Morgunblaðið - 24.05.2006, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 24. MAÍ 2006 21
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
MJÖG mikill hagvöxtur á síðustu
tveimur árum hefur leitt til alvarlegr-
ar ofhitnunar í hagkerfinu, eins og
mikil verðbólga og gríðarlegur við-
skiptahalli eru til marks um. Þetta er
meðal þess sem Efnahags- og fram-
farastofnunin, OECD, segir um ís-
lenska hagkerfið í nýjustu spá sinni
um efnahagsmálin í heiminum.
„Fjármálamarkaðir hafa í auknum
mæli beint sjónum að aukinni spennu
og ójafnvægi í hagkerfinu, og í kjöl-
farið hefur íslenska krónan fallið mik-
ið og Seðlabankinn aukið á vaxta-
hækkanir sínar í viðleitni til að slá á
verðbólguþrýstinginn,“ skrifar
OECD um þróun síðustu mánaða á
Íslandi og bætir við að þörf sé á frek-
ari vaxtahækkunum til að ná verð-
bólgunni aftur í átt að opinberu mark-
miði Seðlabankans. Jafnframt segir
stofnunin að þótt ríkissjóður sé rek-
inn með afgangi verði að draga úr út-
gjöldum til að koma til móts við
skattalækkanir á þessu ári og því
næsta. Sérstaklega verði að halda aft-
ur af launahækkunum hins opinbera,
þar til ótvíræð merki séu um að verð-
bólgan sé tekin að hjaðna.
Spá 5,6% verðbólgu í ár
OECD segir að 5,5% hagvöxtur á
síðasta ári hafi verið drifinn áfram af
12% aukningu í einkaneyslu og 35%
meiri fjármunamyndun, vegna ál-
versframkvæmda og mikilla fjárfest-
inga á húsnæðismarkaði. Þá segir
stofnunin að spennan í hagkerfinu
hafi verið vanmetin eins og endur-
skoðaðar hagvaxtartölur fyrir árið
2004 hafi leitt í ljós. Segir OECD að
þessi vanmetna spenna skýri hvers
vegna hagstæð gengisskráning síð-
ustu tveggja ára hafi snögglega
breyst í febrúar sl. þegar erlendir
greiningaraðilar fóru að veita miklum
viðskiptahalla og skuldasöfnun at-
hygli.
Spáir OECD að verðbólga í ár verði
5,6% og að á næsta ári verði hún 5,3%.
Hagvaxtarspá stofnunarinnar hljóðar
upp á 4,1% í ár en 1,4% fyrir árið 2007.
Þetta er töluverð lækkun frá fyrri spá
stofnunarinnar, sem gerð var fyrir
sex mánuðum, en þá spáði hún 4,6%
hagvexti í ár og 2,6% á næsta ári. Þá
spáir stofnunin því að viðskiptahall-
inn verði neikvæður um 15,4% í ár og
10,4% á því næsta.
„Spáð er að hagvöxtur muni drag-
ast merkjanlega saman á næstunni
þegar fjárfestingum í álversfram-
kvæmdum verður lokið og eftirspurn
eftir húsnæði fer að dragast saman
vegna hárra vaxta. Fyrirhugaðar
skattalækkanir munu draga úr áhrif-
um samdráttarins sem og aukinn út-
flutningur á áli, auk þess sem lágt
gengi bætir samkeppnisstöðu Ís-
lands,“ skrifar OECD. Hins vegar tel-
ur stofnunin að helsta stóra hættan
felist í harðri lendingu hagkerfisins í
kjölfar frekari leiðréttinga á gengi
krónunnar, sem nú sé gert ráð fyrir
að haldist stöðugt, í ljósi verulega
mikils viðskiptahalla. Þessi staða und-
irstriki nauðsyn þess að vöxtum sé
haldið háum til að halda verðbólgunni
niðri.
Fyrir utan þau beinu áhrif sem
lægra gengi muni hafa á verð inn-
flutningsvara gætu verkalýðsfélög
krafist launahækkana vegna verð-
bólgu þegar kjarasamningar verða
lausir næsta haust, að mati OECD.
