Morgunblaðið - 23.02.2006, Qupperneq 36

36 FIMMTUDAGUR 23. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ GunnþóraBjörgvinsdóttir
fæddist á Búðum í
Fáskrúðsfirði 11.
nóvember 1916.
Hún lést á Land-
spítalanum í Foss-
vogi 12. febrúar
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
þau Björgvin Þor-
steinsson kaupmað-
ur á Búðum, f. 19.
okt. 1889, d. 11.
feb. 1964, og
Oddný Sveinsdóttir
húsmóðir, f. 3. okt. 1897, d. 2.
ág. 1977. Gunnþóra var elst
fjögurra systra. Hinar eru:
Ragnheiður, f. 6. mars 1921,
Valborg, f. 16. mars 1925, d. 1.
feb. 1996, og Ása, f. 25. júlí
1928. Seinna ættleiddu foreldrar
hennar tvö börn Ragnheiðar;
Oddnýju, f. 1940, og Björgvin, f.
1945.
Gunnþóra giftist 8. október
1938 Óskari Björnssyni fyrrver-
andi deildarstjóra á Skattstofu
Reykjavíkur, f. 19. apríl 1913 á
Berunesi við Reyðarfjörð. d. 15.
júlí 1995. Foreldrar hans voru
Björn Oddsson, bóndi á Berunesi
við Reyðarfjörð, f. 6. des. 1882,
d. 31. maí 1961, og Guðlaug Þor-
steinsdóttir húsmóðir, f. 29. jan.
1880, d. 18. sept. 1967. Hann var
einn átta systkina, sem öll eru
látin. Börn Gunnþóru og Óskars
eru: 1) Edda, f. 1940, gift Hall-
dóri Hannessyni, þau eiga sex
börn; Gunnþóru f. 1963, Arnar
Hannes, f. 1966,
Jósef, f. 1969,
Katrínu, f. 1972,
Guðlaugu Ósk, f.
1974, og Jónu
Björgu, f. 1974. 2)
Iðunn, f. 1945, gift
Hafsteini Hafliða-
syni, þau eiga þrjár
dætur; Ragnheiði
Gróu, f. 1967,
Gunnþóru, f. 1969,
og Sigríði, f. 1977.
3) Oddný, f. 1948,
gift Helga Guð-
mundssyni, þau
eiga tvo syni, Óskar, f. 1968, og
Guðmund, f. 1975. 4) Óskar, f.
1952, kvæntur Ragnheiði Bald-
ursdóttur, þau eiga þrjú börn;
Sigríði Stefaníu, f. 1971, Óskar
Björn, f. 1973, og Baldur Örn, f.
1980.
Gunnþóra átti sín bernskuár á
Fáskrúðsfirði en fór ung til
Reykjavíkur þar sem hún gekk í
Verslunarskólann og vann að
námi loknu ýmis störf þar til
hún gekk í hjónaband. Lengstan
hluta starfsævi sinnar vann hún
við saumaskap, fyrst á eigin
vegum en síðar á saumastofunni
Sólídó og loks á saumastofu
Landakotsspítala. Gunnþóra var
mikil hannyrðakona og eftir
hana liggur fjöldi fallegra
muna. Þau Óskar bjuggu allan
sinn búskap í Reykjavík, lengst í
húsi sínu í Hvammsgerði 2.
Útför Gunnþóru verður gerð
frá Grensáskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.
Ég hafði komið mér upp hár-
greiðslu og klæðnaði í takt við tím-
ann, kom akandi á fjölskyldubílnum
og reyndi auk þess að sýnast töff, en
bæði orðið og hugtakið var nýtt á Ís-
landi þá, en allt þetta taldi ég væn-
legt til að ganga í augun á stúlkunni,
sem ætlaði með mér á ball. En það
var ekki hún, sem kom til móts við
mig, heldur rauðhærð kona á
miðjum aldri. Hún hafði hratt á
hæli, brosti með öllu andlitinu og
hafði prakkaralegt blik í augum. Yf-
ir handlegg hennar hékk kjóll.
