Tíminn - 31.10.1982, Blaðsíða 2

2__________
fólk flistum
SUNNUDAGUR 31. OKTÓBER 1982
* 1 i i t \ t
„í þeim reyfara yrðu miklar og
stórfenglegar ástir í bland”
— Rætf við Áma Bergmann um nýja
skáldsögu hans
■ Augu manna lukust upp fyrir þrem
árum þegar einn þekktasti gagnrýnandi
landsins tók sér sæti á bekk með
rithöfundunum sem hann hafði vélað
um á metaskálum sínum um langt árabil.
Pessir atburðir urðu með bók hans
„Miðvikudagar í Moskvu“. „Pað var
minningabók, en nú færir Árni Berg-
mann sig enn innar með langeldum á
skáldabekk, því hann hefur nú skrifað
skáldsögu. „Geirfuglar" heitir sagan og
það er Mál og Menning sem gefur út.
Við ræddum við Árna um nýju bókina.
„Sagan fjallar um lítið samfélag suður
með sjó og það hvernig ungur drengur
nemur þar land,“ segir Árni. „Hann
byrjar á að kynnast svefnherberginu hjá
foreldrum sínum og heldur þaðan áfram
út í heiminn. Hann er allan tímann á
þessu þrönga sviði, - nema hvað að hann
kemst einu sinni upp áKeili í sigursælli
fjallagöngu.
Mínir heimahagar? Jú, það er eins og
Jón úr Vör segir. Þú kemst aldrei langt
frá fæðingarhrepp þínum. Hann vakir
yfir þér hverja stund. En liitt er svo
annað mál að skáldsaga verður til með
þeim hætti að þessi reynsluheimur eða
sannleikurinn, sem hver höfundur hefur
reynt, hann verður að ganga í hjúskap
við uppspunann. Skemmtun höfundar-
ins er svo sú að stjórna þessum „ástum
samlyndra hjóna“ og láta þau eiga
mannvænleg börn á sem flestum
síðurn."
Nú varst þú kunnastur sem gagnrýn-
andi, áður en „Miðvikudagar í Moskvu“
birtust. Hafðir þú kannske lengi gripið
í að semja áður, þótt hljótt færi?
„Nei, ég hef aldrei gengið með
rithöfund í maganum, eins og sagt er,
nema á þeim tíma þegar allir eru skáld,
en það er einhvern tímann í mennta-
skóla.“
Komstu að einhverju nýju um
rithöfundarstarfið, þegar þú byrjaöir
sjálfur að semja?
„Ekki nema því að það er miklu
skemmtilegra að skrifa bók sjálfur en að
skrifa gagnrýni. Pað er forréttindastarf
miðað við það. Menn hafa haft í huga
einhverjar skarpar andstæður á milli
gagnrýnanda og höfunda, en átta sig
ekki á því að hér á íslandi er obbinn af
því sem skrifað er um bækur skrifað af
rithöfundum. Til dæmis hefur það alltaf
verið svo í stærsta blaði landsins,
Morgunblaðinu, að þar hafa lang oftast
verið gagnrýnendur menn sem sjálfireru
rithöfundar.
Til er sú kenning að eina leiðin til þess
að kynna sér eitthvert mál sé sú að setja
saman um það bók. Þetta segir Hendrik
van Loon, þegar hann var að skrifa bók
sína um Simon Bolivar. Það er nokkuð
til í þessu og ég held að jafnvel þótt
menn sýsli lengi við bókmenntir, þá
komast þeir ekki að því fyrr en þeir
prófa sjálfir, hvernig þessi gerjun er,
þegar reynsluefnið fer að breytast í
eitthvað annað, eins og ég áðan lýsti.
Það geta menn ekki skilið utan frá.
Stór saga? Nei, ekki óþægilega stór,
engan veginn af rússneskri lengd. Hún
er 180 síður.“
Nú er siður að spyrja rithöfunda hvort
þeir hafi valið sér næsta viðfangsefni?
„Já, en það er líka hjátrú að menn
skyldu tala sem fæst um það. Þó er mér
efst í huga efni sem mér datt í hug í
pólitískan reyfara. Mér datt það í hug
þegar ég lá á sjúkrahúsi í sumar. í þeim
reyfara mundu verða miklar og stórfeng-
legar ástir í bland. Nei, ég vil ekki lofa
að þetta verði mitt næsta viðfangsefni.
Nei, það geri ég ekki, þetta er aðeins
hugmynd enn.“
■ Árni Bergmann.
Nýjungarnar
koma frá
„ISGRIP"
Bridgestone radial snjódekkin eru framleidd úr sérstakri
gúmmíblöndu, sem viö nefnum „ÍSGRIP“.
„ÍSGRIP“ hefur þá eiginleika að haröna ekki í kuldum,
heldur helst þaö mjúkt og gefur þannig sérstaklega góöa
spyrnu í snjó og hálku.
„ÍSGRIP“ dekkin eru ennfremur meö sérstyrktum hliðum
(Superfiller) sem veitir aukið öryggi við akstur á malarveg-
um.
Vegna þessa henta nýju BRIDGESTONE radial snjódekkin
sérstaklega vel á misjöfnum vegum og í umhleypingasamri
veöráttu eins og á íslandi.
Öryggið í fyrirrúmi meö BRIDGESTONE undir bílnum
25 ára reynsla á íslandi.
Útsölustaðir
um land allt.
bridgeSTONE álslandi
BÍLABORG HF.
Smiðshöföa 23, sími 812 99.
■ Tryggvi Emilsson les úr eigin verkum í Iðnó á morgun.
Verkafólk í
bókmenntnm
— Dagskrá til heiðurs Tryggva
Emilssyni, áttræðum
H Verkamannafélagið Dagsbrún
gengst fyrir samfelldri dagskrá um
verkafólk í bókmenntum til heiðurs
Tryggva Emilssyni, áttræðum. Dagskrá
þessi verður í Iðnó í dag, laugardag, og
hefst klukkan 2 eftir hádegið. Meðal
annars mun Tryggvi lesa úr eigin
verkum.
Á samkomunni verður flutt stutt
erindi um Tryggva og stöðu hans í
íslenskum bókmenntum af Þorleifi
Haukssyni. Eðvarð Sigurðsson, fyrrum
formaður Dagsbrúnar, flytur ávarp. Að
öðru Ieyti byggist dagskráin á upplestr-
um, leikatriðum og söng úr ýmsum
verkum er tengjast sögu verkafólks.
Þeir sem koma fram eru: Silja
Aðalsteinsdóttir, sem er kynnir, Guð-
mundur Ólafsson, Kristín Ólafsdóttir,
Olga Guðrún Árnadóttir, Þorleifur
Hauksson og Guðmundur Hallvarðs-
son, sem annast undirleik.