Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1964, Qupperneq 33

Eimskipafélag íslands
Framh. af bls. J+7
Austfjörðum og fara svo um-
hverfis landið. Talið var þurfa
385000 kr. hutafé til stofnunar
fyrirtækisins. Hlutabréf voru
útbúin og gefin út á upphæðir
25,00, 50,00, 100,00, 1000,00, og
5000,00 kr.
Alls mun hafa safnast í
fyrstu lotu hér innanlands með-
al almennings um 368000,00 kr.
Vestur-íslendingar sýndu mál-
inu sérstakan áhuga og vin-
semd, en framlag þeirra mun
hafa numið 200000,00 kr. Gegn
þessu framlagi áskyldu þeir sér
rétt til að hafa 2 menn í stjórn
fyrirtækisins, svo að þeir gætu
fylgzt með málum. Síðarkeypti
landssjóður hlutafé fyrir 200.-
000,00 kr.
1. des. 1917 var hætt að taka
á móti hlutafé. Höfðu þá safn-
ast nærri 2 milljónir króna.
Eftir söfnun fyrsta hluta-
fjárins varð ljóst, að hægt var
að stofna félagið. Lét þá stjórn
Eimskipafélags íslands smíða
tvö skip, var annað þeirra Gull-
foss, sem kom til landsins í
apríl 1915. Hitt var Goðafoss
eldri, sem kom heim í júlímán-
uði sama ár.
Mikill fögnuður ríkti meðal
allra íslendinga við komu þess-
ara fríðu skipa. Sáu menn nú
draum sinn rætast um betri
siglingar og bætta þjónustu, og
ungir menn fylltust vonarneista,
að komast í siglingar á innlend-
um kaupskipaflota.
Enda varð það svo, að Eim-
skipafélagið átti eftir að veita
landsmönnum góða þjónustu. Á
myrku styrjaldartímabili komu
skipin tvö til landsins og ef
landsmenn hefðu ekki haft þau
til umráða, er óséð hvernig tek-
izt hefði um flutningana. — Að
vísu varð félagið fyrir miklu
áfalli er það missti Goðafoss
hinn eldri, aðeins tæpra tveggja
ára gamalt skip, sem strandaði
við Straumnes 30. nóv. 1916.
En félagsstjórnin sýndi enn
VÍKINGUR
mikinn dugnað er hún fljótlega
fékk annað skip í stað Goðafoss.
Á fyrri styrjaldarárunum
tepptist siglingaleiðin um tíma
til meginlandsins vegna kafbáta
og tundurduflahættu, fóru þá
skipin nokkrar ferðir til Vestur-
heims. Eftir stríðið hættu skip-
in þessum ferðum og tóku að
sigla á Evrópulönd á ný, enda
voru skipin of lítil til svo iangra
ferða sem Ameríkusiglingar
voru.
Skipastólinn stækkaði smám
saman og í byrjun seinni styrj-
aldarinnar átti félagið 6 skip.
Öðru sinni varð að beina
ferðum þessara smáu skipa yfir
til Ameríku vegna seinni styrj-
aldarinnar. Urðu þær ferðir oft
erfiðar og svaðilsamar í skipa-
lestum með miklu stærri skip-
um. En litlu fossarnir skiluðu
sér furðanlega vel. — Má það
tvennu þakka: í fyrsta lagi
dugnaði og þrautseigju íslenzku
sjómannanna og í öðru lagi við-
haldi skipanna, sem Eimskipa-
félag Islands hefur alltaf látið
sitja í fyrirrúmi og aldrei skor-
ið fé við nögl að láta skip sín
vera í sem beztu ástandi, enda
vekja skipin hvarvetna athygli
fyrir fagurt útlit.
I seinni heimsstyrjöldinni
glötuðust 3 skip, sem kunnugt
er, þ.e. Gullfoss er varð inn-
lyksa í Danmörku og Goðafoss
og Dettifoss, sem bæði fórust af
styr j aldaraðgerðum.
Eftir styrjöldina endurnýjaði
félagið flota sinn af mikíum
myndarskap og í dag á félagið
12 falleg skip, sem stunda sigl-
ingar jöfnum höndum til margra
landa Evrópu og Vesturheims.
Þegar litið er yfir farinn veg
sl. 50 ár verður að viðurkenna,
að viðhorfin hafa mikið breytzt
í okkar þjóðfélagi. Athafnalíf
er allt fjölbreyttara og fjörugra
en var á frumbýlingsárum Eim-
skips. Enginn vafi leikur þó á,
að með stofnun Eimskips var
traustasti hlekkurinn bundinn í
öllum framförum hér á landi,
því að skipin tengja með föst-
um öruggum ferðum sínum sain-
band okkar við umheiminn,
sem er skilyrði fyrir góðu menn-
ingar- og athafnalífi eyþjóðar
úti í Atlantshafi miðju.
Aðstaða Eimskips hefur einn-
ig mikið breytzt. Nú eru fleiri
skipafélög allsterk komin á lagg-
irnar, veldur þetta samkeppru
og krefst meiri yfirsýnar for-
ráðamanna félagsins. Ekki er ég
þó í vafa um að félagið mun
standa sig og þróast áfram með
miklum glæsibrag.
Eimskip hefur átt góðum
framkvæmdastjórum á að skipa.
Var hinn fyrsti sem fyrr getur
Emil Nielsen, skipstjóri, og
gegndi hann starfinu til ársins
1930. Þá tók við Guðmundur
Vilhjálmsson og starfaði til árs-
ins 1962 eða samfleytt í 32 ár,
er hann hætti vegna aldurs.
Samskipti þessara tveggja
manna við stéttafélög sjómanna
voru mjög til fyrirmyndar. Vildu
þeir alltaf gera sem bezt við
starfsmenn sína, eftir því sein
afkoma félagsins leyfði.
Núverandi forstjóri er Óttarr
Möller, þótt stuttur tími sé frá
því að hann tók við fram-
kvæmdastjórastarfinu, bendir
margt til þess, að hann verði
farsæll í starfi.
Víkingurinn vill á þessum
tímamótum færa Eimskipafélagi
íslands og hinum unga for-
stjóra þess óskir um bjarta
framtíð.
Ö.S.
-x
Haraldur Ólafsson
Framh. af bls. 50
hann sem formaður með Goða-
foss og flytur alfarið til Vest-
mannaeyja það sama ár. Har-
aldur fór sinn fyrsta róður 9.
janúar 1926 og fórst í þeim
róðri við fimmta mann í suð-
austan aftakaveðri. — Haraldur
var eins og áður segir Vestfirð-
ingur og þaulvanur fonnaður
þaðan og aflamaður að sama
skapi og með afbrigðum hraust-
menni.
75
/