Heyrðu, strákur, farðu með þennan
kjól fyrir mig til kellingar inni í
Langagerði. Þegar þú kemur aftur
færðu pönnukökur í eldhúsinu, með-
an ég rimpa saman kjólinn hennar
Eddu. Röddin var dálítið hás, full af
kátínu og glettni. Mér hvarf allur
töffaraskapur fyrir lífstíð, gerði eins
og mér var sagt og ekki löngu
seinna komu þær mæðgur niður í
eldhúsið, kjóllinn var tilbúinn. Þetta
tók ótrúlega stuttan tíma, því seinna
sögðust þær ennþá hafa verið að
velta fyrir sér sniðinu, þegar ég
kom. Ég hafði kynnst verðandi
tengdamóður minni. Hún tók þess-
um 17 ára strák strax eins og hún
hefði beðið eftir að einmitt hann
kæmi inn í fjölskylduna. Við urðum
mestu mátar frá fyrstu kynnum og
Gunnþóra varð einn minn besti vin-
ur.
Gunnþóra var fædd og upp alin á
Fáskrúðsfirði, elst fjögurra systra.
Faðir hennar, Björgvin, var um-
svifamikill kaupmaður og athafna-
maður, afar vel látinn, greiðvikinn
og sífellt með spaugsyrði á vörum.
Frá honum kann Gunnþóra að hafa
erft sína listrænu æð, en Björgvin
var ágætur myndlistarmaður. Móðir
hennar, Oddný Sveinsdóttir var af
alkunnu dugnaðar- og tónlistarfólki
komin, hún stóð af miklum mynd-
arskap fyrir heimilinu svo orð fór af.
Alla bestu eiginleika foreldra sinna
hafði Gunnþóra í vegarnesti, þegar
hún fór til framhaldsnáms í Verzl-
unarskólanum. Best gæti ég trúað
að ýmsir piltarnir í Reykjavík hafi
litið þessa fallegu og skemmtilegu
stúlku að austan hýru auga. En hug-
ur hennar og hjarta voru annars
staðar. Þau Óskar Björnsson, pilt-
urinn frá Berunesi í Reyðarfirði,
voru, að ég held, lofuð hvort öðru
allt frá blábernsku. Hann tók sitt
framhaldsnám í Reykholti og síðan
settust þau að í Reykjavík eins og
svo margt ungt fólk af landsbyggð-
inni á 4. áratugnum. Þau Gunnþóra
og Óskar giftu sig árið 1938 heima
hjá séra Bjarna, dómkirkjupresti, í
Lækjargötunni, og gengu svo sam-
an hönd í hönd út í sólskinið og áttu
ekkert nema hvort annað og hófu
síðan búskapinn í lítilli kjallaraíbúð í
Vesturbænum. Þetta voru kreppu-
tímar og fólk hafði lítið umleikis.
Margir ættingjar og vinir að austan
fluttu í bæinn, en það gat verið erfitt
að fá atvinnu og húsnæði. Litla íbúð-
in þeirra Gunnþóru og Óskars var
samt aldrei svo lítil, að ekki væri
pláss til að skjóta skjólshúsi yfir
ættingja eða vini í vanda. Eldhús-
gólfið var hvort sem er ekkert notað
á nóttunni, svo ef þú vilt þá … Alltaf
þessi sama rausn og gestrisni, hvort
sem var af litlu eða stóru að taka.
Heimilið varð líka snemma sam-
komustaður þessa fólks og reyndar
seinna allra mögulegra annarra.
Meðan heimurinn barst á bana-
spjót, bjuggu þau Óskar og Gunn-
þóra sig undir æviveginn samferða
framundan og loks, þegar börnin
voru orðin fjögur, réðust þau í það
stórvirki að byggja sér hús, voru
meðal frumbýlinganna í Smáíbúða-
hverfinu. Startkapítalið var ein
skófla, bjartsýni og dugnaður.
Sveitapilturinn og fyrrum vega-
vinnumaðurinn Óskar kunni þar vel
til verka en Gunnþóra fór að taka að
sér saumaskap. Hún var einstaklega
flink og smekkleg saumakona, auk
þess að vera bæði fljót og vandvirk.
Saumaskap stundaði hún meðfram
húsmóðurstörfum í mörg ár, seinna
vann hún við saumaskap utan heim-
ilis. Í mörg ár hafði hún einnig um-
sjón með fermingarkirtlum Grens-
ássóknar, að gamni sínu, eins og hún
sagði. Gamanið fólst í að þvo og
strauja, máta, stytta, síkka og gera
við og allt það annað, sem með þarf
til að vel fari. Auk þess að sauma
fatnað heklaði Gunnþóra af ótrú-
legri snilld, langt fram á efri ár. Allir
afkomendur skyldu sofa við rúm-
fatnað með hekluðum bekk, gjarnan
með upphafsstöfum sínum. Einnig
heklaði hún stórar myndir, glugga-
prýði, allt var þetta handverk henn-
ar hreinustu listaverk, enda lék allt í
höndum hennar.
