Morgunblaðið - 11.01.2008, Page 36

36 FÖSTUDAGUR 11. JANÚAR 2008 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ GunnþórunnGunnlaugsdóttir
frá Krossavík fædd-
ist á Felli í Vopna-
firði 6. september
1929. Hún lést á
legudeild Sunda-
búðar á Vopnafirði
5. janúar síðastlið-
inn. Foreldrar
hennar voru Björg
Jónsdóttir frá
Hrauntanga í Ax-
arfjarðarheiði og
Gunnlaugur Jóns-
son frá Hraunfelli í
Vopnafirði. Gunnþórunn var
þriðja í röð sjö systkina, hin eru
Halldóra, d. 1998, Friðjón, Einar,
d. 1980, Níels, Bergþóra og
Helga.
Gunnþórunn giftist 26. desem-
ber 1948 Birni Sigmarssyni, f. í
Krossavík í Vopnafirði 22. nóv-
ember 1919, lést af völdum slyss
25. apríl 2006. Þau
eiga tvo syni, sem
báðir eru búsettir á
Vopnafirði, þeir
eru: 1) Garðar, sam-
býliskona Guðrún
Hjartardóttir. Þau
slitu samvistir. Börn
þeirra eru: a) Hjört-
ur, sambýliskona
Ester Ósk Hreins-
dóttir. Dóttir Hjart-
ar úr fyrri sambúð
er Bryndís Una. b)
Gunnþórunn, búsett
í Svíþjóð. 2) Sigmar
Sigurður, kvæntur Hafrúnu Ró-
bertsdóttur, börn þeirra eru a)
Eydís Þórunn, gift Agli Sandholt,
b) Björn Þór, sambýliskona Berg-
dís Þrastardóttir, og c) Eva Þór-
ey, nemi í MA.
Gunnþórunn verður jarðsungin
frá Vopnafjarðarkirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
Elsku Gunnþórunn mín. Með þess-
um fáeinu orðum kveð ég þig og
þakka þér fyrir allar góðu stundirnar
okkar saman í Krossavík. Mér er
minnisstætt þegar við Gunnþórunn
litla þín vorum að leika okkur uppi í
saumaherbergi á meðan þú sast við
saumavélina þína og töfraðir fram
hverja flíkina á eftir annarri handa
barnabörnunum þínum. Hve gaman
það var að máta kjólana sem við
Gunnþórunn fundum og tala ég nú
ekki um fallegu hælaskóna sem voru
nú frekar ljótir að mér fannst þá en
þegar ég hugsa til baka voru þessir
skór hreint glæsilegir enda fer bless-
uð tískan ávallt í hringi eins og við
töluðum svo oft um saman.
Man ég þegar við sátum í „spari-
stofunni“ og skoðuðum gamalt al-
búm, myndir af þér þegar þú varst
ung, hve glæsileg þú varst og ætlaði
ég alltaf að verða svona eins og hún
Gunnþórunn í Krossavík.
Ég ætla að kveðja þig, Gunnþór-
unn mín, með smábút úr ljóði sem ég
samdi eitt sinn um Vopnafjörð og var
það þá elsku Krossavík og góðu
minningarnar sem komu upp í huga
mér, minningar sem ég mun ávallt
geyma og aldrei gleyma.
Ég horfi til fjalla og lít út á sæ
ég minningu fæ um einn bóndabæ
Smjörfjöllin vaka og gæta hans vel
gleymi ei hvað þau eru yndisleg.
Kær kveðja
Ingibjörg Ólafsdóttir.
Ég skaust uppá Sjúkrahús til að
óska frænku minni góðrar heimferð-
ar og gleðilegra jóla. Þetta var
snemma á laugardagsmorgninum
fyrir jólin og hún var að fara heim.
Heim í Vopnafjörðinn sinn, heim til
fólksins síns. Við héldumst í hendur
og brostum gegnum tárin. Við vorum
að kveðjast í hinsta sinn. Gunnþór-
unn móðursystir mín var mér ynd-
islega góð. Hún var mér meira en
bara frænka. Við fjölskyldan komu til
hennnar og Bubba bónda, nánast
hvert sumar í 35 ár. Stundum oftar
en einu sinni á sumri. Alltaf hlökk-
uðum við jafnmikið til að fara til
Krossavíkur, og alltaf var jafn erfitt
að kveðja. Ekki vorum við fyrr komin
inn úr dyrunum í Krossavík en sest
var að matar- eða kaffiborði. Alltaf
var borðið svo fullt af brauði og mat
að ekki var hægt að koma meiru þar
á. Ekki líkaði mér það illa og hún
vissi það og var ánægð með það.
