Morgunblaðið - 21.12.2007, Blaðsíða 43

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. DESEMBER 2007 43
✝ Óttarr Proppéfæddist á Þing-
eyri 19. febrúar
1916. Hann andaðist
á Landspítalanum
við Hringbraut í
Reykjavík 6. desem-
ber síðastliðinn.
Foreldrar hans
voru Ólafur Proppé,
fv. alþingismaður og
forstjóri SÍF, f.
1886, d. 1949, og
kona hans, Áslaug
Hall Proppé, f. 1887,
d. 1952. Systkini
Óttars voru fimm: Nanna (bjó í
Bergen), f. 1912, d. 1977, Eggert, f.
1914, d. 1988, Styrmir (bjó í
Seattle), f. 1918, d. 1992, Camilla
(býr í London), f. 1923, og Kolbrún,
f. 1925.
Árið 1940 kvæntist Óttarr Guð-
rúnu Huldu Gísladóttur Proppé, f.
1917, d. 1980. Foreldrar hennar
voru Gísli Jóhannesson, f. 1867, d.
1948, og Friðbjörg Friðleifsdóttir,
f. 1982, d. 1946. Börn Óttars og
Huldu eru: 1) Ólafur Proppé, f.
1942, kvæntur Pétrúnu Péturs-
dóttur, f. 1942. Þeirra börn eru: a)
Jón Sverrir Proppé, f. 1962, kvænt-
ur Guðrúnu Björk Kristjánsdóttur,
f. 1961. Dóttir Jóns og Katrínar
Kristjánsdóttur, f. 1960, er Ólöf
Andra Proppé, f. 1978. Sambýlis-
maður Ólafar er Ögmundur Jóns-
son, f. 1979. b) Óttarr Ólafur
Proppé, f. 1968, sambýliskona
Svanborg Þórdís Sigurðardóttir, f.
1967. c) Ragnheiður Hulda Proppé,
f. í Kaupmannahöfn 1926. Börn
hennar og Halldórs Ágústs Þor-
lákssonar, f. 1917, d. 1999, eru
Björn, f. 1948, Þorlákur Bjarni, f.
1955, d. 1978, Anna Dagný, f. 1959,
og Eva Þórunn, f. 1965. Barna- og
barnabörn Else eru tíu.
Óttarr flutti með foreldrum sín-
um og systkinum frá Þingeyri til
Reykjavíkur 1921 og ólst upp í Mið-
stræti 7. Hann lauk stúdentsprófi
frá Menntaskólanum í Reykjavík
1934 og stundaði nám í viðskipta-
og verslunarfræðum í Danmörku,
Belgíu og Ítalíu 1935-1939. Óttarr
vann skrifstofustörf hjá SÍF og víð-
ar til 1955 er hann hóf störf hjá
sendiráði Bandaríkjanna. Þar
starfaði hann til 1965 er hann,
ásamt Pétri Árnasyni, stofnaði eig-
ið pökkunar- og flutningafyrir-
tæki. Var hann forstjóri þess þar til
hann lét af störfum og settist í
helgan stein. Óttarr gerðist, ásamt
fjölskyldu sinni, einn af frumbýl-
ingum í nýju hverfi í Silfurtúni í
Garðahreppi (nú Garðabæ) 1955. Í
Garðahreppi tók hann þátt í fé-
lagsmálum og var m.a. formaður
sóknarnefndar og stýrði sem slíkur
endurgerð kirkjunnar á hinum
forna kirkjustað Görðum á Álfta-
nesi. Þá höfðu veggir gömlu kirkj-
unnar þar staðið þaklausir um ára-
tugaskeið og engin kirkja verið í
Garðahreppi frá því að Garða-
kirkja var lögð niður 1914 og
kirkja reist í Hafnarfirði. Óttarr
bjó síðar í Hafnarfirði og Reykja-
vík. Síðustu árin bjó hann ásamt
Else, síðari konu sinni, í Eirarhús-
um við Hjúkrunarheimilið Eir.
Útför Óttars fer fram frá Garða-
kirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.
f. 1971, gift Ugga
Ævarssyni, f. 1974.
