Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1964, Blaðsíða 22

Eg var að hugsa mn framvinduna í félagsmáluin skip-
stjómarmanna, er ég mundi eftir þessari grein. Hún er
flutt fyrir 19 árum í félagshófi er haldið var eftir að
Skipstjóra- og Stýrimannafélag Reykjavíkur, Skipstjóra-
félagið Aldan og Skipstjóra- og' Stýrimannafélagið Ægir
höfðu sameinast haustið 1944.
Þar sem í greininni er aðeins rætt um Ölduna, skal
tekið fram að þá voru allir Ægisfélagar fullgildir Öldu-
félagar og fór sameining félaganna einvörðungn fram á
þeim grundvelli, að svo skyldi verða framvegis.
Þar sem þessi þáttur í félagsstarfsemi skipst.jórnar-
manna og hið merka starf Skipstjóra- og Stýrimannafé-
lags Reykjavíkur, má teljast ókunnugt yngri mönniun,
gætu þessar hugleiðingar vaki'S einhverja af þeim til um-
hugsunar um félagsmál
Rifjuð upp
Til hefir verið mælst að ég
segði hér nokkur orð í þessu
virðulega félagshófi. — Hófinu
sem vissulega skapar tímamót í
athafnalífi félagsins. Því eins
og ykkur er kunnugt, hafa tvö
félög verið sameinuð með því
að Skipstjóra- og Stýrimanna-
félag Reykjavíkur hefir gengið
inn í Ölduna og lagt niðurnafn
sitt.
Á þennan hátt veittist Öld-
unni nýr kraftur, félagatalan
meir en tvöfaldaðist.
Ég er einn þeirra nýliða, er
nú fylla félagatölu Öldunnar, og
það hefir ætíð verið mín skoð-
un, að þessi nýbreytni sé til
stórbóta fyrir báða aðila. —
Róðurinn mun alltaf sækjast
léttar með því að hafa ræðar-
ana jafna.
Aldan er elzta stéttarfélag
landsins, stofnað 7. október
1893. Hún hefir sögu sína að
geyma, og saga hennar er gróin
í meðvitund allra eldri félags-
manna. Ég ætla því ekki að
fara út í það, að lýsa félags-
göngu hennar á þessum fimm
tugum ára, en vildi í þess stað
flytja nokkur kveðjuorð til ný-
græðingsins okkar, Skipstjóra-
og stýrimannafélags Reykjavík-
ur, og gera mér far um, að lýsa
nokkrum áföngum.
Skipstjóra- og Stýrimannafé-
lag Reykjavíkur var stofnað 18.
64
sín.
liðin stund
nóv. 1934. Stofnendur voru 35.
Fyrsta áhugamál félagsins, og
eiginlega má segja, að félagið
hafi verið stofnað utan um það
mál, — var breyting á lögum
um atvinnu við siglingar, er lá
fyrir Alþingi, og fól í sér veru-
lega réttindaaukningu minna-
prófsmanna, án frekari bóklegr-
ar fræðslu.
Félagið gekkst fyrir að stétt-
arfélögum skipstjórnarmanna
víðsvegar um land, voru skrif-
uð áskorunarbréf um að mót-
mæla harðlega, einnig voru send
út umburðar mótmælaskjöl til
undirskriftar hjá einstökum
mönnum. Mál þetta náði ekki
fram að ganga á því þingi, en
það kaus milliþinganefnd til að
endurskoða lögin um atvinnu
við siglingar, og þarmeð sá
draugur, kveðinn niður.
Þá hófst félagið handa um
það, að fá 2. stýrimann á tog-
urum, lögfestan sem yfirmann
og með góðri aðstoð alþingis-
mannanna Sigurðar Kristjáns-
sonar og Sigurjóns Á. Ólafsson-
ar, náðist það fram að ganga
með lögum nr. 104, okt. 1936.
Haustið 1935 var samþykkt
að sækja um upptöku í Alþýðu-
samband íslands þó með þeim
forsendum, að þeir fulltrúar er
félagið kæmi með til að senda,
þyrftu ekki að vera yfirlýstir
Alþýðuflokksmenn. Er félagið
Guðm. H. Oddsson.
fékk synjun á þessari umsókn,
var samþykkt að gera tilraun
til þess að mynda samband allra
starfandi yfirmanna á landinu.
Kosin var þriggja manna nefnd
til að sjá um framkvæmd máls-
ins, og skipuðu hana þeir Þór-
arinn Dúason, Jóhannes Hjálm-
arsson og Guðmundur H. Odds-
son.
Nefndin ásamt stjórn félags-
ins ræktu störf sín vel, komu
sér saman um á hvað helzt
þyrfti að leggja áherzlu við
stofnun slíks sambands,, ásamt
fleiru sem of langt mál yrði að
rekja hér.
Öllum stéttarfélögum yfir-
manna voru sendar þessar hug-
leiðingar okkar, og niðurstaðan
af þessu varð svo stofnun Far-
manna og fiskimannasambands
Islands 8. desember 1936.
Félagið hefir frá byrjun verið
virkur aðili að Sjómannadegin-
um í Reykjavík og lagt alúð
sína fram, að virkum framgangi
hans. Félagið hefir samið um
kaup og kjör félaga sinna, og
var fyrsta félagið er fékk með
samningnum viðurkennda pró-
sentu af sölu, í yfirstandandi
styrjöld. Eins og gefur að skilja
hefir félagið látið sig skipta
fjölda málefna er varða öryggi
og velmegun stéttarinnar í heild
og má í því sambandi nefna
vitalöggjöfina.
VIKINGUR