Morgunblaðið - 16.10.2006, Qupperneq 31
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 16. OKTÓBER 2006 31
sögurnar, allar uppákomurnar í
kringum afa þinn, og síðast en ekki
síst margt af því furðulega sem við
brölluðum saman. Og ég veit að með
því að halda draumnum á lífi þá
mun hann stoltur segja öllum frá
besta og flottasta afa í heimi, og
halda þar með halda uppi minningu
um einstakan mann.
Eiríkur Karl Ólafsson Smith.
Það færðist dökkur skuggi yfir
heimili mitt þegar fregnin um að Óli
væri dáinn barst til okkar. Þrátt
fyrir það kom þessi frétt mér nú
ekki svo ýkja mikið á óvart. Óli hafði
nefnilega ekki gengið heill til skógar
undanfarin misseri. Þegar hann
dvaldi á heimili mínu í nokkra daga
um miðjan ágúst sl. var hann mjög
lasinn þó að hann reyndi að bera sig
vel, gekk hægt um, hafði lítið úthald
og þurfti oft að hvíla sig. Honum
varð tíðrætt um það þá hvar hann
vildi hvíla þegar hann væri allur og
trúlega hefur hann sjálfur gert sér
grein fyrir í hvað stefndi fljótlega.
Við Óli erum systkinasynir og
höfum alla tíð haldið góðu sambandi
okkar á milli. Hann ólst upp hjá afa
okkar og ömmu og var mikill sam-
gangur á milli okkar alla tíð. Við átt-
um snemma sameiginleg áhugamál
sem við iðkuðum saman í frítíma
okkar, s.s. fjallaferðir, gæsaveiðar
stangveiðar o.fl. Óli var mikill
áhugamaður um jeppa og átti jafnan
slíka farkosti allt til síðasta dags.
Óli starfaði alla tíð við flug, bæði
hér heima og erlendis. Lengst af hjá
Flugfélagi Íslands, Icelandair, og nú
síðast í rúman áratug hjá Air Atl-
anta.
Óli frændi hafði sérstaka lund.
Hann var rólegur og yfirvegaður að
eðlisfari, svo rólegur að hann stress-
aði fólk upp með rósemi sinni, t.d. ef
hann átti að vera mættur í flug eftir
stuttan tíma og var enn í Reykjavík.
Það lá nú ekki mikið á hjá honum og
alltaf náði hann vélinni. Hann hafði
góða nánd, var sérlega hjálpsamur
og vildi allt fyrir alla gera. Oft var
viðkvæðið hjá Óla ef eitthvað vant-
aði erlendis frá: „Ekkert mál, ég
redda þessu bara.“ Ef hlutir gengu
ekki eftir eins og hann ætlaði, sagði
hann gjarnan: „Ekkert mál, við för-
um bara í plan B“ og það gekk vana-
lega eftir. Hann hafði gaman af því
að segja sögur og laðaði ekki hvað
síst að sér börn. Því fengu börnin
mín að kynnast því hann vafði þeim
um fingur sér og var fljótur að
fanga huga þeirra. Hann var átrún-
aðargoðið og það fylgdi honum þó
að þau yxu úr grasi.
Það voru ófáar stundirnar sem við
sátum saman ýmist á mínu heimili, í
veiðihúsi eða á heimili þeirra Möggu
og ræddum um alla heima og geima.
Hann var reyndar aðalsögumaður-
inn þá því hann hafði ferðast víða
um heim, á framandi slóðir og
margt óvænt og skemmtilegt komið
upp hjá honum í slíkum ferðum. Það
var endalaust hægt að hlusta á
skemmtilega framsetningu hans á
hinum ýmsu ævintýrum. Skemmti-
legustu sögurnar voru úr pílagríma-
fluginu og veiðiferðum.
Síðasta veiðiferðin sem við fé-
lagarnir fórum í var seinnipart
ágústmánaðar í Minnivallalæk í
Landsveit. Þar naut hann íslenskrar
náttúru í frábæru veðri. Veiddi lítið
sjálfur en lagði áherslu á að kenna
Hjörvari Gísla 13 ára syni mínum
fluguveiðar sem voru yndi Óla frá
upphafi.