Synir þeirra eru
Ævar, f. 2000, og
Krummi, f. 2002. 2)
Óttar Proppé, f. 1944,
d. 1993, kvæntist
Guðnýju Ásólfs-
dóttur, f. 1945. Þeirra
synir eru: a) Hrafn-
kell Ásólfur Proppé,
f. 1968. Hann kvænt-
ist Önnu Margréti
Sveinsdóttur, f. 1968.
Dóttir þeirra er
Guðný Björk, f. 1996.
Hrafnkell og Anna skildu. Sam-
býliskona Hrafnkels er Hólmfríður
Sveinsdóttir, f. 1967. b) Kolbeinn
Óttarsson Proppé, f. 1972. Sonur
hans með Svövu Óðinsdóttur, f.
1973, er Óttar, f. 1998. Þá á Kol-
beinn dóttur, Áróru Elí, f. 2003,
með Vigdísi Örnu Jónsdóttur, f.
1969. 3) Friðbjörg Proppé, f. 1950.
4) Hrafnhildur Proppé, f. 1952.
Eiginmaður Hrafnhildar er Guð-
mundur Grímsson, f. 1955. Hrafn-
hildur var áður gift Sigurði P.
Harðarsyni, f. 1955. Dætur þeirra
eru: a) Hulda Dögg Proppé, f.
1979, gift Garðari Ólafssyni, f.
1977. Þeirra synir eru: Óttarr
Daði, f. 2002, Róbert Aron, f. 2004,
og Hallur Hrafn, f. 2007. b) Tinna
Hrönn Proppé, f. 1981. Tinna gift-
ist Axel Þórhannessyni, f. 1979.
Þeirra sonur er Hrafnkell Orri, f.
2005.
Árið 1988 kvæntist Óttarr öðru
sinni Else A. V. Andreasen Proppé,
Í dag kveðjum við Óttarr Proppé
sem lést á Landspítalanum 6. desem-
ber sl. á 92. aldursári. Óttarr var
seinni eiginmaður móður minnar en
kynni þeirra hófust í Grikklandi sum-
arið 1986 og gengu þau í hjónaband
tveimur árum síðar.
Óttarr var skarpgreindur, vel les-
inn og víðförull maður. Hann var haf-
sjór af fróðleik um samtíðarmenn og
málefni, sögu og pólitík og fylgdist
vel með fréttum og málefnum líðandi
stundar.
En á langri ævi skiptast á skin og
skúrir og fór Óttarr ekki varhluta af
því sem lífið leggur sumum á herðar
meira en öðrum. Sonarmissirinn árið
1993 held ég að hafi verið honum
hvað þungbærastur.
Í Óttari eignaðist ég góðan vin sem
sýndi mér alla tíð föðurlega um-
hyggju og mikla hlýju og var dætrum
mínum sem þriðji afinn. Ófá voru þau
skiptin hér á árum áður sem hann
hljóp undir bagga með að passa og
skutlast með Elínu og Elsu og átti þá
iðulega tvo „súkkulaði-drauma“ í
hanskahólfinu.
Óttarr var að verða áttræður þeg-
ar María Ellen, yngsta dóttir mín
fæðist þannig að hún á aðrar minn-
ingar en eldri systur hennar, en í
huga þeirra þriggja var hann og
verður alltaf afi Óttarr.
Það er alltaf sárt að horfa á þegar
heilsu og lífsgæðum manns nánustu
hrakar og geta til sjálfsbjargar og
andlegur styrkur minnkar. Síðustu
ár voru bæði honum og móður minni
erfið. Þau fluttu að Eirarhúsum fyrir
rúmum tveimur árum og voru ekki
búin að vera lengi þar þegar móðir
mín datt og var töluverðan tíma á
spítala. Hún kom ekki heim aftur
nema í stuttan tíma og við tók vistun
á hjúkrunarheimilinu Eir. Það leið
varla sá dagur að Óttarr vitjaði henn-
ar ekki og alltaf passaði hann upp á
að panta fyrir hana tíma í lagningu og
snyrtingu.
Undir það síðasta átti hann orðið
mjög erfitt með gang og beið þá
gjarnan eftir því að einhver kæmi til
að fylgja honum yfir á hjúkrunar-
deildina í heimsókn.
