Fálkinn - 24.01.1966, Blaðsíða 11

hormónameðhöndlun er enn á tilraunastigi.
Þeir, sem að tilraununum standa, varast að
fullyrða meira en það, að meðhöndlunin
gagni meir en tveim til tíu af hundraði ó-
byrja í heiminum og eftir reýnslunni að
dæma, hefur ,,hættan“ á . fleirburafæðingu
ekki fælt konur frá að reyna þetta.
Dr. Carl A. Gemzell, prófessor í ljósmóð-
ur og erfðafræði við akademíska sjúkrahús-
ið í Uppsölum, en hann er upphafsmaður
þessarar læknismeðferðar, segir að af þeim
100 konum, sem hafa fengið meðhöndlun eft-
ir hans fyrirsögn, hafði u. þ. b. helmingur
orðið þungaður. Þar af fæddu fimm prósent
eitt barn, fjögur prósent tvíbura og þær sem
ótaldar eru þríbura eða fleiri.
Konur í öðrum löndum, sem hafa fengið
sömu meðhöndlun, hafa einnig átt fjöldan
allan af börnum, einkum og sér í lagi í
Bandaríkjunum. Þar er greint frá fjórburum
og fjölda tvíbura.
Sjöburafæðingin er það dæmi, sem hingað
til hefur reynzt mest fráhrindandi og hefur
verið álitin alvarlegasti „fylgikvilli“ með-
höndlunarinnar. Gemzell prófessor segir hins
vegar, að móðir sjöburanna, hafi verið þrítug
að aldri og aldrei orðið ófrísk áður. Það var
sérstök hormónatruflun, sem gerði það að
verkum.
Konur, sem ekki gátu eignazt börn, fengu nokkra von
þegar það fréttist að sœnskur lœknir hefði fundið horm-
ónalyf er gœti gert þœr frjóar, en svo kom nýtt vanda-
mál: Börnin urðu eins oft miklu fleiri en vœnzt var, fjór-
burar, fimmburar, sexburar, jafnvel sjöburar.
— Hún fékk hormónameðhöndlunina
og varð þunguð í febrúar 1964, segir
hann.
— Okkur var ókunnugt um að hún
bar sjö börn undir belti, en þegar við
rannsökuðum hana með röntgengeisl-
um, komumst við að raun um að móð-
urlífið var óvenju stórt og okkur skild-
ist, að það yrði erfitt að bjarga lífi
barnanna.
Frú Eriksson fæddi börn sín fjórum
mánuðum á undan tímanum á Aka-
demíska sjúkrahúsinu og það var Bent
Persson, hægri hönd Gemzells sem tók
á móti þeim. Hann segir, að fóstrin hafi
verið eðlilega þrpskuð, en alltof lítil. Þau
vógu ekki nema 350 grömm hvert og
það var ekki einu sinni hægt að ákvarða
kynferði þeirra allra.
— Fyrstu fimm mánuði þungans
gekk allt sinn vanagang, sagði hann.
— En möguleikarnir á því að börnin
lifðu af fullan meðgöngutima voru á-
kaflega litlir.
Frú Eriksson, sagði strax eftir harm-
leikinn, að hún væri samt sem áður
staðráðin í að eignast barn. Persson
sagði af því tilefni:
— Hvers vegna skyldi hún ekki geta
átt börn og það er ekkert sem gæti
hindrað okkur í að hjálpa henni til þess
einu sinni enn. Hún er sterkbyggð
kona, sem ætti að geta eignast heilbrigð,
lifandi börn.
En á hinn bóginn hefur það sýnt sig,
að konur sem fætt hafa fleirbura, geta
allt eins fætt einbirni eftir sömu með-
höndlun. Hin þrjátíu og þriggja ára
gamla Karin Olson, sú hin sama og
fæddi af sér Falun fimmburana í júlí,
eignaðist dóttur fyrir þrem árum, eftir
að hafa fengið hormónameðhöndlun hjá
dr. Gemzell. Stúlkan, senj heitir Erika,
er „nákvæmlega eins og öll önnur
börn,“ segir hr. Márten Olson, en svo
heitir faðirinn.