Þegar ég hugsa til baka um Óla
frænda skipaði hann ótrúlega stóran
sess í lífi mínu og fjölskyldu minnar.
Þess eigum við eftir að sakna mjög
mikið. Mér er efst í huga nú þakk-
læti fyrir alla þær góðu minningar
sem ég á um Óla. Elsku Magga og
börn, Guð gefi ykkur styrk á erf-
iðum tímum. Missir ykkar er mikill.
Valgeir frændi.
Og því varð allt svo hljótt við helfregn
þína
sem hefði klökkur gígjustrengur brostið.
Og enn ég veit margt hjarta, harmi lostið,
sem hugsar til þín alla daga sína.
En meðan árin þreyta hjörtu hinna,
sem horfðu eftir þér í sárum trega,
þá blómgast enn, og blómgast ævinlega,
þitt bjarta vor í hugum vina þinna.
Sem sjálfur Drottinn mildum lófum lyki
um lífsins perlu í gullnu augnabliki.
(Tómas Guðm.)
Elsku frændi,
Með þessu ljóði kveð ég þig að
sinni, það er huggun harmi gegn að
vita að þú ert umvafinn ljósinu og
ástvinum sem farnir eru.
Kveðja.
Íris Valgeirsdóttir.
Vinur minn Ólafur Smith fæddist
22. október 1941, eldri sonur
hjónanna Lesley Smith og Jónu B.
Jónsdóttur. Þegar foreldrar hans
fóru til Bretlands er herþjónustunni
lauk á Íslandi varð Óli eftir hjá afa
sínum og ömmu. Tvennt rak til þess,
annars vegar var Óli lasinn og hins
vegar var England ekki öruggur
staður á meðan seinni heimsstyrj-
öldin geisaði. Í stríðslok var Óli
sendur utan með herflugvél til for-
eldra sinna og föðurfólks, en þar
undi hann sér ekki lengi og kom aft-
ur heim til afa og ömmu. Um þau
talaði hann af mikilli ást og virð-
ingu. Óli ólst því upp í Reykjavík og
gekk þar í skóla. Hann fór korn-
ungur til sjós sem léttadrengur á
Gullfossi og eftir nám í Verzlunar-
skóla Íslands lá leið hans víða um
heim til starfa hjá flugfélögunum.
Kynni okkar hófust á sjötta ára-
tugnum, þá vann Óli í afgreiðslu
Flugfélags Íslands, en ég hjá Loft-
leiðum á Reykjavíkurflugvelli.
Millilandaflugið var enn starf-
rækt frá Reykjavík að hluta til og
var mikill samgangur milli okkar
starfsmanna félaganna, þrátt fyrir
harða samkeppni. Er British Euro-
pean Airways hóf flug til Íslands
seint á sjötta áratugnum réði hann
sig til þeirra sem stöðvarstjóri í
Keflavík. Ísland var þá ekki orðið
það ferðamannaland sem það er nú
og Íslendingar héldu tryggð við
flugfélögin sín. Þegar BEA gafst
upp við Íslandsflugið sneri Óli aftur
til síns gamla vinnuveitanda. Hann
dvaldi síðustu fjóra áratugina við
störf erlendis, fyrst á vegum Flug-
félags Íslands og Flugleiða, en síðan
Air Atlanta. Kunnastur er Óli fyrir
störf sín sem stöðvarstjóri Flugleiða
á Heathrow-flugvelli við London
þar sem þúsundir nutu fyrirgreiðslu
hans.
