Tíminn - 23.04.1988, Blaðsíða 13

Laugardagur 23. apríl 1988
Tíminn 13
„Eigðu hana, Constan-
tine - hún er þín“
- Spjallað við Constantine Lyberopoulos, ræðismann, í tilefni grískrar kvikmyndaviku
„Við höfum lengi þráð að koma
á auknum menningartengslum
milli íslands og Grikklands,“ segir
Lyberopoulos. „Viðskiptatengsl
eru gömul í milli landanna, en þau
mætti enn auka með því að kynna
gríska menningu og menningararf
á Islandi og gagnkvæmt. Við Em-
ilía höfum sl. 17 ár komið á hverju
ári hingað til lands og þá hefur
þetta alltaf borið á góma. ÍJm var
að ræða þrjár Ieiðir-gríska tónlist,
en Grikkland á sér ríkar hefðir á
því sviði, leiklist og loks kvikmynd-
ir. Leiklistin er nokkuð erfiður
kostur, því hún útheimtir að flytja
leikflokka alla þessa leið og því
varð kvikmyndin fyrst fyrir valinu.
En þó verð ég að láta þess getið að
okkur hefur líka hugkvæmst að
kynna hér gríska málaralist, en á
því sviði er mikið um að vera í
Grikklandi og við erum þeirrar
skoðunar að þar mundu fslending-
ar finna margt áhugavert.
En svo við víkjum að kvik-
myndavikunni, þá mun hún hefjast
mánudaginn 25. apríl í Regnbog-
anum og verða þar sýndar myndir
sem einna mesta athygli hafa vakið
í Grikklandi síðari árin og menn-
ingarmálaráðuneyti okkar hefur
mælt með að hentuðu til sýninga
erlendis og í þessu tilviki einkum á
íslandi. Þótt ætla mætti að það hafi
verið auðvelt að koma þessu um
kring, þá get ég fullvissað þig um
'að betta hefur kostað mikið átak.
Eg vona því að íslendingar muni
hér heyra rödd Grikklands og
kynnast ímynd þess, sem aftur
verði til þess að enn fleiri fslending-
ar muni heimsækja land okkar.
Þetta gæti enn orðið til að styrkja
viðskiptatengslin, eins og ég áður
sagði. Við kaupum nú mikið af
fiski af íslendingum, en íslendingar
kaupa ekki svo mikið frá okkur.
Þannig erum við hér að flytja út
nokkuð sem Grikkir eiga í ríkum
mæli, þ.e. menningu, í þeirri von
að það leiði til enn frekari sam-
skipta.
Hér er margt merkra kvik-
mynda, eins og „Stella“, þar sem
Melina Merkouri er í aðalhlut-
verki, en hún er nú menningar-
málaráðherra okkar. Enn er mynd-
in ekki komin, en við vonumst til
að það takist að fá hana fyrir
mánudag. Allar hafa myndirnar að
geyma dýpri þýðingu í listrænum,
þjóðfélagslegum og menningar-
sögulegum skilningi."
Nú ert þú aðalræðismaður fslands
í Aþenu. Hvert var upphaf tengsla
þinna við landið?
„Ég vil orða það svo að ég hafi
gerst Islendingur af fúsum og frjáls-
um vilja. Þetta hófst árið 1961, en
þá kom ég hér til kaupa á þorsk-
hrognum, því fiskkaupmennska
hefur lengi verið í minni ætt og
bæði fæðir minn og afi voru í
þessum viðskiptum. Við höfðum
keypt hrognin áður af Svíum, uns
við uppgötvuðum að þau komu frá
fslandi og snerum viðskiptunum
þá milliliðalaust hingað. Nú, smám
saman laðaðist ég meir og meir að
landi og þjóð: mér kom vel saman
við alla hér og viðskiptin döfnuðu.