Lawsons fjölskyldan á Nýja Sjálandi,
sem eignaðist fimm heilbrigð börn í
sumar, eru ekki á þeim skónum að gera
tilraun í þá átt að konan geti allt eins
vel eignast einbirni eftir meðhöndlun
hjá dr. Gemzell. Áhættan er of mikil
að þeirra dómi.
— Guði sé lof, að svona nokkuð ger-
ist ekki á hverjum degi, sagði hr. Sam
Lawson fyrir skemmstu.
— En eitt er víst, heldur hann á-
fram. — Við viljum ekki eignast fleiri
börn. Fjölskyldan er orðin nákvæmlega
eins stór og við viljum að hún verði.
Þegar frú Lawson fór til læknis fyr-
ir ári, hafði hún ekki orðið þunguð síð-
an hún eignaðist telpuna sína, sem þá
var orðin sex ára gömul. Hún fékk
hormónameðhöndlunina og segist ekki
sjá eftir að hafa gengist undir hana.
— Mig hefur ævinlega langað til að
eiga fjögur börn, en það er jafn dá-
samlegt að eiga fimmbura og Lee Ann
í viðbót.
Frú Lawson var til meðhöndlunar á
kvennasjúkrahúsinu í Auckland. B. G.
Bonham, prófessor í ljósmóðurfræði og
erfðafræði við sjúkrahúsið, segir að
meðferð sú, sem hún fékk hafi verið
með hliðsjón af erlendri reynslu í þessu
efni og að nákvæmt daglegt eftirlit hafi
verið haft með hormónaskiptingu lík-
amans.
— Reynslan sýnir, að fleirburafæð-
ingar eiga sér stað þrátt fyrir slíkt eft-
irlit, segir hann.
— Frú Lawson var það fullkomlega
ljóst, þegar hún gekkst undir meðferð-
ina. Aðrar konur, sem fengið hafa
sömu meðferð, hafa aðeins fætt eitt
barn. Hann viðurkennir að læknarnir
hafi komist að raun um að þunginn
var óvenjulegur, þegar frúin var kom-
in á tíundu viku. Tvíburar hafa komið
fyrir í fjölskyldum beggja hjónanna og
að er nokkuð, sem gerir læknunum erf*
iðara fyrir að dæma um hve mikinn
þátt hormónameðhöndlunin hafi átt í
f j órburaf æðingunni.
Prófessor Gemzell vill taka það fram
í eitt skipti fyrir öll, að þeir geti ekki
gefið öllum óbyrjum nýja von. Hor-
mónameðhöndlunin getur ekki hjálpað
konum, sem hafa reglulegar tíðir. Gem-
zell tekur fram, að sjúklingar hans séu
konur, sem á einhvern hátt framleiða
ekki hinn nauðsynlega hormón. Það eru
einkum konur, sem ekki fá tíðir, en
sem hafa eðlilega eggjastokka, sem
geta gert sér vonir um árangur af hor-
mónameðhöndluninni.
Gemzell tekur fram, að þessar konur
séu ekki nema 5—10 af hundraði allra
óbyrja í héiminum. Kostnaðurinn við
sjálfa meðferðina er engin hindrun i
sjálfu sér. í Svíþjóð er hann hverfandi
lítill, en eins og Gemzell tekur fram,
þá er ferðalag hjóna til Uppsala ekk-
ert smáfyrirtæki, því að eiginmaður-
inn verður nauðsynlega að vera til
staðar fyrstu tvær vikurnar, að minnsta
kosti.
Þegar hann var spurður um, hvort
hann og áðrir læknar, sem vinna að
Framh. á bls. 36.
FALKINN
11