Andvari - 01.01.1911, Side 187

síðan siðaskiftin.
181
sín, t. d. vald til að setja fjallskila — heilbrigðis —
lögreglusamþyktir o. s. frv.
Ef ríkisþing og konungur næmi þar á móti lögin
úr gildi, af því að ríkisþingið hefði ekki átt rétt á
að að setja þau á þann hátt, sem orðið var, án sam-
þykkis íslendinga, þá ætti danska löggjaíarvaldið
engan rétt á að ákveða um afdrif stjórnarskrárinnar.
Loforð konungs um að afhenda alþingi og sérstjórn
Islands þessa 9 málaflokka til meðráðstöfunar er
varla þar með fallið broft, því að stjórnarskrána setti
konungur af frjálsu fullveldi sinu, en mælti jafnframt
nákvæmar fyrir í (51.gr., hvernig breyta mætti stjórn-
arskránni.
a. Samkvæmt þessu, er að framan er sagt, vœri
Dönum (konungi og ríkisþingi) heimilt, að afnema
eða bregta stöðulögmmm, ef það vœri rétl, að þau
vœri löglega sett samkvœmt grundvallarlögunum,
og hgrfi þci eða bregttist grundvöllur stfórnarskrár-
innar og hún félli þá brotl eða málin ffölguðu eða
fœkkuðu, er hún nœði til (»sérmálin«).
/?. Og ef stöðul. eru sett án heimddar í grund-
vallarlögunum, þá vœri löggjafarvaldi Dana skglt
að fella þau úr gildi, en þá œtti Islendingar við
konung sinn einn um stjskr. sína og önnur mál-
efni sin.
y. Loks er hið þriðja tilfelli, sem nefnl er að fram-
an, bls 179—180, að stöðul. væri að vísu sett sam-
kvæmt heimild grvl, en að þáliefði orðið að breyta
þeim samkvœmt édwæðum sll., með því að gms mál
(sérmál Íslands) voru undandregin beinu valdi þeira.
Samkvœmt þessu vœri Dönum þá skglt, annaðhvort
að nema stöðulögin úr gildi eða bregta grundvallar-
lögum sínum samkvæmt þeim (stl.). Ef stl. væri