Fréttablaðið - 29.09.2008, Blaðsíða 10

10 29. september 2008 MÁNUDAGUR
VEIÐI Aldrei hafa veiðst eins marg-
ir laxar á stöng í íslenskum ám og
í sumar. Heildarveiðin stefnir í að
verða rúmlega 60.000 laxar og
margar ár hafa gefið töluvert
betri veiði en áður hefur þekkst.
Móðir allra meta virðist hafa
verið sett í Ytri-Rangá þar sem
veiðin stefnir hraðbyri í 14.000
laxa. Veiðin í Rangánum tveim
slagar hátt upp í heildarveiði fyrri
ára. Góðum aðstæðum í hafinu er
þakkað auknum laxagöngum.
Veiðisumrinu er lokið í mörgum
ám og aðrar eru við það að hætta.
Ljóst er að veiðin er best á sunn-
an- og vestanverðu landinu og
stórlax hefur skilað sér í auknum
mæli, sérstaklega fyrir austan og
norðan. Í Borgarfirði og á Mýrum
hefur hver áin á fætur annarri
slegið fyrri veiðimet, sum áratuga
gömul.
Þórólfur Antonsson, fiskifræð-
ingur hjá Veiðimálastofnun, segir
að þegar veiðitölur ársins séu
skoðaðar verði að hafa í huga að
sleppingar hafi aukist í ám sem
leyfa aðeins flugu sem agn, og
þeir fiskar veiðist í einhverjum
mæli aftur. Eins skekki myndina í
samanburði við fyrri tíð hin gríðar-
lega veiði í ám þar sem sleppt er
gönguseiðum. „Það er viðbót en
aðalástæðan er góðar endurheimt-
ur sem benda til þess að aðstæður
í hafinu séu góðar víðast hvar þar
sem laxinn elst upp. Seiðabúskap-
ur hefur verið góður undanfarin
ár svo aðstæðum í hafinu er lík-
lega um að þakka að svo vel
veiðist.“ Hann segir að áratuga-
gömul met í fjölmörgum laxveiði-
ám renni frekari stoðum undir að
ástandið sé gott, óháð þeim breyt-
ingum sem hafa orðið í veiðinni
sjálfri á síðasta áratug.
Ytri- og Eystri-Rangá gefa áber-
andi mesta veiði í sumar eins og
undanfarin ár en þar er sleppt
miklu magni gönguseiða þar sem
áin fóstrar ekki sinn eigin laxa-
stofn. Þegar þetta er skrifað stefn-
ir Ytri-Rangá hraðbyri í þrettán
þúsund laxa veiði og lokatölur
gætu jafnvel náð fjórtán þúsund
laxa markinu ef aðstæður verða
hagstæðar. Eystri áin hefur gefið
á áttunda þúsund laxa og því hafa
þessar ár nú þegar gefið veiði sem
slagar hátt í heildarlaxveiði á
Íslandi árið 2000 þegar rúmlega
27 þúsund laxar veiddust. Þá ríkti
mikil svartsýni um stöðu laxa-
stofnanna.
Guðmundur Stefán Maríasson,
formaður Stangveiðifélags
Reykjavíkur, segir veiði í Norðurá
í Borgarfirði góðan mælikvarða á
aukna veiði. Þar sé enn eitt metið
fallið sem er langt yfir meðalveiði
árinnar í sögulegu ljósi. „Svo
virðist sem svartsýni manna með
ástand laxastofnanna hafi verið
ástæðulaus.“
svavar@frettabladid.is
Metveiðisumar allra tíma
Heildarveiði á stangveiddum laxi stefnir í rúmlega 60 þúsund fiska. Gömul met eru fallin víða, sérstaklega
á sunnan- og vestanverðu landinu. Rangárnar munu gefa veiði sem er hátt í heildarveiði ársins 2000.
FRÁ LAXÁ Í KJÓS Góð veiði hefur verið í
Kjósinni og mikil bæting frá 2007. Metið
er þó ekki í hættu þetta sumarið.
FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
ZUMA Í ZÚLÚDANSI Jacob Zuma,
formaður Afríska þjóðarráðsins,
stjórnarflokks Suður-Afríku, stígur dans
í hefðbundnum klæðum Zúlúmanna á
„arfleifðarhátíð“ í bænum Stanger.
FRÉTTABLAÐIÐ/AP
Ár Skráð sleppt sleppt%
2000 27.257 2.918 10,7
2001 29.943 3.611 12,1
2002 33.767 5.985 17,7
2003 34.111 5.361 15,7
2004 45.831 7.362 16,1
2005 55.168 9.224 16,7
2006 45.545 8.735 19,2
2007 53.703 9.691 18,0
Heimild: Veiðimálastofnun
ÞRÓUN Í LAXVEIÐI
2000-2007
2008 2007 Metveiði
Ytri-Rangá 12.237 6.377 6.377
Eystri-Rangá 6.467 7.497 7.497
Norðurá 3.308 1.447 3.138
Langá 2.962 1.456 2.405
Þverá/Kjarrá 2.840 2.404 4.165
Grímsá/Tunguá 2.200 1.110 2.116
Selá 2.025 2.227 2.726
Haffjarðará 2.011 1.079 1.290
Laxá í Dölum 1.841 1.145 2.385
Miðfjarðará 1.716 1.131 2.581
*Miðað við 24. sept.
Heimild angling.is
TÍU AFLAHÆSTU ÁRNAR
ÁRIÐ 2008*
DR. GUNNI neytendur@frettabladid.is
Sendið umboðsmanni neytenda ábendingar
eða sparnaðarráð á neytendur@frettabladid.is
HEILBRIGÐISMÁL Ekki verða tafir á
sértækum hjartaaðgerðum á
Landspítalanum, eins og útlit var
fyrir nú í sumarlok. Heilbrigðis-
ráðherra ákvað að veita viðbótar-
fjármagni til þeirra, þannig að
unnt verður að halda þeim áfram í
haust.
Um svokallaðar brennsluaðgerðir
er að ræða, sem lækna eiga gáttatif
í hjarta. Að sögn Helga Más
Arthúrs sonar, upplýsingafulltrúa
heilbrigðisráðuneytis, eru veittar
um fjórar milljónir af sérstökum
lið í aðgerðirnar. Fyrir þetta fé átti
að þjóna tilteknum fjölda sjúk-
linga. Landspítalinn tvöfaldaði
fjölda þeirra sem þjónustunnar
nutu með þessari fjárveitingu.
Þegar ljóst varð að eftirspurn
eftir að gera enn fleiri aðgerðir
kom fram gerði stjórn Landspítala
ráðuneytinu grein fyrir málinu.
Heilbrigðisráðherra ákvað þá að
veita átta milljónum til viðbótar í
þessar aðgerðir, þar sem helmingi
kostnaðarsamara er að gera þær í
útlöndum og kostnaður félli þá á
Tryggingastofnun. Landspítala var
tilkynnt þetta þremur dögum eftir
að ráðuneytið fékk málið inn á
borð til sín. „LSH hefur þegar gert
stjórnendum á viðkomandi sviði
grein fyrir ákvörðuninni og beðið
um að fleiri aðgerðir verði undir-
búnar,“ segir Helgi Már. - jss
AÐGERÐIR Svokallölluðum brennslu-
aðgerðum gegn gáttatifi í hjarta verður
fram haldið.
Viðbótarfjármagn í sértækar hjartaaðgerðir á Landspítala:
Kleift að halda aðgerðum áfram
FUNDIR Fræðimenn munu kynna
það nýjasta í samskiptafræðum,
um samspil erfða og aðstæðna, á
málþingi sem Heilsugæslustöð
Akureyrar efnir til í tilefni
tuttugu ára afmælis fjölskyldu-
ráðgjafar HAK.
