Morgunblaðið - 08.03.2008, Blaðsíða 2

TUTTUGU málverk eftir íslenska
myndlistarmenn voru seld á uppboði
hjá uppboðshúsi Bruun-Rasmussen í
Danmörku í gær fyrir nær 23 millj-
ónir íslenskra króna. Flest verkanna
voru slegin vel yfir matsverði.
Dýrasta verkið var blómauppstill-
ing eftir Jón Stefánsson, sem var
slegin kaupanda á 430.000 danskar
krónur, eða ríflega sex milljónir
króna. Matsverðið var 1.400 þúsund.
Tvö landslagsmálverk eftir Ásgrím
Jónsson voru seld fyrir ríflega tvær
milljónir króna hvort og lítið verk
eftir Jón Stefánsson, af brimi, var
slegið á rúmlega 1.100 þúsund.
Landslagsverk eftir Þórarin B.
Þorláksson frá 1913 var metið á 10-
12.000 danskar krónur en seldist á
165.000, 2,3 milljónir króna. Lítil
mynd á pappír eftir Jón Helgason
biskup frá 1918 seldist á fjórtánföldu
matsverði, 364.000 krónur.
Þá var landslagsmálverk eftir Ólaf
Elíasson frá 1992 slegið hæstbjóð-
anda á tæplega 2,7 milljónir króna.
Dýr blóm
á uppboði
2 LAUGARDAGUR 8. MARS 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björn Jóhann
Björnsson, fréttastjóri, bjb@mbl.is Daglegt líf Anna Sigríður Einarsdóttir, annaei@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi,
gudlaug@mbl.is Minningar minning@mbl.is, Stefán Ólafsson, Arnór Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp | Sjónvarp Sigurlaug Jakobsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur
Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
HÉRAÐSDÓMUR Suðurlands dæmdi í gær
pólskan karlmann í 4 ára fangelsi fyrir nauðgun í
Vestmannaeyjum í september sl. Ákærði heitir
Andrzej Kisiel og var sakfelldur fyrir að nauðga
konu á víðavangi eftir dansleik. Konunni tókst að
komast á lögreglustöð illa til reika og hófst rann-
sókn á málinu sem leiddi til ákæru ríkissaksókn-
ara. Dómurinn er með þyngstu dómum í nauðg-
unarmálum sem fallið hafa hérlendis.
Árásin var að mati héraðsdóms talin hrotta-
fengin og hafði mjög alvarlegar afleiðingar fyrir
konuna. Var maðurinn dæmdur til að greiða henni
2 milljónir króna í bætur.
Ákærði viðurkenndi að hafa haft samfarir við
konuna að loknum dansleik en með samþykki
hennar. Dómurinn tók ekkert mark á þessu og
taldi frásögn hans um að konan hefði viljað þýðast
hann við þær aðstæður sem voru, án nokkurs að-
draganda eða orðaskipta þeirra á milli, ótrúverð-
uga.
Læknir sem skoðaði konuna á sjúkrahúsi sagði
áverka hennar samrýmast því að henni hefði verið
haldið niðri. Hefði hún borið öll einkenni kreppu
og spennu og taldi læknirinn ólíklegt að áverk-
arnir hefðu getað komið til við samfarir án ofbeld-
is.
Sálfræðingur sem kom fyrir dóminn sagði kon-
una hafa uppfyllt öll skilyrði áfallastreituröskun-
ar. Annar sálfræðingur greindi þessu til viðbótar
langvarandi áfallaröskun hjá konunni og sagði að
það væri ekkert sem benti til þess að hún væri að
gera sér þetta upp.
Læknir sem rannsakaði konuna nánar taldi
áverka hennar í samræmi við vel þekktar afleið-
ingar kynferðisofbeldis og taldi fjölskipaður dóm-
urinn að sök mannsins um nauðgun væri sönnuð.
Konan mundi mjög takmarkað eftir atvikum en
mundi þó eftir að hafa dansað við vinkonu sína á
dansleiknum. Mundi hún líka eftir að hafa legið á
grúfu og fundið gífurlegan sársauka. Lögreglu-
mennirnir sem tóku á móti konunni á lögreglu-
stöðinni kváðu hana hafa verið í mikilli geðshrær-
ingu.