Óli vakti athygli mína fyrir sér-
staklega létta lund og kímni. Hann
var hæfileikaríkur og afbragðs
sögumaður og bjó yfir miklu jafn-
vægi og æðruleysi, sem oft kom sér
vel í ólgusjó lífsins. Honum voru
gefnir miklir persónutöfrar og var
bæði örlátur og gjafmildur. Oft
hringdi hann rétt fyrir heimferð til
að spyrjast fyrir um hvort ekki
vantaði eitthvað sem hann gæti
komið með, skipti þá engu hvort það
kostaði hann bæði tíma og fyrirhöfn.
Honum fór betur að gefa en þiggja.
Eitt vorið kom Óli færandi hendi
sem endranær og gaf mér elgshorn
af dýri sem bróðir hans, Jón, hafði
fellt í Bandaríkjunum út á veiðileyfi,
sem Óli hafði unnið í happdrætti er
hann var þar í heimsókn. Þau prýða
nú gaflinn á sumarbústað mínum
austur í Fljótshlíð og eru í miklu
uppáhaldi.
Árið 1982 unnum við saman í Níg-
eríu, þar deildum við húsnæði og
fórum í fyrsta sinn saman til veiða.
Þetta varð upphafið að árlegum
veiðiferðum okkar heima á Íslandi
með hópi vinnufélaga. Veiðin var
ekki aðalatriðið hjá Óla heldur fé-
lagsskapurinn og allt annað sem var
í kringum hana. Hann gat setið tím-
unum saman á árbakkanum heill-
aður af útsýninu. Hann naut þess að
hvílast frá daglegu amstri úti í guðs-
grænni náttúrunni og á kvöldin
söfnuðumst við félagarnir í kringum
hann og hlýddum á sögurnar hans.
Hann var hrókur alls fagnaðar á
sinn ljúfa og milda hátt.
Óli var alltaf vel útbúinn í úti-
legum, hann eldaði súpur eða hitaði
kaffi á árbakkanum á sprittprímus
sem hann hafði alltaf með sér. Hann
kaus frekar að gista í tjaldi en skála
og áttu einkunnarorðin ,,eitt sinn
skáti, ávallt skáti“ vel við hann.
Lengi átti hann gamlan Lappl-
ander-jeppa hérna heima. Gamla
góða Lappann varð að nota í veiði-
ferðirnar þó að yngri og þægilegri
bílar stæðu til boða. Við hossuðumst
til fjalla á Lappanum þótt hann væri
svo hægfara að dagatal hefði dugað
fyrir hraðamæli, eins og Óli orðaði
það svo skemmtilega.
Óli var afbragðs skytta og gæsa-
veiði með Valgeiri frænda hans var í
miklu uppáhaldi. Ég varð þeirrar
ánægju aðnjótandi að fara með þeim
og lærði mikið.
Óli vildi bæta skotfimi og byssu-
menningu okkar félaganna og fórum
við tvívegis með honum á skotæf-
ingasvæði í Englandi.
Ég heimsótti Óla til Kuala Lump-
ur fyrir tæpum tveimur árum. Þá
var hann búinn að koma sér upp
gömlum jeppa og báti og þótt
breiddargráðan væri önnur en
hérna heima voru áhugamálin þau
sömu.
Óli vinur minn veiktist í fyrra-
sumar og var þreytulegur að sjá
þegar ég hitti hann síðast í ágúst.
Enginn má sköpum renna. Hann
andaðist þann 24. september sl. í
Kuala Lumpur í Malasíu, tæplega
65 ára að aldri. Hann verður lagður
til hinstu hvíldar í dag við hlið
ömmu sinnar og afa.
Ég votta fjölskyldu hans og af-
komendum mína dýpstu samúð.
Minning um góðan dreng lifir.
Björn Stefánsson.
„Já, Sigga mín, garantískírteinið
er útrunnið og engir varahlutir til,“
sagði hann síðast þegar við hittumst
fyrir um sex vikum og brosti sínu
prakkaralega brosi sem ævinlega
fylgdi kímni í augunum á bak við
gleraugun undir derhúfunni, annað
glerið vegna fjarsýni, hitt vegna
nærsýni. Setningin átti við heilsu-
farshremmingar sem hann hafði
lent í fyrr á árinu og hafa nú orðið
honum að aldurtila. Maðurinn með
þetta skrýtna sjónlag gat horft
óhlutdrægt úr fjarlægð á erfiðar að-
stæður en greint um leið kjarna
þeirra í nærmynd og á glöggan hátt.