Óttarr fylgdist grannt með fjöl-
skyldu sinni og málefnum hennar og
var ótrúlega ern fram á síðasta dag
þrátt fyrir erfið veikindi síðustu vik-
urnar.
Minning um góðan og traustan
mann mun lifa með okkur.
Megir þú hvíla í friði, kæri vinur,
og hafðu þakkir fyrir allt.
Anna Dagný Halldórsdóttir
og dætur.
Afi minn er dáinn. Það hefði
kannski ekki átt að koma á óvart að
maður kominn á tíræðisaldurinn gæti
farið hvenær sem er, en engu að síður
var það svo. Afi var nefnilega eins og
klettur. Hann fylgdist með öllum í
fjölskyldunni, vissi hvað þeir voru að
gera hverju sinni og það sem meira
var; hann studdi alla í því sem þeir
tóku sér fyrir hendur. Afi var fyrir
mér alltumlykjandi kraftur stórfjöl-
skyldunnar. Hann batt okkur saman.
Það stendur upp á okkur sem eftir lif-
um að halda anda hans á lofti, fylgj-
ast hvert með öðru, styðja hvert ann-
að. Það gerði afi svo sannarlega.
Þegar ég var lítill bjó ég fyrir norð-
an. Alltaf þegar við komum suður
fékk ég að búa hjá afa. Við Bibba lék-
um okkur þar og ég hitti Huldu
frænku þegar færi gafst. En aðdrátt-
araflið var engu að síður afi. Ég fékk
að fara með honum út um allt. Á rót-
arýfundi þar sem hann var hrókur
alls fagnaðar, í vöruskemmurnar úti
á Velli – og hvað ég var stoltur af afa
mínum þegar uppstrílaðir offíserar
heilsuðu honum með nafni. Ég vissi
að herinn átti ekkert með að vera
þarna, en mikið var samt gaman hve
afi naut mikillar virðingar þar.
Best man ég samt eftir afa þegar
við fórum að heimsækja ömmu á spít-
alann. Afi hugsaði svo vel um hana,
eins og hann gerði við alla í fjölskyld-
unni. Ég man eftir honum að brytja
melónu niður í jógúrtdollu sem við
fórum svo með upp á Sólvang til
ömmu. Þar sátum við lengi og stund-
um fór ég út og leyfði þeim að vera
einum. Þó ekki væri ég hár í loftinu
skynjaði ég að stundum þurftu þau
þess með. Afi hugsaði nefnilega um
alla. Þegar gikkurinn ég vildi ekki
rjúpu á aðfangadag sauð hann ofan í
mig ýsuflak með bros á vör.
Afi minn var stálminnugur. Pabbi
og Alli vinur hans rifjuðu oft upp sög-
ur af því þegar þeir lærðu latneskar
sagnir fyrir próf. Hvenær sem var
gátu þeir kallað spurningar um hvaða
sögn sem var til afa og alltaf hafði
hannn svarið á hraðbergi. Þannig var
hann. Fyrir nokkrum árum veiktist
hann og átti erfitt um mál. Það hafði
engin áhrif á minnið. Einn laugar-
daginn sátum við afi saman í nokkrar
klukkustundir og hann sagði mér frá
því þegar hann var ungur maður.
Hann var alinn upp til þess að taka
við fyrirtæki föður síns, sendur ung-
ur til Miðjarðarhafslanda til að ná
saltfisksamningum. Afi naut þess að
fara til útlanda. Samt hafði hann ekki
endilega brennandi áhuga á viðskipt-
um. Hann sagði mér að sjálfur hefði
hann líklega valið að læra sagnfræði.
Örlögin ætluðu honum þó annað og
hann fetaði í fótspor föður síns og
gerði það af einurð og samviskusemi.
Já hann afi minn er dáinn. Það er
ótrúlega óraunverulegt þó kannski
hefði maður átt að búa sig undir það.
Ég veit að afi varð fyrir miklu áfalli
þegar pabbi féll frá, en hann sýndi
okkur ómetanlegan stuðning þá.
Eins og raunar allir í fjölskyldunni.