Enda var alltaf tekið vel til matar
síns í Krossavík. Við frænka mín rifj-
uðum oft upp brauðsneiðarnar okkar
góðu, sem samanstóðu af rúgbrauði,
smjöri, rabbarbarasultu og gallsúrri
slátursneið þar ofan á. Allt gert af
Gunnþórunni sjálfri, stórkostlegt!
Þetta er besta brauðsneið sem ég hef
nokkru sinni smakkað. Við hlógum
mikið og skemmtum okkur sérstak-
lega vel yfir svipnum á manninum
mínum þegar við borðuðum góðgæt-
ið. Við rifjuðum þetta upp um daginn
og gátum ennþá tíst yfir þessu. Ég
lærði margt af þessari yndislegu
konu. Til að mynda ýmis gömul hús-
verk, svo sem að vinna afurðir úr
mjólkinni, þvo á þvottabretti, baka
gamaldags brauðmeti og allt mögu-
legt annað. Ég var alltaf að læra. Þau
hjónin voru eins og afi og amma dótt-
ur okkar. Hún fékk að vera hjá þeim í
sveitinni, þau gáfu henni lamb og
mátti hún ekki taka innlögnina út úr
banka nema fyrir námi. Þetta gerði
hún og kom það sér vel. Henni þótti
afar vænt um þau. Það var ómetan-
legt að fá að vera samferða Gunnþór-
unni frænku minni í öll þessi ár. Við
þökkum fyrir það.
Elsa og Gestur Einar.
Björn frændi minn í Krossavík
sagði mér frá því að hann hefði sem
ungur maður komið í Fell í Vopna-
firði þar sem „ansi lagleg hnáta“,
dóttir þeirra Fellshjóna, hefði vakið
athygli hans. Árin liðu og úr laglegu
hnátunni varð falleg kona og úr at-
hygli frænda míns varð ást. Ástin var
gagnkvæm, Gunnþórunn fluttist í
Krossavík árið 1947, þau giftust og
hófu búskap.
Gunnþórunn sinnti mörgu og
mörgum. Hún tók virkan þátt í bú-
skaparstörfunum, vann heimilis-
störfin, hugsaði um synina tvo og mig
þau sumur sem ég var í sveit hjá
þeim hjónunum. Afi minn og amma
nutu góðs af hennar umönnun, Sig-
mar uppeldisbróðir Björns átti
heima í Krossavík uns hann fluttist á
elliheimilið og Gunnlaugur faðir
Gunnþórunnar bjó hjá þeim síðustu
ár ævinnar. Fjöldi gesta sótti þau
hjónin heim og voru margir þeirra
fastagestir. Þeir nutu einstakrar
gestrisni þeirra Björns og Gunnþór-
unnar og þáðu að sjálfsögðu veiting-
ar.
Til eru þeir, sem telja konur hafa
það fram yfir karlmenn að geta fleira
en eitt í einu. Hvort sem það fær
staðist eða ekki, er víst að Gunnþór-
unn Gunnlaugsdóttir gat margt í
senn. Ég upplifði oft hvernig hún
ræddi af innlifun við heimilisfólk eða
gesti, bakaði eina eða fleiri kökur og
lék við eitt eða fleiri barnabarna
sinna samtímis. Viðmælendum líkaði
umræðan, kökurnar smökkuðust vel
að vanda og börnin voru hin ánægð-
ustu með leikfélagann. Og allt fór
þetta skipulega fram og virtist henni
áreynslulaust.
Gunnþórunn var snillingur til
verka og næg voru verkin. Kýrnar
voru handmjólkaðar, handaflið mik-
ilvægast í heyskapnum og allur
þvottur handþveginn, því rafmagn
kom ekki í Krossavík fyrr en 1969.
Mér fundust sveitastörfin skemmti-
leg. Ég lærði að garða og raka sam-
an, smala bæði gangandi og á hest-
um, draga kindur á hornunum
hálfsitjandi á þeim stærstu, reka
kýrnar og sækja þær aftur stundum
lengst út í land, en aldrei lærði ég al-
mennilega að mjólka þótt það léki í
höndunum á bæði Gunnþórunni og
syni hennar Garðari.
Í tímans rás breyttist margt,
tæknibylting varð og vinnubrögð
breyttust, fólk kom og fór, en Björn
Gunnþórunn
Gunnlaugsdóttir
✝ Eyjólfur Jóns-son fæddist í
Reykjavík 18. maí
1925. Hann lést á
heimili sinu í Ade-
laide í Ástralíu 29.
nóvember síðastlið-
inn. Eyjólfur var
sonur hjónanna
Þórunnar Páls-
dóttur, f. 14.3.
