Fálkinn - 20.12.1940, Síða 49

F Á L Ií I N N
43
JÓLAHUGLEIÐING
eftir dv. theol. Jón Helgason.
Framh. af bls. 5.
ar mannanna nm „eilífan frið“
að rætast, en fyr ekki.
All að einu er Jesns Kristur
sá „friðarhöfðingi“, sem einn
allra ber það tignarnafn með
rjettu. Því að ætlunarverk lians
er, þrátt fijrir alt, að flytja
frið, en vel að merkja: hverju
því hjarta, sem á hann trúir.
Þessvegna er rjettmætt að tala
um „frið á jörðu“ í sambandi
við hingaðkomu Jesú, því að
hann einn hefir þann frið að
bjóða, sem fullnægt getur frið-
vana lijörtum mannanna. Fyrir
því segir lxann líka: „Minn frið
gef jeg yður, ekki gef jeg yður
eins og heimurinn gefur".
Einmitt af því að heimurinn
er eins og hann er, vegna synd-
arinnar og ranglætisins í heim-
inum — einmitt af því að af-
leiðingar þess ófremdarástands
bitna svo tilfinnanlega á ein-
staklingunum meðal þjóðanna,
og friðarþörf mannlegra hjartna
er jafnrík og hún er á öllum
tímum, þess vegna verður það
á öllum, og þá elcki síst á ná
lægum, tímum liið mesta fagn-
aðarefni að vita þann í heim-
inn borinn, sem mitt í hinum
þyngstu og örlagaríkustu frið-
slitum mannanna, getur flutt
hjörtunum þann frið, sem er
læknisdómur gegn þyngstu á-
föllum og jafnvel ekki hið
mesta hernaðarbrjálæði getur
svift oss, ef þessi friður er einu
sinni orðinn eign hjartans.
Fyrir því er bæði rjett og
skylt, að vjer minnumst hingað-
burðar Jesú og höldum hátið
honum til dýrðar, til þess að
tjá honum hjartans þakkir vor-
ar fyrir alt, sem hann hefir gef-
ið oss, og það alveg eins, þótt
ófriðarbálið geysi úti í lönd-
um með ötlum þeim hörmung-
um, sem því eru samfara.....
Og í lwerju er svo þessi frið-
ur fólginn, sem Jesús Kristur
hefir á boðstólum handa hverj-
um þeim, er trúir?
JÓLAMATURINN.
Framh. af bls. M.
Vanilje ís.
1 líter af mjólk soðinn, 5—6 eggja-
rauður vel hrærðar með 100 gr. af
steyltum melís.
Hafið þeytara, þeytið vel rauðurn-
ar meðan þið hellið sjóðandi mjólk-
inni út í. Gotl að byrja með nokkra
dropa og smá auka hraðann eftir því,
sem eggin hitna með mjólkinni, síð-
an er öllu creminu helt aftur í polt-
inn, þetta látið yfir eldinn aftur og
hrært vel í öllu þar til það er kom-
ið að suðu, siðan er þetta tekið af
eldinum aftur og 10 blöð af matar-
lími eru leyst upp með V2 pela af
sjóðhei'tu valni. Vanilje stöng eða
vanilje dropar látnir í sjóðandi mjólk-
ina. í þessu verður að liræra vel
uns alt er orðið vel kalt.
Fyrir fæðingu Jesú geta guðs
börn á öllum tímum, einnig 11
hörmungatímum, þar sem mest
syrtir að, horfst í augu við á-
hyggjurnar mörgu, sem á slik-
um tímum sækja oss heim, án
þess að láta bugast af þeim, í
trausti til föðurlegrar forsjón-
ar hans, sem hvergi vantar vegi
og vantar aldrei mátt. Fyrir
fæðingu Jesú í þennan heim
vitum vjer, að ekkert er til í
veröldinni, sem víðfaðmara sje
en náð guðs, Ilún stendur til
boða „öllum lýðnum“ — öllum,
sem náð guðs vilja þiggja. Og
eins og vjer vitum, að hann,
sem flutt hefir oss þennan boð-
skap, um guðs víðföðmu náð,
er sannleikurfnn, eins vitum
vjer, að hann er vegurinn, sem
fyrir anda sinn gerir oss mögu-
legt að nátgast þennan „föður
miskunnsemdanna“ og höndla
náð hans. Fyrir fæðingu Jesú
vitum vjer með öruggri vissu,
að guð vill, að allir menn verði
hólpnir og öðlist þekkingu á
þeim sannleika, að náð hans
stendur til boða ölluni, sem
hana vilja þiggja, og að drott-
inn er „fullríkur fyrir alla þ'á,
sem ákalla hann“. Það er þessi
vissa, sem flytur hjörtunum
frið.