Allir verða víst einhvern tímann að
fara og víst er að afi dó saddur líf-
daga. Afi minn var okkur öllum fyr-
irmynd og fyrirmyndir deyja aldrei.
Víst er að ég mun ætíð minnast afa.
Kolbeinn Óttarsson Proppé.
Dagur er að kveldi kominn og
elsku besti Óttarr afi hefur kvatt
okkur í bili. Þegar ævin hefur verið
löng og litið er yfir mikið dagsverk,
þá er sama hversu sorgmædd við er-
um yfir kveðjustundinni, öll eigin-
girni skal víkja og minningarnar fá að
lifa. Ég veit mæta vel hvaða skoðun
afi hafði á minningargreinum og að
hann vildi helst að sem minnst væri
gert úr fráfalli hans á allan hátt, en
það er nú einu sinni þannig að það
eru fleiri með Proppé-þrjóskuna en
hann og get ég ekki sleppt því að
hripa niður örfá orð.
Ég get ekki rifjað upp fyrstu minn-
ingar mínar af Óttari afa, kannski
einmitt vegna þess hve stór partur af
mínu daglega lífi hann var, allt frá því
ég man eftir mér. Þegar mamma var
ein með okkur systur var afi ávallt
hennar hægri hönd og bjó meira að
segja um tíma í sama húsi og við á
Sunnuveginum. Það var ómetanlegur
tími í lífi mínu og hreint stórkostlegt
fyrir litla stelpu að fá að hafa afa í
innsta hring. Hann kenndi mér mý-
margt sem ég mun aldrei gleyma. Ég
man þegar ég lærði að binda slaufu á
gömlu böndin í skúffunni í eldhúsinu
hjá afa á Sunnuveginum. Ég man
þegar ég sagði við mömmu að ég ætl-
aði að borða niðri hjá afa því það væri
„snarl“ í matinn hjá honum og ég var
staðráðin í að komast að því hvernig
sá réttur smakkaðist. Ég man eftir
ferðunum upp á Þingvöll með nesti.
Ég man eftir fjólubláa rúmteppinu
og skattholinu góða. Ég man eftir afa
að hræra í potti fullum af grjóna-
graut fyrir okkur, og það var sá allra
besti grjónagrautur í heimi, sérstak-
lega góður var hann eftir fimleika-
æfingar. Ég man eftir því hvernig
hann sat með fingurna vafða saman
og rúllaði þumlunum hvorum í kring-
um annan, hring eftir hring. Ég man
eftir bílferðunum þar sem ökuhrað-
inn var ekki meiri en svo að maður
hefði komist hraðar á milli staða með
því að ganga á tveimur jafnfljótum.
Ég man þegar hann kom til okkar á
Þinghólsbrautina og maður heyrði í
útvarpinu fimm mínútum áður en
hann lagði bílnum fyrir utan húsið,
svo hátt var útvarpið stillt. Ég man
eftir eina hanskanum sem hann not-
aði þegar hann keyrði. Það er svo
skrýtið hvernig hlutirnir æxlast en í
gær þurfti ég af öðrum ástæðum að
fletta í gegnum gamalt myndaalbúm.
Þá rakst ég á mynd af mér og afa, ég
fimm ára og hann aðeins eldri, hald-
andi á mér í sjónum í Mónakó. Ég
brosti út að eyrum og einmitt þannig
leið mér í návist afa, ekkert snerti
mig og gleðin var óspillt. Minning-
arnar eru margar og þær hlýja mér
um hjartaræturnar á þessari kveðju-
stund. Ég veit að afi verður ávallt
með mér í hjarta mínu og það vega-
nesti sem hann gaf mér mun ég
geyma í töskunni minni og taka með
mér hvert sem liggur mín leið. Sumir
eiga eintak af hinni klassísku ömmu
sem prjónar ullarsokka og gefur
börnunum smákökur úr boxi; Óttarr
afi var mitt eintak með sínum brunni
af kærleika og hlýju sem hann jós úr
án allrar eigingirni. Ég mun halda
minningu hans á lofti um ókomna tíð
um leið og ég þakka fyrir frábært
ferðalag.
