Fréttablaðið - 19.12.2008, Blaðsíða 66
42 19. desember 2008 FÖSTUDAGUR
UMRÆÐAN
Sigurður Ragnarsson skrifar
um ábyrgð
Mörgum finnst sem þeir hafi verið sviknir af fjölda fólks
sem ætlaði kannski ekki að illa
færi en nú er raunveruleikinn sá
að við sitjum í súpunni. Það hefur
verið boðið upp á ægilega girni-
lega og vinsæla súpu undanfarin
ár, sem mörgum fannst reyndar
vond. Súpan var dýru verði
keypt. Margir eru með hausverk,
sumir með magapínu, einhverjir
þjást af þunglyndi og ótrúlega
margir þjást af svefnleysi og
svona mætti lengi áfram telja.
Nú þurfum við meira að segja að
borga reikninga fyrir aðrar þjóð-
ir sem fengu niðurgang af
súpunni. Súpan var jú flutt út.
Uppfinningamenn
súpunnar, eftirlitsaðilar,
velunnarar, veitinga-
stjórar, veitingahúsaeig-
endur, kokkar, þjónar,
skemmtanastjórar o.fl.
segjast ekki hafa gert
neitt rangt. Enginn vill
viðurkenna mistök og
bera ábyrgð á súpunni.
Þegar við ölum upp
börnin okkar og þau gera
eitthvað rangt þá kenn-
um við þeim hið kristna gildi að
viðurkenna það og biðjast afsök-
unar. Ef þeir sem bera ábyrgð á
súpunni sem við sitjum í hafa í
sér kjark og hafa heilindi að leið-
arljósi þá væri hið eina rétta að
axla ábyrgð, viðurkenna mistök
og biðjast afsökunar. Þá væri t.d.
auðveldara að trúa því að súpu-
gerðarfólkið bæri hag okkar
fyrir brjósti og auðveldara væri
að treysta stjórnvöldum
fyrir framtíðarsúpunni
okkar. Veitingahúsagest-
ir eru nefnilega logandi
hræddir um að eina
súpan á borðum í fram-
tíðinni verði naglasúpa
og þjónarnir muni jafn-
vel af klaufaskap hella
henni niður í kjöltu
þeirra, sjóðheitri og með
ryðguðum nöglum. Verð-
ur kannski eina leiðin að
sækja erlend veitingahús?
Eitt af því sem einkennir
afburðaleiðtoga er að þeir þekkja
styrkleika og veikleika sína og
viðurkenna að þeir séu mannleg-
ir. Í því felst m.a. að axla ábyrgð,
viðurkenna mistök og biðjast
afsökunar. Ef það er gert af
heilindum þá getur það aflað
stuðnings og trausts meðal fylgj-
enda. Málið er að fólk fylgir ekki
þeim sem aldrei viðurkenna mis-
tök og telja sig vera fullkomna.
Afburðaleiðtogar sýna að þeir
eru mannlegir, þeir gera fylgj-
endum ljóst hver staðan raun-
verulega er og móta framtíðar-
sýn sem hefur jákvæðar
afleiðingar og hægt er að útskýra
með trúverðugum hætti.
Það er fólkið sem skiptir máli.
Það eru engir leiðtogar án fólks.
Við þurfum núna leiðtoga sem
starfa af heilindum, vilja berjast,
þora að taka ákvarðanir og eru
tilbúnir að hugsa fyrst og fremst
um hag fólksins í landinu.
Skyndilausnir duga ekki, við
þurfum að skoða alla möguleika
vel og vandlega. Við þurfum að
skoða gallana alveg jafn vel og
kostina. Múgæsing skilar okkur
engu. Það að kenna bara einum
aðila um allt saman er líka fárán-
legt. Við þurfum núna að byrja á
núlli og eyða allri spillingu og
ósanngirni í samfélaginu. Hvar
svo sem hana er að finna. Við
þurfum afburðaleiðtoga og fullt
af þeim!
Megi Guð gefa okkur öllum
gleðilega jólahátíð.
Höfundur er sjálfstætt starfandi
ráðgjafi og háskólamaður sem
sérhæfir sig í leiðtogafræðum.
