Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.2005, Blaðsíða 52

Sæplast, tómlæti eyjaskeggjans
Hilmar Guðmundsson (til vinstri) og Valur Traustason. Tvímenningana er aðfinna á bás F40 á
Sjávarútvegssýningunni þar sem þeir kynna meðal annars tölvuflöguna RFID, kerfyrir krækl-
ingaeldi og önnur til aðflytja í lifandi seiði en síðast en ekki síst, 1000 lítra PE-einangraða kerið.
Aðdáun, er fyrsta orðið sem mér kem-
ur í hug. Ég veit vel að ég er bæði
einfaldur og auðtrúa. Ég veit líka að
tunguliprir sölumenn eiga allskostar við
slíkar sálir. En setjið ykkur i mín spor og
berið söguna saman við nútímann.
Snemma árs 1984 var sótug járnahrúga
keyrð sunnan úr Garðabæ norður á Dal-
vík. Petta voru tæki til framleiðslu fiski-
kera og vörubretta úr plasti. Framleiðslu-
getan voru 12 ker á sólarhring. Og tap á
öllu saman.
Slyngir bankastjórar hristu kollinn yfir
uppátækinu og neituðu að lána fé i þessa
vitleysu. Þeir létu skynsemina ráða.
Þá hljóp Sparisjóður Svarfdæla undir
bagga.
Vélarnar voru settar niður í þröngu
leiguhúsnæði og sex karlar tóku til starfa
hjá fyrirtækinu sem hafði fengið nafnið
Sæplast.
Svo liðu rúm 26 ár og á þeim tíma gat
„járnaruslið" af sér verksmiðjur á Dalvík,
Indlandi, Noregi, Spáni, Kanada og
Hollandi - og nú vilja allir bankar lána
Sæplasti.
Þetta eru staðreyndirnar.
Sölumennirnir þurfa ekki að fegra
hiutina. Sumt hefur gengið ver, annað
betur. Til dæmis hafa umsvifin í Kanada
verið erfið en það gæti átt eftir að breyt-
ast í náinni framtíð og þá allverulega til
hins betra.
Ég horfist í augu við Hilmar Guð-
mundsson og Val Traustason, sölumenn
hjá Sæplasti, og ég trúi þeim.
*
„Sæplast framleiðir 50% allra fiskikera
í heiminum og við eigum eftir að stækka.
Við framleiðum 120 tegundir af kerum
en af þeim eru um 30 framleidd hér á
Dalvík,“ útskýrir Hilmar og undirstrikar
ÍSPÓLAR
íspólar ehf.
Tunguhálsi 19, Rvík.
Sími: 517 8880
Email: einar@sea.is
að hann vilji ekki kasta neinni rýrð á
aðra, „ ... en verksmiðjan okkar hér á
Dalvík er ein sú fullkomnasta í heimin-
um á sínu sviði.
Þegar ég segi þetta þá má ekki einblína
á tækjabúnaðinn. Við verðum líka að átta
okkur á að íslenski markaðurinn er af-
skaplega kröfuharður og persónulegur.
Við erum í nánu sambandi við markað-
inn sem gefur mörg og góð tækifæri til
vöruþróunar.
Þessi þekking flæðir á milli verksmiðja
okkar um allan heim og vitaskuld njót-
um við einnig góðs af ýmsu sem þeir í
útlandinu hafa verið að fást við.
Hér heima höfum við einnig tekið
höndum saman við islensk fyrirtæki til
að þróa búnað fyrir llotann. í þvi sam-
bandi vil ég sérstaklega nefna það sem
við köllum kerfi til rekjanleika. Þetta er á
margan hátt svipaður búnaður og strika-
merkin sem notuð eru í verslunum, á
bækur, mjólkurfernur og raunar allar
vörur, til að auðkenna þær fyrir kerfið og
flýta fyrir afgreiðslu. Litil tölvuflaga, sem
við köllum RFID og stendur fyrir Radio
Frequency Identification er komið fyrir i
fiskikarinu og matað á öllum þeim upp-
lýsingum sem eiga við um fiskinn í kar-
inu. f landi geta útgerðarstjórarnir svo
lesið upplýsingarnar í tölvunum sinum.
Þetta er viðamikið verkefni og ekki á
færi neins eins að ráða við það. Þannig
hefur Maritech séð um hugbúnaðinn en
þeir á Sauðárkróki, FlSk Seafood, verið
óþreytandi að prófa búnaðinn og koma
með hugmyndir um betrumbætur á hon-
um. Raunar má segja að elja þeirra Sauð-
krækinganna hafi drifið þetta verkefni á-
fram sem hefur staðið í allmörg ár.
Kerin sjálf eru llka í stöðugri þróun.
Fyrir tveimur árum voru til dæmis 60%
kera okkar einangruð með polyurethane
en 40% með polyethylene. Nú hafa hlut-
föllin snúist við og 60% keranna eru með
polyethylene, eða PE-einangrun. Við
erum jafnvel komnir með 1000 lítra ker
með slíkri einangrun.
Ástæðan er einföld. PE-kerin eru mun
sterkari, þurfa minni viðgerðarkostnað
og endast þar af leiðandi töluvert lengur
en hin. Kannski er þó stærsti plúsinn sá
að þau draga ekki í sig raka þannig að ef
kemur sprunga eða gat á kerið þá lekur
blóðvatnið ekki inn í þau eins og gerist
með polyurethanið.
Þróunin er þó ekki eingöngu í gerð
keranna heldur tekur hún líka mið af
væntanlegri notkun þeirra.
Á Sjávarútvegssýningunni næstu ætl-
um við til dæmis að sýna ker sérstaklega
ætluð fyrir krækling, sem er nýjung á ís-
landi, og ker sem eru sérstaklega ætluð
til að flytja í seiði.“
*
Þegar ég kveð þá Hilmar og Val og
Sæplast eru hugsanir mlnar komnar í
eina bendu. Hvernig má það vera að tæp-
lega 300 þúsund manna þjóð geti gert sig
svona breiða á alþjóðavettvangi? Og
Sæplast er ekki eitt um útrásina.
En ég er eyjaskeggi og læt mér fátt um
finnast. Sumir mistaka þetta fyrir minni-
máttarkennd. En það er mikill misskiln-
ingur. Það er 1 eðli eybúans að gera sér
upp tómlæti þegar aðrir væru löngu
sprungnir úr monti og þjóðarrembu.
52 - Sjómannablaðið Víkingur