Vikan - 07.04.1960, Qupperneq 12

— að undanskildum Bernard Shaw og Hómcr. Sögur hennar eru
frægar í Iíongó jafnt sem Kína, Tyrklandi og Japan, og þaS er
langt siSan þær smugu gegnum járhtjaldiS. Agatha Christie hefur
samiS 63 skáldsögur, sem gefnar hafa veriS út i 50 millj. edntaka,
og 12 leikrit, sem hafa veriS leikin víða um heim. Hún gaf 12
ára gömlum dóttursyni sínum, Mathew aö nafni, höfundarréttinn
á Músagildrunni. — Hann hefur svei mér heppnina meS sér,
segir hún, því aS húiS er aS sýna leikritiS samfleytt í London í
fimm ár. i i
POIROT ORÐINN 107 ÁRA.
l>essi kona, sem mest er lesiS eftir i veröldinni, hefur líka flesta
glæpi á samvizkunni. Glæpina fremur hún meS þremur fingrum
livorrar liandar á ritvél eSa talar iþá inn á segulband, þegar hún
er orðin þreytt. Snjóhvítt háriS myndar geislabaug um höl'uS
henni, og hún er há vexti og nokkuS bústin. Svipurinn er dugn-
aSarlegur, en yfir honum hvílir ró og friSur, þegar ekkert sérstakt
er um aS vera. En allt í einu hefst kannski efri vörin öSrum
megin upp í meinlegt bros, og augun glampa enn þá meira en
venjulega bak viS gleraugun. Hún hefur fundiS ráS til aS láta
sögupersónuna, sem var fyrir henni, hverfa, án þess aS lesand-
ann gruni, hvernig á því stendur. Annars eru glæpirnir í skáld-
sögum liennar ekki annaS en brottför, slys, sem gengur ldjóSlega
fyrir sig og talaS er hóflega um, eins og sæmir hjá vel upp öldum
sögupersónum. i i '
Nú leitar á hana enn eitt vandamáliS. Og þaS er engin auka-
persóna, sem er ofaukiS í þetta sinn. ÞaS er eftirlætiS hennar,
sem hún liyggst nú láta verSa fyrir barSinu á sér. Hann fæddist
um leiS og fyrsta bók hennar, og hann er búinn aS fylgja henni
á öllum skáldkonuferli hennar. Og hann er búinn aS leysa svo
inargar þrautir fyrir hana, aS henni er hálfilla viS tilhugsunina
um aS hafa liann ekki lengur sér viS hliS. — „En hann er samt
kominn til ára sinna, segir hún. Hann er orSinn 107 ára! Og
hann er mér til ama.“ Þessi öldungur er enginn annar en frægi,
litli belgíski leynilögreglumaSurinn, Hercule Poirot, maSurinn
meS ávala höfuSiS, snotra yfirskeggiS og litlu, gráu heilafrum-
urnar, sem vinna stórvirki, þegar hún setur þær i gang. Eins og
allar liennar sögupersónur hefur hann venjur og siSi fólks, sem
Agatha Christie hefur hitt fyrir. Hún fékk hugmyndina aS Hercule
Poirot, þegar liún kynntist lifnaSarháttum belgískra flóttamanna
í fyrri heimsstyrjöld. En lyndiseinkunn sina á hann eingöngu aS
þakka skapara sínum, og hún vill sjálf gefa líf þeim persónum,
sem hún setur í heiminn. En honum hefur hún gefið svo raun-
verulegt lif, aS dag nokkurn hitti hún hann á förnum vegi. Hann
sat viS næsta borS á Savoy-hóteli, þar sem hún var aS borSa
fyrir 10 árum. MaSurinn var svo líkur Poirot hennar, aS lrana
rak í rogastanz og hún spurSi þjóninn, liver þetta væri. Hann
vissi ekki annaS en þetta væri belgískur barón. SíSan hefur
Agatha aldrei séS Hercule Poirot aftur.
