Tíminn - 23.04.1988, Blaðsíða 16

16 Tíminn
FRÉTTAYFIRLIT
MOSKVA - Sovétleiðtoginn
Mikhaei Gorbatsjov og utanrík-
isráðherra Bandaríkjanna
George Shultz hittust í von um
að ná samkomulagi um samn-
ing um kjarnorkuvopn sem
undirritaður yrði á fundi Gor-
batsjovs og Reagans í Moskvu
í næsta mánuði. Litlar líkur eru
taldar á að samkomulag náist.
Sovétmenn sprengdu kjarn-
orkusprengju neðanjarðar á
meðan á viðræðunum stóð.
Bandaríkjamenn styrkja stöðu sína í kjölfar átaka við írana:
Þrettán ný herskip
send til Persaflóa
NOUMEA - Aðskilnaðar-
sinnar Kanaka á hinni frönsku
Nýju-Kaledoníu gerðu skot-
árás á hóp franskra lögreglu-
þjóna með þeim afleiðingum
að fjórir lögregluþjónar létu lífið
og fimm særðust. Þá tóku Kan-
akarnir tuttugu gísla. Jacues
Chiraq forsætisráðherra
Frakka kallaði stjórnina saman
á neyðarfund vegna þessa
máls. Ríkisstjórnin ákvað að
senda 3000 franska hermenn
til Nýju-Kaledóníu vegna
þessa máls.
MOSKVA - Sovéskur tals- I
maður vísaði á bug fréttum um
að Yegor Ligachev, sem talinn
hefur verið næstráðandi Gor-
batsjov, hafi verið vikið úr starfi R
sem formaður hugmynda-
fræðinefndar kommúnista-
flokksins.
HÖFÐABORG - Tillögur I
forseta Suður-Afríku P.W.
Botha um að blökkumönnum
yrði boðið sæti í ríksstjórn
landsins voru snarfelldar af
hægri sinnuðum hvítum mönn-
um auk þess sem forystumenn
blökkumanna tóku þeim kulda-
lega.
BAGDAD - írakar sögðust
hafa sökkt meðalstóru herskipi
írana á Persaflóa og sagði
forseti irak að franar væru nú
komnir úr öllu jafnvægi. Hátt-
settur embættismaður iraka
hafnaði boði írana um samn-
ingaviðræður ríkjanna tveggja
sem miði að því að binda enda
á Persaflóastríðið.
Bandaríkjamenn hyggjast styrkja
stöðu sína á Persaflóa í kjölfar
átakanna við frana á mánudag og
hafa nú sent þrettán herskip til
viðbótar við þau tuttugu og níu sem
fyrir eru á flóanum. Líkur eru á að
einhver þeirra skipa sem fyrir eru á
flóanum haldi heim á leið í stað
hinna nýju. Bandarísk hernaðaryfir-
völd neita þó að þessi aðgerð sé í
tengslum við atburðina á mánudag
þegar Bandaríkjamenn gerðu árás á
tvo íranska olíuborpalla, sökktu
tveimur fallbyssubátum og löskuðu
fjögur herskip írana.
Nú er komið í Ijós að Reagan
Bandaríkjaforseti fyrirskipaði að
herskip sín og þotur skyldu sökkva
írönskum fallbyssubátum ef þeir
gerðu sig líklega til að verjast árás
Bandaríkjamanna og ráðast að
bandarískum herskipum.
Formaður hernaðarnefndar
bandaríska þingsins, demókratinn
Les Aspin sagði í gær að ákvörðun
Bandaríkjaforseta um að ráðast að
olíuborpöllum írana til að hefna
fyrir meintar tundurduflalagnir ír-
ana hafi verið rangar og óskynsam-
legar. Aspin telur langt frá því
öruggt að írönsk hernaðaryfirvöld
hafi fyrirskipað tundurduflalagnirn-
ar, heldur séu allar líkur á að
öfgahópar innan frans sem mótfalln-
ir eru ákvörðun írönsku stjórnarinn-
ar um að leggja ekki tundurdufl í
flóann svo koma mætti í veg fyrir
átök við Bandaríkjamenn, hafi kom-
ið tundurduflunum fyrir.
Khameini forseti frans lýsti for-
ráðamönnum Bandaríkjanna sem
stórglæpamönnum í ræðu í íranska
útvarpinu í gær. Hann varaði Banda-
ríkjamenn við að auka herstyrk sinn
á Persaflóa og hótaði hefndum.
Bandaríkjamenn senda fleiri herskip á Persaflóa eftir átökin við írana.
Svend Augen formaður danskra sósíaldemókrata:
Natoríki með puttana í
dönskum innanríkismálum
VARSJÁ - Um 5000 stál-
iðnaðarmenn í suðaustur Pól-
landi stóðu fyrir mótmælum og
hótuðu að fara í verkfall ef
kröfum þeirra um kauphækk-
anir og stofnun verkalýðsfé-
laga yrði ekki mætt.