1892, d. 18.9. 1969,
og Jóns Eyjólfs-
sonar, f. 18.11.
1989, d. 18.8. 1957.
Bræður Eyjólfs eru
Magnús, f. 1914, d. 1975, maki
Sigríður Eyjólfsdóttir, f. 1916, d.
1973, Þorbjörn, f. 1923, maki
Anna Jónsdóttir, f. 1923, d.
2004, og uppeldisbróðir Eyjólfs
er Svavar Magnússon, f. 1936,
maki Emelía Kjartansdóttir, f.
1937.
þar til ársins 1995 er hann lét
af störfum sökum aldurs. Eyj-
ólfur tók virkan þátt í íþrótt-
um og var annar stofnandi
Knattspyrnufélagsins Þróttar,
hann var þó aðallega þekktur
sem sjósundmaður og eru af-
rek hans á því sviði mörg. Sem
dæmi má nefna að hann synti
meira en 30 sinnum yfir
Skerjafjörð, í tvígang Drang-
eyjarsund, Vestmanna-
eyjasund, Hafnarfjarðarsund
og til Akraness. Eftir lát eig-
inkonu sinnar árið 1996 flutti
Eyjólfur til Adelaide í Ástralíu
og þar kynntist hann eftirlif-
andi sambýliskonu sinni, Mary
Pilgrim, f. 27.3. 1925. Eyjólfur
kom þó oft heim til Íslands og
síðast dvaldi hann hér nokkra
mánuði 2004/2005 vegna út-
gáfu ævisögu sinnar „Eyjólfur
sundkappi“ sem Jón Birgir
Pétursson skráði.
Minningarathöfn um Eyjólf
verður í Bústaðakirkju í dag
og hefst hún klukkan 13.
Eyjólfur kvænt-
ist hinn 25.9. 1953
Katrínu Dagmar
Einarsdóttur, f.
12.7. 1930, d.
18.10. 1996. Dóttir
þeirra er Berg-
lind, f. 26.12. 1957,
maki Jón Otti
Gíslason, f. 15.4.
1955, d. 26.1.
2003. Börn þeirra
eru Katrín Dag-
mar, f. 16.9. 1983,
og Eyjólfur, f.
23.3. 1989.
Eyjólfur ólst upp á Gríms-
staðaholti í Reykjavík og fór
ungur að vinna sem fisksali hjá
Halldóri Sigurðssyni. Hann
starfaði svo um tíma sem verk-
stjóri í bæjarvinnunni en árið
1959 hóf hann störf hjá lög-
reglunni í Reykjavík og vann
Afi var sterkastur allra, það var
ekkert sem hann gat ekki gert. Hann
kvartaði aldrei og varð aldrei veikur.
Þess vegna finnst mér ennþá óraun-
verulegt að hann sé farinn. Hann gat
sigrað allt, allar þær hindranir sem
urðu í vegi hans voru smávægilegar.
Það var ekkert of erfitt fyrir hann afa
minn.
Hann var besti afi í heimi. Hann
vildi allt fyrir mig gera því ég var
uppáhaldsbarnabarnið hans (að
minnsta kosti uppáhaldsstelpan).
Amma og afi bjuggu í sama húsi og
við og tel ég það mikil forréttindi fyrir
mig að hafa haft þau svona nálægt.
Ég komst upp með allt og fékk að
gera allt sem ég vildi. Margar af mín-
um bestu æskuminningum tengjast
ömmu og afa.
Afi var alltaf með flottasta jólatréð
og ameríska jólaskrautið frá sjöunda
áratugnum. Amma sá um að skreyta
íbúðina en afi sá algjörlega um jóla-
tréð. Jólatréð hans afa var ekki bara
jólatré heldur ævintýraland. Mikið af
skrautinu var fígúrur og allar höfðu
þær ákveðinn persónuleika. Ég man
eftir mér pínulítilli vera að dást að
skrautinu og afi að segja mér sögurn-
ar um hverja og eina fígúru og hvern-
ig þær tengdust hver annarri.
Þegar ég var yngri svaf ég næstum
hverja einustu helgi hjá ömmu, þá var
afi á næturvakt og leyfði mér að kúra
í afaholu á meðan hann lá á beddan-
um inni í bókaherbergi. Hann var
ekki einu sinni með sæng heldur
teppi. Þótt hann væri hættur að vinna
svaf hann oft í bókaherberginu svo að
ég fékk að vera í rúminu hans. Ég
fékk að hertaka sjónvarpsherbergið
þeirra ömmu og afa, eina skilyrðið var
að þau fengju að horfa á fréttirnar og
einstaka sjónvarpsþátt.