Alvarleg ofhitnun
OECD gerir ráð fyrir minni hagvexti á Íslandi næstu tvö ár
Eftir Kristján Torfa Einarsson
kte@mbl.is
EFNAHAGS- og framfarastofn-
unin, OECD, hefur hækkað hag-
vaxtar- og verðbólguspá sína fyrir
helstu hagkerfi heimsins á þessu
ári og því næsta.
Hagvaxtarspá stofnunarinnar
fyrir 30 aðildaríki OECD hljóðar nú
upp á 3,1% í ár, en í fyrri spánni frá
því í nóvember sl. var reiknaði með
2,9% hagvexti. Verðbólguspáin er
nú 2,1% en var 1,9% fyrir sex mán-
uðum síðan. Umtalsverð breyting
er á hagvaxtarspá fyrir japanska
hagkerfið og er nú reiknað með að
hann muni nema 3% í ár og 2,7% ár-
ið 2007. Í fyrri spánni var hins veg-
ar gert ráð fyrir 2% hagvexti bæði
árin. Í Bandaríkjunum er spáin fyr-
ir 2006 óbreytt og að hagvöxtur
verði 3,5%. Aftur á móti er spáin
fyrir árið 2007 lægri en áður, eða
3% í stað 3,3%. .
Spá OECD fyrir Evrópu er í meg-
indráttum óbreytt og er reiknað
með 2,1% hagvexti í ár og 2,2% á
næsta ári. Auknum vexti er spáð
fyrir breska hagkerfið í kjölfar
þess að einkaneyslan nái sér aftur á
strik. Vöxtur í Kanada, Ástralíu,
Noregi og Mexíkó verði traustur og
að í Sviss muni vöxturinn verða
mikill í sögulegu samhengi.
OECD spáir meiri hagvexti
og verðbólgu í heiminum
GREININGAREFNI Kepler Eq-
uities, Teather & Greenwood og
Merrion Cap-
ital hefur ver-
ið sameinað
undir merki
Landsbank-
ans, en með því segist Landsbankinn
verða einn umfangsmesti greining-
araðili í Evrópu. Þetta er liður í sam-
þættingu á starfsemi dótturfélaga
bankans á Evrópumarkaði en útgáfa
og dreifing á greiningarefni undir
samræmdu vörumerki er þegar haf-
in. Þetta kemur fram í tilkynningu
Landsbankans til Kauphallar Ís-
lands.
Í tilkynningunni segir að hjá sam-
stæðu Landsbankans starfi nú 90
manns við
greiningar
á hlutabréf-
um um 800
evrópskra
fyrirtækja í löndum sem mynda 87%
af samanlögðu markaðsvirðis evr-
ópska hlutabréfamarkaðarins. Ríf-
lega 100 manns starfa á vegum
Landsbankans í helstu fjármála-
stöðvum Evrópu auk New York við
miðlun hlutabréfa til fjárfesta. Er-
lendu dótturfyrirtækin munu taka
upp merki bankans en starfa áfram
undir eigin nafni á heimamarkaði.
Greiningarefni
sameinað
! "# #
!"#$ !
%
&'( () 8 ! 9
:
!8
9
:
; 9
:
<!=>
? 9
:
< 9
:
9 =
:@< ;
?!= A!!
!8 ! !
B;
# ! $ =
C!!
*'+'%
,-()
9
:
! #
A!! ; 9
:#$ 88 9
:
D $
E 8
F<<<#! #
G!
! #
.+-($'-'#/#
! F$$#
H<
#
! !
0'( 1-'
I
J#!
#! #
B
B
B
B
B
B
B
B
;F<
F #! #
B
B B B
B
B B
B B
B
B
B
B
K L
K L
B
K L
K L
K L
K L
K L
K L
K L
K B L
K L
K B L
K L
K L
B
K L
B
K B L
B
K BL
B
B
B
B
B
#! :
<!!
= # J <!
:
B
B
B
B
B
B
B
B
G#! : J @>!
M
<
! $
#! :
B
B
B
B
B
B
B
B