Þegar ég kynntist fjölskyldunni,
voru elstu dæturnar á unglingsaldri
og mikill gestagangur, bæði af því
krakka- og unglingastóði, sem börn-
unum fylgdi, en einnig af vinum
þeirra hjóna og ættingjum. Það fór
ekki fram hjá neinum, sem þarna
kom, að auk barnanna voru bæði ást
og hamingja til heimilis hjá Gunn-
þóru og Óskari. Gunnþóra hafði
glatt, skemmtilegt og dálítið stríðið
viðmót, græskulaust gaman í dags-
ins önn. Gestrisni og rausn voru
henni í blóð borin. Enda dróst fólk
að heimilinu, fólki leið vel með þeim
Óskari og Gunnþóru. Fyrrum skóla-
félagar barnanna komu þangað í
heimsókn, þótt gamli skólafélaginn
væri fluttur að heiman og víðs fjarri.
Óskar var á yfirborðinu þyngri á
bárunni, en gamla æskuástin hans
gat samt fengið hann til að taka
snúning við dansmúsíkina í útvarp-
inu, ef hún vildi. Og stundum gátu
þau hagað sér eins og krakkar, sem
fá skyndilega hugdettu, á kolómögu-
legum tíma. Breyta uppröðuninni á
mublunum í stofunni upp úr mið-
nætti, nú eða bara að skipta um lit á
veggjunum, líka eftir miðnætti. Þau
voru einhverjir mestu vökugaurar,
sem ég hef kynnst. Óskar fór oft að
vinna í garðinum seint á kvöldin eft-
ir svo langan vinnudag, að nú á tím-
um bryti það í bága við lög. Gunn-
þóra lá heldur ekki á liði sínu, hún
sat kannski við að sauma, klára eitt-
hvað, áður en hún kom svo út í beðin
til Óskars. Var þá kannski líka með
kaffi og nýbakaðar vöfflur, sem þau
gæddu sér á úti í garðinum. Var
klukkan orðin tvö, eða meira? Það
getur vel verið, en hvenær spyr ást-
fangið fólk hvað klukkan sé orðin,
þegar það vill vera saman? Þegar
þau eignuðust bíl, þá komin um
fimmtugt, urðu þau eins og ungviði á
vori. Með tjald, svefnpoka og prím-
us var farið um landið þvert og endi-
langt. Við brostum stundum að því,
börnin og tengdabörnin, að aldrei
var Gunnþóra í gallabuxum, síðbux-
um, hvað þá heldur sportgalla í
þessum ferðum. Um það voru þau
hjónin alveg sammála.
Gunnþóra hafði gaman af tónlist
og lék sjálf á píanó. Hún var mjög
smekkvís á tónlist og mér er nær að
halda að góður vinur þeirra hjóna,
Sigfús Halldórsson, tónskáld, sem
oft kom á heimilið, hafi stundum
prufukeyrt nýju lögin sín þar til að
heyra og sjá viðbrögð Gunnþóru,
hafi treyst dómgreind hennar.
Gunnþóra hafði einstakt lag á að
láta fólki líða vel nálægt sér. Það átti
til dæmis aldrei neinn í stórfjöl-
skyldunni svo ómerkilegt afmæli að
Gunnþóra myndi ekki eftir því. Ef
þetta var einhver á heimilinu, þá var
a.m.k. smá tilhald í mat, afmælis-
kaffi og einhver gjöf. Sama var, ef
einhver átti einhverju að fagna, það
þurfti ekki endilega að vera svo mik-
ið eða merkilegt, en sá var látinn fá
þá notalegu tilfinningu að hann ætti
daginn eins og stundum er sagt. Öll-
um þykir vænt um þetta og það vissi
Gunnþóra. Þetta var hluti af þeirri
rausn og myndarskap, sem ein-
kenndi Gunnþóru alla tíð. Barna-
börnin gerðu stundum góðlátlegt
grín að ofrausn hennar í mat og
drykk, þegar þau heimsóttu hana,
en samt fannst þeim svo gott að láta
ömmu dekra við sig.