Sumarið 2003 var eitt besta sumar
ævi minnar, eftir mjög erfiðan vetur
ákvað ég að breyta um umhverfi. Ég
og Elísabet, besta vinkona mín,
ákváðum að skella okkur til Ástralíu
að heimsækja afa og Mary. Þessi ferð
var ótrúlega mikið ævintýri fyrir okk-
ur. Það var komið fram við okkur eins
og prinsessur (sem við náttúrlega er-
um) og við þurftum ekki að lyfta
fingri hjá þeim. Við vorum í Adelaide í
mánuð og það var yndislegt að fá að
vera heima hjá afa og Mary. Við fór-
um líka til Sydney og Gold Coast.
Afi kom heim í lok ársins 2004 til að
gefa út ævisögu sína og hef ég sjaldan
séð hann jafnstoltan.
Afa fannst ofsalega merkilegt að ég
væri í Háskólanum og fylgdist hann
alltaf með því hvernig mér gekk.
Þessa dagana er ég að skrifa lokarit-
gerð og var búin að lofa afa að gefa
honum eintak. Ég veit þó að hann
vakir yfir mér og hjálpar mér að kom-
ast í gegnum þetta allt. Ég veit líka að
þegar ég útskrifast í vor þá verður
hann þarna hjá mér.
Elsku afi. Ég sakna þín svo mikið
að það er sárt. Mér finnst óbærilegt
að hugsa til þess að ég skuli aldrei aft-
ur fá bréf frá þér eða fá að heyra aftur
í þér. Verst finnst mér að fá aldrei að
taka utan um þig aftur og finna lykt-
ina af þér. Síðast þegar við hittumst
þá varstu að fara til Ástralíu aftur. Ég
tók svo fast utan um þig og þú um mig
og það var eins og við vissum að við
myndum ekki hittast aftur. Ég veit að
amma og pabbi hafa tekið vel á móti
þér.
Hvíldu í friði elsku afi.
Þín
Katrín Dagmar (Kallý).
Eyjólfur var fæddur og uppalinn á
Grímsstaðaholtinu, sonur hjónana
Jóns Eyjólfssonar og Þórunnar Páls-
dóttur. Í æsku fékk Eyjólfur berkla
og um hríð var óttast að taka þyrfti af
honum fæturna vegna þeirra veik-
inda. Eyjólfur komst á legg og lagði
fyrir sig íþróttir. Sjósund var aðal-
íþróttagreinin og mörg voru afreks-
sundin, meðal þeirra var Drangeyj-
arsund, sem hann synti tvisvar
ósmurður, Akranessund frá Reykja-
vík, Kollafjarðarsund, Vestmanna-
eyjasund og ótal oft yfir Skerjafjörð-
inn til Bessastaða.
Eyjólfur var í um fimmtíu ár eini
Íslendingurinn sem reynt hafði að
synda Ermarsundið frá Dover til
Calais í Frakklandi þar til síðasta
sumar, er þeir Benedikt Lafleur og
Benedikt Hjartarson reyndu fyrir sér
og fylgdist Eyjólfur með afrekum
þeirra. Ermarsundið er mikið afrek,
því stysta leið á milli Englands og
Frakklands er um 32 kílómetrar og
vegna strauma synda sundmenn nær
50 km til Calais. Flestir sem ekki
ljúka sundinu lenda í því sem kallað
er þvottavélin eða grafreitur
draumanna, en það er við strönd
Frakklands þar sem miklir hringið-
ustraumar myndast.
Í æsku var Eyjólfur mikill leiðtogi
og stofnaði ásamt Halldóri Sigurðs-
syni fisksala Knattspyrnufélagið
Þrótt. Stóðu þeir fyrir miklu ung-
lingastarfi og var hann alla tíð mjög
stoltur af starfi þeirra.
Eyjólfur missti eiginkonu sína,
Katrínu Dagmar Einarsdóttur, fyrir
11 árum, var það mikil missir, því þau
voru samrýnd og samtaka á öllum
sviðum. Eyjólfi var boðið til Ástralíu
af vini sínum Joseph Walsh, en vin-
skapur þeirra hófst í heimsstyrjöld-
inni síðari er Joe var hér sem dul-
málsþýðandi Breta. Er styrjöldinni
lauk héldu þeir vinasambandi og
heimsóttu hvor annan. Joe flutti til
Ástralíu, Adelaide, en þar bjó Eyjólf-
ur síðustu árin ásamt Mary Pilgrim,
sem hann kynntist þar, hafa þau síðan
komið í heimsóknir til Íslands. Marie
var einkar hrifin af Íslandi og tók
okkur sem fjölskyldu sinni. Í heim-
sóknum sínum gafst þeim tækifæri til
að skoða landið og náttúru þess.