Samhliða sá hann alltaf spaugilegu
hliðarnar og kunni þá list að lýsa
ýmiss konar vandræðagangi og ves-
eni af snarpri fyndni, sem þó aldrei
hallaði á einstaklingana sem áttu
hlut að máli. Þannig var Óli, heil-
steyptur, skemmtilegur, greindur
og fyndinn og tryggur félagi. Tilbú-
inn til þess að aðstoða hvenær sem
var og breyta voli annarra í
skemmtilega nærverustund. Nær-
vera hans var svo gefandi og
áreynslulaus að hann gat stjórnað
stórum hópi manna svo að allir
væru sáttir og án þess að neinn
gerði sér grein fyrir því að hann
væri að stjórna. Að því leyti var
hann listamaður.
Baráttukraftur frumbyggjans var
eðlislægur Óla, hann fór á byrjunar-
reit þegar þörf krafði. Hóf þá ein-
faldlega uppbyggingu á nýjum vett-
vangi og án þess að sýta liðna tíð.
Þótt örlög hans yrðu að dvelja
megnið af ævinni erlendis var hann
ávallt Íslendingur og elskaði að
eyða frítíma sínum úti í náttúru
heimalandsins við veiðar og ferðalög
– húka kaldur í skurði eftir villibráð
– eiga jeppa og fara nýjar slóðir
þegar gafst. Elskaði frelsi sveita-
mannsins en hafði á sama tíma hlýj-
an húmor fyrir ófullkomleika þeirr-
ar tilveru sem og sinnar eigin og
annarra.
Það eru forréttindi að hafa átt
vináttu Óla síðastliðin 17 ár. Vináttu
sem upphaflega byggðist á stuðn-
ingi hans í erfiðleikum en varð síðan
tilefni til ævilangs sambands með
gagnhliða miðlun á lífsins gangi svo
og skemmtilegra samverustunda
þegar færi gáfust. Þótt lönd og að-
stæður skildu á milli lengstan þann
tíma vorum við bæði trygg þessari
vináttu. Nærvera sumra býður upp
á gleði og ævintýri og þannig var
nærvera Óla. Hann var því vinsæll
og vinamargur og vinátta hans við
mig og systur mínar, Guðnýju og
Önnu Dís, einungis ein af mörgum
sem hann hélt tryggð við. Dauði
hans skilur eftir sig sorg og tóma-
rúm – við hefðum svo gjarnan kosið
að samfylgdin yrði miklu lengri.
Góður vinur er fallinn – fór í hina
síðustu ferð löngu fyrir tímann.
Fyrir hönd okkar systra sendi ég
eiginkonu hans, börnum og ný-
fæddu barnabarni innilegar samúð-
arkveðjur.
Sigurlaug Sveinbjörnsdóttir.
Jæja, Óli minn, þá er komið að
leiðarlokum, óvænt og töluvert fyrr
en áætlað var enda ætluðum við og
fleiri að sitja saman á ævikvöldi og
rifja upp skemmtilegar sögur frá
þínum langa ferli í fluginu og þau
ævintýri sem við lentum í ásamt
góðu fólki. Það er sárt að fá ekki að
njóta samverunnar eins og áætlað
var en minningarnar ylja um hjarta-
ræturnar og það verður ávallt auka
glas af G&T og digur vindill við
borðið þegar við minnumst þín í
framtíðinni. Þú varst mér lærifaðir
þegar ég byrjaði minn feril í fluginu
fyrir alvöru fyrir um 15 árum síðan í
Súdan og áttum við ánægjulegar
stundir saman í verkefnum víða um
heim fyrir Atlanta og mun ég búa að
því um ókomna tíð. Eftirminnileg er
ferð okkar og Ingós um Vestur-Afr-
íku þegar við gengum inn í miðja
borgarastyrjöld í Togó og fórum á
flug-puttanum með ströndinni til
Gambíu og svo mætti lengi telja.