Já, og nú hefur amma Gunn, eins
og barnabörnin kölluðu hana, kvatt.
Hún var búin með lífið sitt, segir
yngsta kynslóðin í fjölskyldunni.
Stuttu eftir að Óskar dó, fyrir 11 ár-
um, fór heilsan að gefa sig, en fram
eftir öllum aldri var Gunnþóra mjög
heilsuhraust. Hún fékk nokkur áföll
en stóð jafnan upp aftur, þótt bæði
sjón og heyrn væru farin að gefa sig.
En uppgjöf var ekki til í orðasafni
Gunnþóru og hún vissi að líklegast
yrðu áföllin fleiri en það fyrsta. Hún
skipulagði allt mjög nákvæmlega í
kringum sig. Hver hlutur átti sinn
stað og hver hlutur var hafður á sín-
um stað. Dætur og tengdadóttir
tóku sína helgina hver til að aðstoða
Gunnþóru heima fyrir. Byrjað var á
að fara með henni í verslunarferð,
þar sem allt, sem kaupa átti var fyr-
ir fram ákveðið. Eins var um annað,
allt var þrautskipulagt. Þótt sjónin
væri orðin döpur, sást það varla á
hreyfingum hennar heima fyrir. Á
þennan hátt gat hún búið í sinni eig-
in íbúð allt til æviloka. Svo kom
þetta seinasta áfall rétt fyrir ára-
mót. Allt til dauðadags barðist hún
hetjulega fyrir því að ná heilsu á ný.
En nú var ekki stætt lengur. Það
GUNNÞÓRA
BJÖRGVINSDÓTTIR
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar, tengdafaðir,
afi og langafi,
HREINN ÞORVALDSSON,
Skagfirðingabraut 49,
Sauðárkróki,
lést á Heilbrigðisstofnun Sauðárkróks föstu-
daginn 17. febrúar.
Útförin fer fram frá Sauðárkrókskirkju laugardag-
inn 25. febrúar kl. 14.00.
Guðrún Þrúður Vagnsdóttir,
Þorvaldur Leifur Hreinsson, Liz Hreinsson,
Birgir Örn Hreinsson,
Auður Sigríður Hreinsdóttir, Bjarni Már Bjarnason,
Halldís Hulda Hreinsdóttir, Rúnar Þór Jónsson,
Friðrik Hreinn Hreinsson, Ástrós Guðmundsdóttir,
afabörn og langafabörn.
Bróðir minn,
PÁLL K. TÓMASSON,
er látinn.
Gréta Tómasdóttir.
Elskulegur eiginmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir og afi,
ÓLI VIKTORSSON
(OLE WILLESEN)
garðyrkjumaður,
Æsufelli 4,
Reykjavík,
lést á líknardeild Landakots mánudagskvöldið
20. febrúar. Jarðarförin auglýst síðar.
Hrefna Gunnlaugsdóttir,
Valbjörk Ösp Óladóttir, Magnús Gauti Hauksson,
Dagbjartur Eiður Ólason, Erla Inga Hilmarsdóttir,
Viktor Ólason, Inga Eiríksdóttir,
Sigurður Axel Ólason, Carlotta Tate Ólason
og barnabörn.
Eiginmaður minn, faðir okkar, tengdafaðir og afi,
BJÖRN M. LOFTSSON,
Drápuhlíð 42,
Reykjavík,
lést þriðjudaginn 21. febrúar.
Útför hans fer fram frá Háteigskirkju mánudaginn
6. mars kl. 13.00.
Kristín Þ. Jónsdóttir,
Jón Loftur Björnsson,
Guðni Björnsson, Helena Hákonardóttir,
Yngvi Björnsson, Guðrún A. Sigurðardóttir,
Daníel B. Yngvason.
Okkar ástkæri
ÓMAR STEINDÓRSSON,
Ægissíðu 15,
Grenivík,
lést á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri þriðju-
daginn 21. febrúar. Jarðarförin auglýst síðar.
Fyrir hönd annarra ástvina,
Marsibil Kristjánsdóttir,
Regína Sigrún Ómarsdóttir, Jósep Grímsson,
Valgerður Ósk Ómarsdóttir, Óli Grétar Skarphéðinsson,
Ellen Ósk Ingvarsdóttir,
Þorgeir Ingvarsson,
Ómar Már Ólason,
Sigrún Ragnarsdóttir.