Fálkinn - 16.01.1963, Page 17
með mömmu. Seirma söng ég tenór í mörg ár og síðar varð
ég aðstoðarorganisti hjá Pétri Sigurðssyni unz hann hætti
um 1928 en þá tók ég við.
—■ Hvar hlauzt þú þína fyrstu tilsögn í tónlist?
— Það var hér í barnaskólanum hjá Jóni Þ. Björnssyni
skólastjóra, þeim sóma manni. Jón er vafalítið einn af þeim
fjölhæfustu kennurum sem hér hafa verið og jafnvel þótt
víðar væri leitað. Hann kenndi þá hér einn við skólann og
kenndi allt. Þá var ekki fleira fólk hér en um fjögur hundr-
uð manns. Hjá Jóni lærði ég að lesa nótur og var þá tíu
ára gamall. Svo var ég hjá honum í unglingaskóla og lærði
þá undirstöðuatriði í tónfræði. Sjálfur spilaði Jón á fiðlu
og eftir að ég fór að vita eitthvað um þessi efni varð mér
fyrst Ijóst hvað Jón vissi mikið um þetta og hvað hann var
fjölhæfur maður. Ég eignaðist fljótlega hljóðfæri og gat
helgað mig þessum málum talsvert. Nógur var áhuginn og
þá hafði maður líka nógan tíma. Ef áhuginn er nægur þá
er hægt að ná langt.
— Fórst þú aldrei að heiman til náms?
— Veturinn 1928 var ég í Reykjavík og lærði að spila
hjá Páli ísólfssyni og Emil Thoroddsen kenndi mér tónfræði.
Það var skemmtilegur vetur.
— Er það rétt að þú hafir fengist við fuglatekjur í
Drangey?
Það verður stundarþögn og svo segir Eyþór:
— Já, ég var við það í 9 vor. Faðir minn var sjómaður
hér og ég stundaði talsvert sjóinn með honum. Hann var
líka skytta en varð fyrir slysi. Það var eitt sinn að hann
ætlaði að fara að reyna nýja byssu að skot hljóp í hægri
hendina á honum og hún fór illa. Hann missti ekki hendina
en framan af nokkrum fingrum og hendin var ekki annað
en bein og sinar. Hann var ákaflega harður af sér og stund-
aði sjóinn eftir sem áður. Ég var þá kominn vel á legg, um
15 ára, og með honum fór ég mína fyrstu ferð til Drangeyjar.
Svo var ég með öðrum eftir að hann hætti eða í eitthvað um
níu ár eins og ég sagði áðan en hætti þá og hef varla komið
þangað síðan. Við misstum sigmann þetta vor. Hann hét
Friðrik Jónsson. Ég var það sem kallað er stokkmaður. Fyrir
aftan mig var félagi minn einn á svipuðum aldri, en hinir,
sem voru á línunni, voru talsvert fyrir aftan og stalli ofar.
Ég man að þegar við vorum að draga línuna sá ég allt í einu
að tveir þættirnir voru slitnir og félagi minn sá það um
leið. Okkur brá illa við þetta og hljóðuðum upp en þá
kom átakið frá þeim að ofan og línan slitnaði svo að segja
í höndunum á mér, ég hélt á smáspotta. Þetta var gætinn
sigmrður og mjög varkár. Hann hafði eitthvað verið að
ganga norður í björgin og þegar svo bar við notaði hann
sérstakar spýtur sem hann rak í bjargið og lét línuna
liggja í svo hún skærist ekki á grjótinu. Án þess að hafa
tekið eftir því hefur línan eitthvað losnað úr þessu og
skorist og brúnarmaðurinn veitt þessu ekki athygli heldur.
Svo kom merkið frá honum að draga upp og svo fór sem
fór. Eftir þetta hætti ég að fara í Drangey á vorin. En það
var oft gaman þarna því margt var um manninn og við
höfðum aðsetur þar í nokkra daga. Það skeði sitthvað spaugi-
legt.
-— Þú hefur fengist mikið við leiklist Eyþór.
Eyþór horfir brosandi út um gluggann.
—■ Það má vel vera að ég hafi fengist eitthvað við leik-
list en við skulum ekki tala mikið um það.
— Lékst þú aldrei fyrir sunnan?
— Þegar ég dvaldi þarna veturinn 1928 lék ég í einu
leikriti með Leikfélagi Reykjavíkur. Það hét Stubbur eftir
Arnold og Bach. Leikstjóri var Indriði Einarsson. Það var
skemmtilegt og ánægjulegt að fá tækifæri til að vera
með og mjög lærdómsríkt. Meðal leikara voru margir mætir
menn svo sem Haraldur Á. Sigurðsson, Valur Gíslason, Brynj-
ólfur Jóhannesson, systurnar Marta og Guðrún Indriða-
dætur, Arndís Björnsdóttir og fleiri. Það hlutverk sem ég
fór með var ekki stórt. Ég var þjónn og þurfti lítið að
segja en var talsvert inni á sviðinu.
— Fórst þú ekki einhverju sinni utan?
•—• Veturinn 1934 var ég í Þýzkalandi. Vinur minn og
félagi héðan Björn Kristjánsson stórkaupmaður var þá bú-
settur í Hamborg og hann bauð mér utan. Hann rak þarna
umboðsverzlun og þegar ég kom utan hafði hann undirbúið
þetta vel og kom mér í góð sambönd. Ég hafði þarna ágæt
tækifæri til að sjá og kynnast leiklistinni í þessari borg.
Fékk að fara í leikhús eins og mig langaði til og ég held að
það hafi verið á hverjum degi sem ég fór og stundum
þrisvar. Þetta var dásamlegur tími og margt að sjá. Ég hélt
dagbók þennan vetur og stundum þegar heim kom að kvöldi
teiknaði ég upp ýmis svið sem ég hafði séð. Það er gaman
að fletta þessari bók sem er full af skemmtilegum minning-
Framhald á bls. 34.
FÁLKINN
RÆÐIR VIÐ EYÞOR
STEFANSSON,
TONSKALD
FÁLKINN 17