Réttur - 01.08.1988, Blaðsíða 20

um. Og kosningarnar breyttu litlu um
flokkafylgi. Haustiö eftir var hinsvegar
geröur samningur um áframhaldandi af-
not Bandaríkjamanna af Keflavíkurflug-
velli, þótt einkennisbúinn her færi úr
landinu. Þetta var hinn svonefndi Kefla-
víkursamningur. Halldór Laxness sagði í
ræöu meðan samningurinn lá enn fyrir
Alþingi:
„Vilji Bandaríkjastjórn gera Kefla-
víkurflugvöll aö sérréttindasvæði sínu
og takmarka íslendinga til forráða þar,
þá biður íslenska þjóðin þetta útlenda
ríki að sprengja heldur þennan flugvöll
í loft upp. Vér íslendingar viljum hafa
óskoraðan forráðarétt yfir landi voru
öllu, ekki yfir íslandi að undanteknum
Keflavíkurflugvelli eða þeim öðrum
stöðum innanlands, sem kunna að
verða krafðir af okkur í næstu lotu.
Eftirgjöf á þessum rétti hvort heldur í
smáu eða stóru táknar uppgjöf íslensks
sjálfstæðis. Engin þjóð getur samið af
sér réttinn til að ráða yfir landi sínu,
það er andstætt náttúrunni að nokkur
þjóð geti nokkru sinni viðurkennt slíkt
réttindaafsal. Þeir sem semja slíkan
rétt af þjóðinni heita landráðamenn
hvort heldur þeir skríða saman fleiri
eða færri. Nú engu síður en 1262. Aðeins
með ofbeldi getur erlent herveldi rænt
þjóðina þessum rétti.“
Alþýðusamband Islands efndi til eins
dags allsherjarvekfalls um land allt til að
mótmæla samningnum og hélt stærsta
mótmælafund, sem sést hafði á Lækjar-
torgi. BSRB boðaði til aukaþings og
krafðist þjóðaratkvæðis um málið. En allt
kom fyrir ekki og samningurinn var af-
greiddur á Alþingi með 32 atkvæðum
gegn 19. Á móti voru 10 þingmenn sósíal-
ista, 7 Framsóknarmenn og 2 Alþýðu-
flokksmenn. Nýsköpunarstjórnin sprakk
á þessu máli og svonefnd Stefanía tók
við. Og nú fengu fyrstu íslensku smá-
verktakarnir aðstöðu á vellinum ásamt
Olíufélaginu h.f. í tilefni af þessum mála-
lokum orti Ólafur Jóhann Sigurðsson
Ijóðið:
2 ár:
1944
Morgunroði á runnum,
rauður bjarmi á tindum,
huldublœr á brunnum
björgum hrauns og fjalls,
skýjalog í lindum,
Ijómi yfir heiðum
Hörpuvatnadals.
1946
Hrím á hljóðum runnum,
hrollköld þoka á tindum,
dauðablœr á brunnum
björgum hrauns og fjalls,
slokkna log í lindum,
lœðist sorg um heiðar,
sorg um hlíð og heiðar
H örpu vatnadals.
Snemma árs 1947 hleyptu vopnafram-
leiðendur kalda stríðinu af stokkunum af
fullum krafti. Bankar þeirra höfðu þá
eignast hluti í flcstum helstu fjölmiðlum
Bandaríkjanna, blöðum, útvarpi og hinu
spánýja sjónvarpi. Prédikun kalda stríðs-
ins var í aðalatriðum sú að auka þyrfti
vígbúnaö um allan helming og koma upp
herbækistöðvum hvarvetna um heiminn
til að verjast yfirgangi Rússa. Það er
vissulega mála sannast að framferði sovét-
stjórnarinnar var á mörgum sviðum hið
viöurstyggilegasta, bæði heima fyrir og í
löndum Austur-Evrópu, en að Banda-
ríkjunum eða Vestur-Evrópu hafi stafað
116