Hann bendir jafnframt á að þótt
vanskil hafi aukist, þá séu hlutföll
svipuð og á árunum 2006 og 2007.
Þórólfur Matthíasson, prófessor við
Háskóla Íslands, segir að búast hefði
mátt við auknum vanskilum. „Þá er
einnig við því að búast að vanskil
aukist þegar vaxtakjör verða lántak-
endum erfiðari,“ segir Þórólfur, sem
jafnframt bendir á að líklegt sé að
vanskil aukist þegar kaupmáttur
minnkar. „Þá má eiga von á að vanskil
aukist þegar verð á veðsetjanlegum
eignum á borð við fasteignir og
verðbréf lækkar mikið.“ Hann telur þó
fullsnemmt að draga ályktanir um
framhaldið.
Vanskilahlutfall fyrirtækja á fyrsta
fjórðungi nam hálfu prósenti, og jókst
um 0,2 prósentustig frá áramótum.
Vanskilahlutfall einstaklinga jókst um
0,1 prósentustig frá áramótum og var
tæplega 0,8 prósent í lok fyrsta
fjórðungs. FME bendir á að vanskila-
hlutfallið, einkum hjá einstaklingum,
hafi lækkað eftir að bankarnir hófu
sókn á fasteignamarkaði. Útlánaaukn-
ingin samfara því kunni að koma fram í
auknum vanskilum síðar. - ikh
KAUPHÖLL ÍSLANDS [Hlutabréf]
OMX ÍSLAND 15 Fjöldi viðskipta: 261
4.804 -0,10% Velta: 16.495 milljónir
HLUTABRÉF Í ÚRVALSVÍSITÖLU: Atorka 6,98 +0,00% ... Bakkavör
34,70 -0,86% ... Eimskipafélagið 20,55 +0,98% ... Exista 10,11
+0,80% ... Glitnir 17,60 +0,29% ... Icelandair Group 20,55 +0,24%
... Kaupþing 777,00 -0,39% ... Landsbankinn 25,55 -0,39% ... Marel
95,30 +0,00% ... SPRON 4,60 +1,10% ... Straumur-Burðarás 11,50
+0,53% ... Teymi 3,31 +0,30% ... Össur 98,20 +0,20%
MESTA HÆKKUN
FØROYA BANKI +1,62%
SPRON +1,10%
EIMSKIPAFÉLAGIÐ +0,98%
MESTA LÆKKUN
BAKKAVÖR -0,86%
EIK BANKI -0,65%
ALFESCA -0,43%
Reikna með enn frekari vanskilum
VIÐ GJALDKERABORÐIÐ Vanskil við banka og
sparisjóði eru byrjuð að aukast, eftir að dregið
hafði úr þeim í sex ár í röð. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Ónefndur erlendur fjárfestir
hefur ákveðið að kaupa hlut í
Alfesca, vegna þess að hér þarf
hann ekki að greiða skatta.
Þetta kemur fram í tilkynningu
til Kauphallarinnar. Þar segir jafn-
framt að fjárfestirinn kaupi, sam-
kvæmt viljayfirlýsingu, tæplega
þrettán prósenta hlut í félaginu,
fyrir sem nemur ríflega fimm og
hálfum milljarði króna.
Fjárfestirinn hyggist stofna
eignarhaldsfélag hér á landi, til að
geyma þessi hlutabréf, vegna
nýlegra laga um skattfrelsi sölu-
hagnaðar hlutabréfa. - ikh
Kom vegna skattfrelsis
„Við erum langt frá því að vera
bjartsýn. Við spáum samdrætti á
næstu tveimur árum. Þótt það sé
ágætisgangur í atvinnulífinu nú,
þá mun hægja mjög skarpt á í haust
og á næstu tveimur árum verður
mikill samdráttur,“ segir Ingunn S.
Þorsteinsdóttir, hagfræðingur hjá
Alþýðusambandi Íslands.
Fram kemur í nýrri hagspá
Alþýðusambandsins, sem birt er
undir yfirskriftinni „Gamanið
kárnar“, að heimilin dragi úr
neyslu á næstu þremur árum, eink-
um vegna minnkandi kaupmáttar,
vaxandi greiðslubyrði lána og
versnandi aðgengis að lánsfé.
