Stúdentablaðið - 01.12.1947, Blaðsíða 20
14
STÚDENTABLAÐ
maður getur skilið, hvað á eftir muni koma,
ef við verðum f járhagslega háðir öðrum þjóð-
um, og verður þá ekki gengið fram hjá þeirri
staðreynd, að aðstoðar mun tæplega að leita
til annarra landa en Bandaríkjanna, en þau
hafa ein allra ríkja sótzt eftir fríðindum hér
á landi, fríðindum, sem engin þjóð, vönd að
virðingu sinni, getur veitt annarri. Það er
því deginum ljósara, að fjármálavandræði
okkar verðum við að leysa, leysa þau fljótt og
án aðstoðar utanlands frá, og við munum
heldur þola skort en taka erlent gjaldeyris-
lán, er jafnvel má búast við, að ekki verði
kostur á að greiða með peningum einum. En
því segi ég þetta, að stórveldin hafa tvímæla-
laust augastað á landi voru sem hernaðarlega
mikilvægum stað. Ef til ófriðar kæmi, getum
við verið þess fullviss, að einhver þeirra muni
seilast eftir hlunnindum hér og jafnvel beita
okkur lögleysum og ofbeldi. Eins megum við
búast við, þótt friður haldist, að heyra radd-
ir koma upp, er kref jist hernaðarbækistöðva
hér á landi stórveldi til handa. Fyrir þessum
hættum getum við ekki og megum ekki loka
augunum, allra sízt nú, þar sem við stönd-
um nú hallari fæti en skyldi eftir samning
þann, er gerður var við Bandariki Norður-
Ameríku um Keflavíkurflugvöllinn fyrir
rösku ári. Við skulum að vísu vona, að við
höfum ekki rétt skrattanum litla fingurinn
með þeirri samningsgerð, en við verðum blátt
áfram að gera okkur það ljóst, að samning-
urinn verður okkur hættulegur og er vís til
að vinna frelsi þjóðarinnar tjón, ef islenzk
stjórnarvöld halda ekki fram rétti okkar til
hins ýtrasta og sjá um, að hinn samningsað-
ilinn gangi ekki í neinu lengra en greinar
samningsins leyfa.
Þeir menn, er þjóðin nefnir leiðtoga sína,
hljóta allir sinn dóm á spjöldum sögunnar sem
iðgjöld starfa sinná, lofsamlegan eða þungan
eftir atvikum, en nær undantekningarlaust
mun hann að lokum verða sannur. Það tek-
ur að vísu stundum áratugi og aldir að kom-
ast að hinu sanna, og má þar til nefna, að
varla munu menn enn þá sammála um, hvern
dóm Gissur jarl skuli hljóta. En allir eru
þó á einu máli um það, að aldrei verði sá dóm-
ur góður.
Ég hygg, að þeim mönnum, er Keflavíkur-
samninginn gerðu, verði heillavænlegt að
minnast þess, hvern dóm þeir muni hljóta
hjá söguriturum ókominna alda, ef sá samn-
ingur verður þjóðinni til óheilla, og hyggja
að því, hvort sá dómur muni að öllu góður.
Og ekki einungis þeim, heldur er þetta og
eins konar sáluhjálparatriði allri íslenzku
þjóðinni, því að ábyrgðin af samningi, sem ein
þjóð gerir við aðra, hvílir meira eða minna
á öllum einstaklingum viðkomandi þjóðar,
hversu réttmætt, sem það annars kann að
virðast.
Þótt mikill fjöldi Islendinga hafi verið og
sé andvígur samningsgerðinni, geta þeir hin-
ir sömu ekki haldið að sér höndum og sagt
sem svo: „Þessi samningur kemur okkur ekki
við. Ef illa fer, þá hafi þeir skömm af hon-
um, er hann gerðu.“ Samningurinn er gerður
fyrir hönd allra Islendinga, þótt einungis fáir
beri ábyrgð á tilorðningu hans. Það er stað-
reynd, sem við skulum muna.
En engu að síður hvílir mikil ábyrgð á
þeim, sem telja samninginn hættulegan og
halda uppi gagnrýni á hann. Freistandi er
fyrir þá að notfæra sér til pólitísks fram-
dráttar, að margir eru samningnum mótfalln-
ir án tillits til skoðana þeirra á stjórnmálum
að öðru leyti, en sé það af óvanda gert og
litlum drengskap, getur það orðið málstað Is-
lendinga hættulegra en þá órar fyrir. Við,
almennir kjósendur, viljum heyra sannleik-
ann um þetta mál og ekkert nema sannleik-
ann. Okkur er þetta alvörumál. Það getur
verið, að báðir aðilar fái stundargróða af því
að blekkja okkur og bera okkur ráðum. En
þeim, er svo hagaði sér, mundi ekki reynast
auðvelt að skjóta sér undan áfellisdómi þjóð-
arinnar, er sannleikurinn kæmi í ljós, og hon-
um yrði aldrei fyrirgefið.
Það er lítt til fagnaðar að rifja upp þessi
mál á fullveldisdegi þjóðarinnar, en því hef
ég gert það, að ég tel gang þeirra munu
mestu ráða um hamingju þjóðar vorrar og
farsæld á komandi árum.