Skinfaxi - 01.07.1959, Qupperneq 6
70
SKINFAXI
ur til þeirra, sem nú eru ungir, vonir og
óskir, sem kynslóðirnar hafa alið með sér
öldum saman, mynda geysimikla uppi-
slöðu, sem gerir kröfur og þrýstir til
framkvæmda. Við bætisl svo enn hið eðl-
isbundna jákvæði æskumannsins við líf-
inu með gæðum þess og nautn.
Það þarf hér sterkan stíflugarð, um-
gjörðin má ekki bila um þetta Þingvalla-
vatn orku, óska og vona.
Jón Sigurðsson lagði áherzlu á, að frels-
ið væri innan varnarveggja traustrar
skapgerðar mannanna sjálfra, er skyldu
fara með það. Hér er um mikið verkefni
að ræða og aðkallandi.
Einhvers staðar er að því vikið, sjálf-
sagt í gamni, að gervitunglin hafi afsann-
að tilveru Guðs engla. Það hlyti að hafa
orðið árekstrar úti í geimnum! Þvi hefur
verið svarað með öðru gamni: Ætli þar
sé ekki um mismunandi bylgjulengdir að
ræða.
Þetta er raunar ekkert gaman. Við get-
um ekki húið til trausta menn með tækn-
inni, heilbrigt þjóðlíf, þótt við framleið-
um sement og áhurð og öll heimsins nyt-
sömustu gæði. Við getum ekki smíðað í
gervitungl okkar móttökutæki fyrir hið
fagra, góða og sanna, né verksmiðjur, er
breyti verðmætum í menn, er leitist við
að gera líf sitt að listaverkum.
Með ýmiss konar ytri tilburðum vilja
menn að sjálfsögðu stuðla að manndómi
og menningu. Að því miðar t. d. skóla-
hald og margháttuð menningarviðleitni.
En nú er farið að tæpa á þvi að þoka
þurfi móðurmáli og hókmenntum úr sín-
um fyrra sessi í skólunum, sem varla var
])ó um skör fram veglegur, og taka upp
í staðinn meiri tæknimenntun,
Talið er að ein sprengja hafi 5 sinnum
meiri e)'ðileggingarkraft en öll sú vítis-
glóð, sem hellt var yfir Þýzkaland og her-
numdu löndin í seinni heimsstyrjöldinni.
Og allri þessari eyðileggingu má koma af
stað með því að styðja á lítinn hnapp.
Mundum við ekki óska þess, að höndin,
sem á ráð á að þrýsta á þennan hnapp,
sé í tengslum við gott hjarta og heila, er
yljaður væri hugsjón lifs og æsku?
Frá fyrri heimsstyrjöldinni er sú saga,
að, er rætt var um átök i upphafi styrj-
aldarinnar, hafi gömul kona átt að liafa
sagt:
„Þeir hætta ekki fyrr en þeir hafa drep-
ið einhvern.“
Á hak við móðu og mistur litillar þekk-
ingar, er í þessum orðum felst, sjáum við
þó krosstré, er kynslóðirnar hafa borið, að
við mættum lifa; Golgatahæðir blasa við
í hverri landareign á Islandi, þar sem
fórnað var i þágu upprisu og lífs í þessu
landi. Við sjáum i gegnum orð konunn-
ar inn í heim mjúkra móðurhanda, er
þerruðu tár kynslóðanna og græddu sár
þeirra, en ollu aldrei sárum né tárum,
stuðluðu að lífi, hlúðu að æskunni, oft að
visu með veikum kröftum, en aldrei að
dauða né eyðileggingu.
Fróðir menn telja, að Adolf Hitler hafi
verið afburðamaður að gáfum og snilli,
en um leið siðferðilegur vanskapningur.
Hvatirnar, sem réðu verkum hans og lifs-
ferli hafi verið: liatur, öfund og drottn-
unargirni, og þegar ekki var hægt að
drottna lengur, þá að láta allt hrapa mcð
sér í dýpstu djúp hruns og eyðileggingar.
Líklega hefur stjarna engis manns ris-
ið jafnhátt og Adolfs Hitlers. En engin
vegsaga varð að þeirri stjörnu og skin