Þá dragist fjárfestingar veru-
lega saman. Hins vegar aukist
opinber fjárfesting, sérstaklega í
ár. Innflutningur eigi eftir að
minnka, en útflutningur að aukast.
Þar muni um álið. Forsendur
nýgerðra kjarasamninga bresti
þegar komi að endurskoðun þeirra
í febrúar. Verðbólga aukist enn, en
hjaðni undir lok ársins. Hún verði
þó mikil næstu þrjú ár.
Þá gerir Alþýðusambandið ráð
fyrir því að gengi krónunnar verði
veikt næstu misseri. - ikh
HJÁ ASÍ Alþýðusambandið kynnti síðdegis
í gær nýja hagspá. FRÉTTABLAÐIÐ/ARNÞÓR
Gamanið kárnar segir ASÍ
„Útlit er fyrir að árin 2008 og 2009
verði tímabil stöðnunar í íslensku
efnahagslífi. Við spáum engum
hagvexti í ár eða á næsta ári og
reiknum með því að hratt slakni á
spennunni í efnahagslífinu á þess-
um tíma. Verðbólgan verður komin
niður í verðbólgumarkmið Seðla-
bankans um mitt næsta ár og við-
skiptahallinn mun minnka jafnt og
þétt út spátímabilið,“ segir í þjóð-
hagsspá Glitnis.
„Við sjáum fyrir okkur að stöðn-
unarskeiðið verði mun lengra en
árið 2001 og þarf að fara aftur til
upphafs tíunda áratugar síðustu
aldar til að finna viðlíka stöðnun-
arskeið,“ segir Ingólfur Bender
forstöðumaður greiningardeildar
Glitnis.
Þjóðhagsspá Glitnis gerir ráð
fyrir að Seðlabanki Íslands muni
ekki lækka vexti meira en í 7 pró-
sent árið 2010. Ingólfur bendir á að
þá sé komið að annarri uppsveiflu
í íslensku hagkerfi og hagvöxtur
árið 2011 verði yfir jafnvægishag-
vexti. Seðlabankinn muni bregðast
við og hefja nýtt hægfara hækkun-
arferli stýrivaxta. Greiningardeild
Glitnis segir einnig að aðgerðir
Seðlabankans til að styrkja gjald-
eyrisforðann og aðgengi að láns-
fjármagni hafi jákvæð áhrif á
gengi krónunnar. „Undir lok þessa
árs verður krónan öllu sterkari en
nú og hún mun halda áfram að
styrkjast á næsta ári.“ Spáin gerir
ráð fyrir að í lok spátímans standi
gengisvísitalan í um 120 til 125
stigum.
Bankinn spáir 8 prósenta nafn-
verðslækkun á húsnæði eða 15
prósenta raunverðslækkun frá
upphafi annars ársfjórðungs þessa
árs til ársloka 2010. Spá bankans
er þó öllu bjartsýnni en spá Seðla-
bankans sem gerir ráð fyrir 30
prósenta raunverðslækkun á sama
tímabili.
Greiningardeild Glitnis segir að
heimili og fyrirtæki í landinu
standi vel auk þess sem ríkið
standi sérstaklega vel um þessar
mundir til að takast á við þennan
samdrátt. Kaupmáttur launa mun
þó dragast aðeins saman á þessu
ári en aukast hóflega fram til 2011.
Skeið stöðnunar
verður lengra
Í nýrri þjóðhagsspá Glitnis er gert ráð fyrir að vextir
lækki í 7 prósent árið 2010. Svo hefst nýtt hækkun-
arferli. Húsnæðisverð lækkar um 15 prósent.
NÝ ÞJÓÐHAGSSPÁ Ingólfur Bender og
Jón Bjarki Bendtsson kynna niðurstöður
nýrrar þjóðhagsspár. MARKAÐURINN/GVA
ALLIR nemendur í meistaranámi
í alþjóðaviðskiptum við HR fara í
3–6 mánuði til útlanda og stunda
nám í öðrum háskólum eða sinna
sérverkefnum hjá samstarfs-
fyrirtækjum HR. Í haust fara 50
nemendur til 20 borga víðs vegar
um heiminn.
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/S
ÍA
–
0
8
-0
6
6
0