Leiðtogar viðurkenna mistök og biðjast afsökunar
SIGURÐUR
RAGNARSSON
UMRÆÐAN
Bjarni S. Einarsson skrifar um tillögu
að deiliskipulagi á Vestur-Skógtjarnar-
svæði
Í framhaldi af frétt Fréttablaðsins dags. 16. des. sl. um að Skipulagsstofnun hafi
fallið frá „kröfu“ um endurauglýsingu á
deiliskipulagi Vestur-Skógtjarnarsvæðis
óskar undirritaður eftir að koma eftirfar-
andi á framfæri:
Fundur með Skipulagsstofnun sem vísað er til var
haldinn að frumkvæði og ósk undirritaðs, skipulags-
og byggingarfulltrúa Álftaness, til að fá nánari
skýringar og upplýsingar um álit Skipulagsstofnun-
ar um að auglýsa tillöguna að nýju. Undirritaður
getur ekki fallist á að vinnubrögð við beiðni um
fund, né fundarefnið séu ámælisverð, enda er m.a.
hlutverk Skipulagsstofnunar að veita ráðgjöf um
skipulags- og byggingarmál og aðstoða sveitarfélög
og leiðbeina þeim við gerð skipulagsáætlana.
Ástæða þess að Skipulagsstofnun taldi að auglýsa
þyrfti tillöguna að nýju var vegna þeirra sem ekki
gerðu athugasemdir við tillöguna, en ekki vegna
þeirra sem gerðu athugasemdir, enda hefur þeim
verið svarað og þeim kynnt hvernig komið var til
móts við þeirra athugasemdir, m.a. með
breytingum á tillögunni.
Að fengnum skýringum skipulagshöfund-
ar og skipulags- og byggingarfulltrúa á
breytingum sem gerðar voru á tillögunni
féllst Skipulagsstofnun á að ekki þyrfti að
auglýsa tillöguna að nýju að uppfylltum
ákveðnum skilyrðum sem felast m.a. í því
að sveitarfélagið rökstyðji að breytingar
sem gerðar voru eftir auglýsingu deili-
skipulagsins séu ekki þess eðlis að kalli á
sex vikna endurauglýsingu, heldur að
nægjanlegt sé að birta auglýsingu um
niðurstöðu sveitarstjórnar þar sem fram komi
upplýsingar bæði um þær breytingar sem gerðar
voru og kærufrest.
Á grundvelli þess sem fram kom á fundinum
lagði skipulags- og byggingarnefnd til við bæjar-
stjórn að tillaga að breytingu á deiliskipulagi
Vestur-Skóg tjarnarsvæðis verði lagfærð í samræmi
við ábendingar Skipulagsstofnunar og tekin fyrir að
nýju í skipulags- og byggingarnefnd, til samþykktar
í bæjarstjórn og til yfirferðar hjá Skipulagsstofnun.
Ekki var leitað til Sveitarfélagsins Álftaness við
úrvinnslu fréttarinnar!
Höfundur er skipulags- og
byggingarfulltrúi Álftaness.
Athugasemd við frétt
UMRÆÐAN
Ellert B. Schram skrifar
um samfélagsástandið
Það hefur ekki gefist mikill tími til að setj-
ast niður að undanförnu.
Hvorki til jólaundirbún-
ings né skrifta á opinber-
um vettvangi. Ég kvarta
ekki undan því. Örlögin
höguðu því svo að undirritaður
valdist á þing og situr uppi með þá
ábyrgð og þau verk sem því fylgir.
Og í nógu hefur verið að snúast,
sem fyrst og fremst hefur gengið
út á að sitja fundi, taka ákvarðanir
og vinna úr þeim vanda sem við
höfum öll fengið í fangið. Frá
morgni til kvölds.
Á einni svipstundu breyttist
þjóðarbúið í brunarúst. Tekjur rík-
issjóðs til að standa undir almennri
þjónustu hafa dregist verulega
saman um leið og útgjöld hafa
snaraukist. Hallinn var farinn að
nálgast 200 milljarða króna. Verk-
efnið hefur verið það mikilvæg-
asta að bjarga heimilum, fyrir-
tækjum og almannaþjónustu
undan þessu áfalli. Þar hafa marg-
ar hendur komið að verki, ekki
bara á Alþingi heldur hjá stjórn-
sýslunni, embættismönnum og
forystumönnum stórra samtaka.
