Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.2004, Síða 39

Öll félög og samtök sjómanna á far-
skipum hafa nú sameinast um að berjast
fyrir því að tap sjálfstæðis íslensku þjóð-
arinnar í siglingum verði endurvakið. Að
frumkvæði nemendafélaga Stýrimanna-
skólans í Reykjavík og Vélskóla íslands
var haldið málþing í Sjómannaskólanum
s.l. haust um stöðu siglinga til og frá
landinu. 1 kjölfar þess málþings sneru
bökum saman ofangreind nemendafélög
og öll samtök og félög sjómanna sem
stunda siglingar lil og frá landinu, og
með ströndum þess, um að skora á ríkis-
stjórn íslands og Alþingi að skapa ís-
lenskri kaupskipaútgerð það samkeppn-
isumhverfi sem þarf til að siglingar
landsmanna komist aftur í þeirra hendur.
Fylgir áskorun þessara samtaka og félaga
hér á eftir og fulltrúar þeirra afhentu
samgöngunefnd Alþingis áskorunina
formlega á fundi nefndarinnar fimmtu-
daginn 25. mars.
Þann 15. nóvember 2003 var haldið
málþing í Sjómannaskólanum í Reykja-
vík að, tilhlutan nemendafélaga Stýri-
mannaskólans í Reykjavík, Vélskóla ís-
lands og ofangreindra samtaka. Mættu á
þingið auk fulltrúa þeirra skólameistari
og kennarar skólans, fulltrúi samgöngu-
ráðuneytisins og alþingismenn. Varð að
samkomulagi meðal málþingsmanna að
fulltrúar þeirra samtaka sem að málþing-
inu standa sendi hlutaðeigandi stjórn-
völdum sameiginlega ályktun og áskorun
um að snúa þeirri þróun sem orðin er á
íslenskum siglingamarkaði til endurnýj-
aðrar sóknar. Hafa samtökin kornist að
sameiginlegri niðurstöðu sem hér fylgir:
Ráðstafanir nú þegar
Hraðfara breytingar undanfarinna ára-
tuga á alþjóðlegum kaupskipamarkaði
hafa orðið til þess að kaupskip eru flest
skráð undir þjóðfánum þeirra ríkja sem
lægstar kröfur gera til opinberra gjalda af
rekstrinum, atvinnutekjur taka mið af
lágum lífsgæðum og öryggismál eru af-
gangsstærð, sem og kröfur um menntun
og færni þeirra sem sinna störfunr á skip-
um. Þessu hafa þjóðir Evrópu, aðrar en
Island, svarað með afgerandi hætti, hver
rneð sínu sniði og eru ráðstafanir hinna
Norðurlandaþjóðanna dæmi um mjög af-
dráttarlausar aðgerðir, sem eru reglulega
Skaftafell ífyrstuferð til landsins.
í endurskoðun út frá þessum alþjóða-
markaði. Hafa þær brugðist við með al-
mennum og sértækum skráningarreglum
og skattalegri hagræðingu vegna þeirra
skipa sem gerð eru út undir þjóðfánum
þeirra og þannig varið viðskiptalega ör-
yggishagsmuni sína og atvinnulíf f þess-
um greinum með því að halda yfirráðum
yfir siglingum til og frá löndunum sem
mest í eigin höndum. Einnig hafa þau
með því viðurkennt á borði að kaupskip
lúta ekki svæðisbundnum samningum
um vinnumarkað eða reglum ríkjahópa
um fjölþjóðlegar samkeppnisreglur, þar
sem siglingar eru að mestu frjálsar.
Ofangreind samtök atvinnurekenda og
sjómanna hafa um árabil haft áhyggjur af
þeirri einangrun sem ísland hefur stefnt í
á sviði viðskipta, siglinga og þekkingar í
þessari grein atvinnulífsins. Því eru þau
einhuga um að skora á íslensk stjórna-
völd að gera nú þegar þær ráðstafanir
sem nauðsynlegar þykja til að skapa ís-
lenskum kaupskipaútgerðum jafnræði í
því alþjóðlega samkeppnisumhverfi sem
þær starfa í og mæla sérstaklega með að
teknar verði upp þær reglur sem gilda 1
Svlþjóð um skráningu skipa, skattalegt
hagræði kaupskipaútgerða og vinnu-
markaðsaðgerðir innan greinarinnar sem
nú virðast skila mestum árangri til hags-
bóta fyrir kaupskipaútgerð á Norður-
löndum.
Greinargerð
í farskipagreininni á fslandi er orðin ó-
heillavænleg breyting sem nú hefur séð
fyrir endann á með útflöggun Keilis, síð-
asta skráða kaupskipinu undir íslenskum
fána. Allar siglingar milli íslands og ann-
arra landa eru nú með erlendum skipum
ýmist með íslenskum áhöfnum að hluta
til eða öllu, á s.k. þurrleigusamningum,
eða erlendum skipum með erlendum
áhöfnum. Þessi staða ógnar alvarlega at-
vinnuöryggi íslenskra sjómanna þ.m.t.
þeirra sem eru með margra ára verk og
bóknám að baki. Á meðan annast erlend-
ir menn störfin án þess að arður af þeirri
vinnu skili sér inn í íslenskt samfélag.
Hefur sú þróun sem hér er orðin veruleg
áhrif á öryggishagsmuni íslendinga, en
öll mönnun, atvinnu- og réttindaskrán-
ing á þau kaupskip sem íslenskar útgerð-
ir gera nú út er í höndum erlends valds,
sem íslandingar hafa enga lögsögu yfir,
auk þess sem eftirlit með þessum skipum
er í höndurn annarra siglingayfirvalda í
fjarlægum löndunr.
Yfirráð yfir siglingum með afurðir á
markað, nauðsynjar til landsins og nrilli
staða innanlands eru forsenda viðskipta-
legs sjálfstæðis þjóðarinnar, enda mikil-
vægasta baráttumál íslendinga í upphafi
síðustu aldar. Þessi yfirráð felast einkurn
i tvennu þ.e. annars vegar nægilegum
kaupskipastóli undir íslenskum fána og
hins vegar íslenskum mannauð nreð þá
siglingaþekkingu sem þarf til að reka og
stjórna kaupskipunr samkvæmt innlend-
unr og alþjóðlegum kröfunr.
Mikill samdráttur hefur orðið í fjölda
þeirra kaupskipa sern þarf lil að þjóna
nulningaþörf landsmanna vegna tækni-
byltingar en þær hafa stóraukið afkasta-
getu hvers skips. Hafa ofangreind samtök
fullan skilning á þeirri hagræðingu. Hins
vegar hefur skipunr með erlendunr á-
höfnum farið ört fjölgandi á íslenskunr
flutningamarkaði. Þessi breyting á kaup-
skipanrarkaði íslendinga hefur valdið því
að áralöng stöðnun hefur orðið í flæði
sjómanna í gegnum þær stöður sem
manna þarf og meðalaldur þeirra því
hækkað geigvænlega ár frá ári. Á næstu
árunr má því ætla að stór hluti þeirra sjó-
manna sem nú sigla erlendum kaupskip-
unr nreð íslenskum áhöfnunr hverfi úr
starfi vegna aldurs eða annarra eðlilegra
jrátta, en nýliðun í stétt sjónranna svarar
ekki kröfunr utn endurnýjun.
Samkvæmt lauslegri athugun myndu
yfirráð íslendinga yfir kaupskipaflotan-
unr krefjast á hverjum tírna u.þ.b. 6-700
starfa sjónranna nriðað við núverandi
Sjómannablaðið Víkingur - 39