Meðal annars verður fjallað
um tengslamyndun á þverfagleg-
an hátt, en rannsóknir sýna fram
á mikilvægi umhyggju og ástar í
upphafi æviskeiðs fyrir þroska
miðtaugakerfisins. Góð tengsla-
myndun byggist á getu foreldra
til að mæta erfiðum tilfinningum
á heilnæman hátt, en rannsóknir
benda til að heilbrigð og ástrík
tilfinningatengsl virki líkt og
bólusetning gegn sálrænum
erfiðleikum síðar á lífsleiðinni.
Málþingið fer fram á Hótel
KEA 3. október næstkomandi og
er ætlað er fagfólki og stjórnend-
um á heilbrigðis- og félagssviði.
- ag
Fræðimenn halda málþing:
Samspil erfða
og aðstæðna
ÚKRAÍNA, AP Júlía Tymosjenkó,
forsætisráðherra Úkraínu, segir
að valdatogstreita hennar og
Viktors Jústsjenkós forseta kunni
að leiða til þess að boðað verði til
kosninga í landinu fyrr en síðar.
Í viðtali við erlenda fréttamenn
á föstudag sagðist Tymosjenkó
vonast til að geta í samstarfi við
Jústsjenkó endurreist hina klofnu
fylkingu umbótasinna sem vilja
halda í stjórnarstefnu sem færir
landið nær Vesturlöndum. Gangi
það ekki muni hún freista þess að
mynda stjórn með hinni Moskvu-
hollu stjórnarandstöðu. Gangi það
heldur ekki verði boðað til bæði
þing- og forsetakosninga. - aa
Stjórnarkreppa í Úkraínu:
Segir kosningar
koma til greina
Björgunarþyrla hrapar
Þyrla sem var að flytja slasað fólk
af vettvangi umferðarslyss í útjaðri
Washingtonborgar hrapaði í illviðri í
gær, með þeim afleiðingum að fjórir
menn fórust af þeim fimm sem um
borð voru. Átján ára stúlka, sem var
önnur hinna slösuðu úr umferðarslys-
inu, var sú eina sem komst lífs af, en
er alvarlega slösuð.
BANDARÍKIN
Stelpur vilja dúkkur, strákar
bíla. Eða hvað? Kristín Þórarins-
dóttir skrifar: „Ég gekk nýlega
fram á stand með glæsilegum
dótaflutningaubílum í Fjarðar-
kaupum. Efst á standinum gat að
líta skilaboð: „Finndu bíl með
þínu nafni!“. Þar sem ég átti
nokkra flotta leikfangabíla þegar
ég var lítil kom nostalgían yfir
mig, og ég fór ósjálfrátt að skima
eftir bíl með mínu nafni. En viti
menn – aðeins reyndust í stand-
inum bílar með karlkynsnöfnum!
Fremur hvumpin benti ég næsta
starfsmanni á þetta. Hann virtist
ekkert hafa leitt hugann að því
að einhverjir kynnu að vilja
kaupa flottan bíl handa
dóttur sinni eða ann-
arri lítilli dömu.
Ég get raunar vel
trúað að sala
„strákabíla“ sé
meiri en „stelpu-
bíla“, væru þeir
til, en að
draga
svona skýra línu milli hvaða dót
„passar“ hvoru kyni finnst mér
heldur gamaldags. Það var því
móðguð kona sem hélt burt úr
versluninni þennan dag.“
Dótabílar með nöfnum fást í
fjölmörgum verslunum. Bílarnir
koma frá Könnur ehf. „Það er ný
sending á leiðinni núna og við
ætlum að taka inn bíla með 20-30
algengustu kvenmannsnöfnun-
um,“ segir Karólína hjá Könn-
um. „Ég bendi líka á að það er
hægt að sérpanta hvaða nafn
sem er, það tekur 2-3 vikur og
slóðin er nafn.is.“
Jafnréttisbaráttan í Fjarðarkaupum:
Eru dótabílar
bara fyrir stráka?