Það hefur verið aðdáunarvert að
fylgjast með því hversu mikið og
margt þetta fólk hefur lagt á sig
og það undir miklum þrýstingi,
gagnrýni, tortryggni og jafnvel
aðkasti.
Sorglegt er sömuleiðis að fylgj-
ast með því hvernig sumir stjórn-
málamenn hafa notað ástandið til
lýðskrums. Það er dapurlegt að
sitja undir ræðum á Alþingi, þar
sem allt er gagnrýnt. Það má ekki
taka lán og það má samt ekki
lækka útgjöldin og það er kvartað
undan skuldasöfnun en
samt má ekkert skera
niður af fjárlögum. Mál-
flutningur og hugsunar-
háttur af þessu tagi geng-
ur auðvitað ekki upp,
frekar en hjá okkur öllum
hinum í heimilishaldi og
fyrirtækjarekstri. Það
verður ekki bæði haldið
og sleppt. Í rauninni má
færa fyrir því rök að bæta
eigi í niðurskurðinn, til að draga
úr fjárlagahallanum og skuldun-
um.
Jú, þetta verður erfiður vetur.
Þetta er lífróður. Það er auðvitað
hægt að leggja frá sér árarnar og
gefast upp. Segja bara, gjörið svo
vel, vill einhver taka við? Alveg er
ég tilbúinn til að gefa frá mér
þingsætið ef það hjálpar til. Ég
hef raunar verið síðustu dagana,
allt frá því að lánið frá Alþjóða-
gjaldeyrissjóðnum var í höfn,
þeirrar skoðunar að rétt sé að
þjóðin fái að kjósa fyrir vorið.
En menn hlaupa ekki frá björg-
unarstarfi í miðjum klíðum. Og
það breytir litlu sem engu að vandi
þjóðarinnar hverfur ekki eins og
dögg fyrir sólu úr því sem komið
er. Það er verkefni hverrar þeirr-
ar ríkisstjórnar sem situr eða
verður mynduð að draga úr skuld-
unum og skera meir. Nema menn
vilji fara lóðbeint norður og niður.
Þetta er alvaran sem þjóðin
stendur frammi fyrir. Og þrátt
fyrir atvinnuleysi, skuldasöfnun
heimila og gjaldþrot fyrirtækja þá
er von. Ekki gleyma því að áætlað-
ar tekjur ríkissjóðs fyrir næsta ár
nema kr. 370 milljörðum. Það má
margt gera fyrir þá upphæð. Ekki
gleyma því að yfir 90% vinnu-
færra manna á Íslandi hafa enn
atvinnu og tekjur. Ekki gleyma að
tugþúsundir manna eiga enn það
sem þeir áttu fyrir fimm, sex
árum, í verðgildi eigna og spari-
fjár, vegna þess að það sem hefur
tapast er loftbóla, reiknaður gróði
og hagnaður, sem aldrei var nema
hjóm eitt. Sárast er að stærsti
fjöldinn sem orðið hefur fyrir
tjóni og tapi var gabbaður og
féflettur inn í þennan innantóma
loftkastala.
Lítum til annarra landa. Yfir
þrjátíu lönd hafa leitað lána hjá
IMF. Í Bandaríkjunum eru millj-
ónir manna án atvinnu og velferð-
ar. Sama má segja um atvinnu-
leysið í Bretlandi og Þýskalandi. Í
Simbabve er verðbólgan yfir eitt
þúsund prósent. Í Grikklandi og
Taílandi ríkir stjórnleysi. Í Mið-
Austurlöndum nær ríkir enn styrj-
aldarástand. Á Haítí vantar mat
fyrir börnin. Í Afríku breiðast far-
aldrar út vegna næringarskorts.
