Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1998, Qupperneq 22

á karfa hérlendis og í Þýskalandi. - Hvað
skyldu margar vörutegundir sýna fimmfald-
an verðmun milli fslands og Þýskalands um
þessar mundir?
Það skal upplýst að breytingar fiskverðs á
innlendum uppboðsmörkuðum falla mun
betur að breytingu afurðaverðs á viðmiðun-
artímanaum, en fiskverð í beinni sölu til fisk-
verkenda. Þetta sýnir enn og aftur yfirburði
uppboðsmarkaða við eðlilega verðmyndun á
fiski hérlendis.
í töflu 2 eru sýnd verðhlutföll fisks sömu
tegunda milli uppboðsmarkaða og beinnar
sölu í júní 1996 og 1998. Einnig er sýnd
hlutdeild uppboðsmarkaða í magni helstu
botnfisktegunda sem ráðstafað er til vinnslu
hérlendis árin 1988 og 1997.
Tölur um verðhlutföll í töflu 2 sýna hversu
verð á uppboðsmarkaði er hlutfallslega hærra
en verð í beinni sölu. Verð á þorski á upp-
22
boðsmarkaði var um 55% hærra en í beinni
sölu í júní 1998 en aftur á móti tæplega 22%
hærra í júní 1996. Ekki aðeins í þorski held-
ur einnig í ýsu, karfa og ufsa hefur verðbil
milli markaða og beinnar sölu aukist á und-
anförnum árum. Samkvæmt þessu má draga
þá ályktun að þvingun fiskverðs í beinni sölu
til fiskverkenda í landfrystingu og söltun hef-
ur aukist á síðustu árum.
Þróun hlutdeildar uppboðsmarkaða í
heildarafla til vinnslu innanlands hefur verið
afar jákvæð. Fyrsta heila árið sem uppboðs-
markaðir störfuðu var 1988. Þá fór tæplega
tíundi hver þorskur í gegnum markaði. Á ár-
inu 1997 fór þriðji hver fiskur um markað af
heildarþorskafla sem fór fiskvinnslu innan-
lands. Þessi þróun hefúr verið enn jákvæðari
fýrir ýsu og ufsa.
Hins vegar virðist of lítið hlutfall af karfa,
miðað við annan botnfisk, fara á markað,
95 100 ÞORSKUR til vinnslu innanlands 1988 - 1997

BelnsaB

60

40

Selt é markatf l

988 1389 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 ÁR

95 ÝSA til vinnslu innanlands 1988 - 1997

Beinsala
60-
-v/'

^✓•''Sett á markaai
10

1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 ÁR
ÁR
enda er verð á honum í beinni sölu afar
skakkt.
í viðræðum milli fulltrúa samtaka sjó-
manna og útvegsmanna vegna endurnýjunar
kjarasamninga hafa sjómenn margítrekað
kröfu sína um allan fisk á markað og/eða
markaðstengt verð. Þessu hafa viðsemjendur
sjómanna hafnað. f upphafi var kröfunni
hafnað vegna þess að viðsemjendurnir töldu
sig ekki hafa umboð til að gera slíkan samn-
ing, þar sem þriðji aðili -fiskvinnslan- átt hlut
í máli. Þessi röksemd er löngum fokin út um
gluggann þar sem útvegsmenn geta samið
fyrir hönd fiskvinnslunnar um fiskverð á
vettvangi úrskurðarnefndar sjómanna. Full-
trúar útvegsmanna hafna einnig kröfunni
um allan fisk á markað á grundvelli þess að
þá sé verið að slíta í sundur samfellt fram-
SJÓMANNABLAÐIÐ VfKINGUR
Skoðun og viðgerðir
gúmmíbáta
Einnig skoðun og viðgerð bjargbúninga
Gúmmíbátaþjónustan
Eyjaslóö 9, Örfirisey sími 551: 4010 Fax: 562 4010
Tafla 2:
Verðhlutfall milli uppboðsmarkaða
og beinnar sölu júní 1998:
Verðhlutfall milli uppboðsmarkaða
og beinnar sölu júní 1996:
Hlutdeild uppboðsmarkaða í heildar-
afla til vinnslu innanlands**):
Árið 1997
Árið 1988
Þorskur*) Ysa*) Karfi Ufsi*)
54,7% 69,6% 76,1% 42,3%
21,9% 9,1% 53,3% 20,3%
33,0% 62,7% 13,9% 43,7%
8,9% 20,6% 15,5% 16,7%
*) Slægður fiskur.
**) Fiskur til neyslu innanlands meðtalinn.
Heimildir: Fiskifélag íslands.