Ég kveð elsku afa með kveðjunni
sem hann notaði ávallt þegar hann
kvaddi mig: Bless á meðan.
Þín,
Hulda Dögg.
Óttarr afi var einstakur. Hann var
heiðursmaður, herramaður og glæsi-
menni. Afi var ljúflingur, sögumaður
góður og mikill húmoristi. Hann var
sigldur fagurkeri eins og heimili hans
og nærvera báru vitni um. Að heim-
sækja hann var alltaf sterk upplifun.
Í bókasafni afa var að finna bækur
víðsvegar að úr heiminum og sama
var að segja um plötusafnið. Okkur
var frjálst að skoða bækurnar, afi
kynnti okkur fyrir klassískri tónlist
og miðlaði af sögulegri þekkingu
sinni. Þannig víkkaði hann sjónarhól
okkar og gaf huganum frelsi.
Afi ferðaðist víða og hafði búið
lengi í útlöndum á námsárum sínum.
Frá því við munum eftir okkur hlust-
uðum við á sögur af ferðum hans og
upplifunum. Það er eftirminnilegt úr-
ið sem hann keypti í Vatikaninu þeg-
ar hann var við nám í Róm á milli-
stríðsárunum og ekki síður sagan af
kunningjum hans í Bandaríkjunum
sem höfðu tvö fullvaxin svín sem
gæludýr „þó svo að húsið væri hlaðið
kristal og öðrum skrautmunum.“ Við
fengum alltaf póstkort með kveðju og
afablómi, sem var undirskrift hans.
Það var mikil eftirvænting eftir að afi
kæmi heim, faðmaði okkur og segði
okkur sögur af fjarlægum slóðum,
gömlum vinum og ættingjum.
En yfirleitt var afi hér heima á Ís-
landi. Hann var mikill fjölskyldumað-
ur og vinur vina sinna. Afi kenndi
okkur að skoða heiminn gagnrýnum
augum og vera við sjálf. Hann lánaði
okkur bækur og hvatti okkur til að
leggja land undir fót.
Þær voru ófáar næturnar sem við
gistum hjá afa, borðuðum steiktan
fisk í raspi með HP sósu, hlustuðum á
tónlist, ræddum um lífið og listina,
söguna og framtíðina. Við fórum í
margar ævintýraferðir saman sem
lifa í minningunni. Í lífi okkar var
hann alltaf til staðar, hlýr og úrræða-
góður. Afi kom ávallt auga á hið
spaugilega og kenndi okkur að njóta
augnabliksins.
Þegar við kveðjum kæran vin og
afa er þakklæti efst í huga. Takk fyrir
samveruna og hlýjuna. Takk fyrir að
deila með okkur lífsýn þinni og kenna
okkur mikilvægi ástar, ábyrgðar og
húmors.
Óttarr Ólafur Proppé og
Ragnheiður Hulda Proppé.
Bernsku- og æskuminningar, síð-
an allir áratugirnir sem liðið hafa svo
undurfljótt einnig hlaðnir minning-
um og þeim ljúfum um fjölskyldu og
vini. Ævivin kveðjum við nú í dag.
Óttarr Proppé kvæntist ungur föð-
ursystur minni, Guðrúnu Huldu
Gísladóttur, og áttu þau langa og far-
sæla samvist allt til þess að Hulda
lést 1980 eftir langvarandi veikindi.
Það var einstaklega fallegt að sjá
hvernig Óttarr annaðist konu sína og
fjölskylduna alla enda umhyggju-
samur og hlýr með afbrigðum. Um-
hyggja hans umlukti einnig stórfjöl-
skylduna og það brást ekki að hann
hringdi og óskaði heilla á tyllidögum.
Undirrituð var ekki gömul er hún
fyrst fékk að dvelja hjá þeim hjónum
ljúfa sumardaga og átti síðar inn-
hlaup á þeirra heimili á barnaskóla-
árum. Það var í þá daga um miðja síð-
ustu öld er menn fóru heim að borða í
hádeginu og það var nýlunda smá-
meyju að sjá húsbóndann taka til
hendinni við matseld og ýmislegt
lærðist þá sem dugað hefir til þessa
dags.