Ég minnist Eyjólfs sem kærleiks-
ríks frænda, sem reyndist mér sem
faðir væri, foreldrar mínir og systkini
fluttust til Svíþjóðar fyrir 30 árum og
reyndist hann mér vel. Eyjólfur var
mér góð fyrirmynd, ég lærði að í
starfi hans sem lögreglumanns voru
margbreytilegar hliðar á mannlífinu.
Í frásögn úr starfi hans er mér
minnisstæðast er hann og félagi hans,
Þórir Hersveinsson, tókust á við mjög
geðhrærðan mann sem ógnaði konu
sinni með hnífi og hélt henni í gísl-
ingu. Leystu þeir það með rólegheit-
um og yfirvegun án nokkurra átaka. Í
dag hefði slíkt mál verið afgreitt með
hörku sérsveitar, sem hefði gengið
grá fyrir járnum, með tilheyrandi lát-
um og ofbeldi. Slík er minningin um
drenglyndan mannvin sem vildi vel og
leysti málin af yfirvegun og heiðar-
leika. Það er heiður að minnast
frænda, með þennan vitnisburð að
leiðarljósi, sem kennt hefur mér að
umgangast fólk með virðingu, vináttu
og umburðarlyndi og að vinsamleg
samskipti vinna að lokum sigrana.
Systkini mín, Þóra, Þórunn og
Kjartan, ásamt fjölskyldum senda
einnig kveðju sína.
Jón Svavarsson.
Meira: mbl.is/minningar
Fyrir skemmstu barst okkur
fregnin um andlát Eyjólfs Jónssonar
sem lést í Adelaide í Ástralíu hinn 29.
nóvember sl. Fregnin kom ekki á
óvart, þar sem hann hafði átt við veik-
indi að stríða um alllangt skeið. En
okkur systkinunum varð hún samt
áminning þess hve hratt tíminn flýg-
ur.
Eyjólfi kynntumst við börn að aldri
um þær mundir sem kynni tókust
með honum og Katrínu Einarsdóttur
móðursystur okkar. Ekki gat farið
hjá að við löðuðumst að þessum unga
og glæsilega íþróttamanni sem jafnan
hafði tíma til að skemmta okkur með
ýmiss konar leikjum og uppátækjum
sem hann var sérlega fundvís á. Og
reyndar er ástæða til að staldra sér-
staklega við þann þátt sem umgengni
við börn var í lífi Eyjólfs, börn löð-
uðust að honum alla tíð og þess fengu
einnig okkar börn að njóta ríkulega er
þar að kom, svo ekki sé minnst á
barnabörn hans sjálfs, þau Katrínu
og Eyjólf yngri. Sagt er að Eyjólfur
litli hafi eitt sinn sagt með aðdáun í
augum: „Hann afi – hann afi getur
allt!“ En „lífsins kyngi kallar“ segir í
kvæðinu. Við systkinin uxum úr grasi
og fundum okkur hvert sinn vettvang,
en ekki breyttist að heimili þeirra
Eyjólfs og Kallýjar frænku var áfram
einn af föstu pólunum í tilveru okkar.
Eyjólfur gerðist snemma lands-
kunnur fyrir sundafrek sín og var
ekki laust við að okkur þætti við fá dá-
litla hlutdeild í ljómanum sem af hon-
um stafaði á þeim árum. Hann gekk
snemma til liðs við lögregluna í
Reykjavík og þar var hann sem ann-
ars staðar vel liðinn og vinsæll og öt-
ull þátttakandi í félagslífi lögreglu-
manna, ekki síst kór lögreglunnar
sem alla tíð var honum afar hugstæð-
ur.
Árið 2004 kom út ævisaga Eyjólfs
og þar greinir hann meðal annars frá
æskuárum sínum á Grímsstaðaholti.
Þetta var á þeim tíma sérstætt sam-
félag verkafólks og trillukarla og eng-
inn vafi leikur á að á sinn hátt fylgdi
„Holtið“ Eyjólfi alla tíð. Trúlegt er að
þar hafi hann numið og fest sér í huga
þau gildi sem hann lifði eftir og mörk-
uðu hann mest: Vinnusemi, hjálpsemi
við náungann og heiðarleika. Um ævi-
Eyjólfur Jónsson