Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1975, Qupperneq 49

Náttúrufræðingurinn - 1975, Qupperneq 49
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 173 frá 3000—600 f. Kr. og enda við upphaf járnaldar á Norðurlöndum. Lurkalag, sem mun vera frá þessu tímabili, er í um 115 cm dýpt í skurðbakka við vatnið. Vatnsbotninn er í svipaðri hæð þar sem mest er af lurkunum. Hins vegar lækkar hann, eins og áður segir, frá bakka að miðju og er sá hæðarmunur á annan rnetra. Lurkur fannst einnig í 195 cm dýpt í skurðinum. Ekki var kannað hvort þar er lurkalag. Ýmsar tilgátur koma til greina til skýringar á útbreiðslu lurk- anna, en einfaldast virðist að gera ráð fyrir, að lurkarnir hafi losnað úr lurkalagi mýrarinnar er vatnið braut hakka, áður en það var ræst frarn, og hafi síðan verið á reki þar til þeir strönduðu á grynn- ingum. Þetta má m. a. ráða af því, að lurkarnir eru ekki þaktir síðari setmyndun, sbr. myndir 1 og 2, sem voru teknar 1964, sex árum eftir að hleypt var úr vatninu. Lurkar þeir, sem liggja á yfirborði, fúna ört, og svæðið þar sem mest var af lurkum hefur síðan gróið að mestu. Jarðvegssnið Mæld var rúmþyngd og glæðitap í sniði úr skurðbakka við vatn- ið. Allar mælingar voru gerðar á 5 cm þykkum sneiðum. Niður- stöður eru gefnar í línuriti í vinstri hluta 3. myndar, og á 4. mynd má sjá hvernig skurðbakkinn lítur út. Athuganir vantar á efstu 20 cm sniðsins eða þar um bil, vegna þess að hakkinn liafði verið lækkaður við jarðvinnslu. Þegar kemur niður undir vatnsyfirborð í skurðinum verða rúmþyngdarmælingar stopidar vegna þess, hve erfitt var að ná heillegum jarðvegstöppum. Rúmþyngd er þyngd eins rúmsentimetra af þurrum jarðvegi í grömmum, og glæðitap er hlutfallslegt þungatap við glæðingu sem prósenta af þurrum jarðvegi. Þurrkað er við 105°C, en glætt við 500—550°C í einn klukkutíma. Til rúmþyngdarákvörðunar voru notaðir 50 cm3. Tölur þær yfir skiptingu rúmmálseiningarinnar í föst efni og holurými og föstu efnanna í lífræn efni og ösku, sem færðar eru á línuritið hægra megin í 3. mynd, eru reiknaðar út frá glæðitaps- og rúmþyngdarmælingunum. Er þá gert ráð fyrir að efni, sem rjúka við glæðingu, séu einkum lífræn efni með eðlis- þyngd 1,0, og að eðlisþyngd öskunnar sé 3,0. Lítils háttar skekkjur í þessum forsendum munu ekki raska heildarmyndinni, enda hefur
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.