Óttarr bar með sér snið heims-
borgarans, svolítið suðrænn í útliti,
fatastíllinn glæsilegur og á skóm sem
gljáðu svo spegla mátti sig í þeim.
Hann talaði erlend tungumál og fasið
var fyrirmannlegt enda alinn upp á
menningarheimili þar sem erlend
áhrif voru ríkjandi og umsvif og
tengsl við útlönd daglegt brauð. Fað-
ir hans, Ólafur Jóhann Proppé, sat á
Alþingi og var einn af forstjórum
SÍF, fór oft utan til sölu á fiskafurð-
um og Óttarr var þar starfandi á
þessum árum. Elskusemi og glettni
var í fyrirrúmi. Það var því með
stjörnur í augum sem horft var á
„Óttar frænda“ og myndin sem mót-
aðist þá hélt ævina út.
Óttarr og Hulda byggðu sér hús í
Garðabæ á frumbýlingsárum þess
bæjarfélags og varð þá lengra milli
vina enda bílaeign ekki með sama
hætti og nú. Hann varð umsvifamikill
í atvinnurekstri og forstjóri flutn-
ingafyrirtækis er hann stofnaði
ásamt öðrum. Börnin uxu upp og
fundu sína hillu í tilverunni. Þungur
harmur var kveðinn að Óttari er son-
ur hans og nafni, atorkumaður mikill,
fjármálastjóri Hafnarfjarðarhafnar,
lést á besta aldri. Fullyrða má að Ótt-
ar yngri er enn syrgður af öllum er
hann þekktu.
Er Óttarr hafði verið ekkjumaður
um skeið kynntist hann Else sinni,
þau gengu í hjónaband og áttu þau
mörg góð ár saman. Í sumarbústað
fjölskyldunnar á Fellsströnd áttu þau
margar yndisstundir. Síðustu árin
voru þeim heilsufarslega erfið og
dvöldust þau á Eir þar sem Else lifir
nú mann sinn. Síðast sá ég Óttar ní-
ræðan, höfðinglegan, sitjandi á frið-
arstóli lítandi yfir hópinn sinn sem
hann svo sannarlega gat verið stoltur
af. Fullri andlegri reisn hélt hann til
síðasta dags og ærnu dagsverki lokið.
Við leiðarlok er söknuður og þakk-
læti fyrir trausta og ljúfa samfylgd
efst í huga.
Edda Óskarsdóttir.
Kveðja frá Garðasókn
Einn af frumbyggjum Garða-
hrepps, Óttar Proppé, fyrsti formað-
ur sóknarnefndar Garðasóknar, er
fallinn frá. Mér finnst vel við hæfi að
stinga niður penna og þakka Óttari
Proppé frábært brautryðjandastarf í
þágu hinnar nýstofnuðu Garðasókn-
ar 1960 og endurbyggingar Garða-
kirkju, sem var vígð 1966. Hann var
kosinn fyrsti sóknarnefndarformað-
ur hinnar nýstofnuðu Garðasóknar
og gegndi því embætti í nokkur ár af
mikilli alúð. Hann lagði gjörva hönd á
búnað kirkjunnar og lét sér mjög
annt um hana. Ber sérstaklega að
þakka honum fyrir hinna fallegu alt-
aristöflu, sem Proppéfjölskyldan gaf
kirkjunni 1969, og máluð var af lista-
manninum Halldóri Péturssyni.
Myndin á altaristöflunni á að sýna
fund Frelsarans með lærisveinum
sínum við Sesareu Filippi og minnir á
orð Péturs postula í Matt. 16.16: „Þú
ert Kristur, sonur hins lifandi Guðs.“
Þessi fallega mynd er eitt af fáum ol-
íumálverkum, sem varðveist hafa eft-
ir þann ágæta listamann, Halldór
Pétursson. Leiðir okkar Óttars lágu
líka saman í tengslum við stofnun
Rotaryklúbbsins, Görðum, Garða-
hreppi, 1965. Ég þakka góða við-
kynningu og þá samleið, sem við átt-
um saman í störfum fyrir kirkju
okkar.
Helgi K. Hjálmsson,
fv. formaður
sóknarnefndar Garðasóknar.
Óttarr Proppé