Málið dæmdu héraðsdómararnir Hjörtur O. Að-
alsteinsson, Ástríður Grímsdóttir og Þorgerður
Erlendsdóttir. Hulda Elsa Björgvinsdóttir,
fulltrúi ríkissaksóknara, sótti málið og verjandi
var Sigurður Jónsson hrl.
Hlaut fjögurra ára fangelsi
fyrir hrottafengna nauðgun
Pólskur maður réðst á konu á víðavangi í Vestmannaeyjum eftir dansleik
Á ÞRIÐJA tug kvenna sem starfað hafa að frið-
argæslu fyrir Ísland mættu í gær í boð Ingibjarg-
ar Sólrúnar Gísladóttur utanríkisráðherra í til-
efni alþjóðlegs dags kvenna í dag, 8. mars, og
útgáfu nýrrar framkvæmdaáætlunar ráðuneyt-
isins um konur, frið og öryggi.
Ingibjörg Sólrún sagði Íslendinga oft halda á
lofti nýtingu endurnýjanlegrar orku, einkum
jarðorku og vatnsorku. „Slík orka finnst á
nokkrum stöðum í heiminum,“ sagði hún. „En
kvenorkan er alls staðar. Hana þurfum við að
virkja,“ sagði ráðherra.
Morgunblaðið/Ómar
„Kvenorkuna þarf að nýta“
KANADÍSKI læknirinn Joan M.
Johnston heldur fyrirlestur um át-
röskun á Háskólatorgi í dag kl. 13-
16 og stendur fyrir námskeiði á
morgun, sunnudag, fyrir þolendur
átröskunar og aðstandendur þeirra.
Hún hefur sjálf glímt við sjúkdóm-
inn en hlaut bata fyrir 25 árum og
sérhæfði sig í lækningum við sjúk-
dóminum, sem hún líkir við sjúk-
dóma á borð við áfengissýki, og tel-
ur þar af leiðandi að ná megi bata
með því að nálgast hann með að-
ferðum 12 spora kerfisins samhliða
heilbrigðisþjónustu.
„Átröskun herjar á alla aldurs-
hópa, en þó einkum á hina yngri,
þ.e. ungmenni og konur á þrítugs-
aldri,“ segir Johnston. Hún bendir
jafnframt á að allt að 20% sjúklinga
séu karlmenn.
Í Norður-Ameríku eru marg-
vísleg úrræði í boði fyrir átrösk-
unarsjúklinga en nærri helmingur
sjúklinga nær samt ekki bata með
þeim.
Í heimalandi sínu stýrir Johnston
meðferð sem boðið er upp á hjá
meðferðarstofnun á vegum átrösk-
unarsamtakanna SACRED, sem
stofnuð voru árið 1996.
„Nálgun mín byggist á því að át-
röskun, anorexía og búlemía, sé
áþekk áfengissýki,“ segir hún og
bendir á að markmiðið sé að átrösk-
unarsjúklingar láti af sjúklegri
hegðun sinni í tengslum við mat, líkt
og áfengissjúklingurinn láti af
drykkju. Til viðbótar er stuðst við
líkamshreyfingu og sálfræðimeðferð
til að ná bata hjá átröskunar-
sjúklingunum.
„Ég hef mælt með tólf spora kerf-
inu því það kerfi er tiltækt úti um
víða veröld og viðurkennt sem slíkt
til að vinna á fíkn.“
Einkenni fíknar endurspeglast í
því þegar fólk missir stjórn á hegð-
un sinni, hvort heldur er í tengslum
við mat eða áfengi. Í tilviki átrösk-
unar er það hegðun á borð við fram-
kölluð uppköst, svelti eða gífurlegar
líkamsæfingar, sem getur þróast út
í fíkn hjá fólki. Þar kemur tólf spora
kerfið til sögunnar.