PARÍS - Mitterrand forseti
Frakklands saqðist eiga góða
möguleika á að sigra forseta-
kosningarnar strax í fyrstu
umferð, en kosningarnar verða
haldnar á sunnudaginn.
NÝJA DELHI - Reiðialda
gekk yfir indverska þingið í
kjölfar þess að stærsta dag-
blað Indlands birti fréttir um að
sænska Bofors vopnafyrirtæk-
ið hafi greitt bresku fyrirtæki
mútur upp á 1,3 milljarða doll-
ara til að liðka fyrir vopnasölu
til Indlands.
DUBLIN - Forsætisráðherra
Breta, Margaret Tatcher og
stjórnarandstaðan í Indlandi
sökuðu forsætisráðherra (r-
lands Charles Haugey um að
hafa hafnað ensk-írsku sam-
komulagi sem hefði getað
komið á friði á Norður-írlandi.
Svend Augen formaður danskra
sósíaldemókrata sakar Bandaríkja-
menn og Breta um að skipta sér af
dönskum innanríkismálum og telur
það mikil mistök hjá Poul Schlúter
að boða til þingkosninga 10. maí.
Bandaríkjamenn og Bretar hafa
lýst því yfir að þeir séu mjögóánægð-
ir með
þá ákvörðun danska þingsins um að
hér eftir verði skipherrum allra
þeirra herskipa sem sigla um danska
lögsögu tilkynnt að stefna panmerk-
ur sé sú að kjarnavopn verði ekki á
dönsku yfirráðasvæði á friðartímum
og að ákvörðunin gæti orðið til þess
að herskip ríkjanna haldi sig utan
danskrar lögsögu í framtíðinni.
Bretar hafa meira að segja lýst því
yfir að bresk herskip muni sniðganga
danska lögsögu fram yfir kosnin-
garnar 10. maí. Þá var Natofundur,
sem átti að halda í Danmörku,
fluttur til Brussel.
Þessi viðbrögð telur Svend Augen
að séu afskipti af dönskum innanrík-
ismálum.
„Þetta eru íhaldssamar ríkis-
stjórnir og ég býst við að það sé
mannlegt hjá þeim að styðja við
íhaldsama ríkisstjórn í Danmörku,"
sagði Svend Augen í viðtali í gær.
„Eg vil ekki vera að ráðast að fólki
sem ég þarf að vinna með eftir
kosningar. Við búumst við að sigra
í kosningunum. Það eina sem ég segi
er að í augum margra Dana eru
viðbrögð Bandaríkjamanna og
Breta bein íhlutun í innanríkismál
okkar. Danir eru dyggir stuðnings-
menn Nato, en þeir vilja örugglega
sjálfstæða danska stefnu innan
Nato.“
Viðbrögð Bandaríkjamanna og
Breta við ákvörðun danska þingsins
hafa verið ótrúlega harkaleg. I gær
neyddist Marlin Fitzwater blaðafull-
trúi Reagans Bandaríkjaforseta til
að biðja Dani afsökunar á orðum
sínum fyrir stuttu þegar hann sagðist
mundu éta Dani í morgunmat.
Ríkisstjórn Poul Schlúters hefur
stutt stefnu Nato í varnarmálum
dyggilega. Því óttast menn í höfuð-
stöðvum Nato þá stefnubreytingu
sem óhjákvæmilega yrði ef sósíal-
demókratar og aðrir vinstri flokkar í
Danmörku ná völdum. Svend Aug-
en vill skýra viðbrögð Bandaríkja-
manna og Breta í þessu ljósi og telur
Bandamenn óttast að Danir tækju
undir kröfu Svía og Finna um kjarn-
orkuvopnalaus Norðurlönd en sú
hugmynd er eitur í beinum Nato.
Augen sagði að hann sem forsætis-
ráðherra myndi hafna kröfum Nato
um aukin framlög til vígbúnaðar.
Þess í stað myndi hann móta svokall-
aða „Slökunar-varnarstefnu" sem
miði að uppbyggingu varnarvopna
sem fæli andstæðinga frá árásum á
Danmörku, en yrðu ekki nothæf í
árás á önnur ríki.
Sýrlendingar að
sættast við PL0
Sættir virðast vera að nást milli
Frelsissamtaka Palestínu og sýr-
lenskra stjórnvalda, en Sýrlending-
ar ráku samtökin úr landi fyrir
fimm árum. Er gert ráð fyrir að
Yassir Arafat muni halda til Sýr-
lands á næstunni og hitta Assad
Sýrlandsforseta að máli til að
undirstrika sættimar.
Fyrstu merki þessara sátta voru
að útför Al-Wazirs æðsta herfor-
ingja PLO sem myrtur vará dögun-
um fór fram í Damascus, en ekki í
Amman eins og fyrst stóð til.
Flestir æðstu embættismenn PLO
aðrir en Arafat voru viðstaddir
útförina í Sýrlandi. Þeir hittu vara-
forseta Sýrlands að máli á fimmtu-
dag og tilkynntu um sættirnar eftir
þann fund.