Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1947, Qupperneq 35

Náttúrufræðingurinn - 1947, Qupperneq 35
NÁTTÚRUFRÆÖINGURINN 27 grannvaxnir, án eiginlegs vaxtarlags. Flestir eru jurtir, t. d. grös og Jiálfgrös, sem setja mjög svip sinn á landið. Brönugrasaættin er talin fullkomnust einkímblöðunga að ýnrsu leyti. Blónr brönugrasa eru mjög margvísleg, undursamlega löguð fyrir skordýrafrævun. Hér á landi vaxa brönugrös, lrjónagrös o. II. af jressari ætt, en fjölbreyttust er hún í skógum lreitu landanna. Vaxa brönugrös þar oft utan á trjánum (orkideur). Liljur eru dálítið ræktaðar hér í görðum og innanhúss, t. d. túlípanar. Villilaukur vex villtur eða hálfvilltur á stöku stað. Pálmarnir eru skógartré í heitunr löndunr, en lrér eru nokkrar tegundir þeirra ræktaðir lítils lráttar í stofunr. Ýnrsar afurðir þeirra flytjast hingað, t. d. döðlur og pálmafeiti. Fenjakólfar eru lítt kunnir lrér á landi. Þeir bera gildvaxið, kjötkennt ax og lrafa oft gilda jarðstöngla. Ein tegund (Calla) er ögn ræktuð í stofum og gróðurlrúsum. Tvíkímblöðungar bera lieil eða skert blöð, oftast fjaðurstrengjótt eða handstrengjótt, stakstæð, gagnstæð eða kransstæð. Blóm þeirra eru oftast 5- eða 4-deild. Þeir eru ýmist tré eða jurtir. Stönglarnir eru nreð vaxtarlagi og oft gildvaxnir. Á teikningunni eru sýndir fáeinir ættarstofnar af öllunr Jreinr grúa ætta, sem til tvíkímblöð- unga teljast. Reklatré — víðir, eikur og valhnetur — eru ganrlar greinar á einunr ættarstofninum. Fíkjur og lrjartagrös eru talin yngr'i. Hjartagrösin eru algeng lrér, t. d. holurt, lanrbagras, haugarfi, nrús- areyra o. s. frv. Annar ættarstofn ber kaktusana, lrinar undarlegu eyðimerkurjurtir heitu landanna. Ofar á sama stofni vaxa rósir, sól- eyjar, draumsófeyjar, belgjurtir o. fl. Er ennþá deilt unr smágreina- skipunina, t. d. unr draumsóleyjagreinina. Þriðji ættastofninn ber fyng, varablóm, körfubfóm o. fl. Eru körfublómin talin blómi tví- kínrblöðunga, líkt og brönugrösin eru fullkomnustu einkímblöð- ungarnir. Körfublómin eru talin tiltölulega ung ætt, ekki komin í eins fastar skorður og nrargar aðrar. Hún er nijög auðug að afbrigð um, sbr. ailan túnfífla- og undafíflagrúann og fjölbreytnina. Ganrlar ættir eru fastari í rásinni. Er mikiu minna unr breytileik og afbrigða- myndun þar lreldur en hjá ungu ættunum á óróaaldrinum. Fyrirmyndin að ættatrénu er tekin úr bók G. J. Hylanders: The World of Plant Life, New York 1944. Á teikningin að gefa ofurlitla hugmynd unr þróunarsögu gróðursins. Hún sýnir, lrvernig hið nrikla ættartré gróðursins vex upp af einni rót og greinist síðar í ættar- stofna, greinar og kvisti. Margar greinar eru fallnar af fyrir löngu,
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.