Þessvegna er fæðingarhátíð
Jesú kristnum heimi sjálfsögð-
ust og eðlilegust allra hátíða
og það eins á tímum ófriðar
og styrjalda, ef ekki allra helst
á slíkum tímum, er afleiðing-
ar syndarinnar og ranglætisins
taka oss hörðustum tökum.
Þegar því Jesús segir: „Kom-
ið til min, allir þjer, sem erf-
iðið og eru þunga hlaðnir, og
jeg mun veita yður hvíld!“ —
og sú áskorun hljómar einnig
til vor frá jötunni, þar sem
hann hvíldist nýfæddur — hve-
nær ætti það þá fremur en á
fæðingarhálíð hans að vera oss
Ijúfl að sinna slíkri áskorun
og öðlast við það sálum vorum
hvíld og sælan frið?
En hverjum þeim, sem fús-
tega sinnir þeirri áskorun, hon-
um eru vissulega búin
GLEÐIIÆG JÓL.
Ef ísinn á að vera fínn er gott að
stifþeyta V2 1. af rjóma og láta í
kremið. ísform eða fat með þjettu
loki er vætt innan og stráð með strá-
sykri.
4 kg. ís er barinn niður og blandað
með 2V> kg. spönsku salti, gott að
blanda 1 mátskeið af saltpjetri sam-
an við. Líka er gott að hræra upp
ísinn þar til hann er hálf frosinn,
annars frís hann utan, en kreniið
innan verður ófrosið. Pakkið hann
vel inn aftur og látið smjörpappir
undir lokið.
Suppe á la Douglas.
Sami súpukraftur og til brúnsúpu
aðeins endurbætt með Maggi-Bouil-
on-kraft eftir þörfum, jafnist með
sagomjeli ef fæst. annars með liveiti.
Vætt með Sherry eða Madeira. í þessa
supu er látið h. u. h. 1 pd. af as-
parges og litlar fingurbollur úr góðu
kjötfarsi.
Tilreidd með vatnsbakkelsi.
Hryggjasteik.
3-4 kg. lamhahryggur vel til höggv-
inn en þræddur með reyktu fleski eða
pjetursselju.
Hryggurinn er yfirstráður salti og
litlum smjörstykkjum. látið i steik-
araskúffu. Ofninn hafður vel heitur.
Steikt í 10—15 mínútur, lielt yfir það
heitu vatni eða kraftsoði ef til er.
Gott er að yfirhella hrygginn með 10
minúlna millihili.
I>egar hryggurinn er steiktur eftir
h. u. h. 1 kl.líma eru ristarlengjur með
hryggnum og síðán skorinn í litla
bita, og lögð á sinn stað svoleiðis að
hryggurinn sýnist heill, er hann er
framborinn, sósu er helt yfir sam-
skeytin.
Allslags grænmeti er hægt að fram-
reiða og líka hvitar og brúnaðar kart-
öflur eða franskar kartöflur (striml-
ar soðnar i feiti).
Parfait skum-ís.
1 I. rjómi, þeyttur, 4 eggjarauður,
þeyttar með V2 pd. af strausykri
lianda 12 manns. Ef vill má þeyta
hvíturnar og láta seinast, er rjóminn
og rauðurnar eru vel hrærð saman.
Nougat er gott með.
Frarnh. á bls. 45.
BESSASTAÐIR.
Framh. af bls. !).
Síðan Grímur Thomsen fjell
frá hafa Bessastaðir skift oft
nm eigendur. Ekkja Gríms, frú
Jakohína, seldi Landsbankanum
jörðina 27. febrúar 1897, ásamt
Lambhúsum og hjáleigunni
Skansi, sem verið hafa i eyði
áratugum saman. Fylgdi kirkj-
an jörðinni í þeirri sölu, sjóð-
laus þó, enda var söluverðið á
allri eigninni ekki nema tólf
þúsund lcrónur. Sama ár, 10.