Í samanburði við þessar hörm-
ungar, erum við hér á Íslandi í
stakk búin til að brjótast úr eigin
kreppu. Sökudólgana finnum við
þegar upp verður staðið og við
getum hreinsað til í pólitíkinni,
þegar færi gefst. Það getur orðið
fyrr en margur heldur. Aðalatriðið
núna og á næstunni er að halda
haus, treysta því að allir séu að
gera sitt besta og komast í gegn-
um þennan skafl. Það kann að taka
einhvern tíma. En það tekst.
Ég sendi Íslendingum mínar
innilegustu hátíðarkveðjur.
Höfundur er alþingismaður.
Ekki bæði haldið og sleppt
BJARNI S.
EINARSSON
Eitt af því sem einkennir
afburðaleiðtoga er að þeir
þekkja styrkleika og veikleika
sína og viðurkenna að þeir séu
mannlegir.
ELLERT B. SCHRAM
Sökudólgana finnum við þegar
upp verður staðið og við getum
hreinsað til í pólitíkinni, þegar
færi gefst. Það getur orðið fyrr
en margur heldur
UMRÆÐAN
Karin Erna Elmarsdótt-
ir skrifar um notkun
endurskinsmerkja
Nú þegar skammdegið er ríkjandi er mikil-
vægt að allir vegfarendur
séu með endurskinsmerki,
þar sem myrkrið veldur
því að ökumenn sjá oft illa
í kringum sig þrátt fyrir
götulýsingu og yfirleitt góð öku-
ljós á bifreiðum. Endurskins-
merki gera það að verkum að öku-
menn taka mun fyrr eftir gangandi
vegfarendum eftir að skyggja
tekur en ella. Því fyrr og betur
sem ökumenn greina gangandi
vegfarendur þeim mun meira er
öryggi þeirra síðarnefndu í
umferðinni. Sem dæmi má nefna
að ökumaður sér dökkklæddan
vegfaranda án endurskinsmerkja
ekki fyrr en í 25 metra fjarlægð í
myrkri. Ef vegfarandinn notaði
endurskinsmerki sæi ökumaður-
inn hann í allt að 125 metra fjar-
lægð og hefur því mun meira ráð-
rúm til að bregðast við. Þessi
mismunur getur skilið á milli lífs
og dauða.
Best er að hafa endurskins-
merki fremst á ermum, á úlpu-
kanti, neðst á skálmum og á skóm
eða stígvélum. Endurskinsmerki
eiga að sjást frá öllum hliðum. Til
eru margar gerðir endurskins-
merkja en æskilegast er fyrir
börnin að merkin séu á úlpu eða
útigalla. Ef ekki er um
slíkt að ræða eru til end-
urskinsborðar sem hægt
er að líma eða sauma á
flíkurnar. Þá eru til end-
urskinsvesti, endurskins-
borðar, límmerki, barm-
merki eða hangandi
endurskinsmerki af mörg-
um gerðum og stærðum.
Á mörgum skólatöskum
eru endurskinsmerki og
gott er að líma endurskin
á barnavagna, sleða, bak-
poka og skíðastafi.
Fullorðnir eiga að sjálfsögðu að
vera fyrirmyndir barna og vera
með endurskinsmerki á sínum
flíkum. Nauðsynlegt er fyrir
skokkara að vera í endurskins-
vestum eða með gott endurskin á
æfingafatnaði þegar æft er utan-
dyra. Endurskinsmerki er einnig
hægt að líma á hunda- og katta-
hálsbönd og sjálfsagt er að bregða
endurskinsborðum um fætur
hestsins ef farið er í reiðtúr.
Hægt er að fá endurskinsmerki
í mörgum verslunum, apótekum
og bensínstöðvum, en líklegt er að
endurskinsmerki séu til í skúff-
um eða skápum á flestum heimil-
um. Endurskinsmerki gera lítið
gagn á slíkum stöðum og því hvet-
ur Umferðarstofa vegfarendur að
finna til merkin og nota þau í myr-
krinu. Höfum þetta hugfast og
verum vel upplýst í umferðinni.
Höfundur er fræðslufulltrúi hjá
Umferðarstofu.
Lýsum okkur upp
KARIN ERNA
ELMARSDÓTTIR
Hringdu í síma
ef blaðið berst ekki