Kom þar að ég árið 1972 varð
aðalræðismaður, tók við af fyrri
í tilefni af grískri kvikmyndaviku eru hér nú stödd hjónin Emilía Kofoed
Hansen og Constantine Lyberopoulos, adalræðismaður Islands í Aþenu. A
fyrra ári var Emilía skipuð vararæðismaður og er óhætt að segja að hag
íslendinga sem til ræðismannsskrifstofunnar þyrftu að leita sé eins yel borgið
og kostur er á, þar sem þau hjón eru. Það er ekki síst fyrir áhuga hr.
Lyberopoulos að þessi menningarviðburður á sér nú stað og í vikunni gafst
okkur kostur á að ræða við hann um gríska menningu og kynni hans af
íslandi og íslendingum.
ræðismanni, sem þá dró sig í hlé,
meira en áttræður. Um leið gerðist
ég fulltrúi Sambands íslenskra fisk-
framleiðenda, enda viðskipti land-
anna mest á sviði verslunar með
fisk. Segja má að þar með hafi ekki
vantað annað en að ég blandaði
blóði við íslensku þjóðina og 1969
hitti ég Emmu. Við giftum okkur
1971, giftum okkur tvisvar sinnum
- einu sinni á íslandi og svo einu
sinni í Grikklandi.
Nú, faðir hennar tók þessu ákaf-
lega vel. Hann sagði: „Eigðu hana,
Konstantín - hún er þín." Ég hélt
að hann mundi vera á báðum
áttum, en svo er að sjá að hann hafi
verið búinn að kynna sér flest um
mína hagi og ekki hefur spillt fyrir
að hann var mikill Grikklandsvin-
ur. Þetta hefur svo gengið ákaflega
vel. Við höfurn verið gift í sautján
ár og Emrna hefur aðlagað sig
Grikklandi, eins og best verður á
kosið, lært að skilja til fullnustu
grískan hugsunarhátt og lífshætti
og við erum hamingjusöm og stolt
hvort af öðru. Árlega komum við
til íslands - ekki vegna þess að hún
þjáist af hcimþrá - aðeins vegna
þess að hingað er alltaf jafn gaman
að koma. Þá kemur nú mikill fjöldi
íslendinga til Grikklands og við
höfum náið samncyti við þá íslend-
inga sem í Grikklandi búa, en það
eru ekki síst stúlkur, giftar Grikkj-
um eða í hjónabandshugleiðing-
um.“
Eins og þú segir, þá hefur fjöldi
■slenskra ferðamanna sem heim-
sækir Grikkland farið mjög vax-
andi. Mæðir þetta ekki mikið á
ykkur?
„Nei, alls ekki. Leiðsögu-
mennirnir eru orðnir það góðir
núorðið að þess gætir lítið. Það er
ekki nema ef einhver meiri óhöpp
verða, slys eða annað, að það
kemur til okkar kasta, þótt alltaf
séu við boðin og búin til aðstoðar.
Ferðamennirnir eru líka upp til
hópa mjög sjálfstætt fólk, sem
áhuga hefur á landinu, menningu
þess og sögu. Ákvörðunarstaðirnir
cru valdir í samræmi við þetta.
Fólk vill sjá sögustaði okkar og svo
eyjarnar, sem eru einstakar.
Grikkland er einstætt meðal Evr-
ópulanda með 3000 eyjar undan
ströndum sínum. Líklega eru það
Rhodos og Aþena sem flesta þyrst-
ir í að heimsækja um þessar
mundir. Við höfum talsvert lagt
okkur fram um að auka ferðir til
Krítar og Makedoníu, en árangur
er ekki teljandi hvað komið er. í
framtíðinni viljum við benda fólki
á þá möguleika sem ferðir einstak-
linga á bátum meðal eyjanna gefa
og rútuferðir um landið, en þetta
væri hægt að sameina. Segja má að
okkur langi að auka möguleika
íslendinga á að kynnast sál lands
okkar, og kvikmyndavikan er líka
spor í þá átt, eins og ég sagði."
Hjónin Emilía Kofoed Hansen og Constantine Lyberopoulos. Agnar Kofoed Hansen, faðir Emilíu, sagði þegar
Constantine bað um hönd hennar: „Eigðu hana, Constantine - hún er þín (Tímamynd Gunnar)