september afsalar bankinn síra
Jens Pálssyni eignina fyrir 13.-
500 kr., en „undanskilur við
sölu þessa landsneið austan við
Bessastaðatjörn. .. . Landskika
þessum fylgir rjettur til afnota
þess hluta tjarnarinnar, sem til-
heyrir Bessastöðum, til þilskipa-
geymslu, verði þar gerð skipa-
kví, einnig rjettur til þess að
nota alt grjótið í þessum tjarn-
arparti til hyggingar á stíflu-
garði í tjarnarósnum til vaentan-
legrar þilskipakvíar. Yeiðirjett
liefir áhúandi Bessastaða í
tjörninni og tjarnarósnum, einn-
ig rjett til þess að fara með eitt
þilskip horgunarlaust, ef liann
á það sjálfur, inn í tjörnina
gegnum stífluna í tjarnarósn-
um, þegar hún kemst á“. Af
þessari ráðagerð með skipa-
kvína varð þó aldrei neitt.
Síra Jens í Görðum átti ekki
Bessastaðina nema 8 mánuði,
en selur þá, 6. mai 1898, Skúla
Thoroddsen ritstjóra fyrir sama
verð og hann hafði keypt. Skúli
og ættingjar hans áttu síðan
jörðina tií 12. desemher 1916,
en þann dag afsalar frú Theo-
dóra eigninni til hreppsnefnd-
ar Bessastaðahrepps fyrir 50,-
500 krónur. En 15. júní 1918
selur lireppurinn Bessastaðina
Jóni H. Þorhergssyni, nú bónda
á Laxamýri, fyrir 53.000 kr.
Jón átti svo jörðina, og bjó þar,
til 29. októher 1927, að Björg-
úlfur Ólafsson, sem þá var fyrir
skömmu kominn heim eftir
langa dvöl austur í Asíu, keypti
liana ásamt tíu kúm fyrir 120
þús. krónur. En í sumar sem
leið, 13. júlí, seldi Björgúlfur
Sigurði Jónassyni, forstjóra,
Bessastaðina. Ilafði Björgúlfur
áður keypt landskika þann, sem
bankinn liafði áður skilið und-
an, er hann seldi síra Jens Páls-
svni.
Þess er getið um Grím Thom-
sen, að einu sinni liafi hann
sent unglingsmann til þess að
skera ofan af þýfi í túninu, en
þótt pilturinn vera latur við
verkið. Ilafði liann gengið til
hans, skipað honum að leysa
niður um sig og setjast siðan
ofan í flagið. Síðan kvað hann
liafa sagt við piltinn: Það er
ekki sársaukinn, drengur minn,
en það er smánin.“ Hvort sagan
er sönn veit jeg ekki, en sje
hún sönn, þá sýnir hún, að
jarðabætur liefir Grímur stund-
að, á þeirra tíma vísu.
Síðan liefir mikið verið unn-
ið að jarðabótum á Bessastöð-
um. Bæði Jón Þorbergsson og
Björgúlfur Ijetu sljetta og
færðu út tún. Ög Björgúlfur end
urreisti að kalla mátti hina
gömlu Bessastaðastofu, sem var
mjög úr sjer gengin. Mun tæp-
ast of mælt að hann hafi varið
sem svarar góðu húsverði til
þess að koma húsinu á Bessa-
stöðum í gott lag, setja i það
miðstöð, koma upp rafstöð og
því um líkt.
Núverandi eigandi Bessastaða
hefir ekki átt jörðina nema i
fimm mánuði, en hefir verið
all athafnamikill þar, á ekki
lengri tíma. M. a. hefir skelja-
sandshúð verið sett á alt húsið,
kirkjan fengið aðgerð að innan
og utan og verið máluð, og ým-
islegt fleira mætti telja húsun-
um viðvíkjandi. En þó eru
jarðabæturnar meiri. Jeg kom
sem snöggvast að Bessastöðum
fyrir nokkrum vikum. Voru þar
þá um 20 manns við skurðgröft
í mýrinni upp af Bessastaða-
tjörn, sem nú á að þurka og
rækta. Varnargarð var verið að
hlaða til verndunar mýrinni,
innan við tjörnina og sömuleið-
is austan túnsins til að verja
ágangi frá Lambhúsatjörn.
--------Það var mislynt veð-
ur þennan dag, drungi yfir nes-
inu. En all í einu hirti til og'
sólin skein, eins fallega og ís-
lensk haustsól getur skinið. Það
liafa verið skin og skuggar yfir
Bessastöðum og yfir sögu þeirra.
Hún er einskonar skilningstrje
góðs og ills, saga þessa staðar,
sem konungur rændi af Snorra
Sturlusyni myrtum, en siðar
varð öndvegisból íslenskrar
menningar.
Sk. Sk.