Enginn var rólegri en þú við slíkar
kringumstæður. Manngæska þín
var með eindæmum og var enginn
betri í hlutverki sáluhjálpara og
diplómats gagnvart starfsfólki og
viðskiptavinum á raunastundu. Án
undantekninga tengdist þú starfs-
fólki og stjórnendum þeirra flug-
félaga sem við flugum fyrir sterkum
böndum og hlaust virðingu og vin-
áttu fyrir enda var þér einstaklega
annt um velferð allra og gafst þér
tíma og fórst vetrarvegi í að greiða
götu allra sem til þín leituðu og
fórnaðir eigin velferð í annarra
þágu. Rómuð er hjálpsemi þín og
fórnfýsi við landann á starfstöðvum
þínum hjá Icelandair og í „den“ var
það reglubundið að maður fór ekki
upp á hótel við komuna til London
heldur beið maður eftir að þú sendir
vélina heim og hægt var að setjast
niður á skrifstofunni í Queens Bu-
ilding og eiga góða stund efir önn
dagsins, njóta góðra veitinga og
ræða málin. Það var heiður að eiga
með þér samleið og veit ég fyrir víst
að við munum eiga góðar stundir
saman og rifja upp sögur fyrir
handan þegar þar að kemur. Þú
varst einstakur og með þeim síðustu
af þinni kynslóð sem lögðu veginn
að þeirri útrás sem íslensk flugfélög
njóta góðs af í dag. Ég votta fjöl-
skyldunni og vinum öllum hérlendis
sem erlendis mína dýpstu samúð og
mun ekki láta mitt eftir liggja í að
heiðra minningu þína um ókomna
tíð.
Hafþór Hafsteinsson.
Óli Smith stöðvarstjóri Air Atl-
anta í Kuala Lumpur var skyndilega
kallaður til æðri heima fyrir stuttu,
og þar mun hann örugglega gegna
lykilhlutverki eins og hann gerði hér
á meðal okkar.
Í gegnum árin höfum við haft
töluverð samskipti við Óla hvar sem
hann hefur verið að störfum .
Vart er hægt að finna nokkurn
mann sem jafnaðist á við þennan
snilling í mannlegum samskiptum.
Hann starfaði fyrir Flugleiðir í
fjöldamörg ár og var jafnan í þannig
störfum að mikið mæddi á honum.
Ef Óli gat ekki leyst úr vandræðum,
sem af og til sköpuðust, gat það
enginn. Vandfundin eru tilfelli þar
sem hann leysti ekki úr því sem
kom á hans borð.
Hjá Atlanta starfaði Óli svo fram
til síðasta dags og jafnan þar sem
mikið reyndi á hæfileika hans að
koma á samvinnu við önnur flug-
félög og halda góðu sambandi við
æðstu fulltrúa þeirra fyrirtækja
sem Atlanta var með flugrekstur
fyrir eins og Malasian Airways í
Kuala Lumpur. Í verkefni Atlanta í
Malasíu, gegndi Óli veigamiklu hlut-
verki í samskiptum félagsins þar í
landi.
Væri einhver sem þurfti á aðstoð
að halda, þar sem Óli starfaði, þá
var hann mættur og vandræðin voru
ekki til staðar lengur. Óli reddar
því,“ en þetta var ansi algeng setn-
ing ef hann var annars vegar. Óli
var einnig afburða sögumaður og
þær eru ófáar stundirnar sem hann
gæddi óborganlegu lífi með ein-
stakri frásagnargáfu.
Óli yrði okkur sárreiður ef við
héldum áfram að hæla honum og
satt best að segja gerði hann öllum
gott til að gleðja sjálfan sig því það
var hans líf og yndi.
Hann hafði áhuga á mörgu, svo
sem veiðum og allri útiveru og hafði
eignast bát í Kuala Lumpur sem átti
hug hans allan þegar tími gafst til .
