Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1971, Síða 14

Skipstjóra og stýrimanna
félagið Bglgjan 50 ára
eftir Bárö Jakobsson
Bárður Jakobsson.
Ævi íslendinga er ekkert
annaö en þrotlaus fiski-
róður og barátta við nátt-'
úruöflin.
X. Marmier.
FYRIR um það bil fimmtíu ár-
um var á ísafirði stofnað félag,
sem hlaut nafnið „Bylgjan." Eg
tek með vilja svo til orða, því
að 16. okt. 1921 komu 24 skip-
stjórnarmenn saman á Isafirði,
og samþykktu að stofna félag.
Á þeim fundi vildu þeir hvorki
gefa félaginu nafn né heldur
setja því lög. Hinsvegar sam-
þykktu þeir að þessi fundur
skyldi teljast stofnfundur.
Á næsta fundi nokkrum dög-
um síðar var allt klappað og klárt,
nafnið og lög félagsins. Ekki
hefur mér tekizt að vita með
vissu hver mestan þátt átti í
nafngiftinni, en langsótt var hún
ekki. „Aldan“ í Reykjavík, og
„Kári“ voru þegar til.
Forgöngumenn og framsögu-
menn um félagsstofnunina voru
þeir Eiríkur Einarsson, þá hafn-
sögumaður á ísafirði, og Magn-
ús skipstjóri Vagnsson, og var
hann fyrsti formaður félagsins,
ritari var Benedict (skrifar
nafnið sitt svo) Jónsson, en fé-
hirðir Guðmundur Þorlákur Guð-
mundsson. Varaformaður var
Halldór Sigurðsson.
Fyrstu lög félagsins eru um
sumt athyglisverð. Þar segir í
3. gr.: „Rétt til þess að vera með-
limur hafa allir þeir sem hafa
skipstjórnarréttindi, ef þeir eru
jafnframt starfandi skipstjórar.
Nú hefur meðlimur félagsins
ekki starfað sem skipstjóri í heilt
ár hefur hann ekki rétt til að
vera félagsmaður. Þó má veita
undanþágu frá þessum skilyrðum
ef 4/5 samþykkja á lögmætum
félagsfundi." Þetta ákvæði sýnir,
að þarna átti að vera um hreint
stéttarfélag að ræða, en reyndar
varð nokkru síðar að rýmka þessi
skilyrði, og skal sú saga ekki rak-
in hér. I annan stað má geta þess,
að lögin voru upphaflega ætluð
fyrir „skipstjórafélag á Isafirði",
en nú orðið er félagssvæðið orðið
annað og stærra, svo sem kunn-
ugt er. Þó stóð nokkuð lengi á
því, að þessu yrði breytt.
Annað dálítið skrítið atvik
kom fyrir í þessu sambandi. Sá
maðurinn, sem virðist mesta
hafa haft forgöngu um félags-
stofnunina og reifað málið, var
ekki „starfandi" skipstjóri, en
það var Eiríkur Einarsson. Af-
leiðingin varð sú, að það varð
að taka Eirík inn í félagið með
sérstakri fundarsamþykkt, og
starfaði hann þar lengi.
Einhver kynni að spyrja:
Hversvegna var félagsskapur
skipstjórnarmanna ekki stofn-
aður fyrr á ísafirði. Aðalástæð-
urnar voru að ég ætla tvær: Um
Athafnalíf á Isafirði (Samvinnufélagið að búast til síldveiða). Maðurinn til hægri
(derhúfa og flibbi) er Finnur Jónsson, og veit ég ekki til að þessi mynd hafi
verið birt.
346
VÍKINGUE