Fálkinn - 20.01.1964, Qupperneq 28

Fjársjóður Rommels
Framh. af bls. 25.
leitt þá í sannleika um farm-
inn . . . en hins er að gæta að
leyndarmál eiga það til að fara
lengra en ætlast er til.
Hvað um það, svo virðist
sem fjársjóður Rommels eigi
eftir að sjá dagsins ljós. Og
svo gæti farið þegar öllu er á
botninn hvolft að fjársjóður-
inn eigi eftir að lenda í óvina-
höndum — höndum Breta!
Og þá hefur leyndardómur-
inn um fjársjóð Rommels verið
upplýstur að lokum.
Kennedy
Framhald af bls. 13.
nú allan. Kauphallarviðskipti
voru þá ákaflega ör, verð bréfa
ótryggt og þó alla jafna hækk-
andi. Leynd hefur hvílt yfir við-
skiptum Joe Kennedy á þessu
skeiði.
Hrunið mikla í kauphöllinni
1929 stóð Joe Kennedy af sér.
Sumir segja hann hafa auðgazt
um 15 mlljónir dollara á verð-
hruninu. Það hefur þó verið
borið til baka. Hann var þá orð-
inn landskunnur maður, meira
að segja þjóðsagnapersóna.
Blöðin birtu viðtal við hann og
myndir af honum. Og blaðales-
endum kom kunnuglega fyrir
sjónir þessi hái, bláeygi maður
með ljóst hár, sem farið var að
þynnast. Hann eignaðist vini í
hópi áhrifamanna landsins.
Einn þeirra var William Ran-
dorph Hearst. Hann hafði hald-
ið við kunningsskap sínum við
Franklin D. Roosevelt, sem þá
var ríkisstjóri í New York.
Innan kaþólsku kirkjunnar var
hann í miklum metum. Hann
BlaAið
MÞAiitJU
er víðlesnasta blað,
sem gefið er út utan
Reykjavíkur.
BLAÐIÐ DAGUR,
Akureyri.
Askriftasiimi 116 7.
varð vel kunnugur Pacelli kar-
dínála, sem síðar varð Píus
páfi XII. Samt sem áður var
hann oftast einn síns liðs í við-
skiptum. Óðar en hann var
setztur að starfi eða fyrirtæki
var hann tekinn að hugsa sér
til hreyfings á ný. Og alls stað-
ar var hann talin íri. „Ég er
fæddur hérna,“ varð honum
einhverju sinni að orði. „Börn-
in mín eru fædd héma. Hvað
þarf ég eiginlega að gera til að
verða Bandaríkjamaður?“
Þegar Franklin D. Roosevelt
tók að vinna að því að verða
frambjóðandi demókrata í for-
setakosningunum 1932, lýsti
Joe Kennedy yfir stuðningi við
hann. í NeW York Times 8. maí
1932 var skýrt frá því að farið
hefðu á fund Franklins D.
Roosevelt, sem þá hvíldist í
Warren Springs, Joe Kennedy,
helzti samstarfsmaður hans,
Eddie Moore, John F. Fitzger-
ald og James M. Curley. í blað-
inu var þess ennfremur getið,
að Joe Kennedy hefði verið að
koma úr heimsókn til Williams
Randolphs í Kaliforníu. Á
flokksþingi demókrata tveim-
ur mánuðum síðar var það að
miklu leyti fyrir áhrif Hearsts,
að fulltrúarnir 44 frá Kaliforníu
hurfu frá fylgd við Garner til
stuðnings við Roosevelt.
í kosningasjóð Franklin D.
Rooosevelt gaf Joe Kennedy
25.000 dollara (sumir segja
15.000 dollara). Auk þess lán-
aði hann sjóðnum 50.000 doll-
ara og safnaði meðal kunningja
sinna 100.000 dollurum. Þá tók
hann að sér að verða formaður
fjáröflunarnefndar Roosevelts í
kosningunum. Roosevelt fór í
kosningaferðalag sitt umBanda-
ríkin í járnbrautarlest. Joe
Kennedy var með í förinni og
deildi klefa með Raymond
Moley, einum ráðgjafa Roose-
velts og ræðuritara.
Þegar Roosevelt myndaði
ráðuneyti sitt, kom Joe Ken-
nedy til álita sem viðskipta-
málaráðherra. Ekki var honum
þó boðið embættið. Afnám
bannlaganna var þá vænzt, því
að afnám þeirra hafði verið
eitt kosningaloforð Roosevelts.
Joe Kennedy brá við skjótt. í
september 1933 lagði hann
ásamt Rose konu sinni upp í
ferðalag til Evrópu í fylgd
með James Roosevelt og konu
hans. Þegar hann kom aftur úr
förinni, hafði hann fengið
einkaumboð í Bandaríkjunum
fyrir viskí-tegundirnar Haigh,
King William og John Dewar
Scotch og Gordons-gin. Eitt-
hvað kastaðist í kekki með
þeim James Roosevelt sakir
þessa, því að fátt var með þeim
eftir Evrópu-förina.
Fyrir áhrif þingnefndar
Ferdinand Pecora, sem rann-
sakað hafði fjármálalíf Banda-
ríkjanna, var sett lög'gjöf um
fjármálaviðskipti þrátt fyrir
ofsafengna mótspymu fjár-
málamanna. Samkvæmt lögum
þessum var skipuð fimm manna
eftirlitsnefnd með lánaútboð-
um og kauphallarviðskiptum.
