Skinfaxi - 01.07.1951, Blaðsíða 15

SKINFAXI
'63
notendur greiði hlut héraðanna að fullu með hinum
svonefndu heimataugagjöldum. Miðað hefur verið við
stofngjald kr. 2000.00 á hvert býli og ákveðinn
hundraðshluta af samanlögðu fasteignamatsverði jarða
og húsa. Sá hundraðshluti er mjög mismunandi í hin-
um ýmsu sýslum, eftir því hve fasteignamatið er
hátt, en yfirleitt 30—55%.
Stofnkostnaður héraðsrafmagnsveitna ríkisins var i
ársbyrjun 1951 orðinn kr. 13.4 millj. Greidd heimtauga-
gjöld námu rúmlega kr. 2 millj. eða 15% af stofn-
kostnaði, en styrkur ríkissjóðs, þ. e. fjárveiting til
„nýrra raforkuframkvæmda“ kr. 7.4 millj. eða 55%
af stofnkostnaði. Afgangurinn hefur að mestu komið
sem lán úr raforkusjóði. En ríkissjóður hefur síðan
1947 lagt honum til kr. 2 millj. á hverju ári. önnur
lán hafa ekki fengizt, nema kr. 1.5 millj. frá Trygg-
ingarstofnun ríkisins á síðasta ári. Lán á frjálsum
markaði hafa brugðizt, en gert er ráð fyrir í lögunum,
að nokkur hundraðshluti af stofnkostnaði komi þannig.
Heimtaugagjöldin hafa orðið til þessa kr. 6.920.00
til jafnaðar á hvern gjaldanda.
Hve mörg býli fá rafmagn frá samveitum?
1 ársbyrjun 1951 eru talin um 5555 býli í landinu.
Af þeim hafa nú 1119 fengið rafmagn, eða 20.14%. Til
þess að sjá þeim tæplega 80% býlum, sem þá eru eftir,
fyrir rafmagni, virðast einkum þrjár leiðir.
1. Að leggja héraðsrafmagnsveitur eða samveitur
út frá stórum orkuverum.
2. Að byggja smáar vatnsaflsstöðvar fyrir einstök
býli eða nokkur býli saman, þar sem skilyrði
slíkra virkjana eru fyrir hendi, en strjál byggð.
3. Að setja upp mótorrafstöðvar.
Skal hér nokkuð rætt um 1‘yrsta atriðið. Raforku-