Náttúrufræðingurinn - 1932, Síða 26
5'6:
NÁTTÍTRUTR.
dýr, sem er hárautt á lit, það myrmír að öllu; leyti mjög á blóm
sumra brönugrasa. I>ótt þetta skordýr lifi á ránum, þarf það
ekki að hafa mikið fyrir lífinu, því hin og þessi skordýr, sem
vitja blómanna sér til bjargar, fljúga beint í greipar þess.
Dularbúningur. Bæði meðal hryggdýranna og hrygg-
lausu dýranna eru til fjölda margar tegundir, sem lifa mest-
megnis af skordýrum. Skordýrin eru flest svo lítil fyrir sér, að
þau eru auðvelt vígi að vinna, enda er nóg af þeim allsstaðar. Þó
eru til skordýr, sem flestar skordýraætur sneiða framhjá, ein-
hverra hluta vegna. Mörg þeirra geta stungið eða bitið og spúið
eitri í blóðið, sum eru vond á bragðið, af nokkrum leggur þef,
sem óvinirnir hafa andstyggð á, o. s. frv. Þessi skordýr geta far-
ið óhult ferða sinna, hvar sem er, það er að segja, ef þau dýr,
sem glöðu geði myndu hirða þau, ef þau væru ,,æt“, geta þekkt
þau. Fyrir þau myndi því verndarlíking eða samlitni vera skað-
leg, óvinirnir myndu þá ekki þekkja þau frá ætu dýrunum, en
ef til vill eyða kröftum sínum á þeim til einskis, báðum aðilum
til skapraunar og skaða. Til þess að koma í veg fyrir slíkt, hafa
þessi ,,óætu“ skordýr vanalega mjög sterka liti, og gera ekkert
til þess að leyna sér. Þau sjást oft langar leiðir, sitja vanalega
yzt á greinarendunum, þar sem bezt er að sjá þau, enginn
kærir sig um að hirða þau, því þau eru ekki eftírsóknarverð.
En svo eru til mörg skordýr, sem ekkert hafa sér til varn-
ar, og sem að öllu leyti væru bezti fengur fyrir öll þau dýr, sem
skordýr eta, ef þau heí'ðu ekki eitt til síns ágætis, nefnilega dul-
arbúning. Þessi skordýr líkjast nefnilega oft alveg nákvæmlega
ýmsum þeirra skordýra, sem dýrin einhverra hluta vegna sneiða
hjá, og því er þeim borgið, enda þótt þau séu varnarlaus með
öllu, og stingi mjög í stúf við umhverfið, hvað litinn snertir.
Það kveður svo rammt að þessum eftirhermum í skordýrarík-
inu, að ekki er nóg með að t. d. einhver fiðrildistegund hermi
lit annarrar, heldur herma tegundirnar lit og lögun allt ann-
arra, öldungis óskyldra tegunda, úr allt öðrum ættbálkum. Og
alveg það sama endurtekur sig hjá íuglum, skriðdýrum o. fl.
dýrum. Allir kannast við gaukinn af afspurn. Hann er mesti
friðsemdarfugl, að því undanskyldu, að hann verpir eggjum
sínum í hreiður annarra fugla. Ránfuglum væri því mjög hæg-
ur leikur að leggja hann að veiíi, en þeir eiga ekki undir því,
að ráðast á hann, af því að hann líkist ránfuglum á litinn, þeir