Að tillögu Raymonds Moleys
skipaði Roosevelt Joe Kennedy
fyrsta formann nefndarinnar.
Sú skipan sætti nær jafn harðri
mótspyrnu meðal frjálslyndra
demókrata og setning laganna
hEifði áður sætt meðal fjármála-
mannanna. Roosevelt leit svo á,
að maður, þaulkunnugur fjár-
máíaviðskiptunum í Wall
Street, væri stórum betur til
þess falilnn að framfylgja lög-
unum. í bók sinni The Coming
of the New Deal (Aðdraganda
stjórnarstefnu nýju uppstokk-
unarinnar) segir Arthur M.
Schlesinger jr., að „honum hafi
tekizt að koma (fjármálamönn-
unum) til að fallast á eftirlits-
nefndina án þess að hvika frá
grundvallarreglum hennar og
að hann hafi komið störfum
hennar á skrið.“ Formannsstörf-
unum sagði Joe Kennedy samt
sem áður af sér að ári liðnu.
Honum hafði þá orðið gott til
vina meðal forvígismanna
stjórnarstefnu nýju uppstokk-
unarinnar. Og hann var orðinn
tiður kvöldverðargestur í Hvíta
húsinu.
Joe Kennedy settist nú að rit-
störfum og samdi bók, I ’m for
Roosevelt. (Ég styð Roosevelt).
Demókratar tóku bókinni frá-
bærlega vel. „Bók Kennedys er
bezta svarið sem birzt hefur
til þessa, til þeirra, sem bera
blint hatur til Roosevelt sök-
um þess að hann barg skyrtu
þeirra og ef til vill húð þeirra
líka,“ stóð í Daily NeWs [ New
York. En þeir, sem lásu bókina
vandlega munu hafa veitt því
athygli, að undir stuðning hans
við stjórnarstefnu nýju upp-
stokkunarinnar, þótt eindreg-
inn væri, runnu fáar stoðir.
Kennedy taldi þann höfuðkost
stefnunnar, að hún bætti af-
komu og tryggði velferð alls
þorra manna. Annað hlutverk
ríkisins æðra og göfugra en
það að sjá farborða þurfandi
samborgurum þekkti hann
ekki. Máli sínu til stuðnings
vitinaði hann í hið fræga hirðis-
bréf Leós páfa XIII um hag
verkalýðsstéttarinnar. Öðrum
þáttum stefnunnar en hinum
efnahagslegu vísaði hann á bug.
„Hvers virði er atkvæði hungr-
uðum manni?“ spurði hann.
Joe Kennedy sneri sér að
gömlum hugðarefnum að lok-
inni samifingu bókarinnar.
Radio Corporation of America
greiddi honum 150.000 dollara
fyrir áætlun um endurskipu-
lagningu fyrirtækisins. Og
50.000 dollara greiddi Para-
mount kvikmyndafélagið hon-
um fyrir álitsgerð um taprekst-
ur f élagsins. En honum var ekki
til setunnar boðið í fjármálá-
heiminum. Fyrir orð Roosevelts
tók hann í marz 1937 við for-
mannsstörfum í stjórnskipaðri
nefnd til athugunar á hag
bandaríska kaupskipaflotaná,
sem heimskreppan hafði leikið
grátt. Þetta verk leysti Joe
Kennedy af höndum á tíu mán-
uðum. Það þótti afreksverk.
Roosevelt skrifaði honum þá
þetta bréf: „Kæri Joe, — þú
hefur sannarlega haldið uppi
orðstír þínum sem þunghöggum
tveggja hnefa framkvæmdá-
stjóra.“
Vorið 1938 skipaði Roosevelt
Joe Kennedy sendiherra Bandg-
ríkjanna í Bretlandi.
Þegar forstjórar . . .
Framh. af bls. 10.
um hóp í einu. Allt í einu verð-
ur uppi fótur og fit. ÞEIR erU
komnir!
Arnór Valgeirsson er fyrir
hópnum, þetta er vasklegur og
harðsnúinn flokkur og flestir
reykja þeir pípu. Arnór ryður
sér braut að dyrunum og kall-
ar í dyravörðinn:
flokkur og flestir reykja þeir
pípu. Arnór ryður sér braut að
dyrunum og kallar í dyravörð-
inn:
— Ég þarf að tala við hann
Kolbein.
Það er dálítið hik á dyra-
verðinum og óðar er Arnór
kominn inn. Hann á stutt sam-
tal við Kolbein og Kolbeinn
sver og sárt við leggur að
strákarnir séu allir eigendur
búðarinnar. Þeir trúa því mátu-
lega og Arnór skrifar nöfnin
á blað.
— Það verður að tékka þetta,
segir hann ákveðinn og snar-
ast út. Hópurinn heldur áfram,
það er í mörg horn að líta.
Næst komum við Runólfur í
Markaðinn. Þar vinna venju-
lega 12 stúlkur en nú stendur
forstjórinn sjálfur við eitt af-
greiðsluborðið og hefur hlaða
af Dolcis-skóm á borðinu. Hann
er ögn þreytulegur en leggur
sig í framkróka við að finna
réttu númerin handa frúnum.
Framhald á bls. 31.
28
^ALKINN