Fyrir nokkrum mánuðum er hann
kom úr flugi fann hann fyrir óþæg-
indum í fæti. Í byrjun harkaði hann
af sér, en endaði svo á spítala þar
sem þetta var blóðtappi, sem var
fjarlægður, ekkert mál, hann var
kominn á stjá og til vinnu. Fljótlega
kom þó í ljós að komin var illvíg
ígerð á sárið, sem var svo gert að.
Var það mikil þrautaganga, mest
vegna þess að hann mátti hreint
ekki vera að því, að vera frá vinnu.
Sennilega hefur hann verið meira
þjáður en hann vildi vera láta en
hélt sínu striki.
Eitt var það sem aldrei mátti
bregðast, en það var að skreppa til
Íslands annað slagið og var hann
reyndar nýbúinn að vera hér og
hafði mikið yndi af.
Við vottum öllum ástvinum Óla
innilegustu samúð og kveðjum
þennan einstaka gæðapilt með
trega.
Baldur Oddsson,
Guðmundur Hafsteinsson.
Það var á árunum 1968 til 1981 að
ég og eiginmaður minn Helgi vorum
við nám og störf í London. Við ferð-
uðumst oft heim til Íslands með
börnin okkar ung og margir gestir
fóru um okkar garð á þessum árum.
Samskiptin við Heathrow og Flug-
félag Íslands/Flugleiðir voru því tíð.
Óli Smith vann á Heathrow á þess-
um árum. Við höfðum bæði gengið í
Verslunarskólann og vorum því
málkunnug. Nú, þegar hann er lát-
inn, vaknar minning um óvenjulega
þægilegan og velviljaðan mann sem
vildi allra götur greiða. Hann var
alltaf viðmótsgóður og glaður í
bragði. Lítil mál jafnt sem vandræði
voru honum ekkert mál og hann
leysti góðfúslega úr öllum vanda. Ef
hann gat ekki leyst vandann, sem
var sjaldan, þá leið manni betur af
því að hann hafði málin í sínum
höndum. Hann var sannkallaður
haukur í horni og hafði ríka þjón-
ustulund og mikinn velvilja gagn-
vart öllum þessum Íslendingum sem
voru ofhlaðnir farangri eftir vel-
heppnaða kaupstaðarferð. Aldrei sá
ég hann bregða skapi undir miklu
álagi vegna tafa og ýmissa tálma
sem hann réð ekki við.
Óli Smith var afburða góður
starfsmaður, réttur maður á réttum
stað, og góður fulltrúi þjóðar sinnar
í þessu alþjóðlega umhverfi flugvall-
arins. Mér fannst flestir kannast við
hann þegar spurt var eftir honum
og að öllum væri vel við hann.
Það er með þakklæti og virðingu
sem ég votta ástvinum Óla innilega
samúð.
Blessuð sé minning hans.
Guðrún Agnarsdóttir.
Sumir segja að það verðmætasta
sem til er á jörðinni sé gott hjarta-
lag. Óli Smith vinur minn var óspar
á þau auðæfi og dreifði gulli síns
hjarta í kringum sig hvar sem leið
hans lá.
Lágvaxinn, hnellinn, með sitt
ómótstæðilega bros tók hann glaður
á móti hverjum nýjum degi.
Það sem margir aðrir kalla
vandamál og reyna að forðast leit
Óli á sem kærkomin viðfangsefni og
gestaþrautir og leysti þá hnúta án
fyrirhafnar sem aðrir örvæntu um
að hægt væri að leysa.
Hann var í senn heimsborgari, ís-
lenskur víkingur og breskur sént-
ilmaður – af betra taginu.
Gamall latneskur málsháttur
hljóðar svo: Nihil tetegit quod non
ornavit – Hann snerti ekkert án
þess að fegra það.
Hann snerti mína veröld, veröld
okkar allra og gerði hana betri, feg-
urri.
Þráinn Bertelsson.