Segir hún að með heimsókn sinni
hingað til lands sé hún einnig að
styðja við bakið á þeim fagaðilum
sem vinna með sjúklingum sem ekki
hafa náð bata í gegnum þau úrræði
sem fyrir hendi eru.
Skyndilækning er ekki fyrir hendi
að sögn Johnston en meðaldval-
artími sjúklinga á meðferðarstofnun
SACRED er 8-9 mánuðir. Hún hef-
ur þó eftir yfirmanni á deild há-
skólasjúkrahússins í Alberta fyrir
átröskunarsjúklinga að þar taki það
flesta sjúklinga enn lengri tíma eða
5-10 ár að geta farið að hugsa um
mat á eðlilegan hátt. Þótt vandinn
sé djúpstæður megi glöggt sjá hvað
12 spora kerfið sé áhrifaríkt þegar
þessum sama árangri megi ná á lið-
lega einu ári.
Joan Johnston, læknir og fyrrum átröskunarsjúklingur, flytur fyrirlestur um
sjúkdóminn og heldur námskeið fyrir sjúklinga og aðstandendur þeirra
Átröskun yfirbuguð eins og fíkn
Í HNOTSKURN
»Átröskunarsjúklingar þurfaað taka mikla sjálfsábyrgð til
að eygja von um bata og jafn-
framt að fá utanaðkomandi
stuðning.
»Lögð er áhersla á að byggjaaftur upp samfélagshæfni
sjúklinga. Þetta skiptir verulegu
máli því átröskun brýtur mjög
niður félagslegan styrk fólks.
♦♦♦
ALLT tal um bílaframleiðslu í sam-
vinnu Írana og Íslendinga er út í hött
að sögn Ingibjargar Sólrúnar Gísla-
dóttur utanríkisráðherra. Segist hún
ekki vita hvers vegna slíkt er haft eft-
ir utanríkisráðherra Írana á vefmiðl-
inum presstv.com eftir fund hans með
Grétari Má Sigurðssyni ráðuneytis-
stjóra í Teheran um síðustu helgi.
Ingibjörg Sólrún segir fundinn
fyrst og fremst hafa snúist um að að-
stoða íslenskt viðskiptalíf með því að
ræða við Írana um fyrirhugaða fram-
leiðslu Actavis á krabbameinslyfjum í
samstarfi við þarlenda aðila.
„Mér finnst umræðan um þessa
ferð hafa snúist um það hvort ég hafi
vitað af ferðinni eða ekki,“ segir Ingi-
björg Sólrún. „Ferðin var farin með
vitund minni og vilja. Við notum ferð-
ir af þessu tagi ávallt til að leggja
áherslu á framboð okkar til Örygg-
isráðs SÞ sem var og gert í þetta sinn
sem endranær. Þetta var því ósköp
venjubundin ferð á vegum utanríkis-
ráðuneytisins,“ segir Ingibjörg Sól-
rún.
„Það getur líka vel verið að ræddir
hafi verið möguleikar á samstarfi
þjóðanna á sviði jarðhitamála, enda
hafa Íranar verið að senda fólk hingað
til lands til náms í Jarðhitaskóla SÞ.
Þeim stendur það til boða eins og öðr-
um.
Menn verða að hafa í huga að það
er ekki viðskiptabann í gangi gagn-
vart Íran, þótt á hinn bóginn séu fyrir
hendi viðskiptahindranir sem snúa
fyrst og fremst að landinu vegna
auðgunar á úrani og fyrirtækjum og
einstaklingum sem bera á því ábyrgð.
Ef Íranar geta nýtt jarðhita í ein-
hverjum mæli hlýtur það að geta
hjálpað eitthvað upp á sakirnar.“
Ingibjörg Sólrún segist ekki telja
að nánar hafi verið rætt um jarðhita-
samstarf eða virkjanir á fundinum.
„Þegar við förum á fundi sem þessa
notum við ferðirnar til að leggja
áherslu á styrk Íslendinga, sem er á
sviði jarðhita, sjávarútvegs og jafn-
réttismála, og síðan tölum við um ör-
yggisráðið.“
Ræddu
lyfjamál