BAÐKER OG EPLI.
Agaíha Christie kann álíka vel viS sig á öllum þremur heim-
ilum sínum: í íbúSinni í London, einbýlishúsinu í Tamisdal, þar
sem hún eySir helgunum, og i stóra húsinu í Devonshire og
reyndar í hvaSa hótelherbergi, sem er. Hvergi hefur hún neinn
ákveSinn vinnustaS. Henni nægir borð og sió'.I einhvers staSar.
Eitt er þaS þó, sem hún getur ekki án verið, og þaS cr litla
stílabókin, sem luin hefur alltaf í töskunni sinni, ]iar sem hún
skrifar í örfáum linum lausnina á hnútnum eSa flækjuna, þegar
henni liefur dottiS eitthvaS í hug.
Þegar þannig stendur á, er Agatha ekki eins og luin á að sér
aS vera. Hún er niSursokkin i hugsanir sinar, rær fram og aftur
og heyrir ekki þaS, sem viS hana er sagt. Ekkert af því, sem
hún hefur venjulega gaman af, vekur athygli hennar, og hún
virSist eins og horfin inn i sjálfa sig. Rosalinda, dóttir hennar,
þarf ekki nema líta á hana til aS sjá, aS skáldsagan er móSur
hennar erfiS þá stundina. — „Nú ertu „broody“, mamma,“ segir
PAÐ var kvöld í desember 1926, eitt af þessum kvöldum,
þegar þokan setur dularfullan blæ á allt umhverfiS. Tveir
vegfarendur, sem voru seint á ferS eftir New-Lands-
Corner-veginum 1 Surrey á Englandi, veittu athygli stór-
um bil, sem stóS í skógarjaSrinum meS allar hurSir opnar og
Ijósin á. . ) I i
Mennirnir furSuSu sig á þessu og gengu nær. Bíllinn var tóm-
ur, en kápa lá í bílstjórasætinu. Á þrepinu viS sætiS stóðu skór.
Hróp og köll báru engan árangur, — þaS var enginn I nánd viS
bílinn. HafSi þarna veriS framiS morS eSa sjálfsmorS? Hver
gat átt þennan dularfulla bíl?
Lögreglan í næsta þorpi gat fljótlega svaraS síSari spurning-
unni, og upplýsingar hennar settu allt á annan endann. Þeunan
dularfulla bíl átti frú Archibald Christie, sú sem nýlega hafSi
gefiS út vinsælu leynilögreglusöguna MorSiS á Roger Ackroyd.
AS nokkrum tímum liSnum var allt lögregluliSiS komiS af staS.
Kenwood, yfirmaSur lögreglunnar í Surrey-héraSi, tók sjálfur
aS sér stjórn leitarinnar, og 550 lögreglumenn, 15000 sjálfboSa-
liðar, úlfhundar, hátalarar og flugvélar fóru af staS og settu
á sviS í þokunni kynlegustu leynilögreglusögu aldarinnar. Ár og
tjarnir voru slæddar og leitaS um alla sveitina. BlöSin lýstu yfir
því meS stórum fyrirsögnum, aS rithöfundurinn hefði verið orð-
inn leiSur og þreyttur á skriftunum og kosiS aS láta sjálfsmorð
sitt verSa á svipaSan hátt og í leynilögreglusögunum sínum. Ritari
ritliöfundarins lýsti þó hneýkslun sinni á þessu tali.
Öll iþjóSin fylgdist af ákafa meS „Christie-málinu“, en þar sem
ekkert upplýstist, endaSi þaS meS því, aS skattgreiSendur fóru að
mótmæla því, aS öllum þessum peningum væri sóaS í leitina.
Hálfum mánuSi seinna, þegar lögreglan var um þaS bil aS gefast
upp, kom skeyti frá Harrogate. Saxófónleikari einn i hljómsveit
á strandhóteli tilkynnti, að einn gesturinn á hótelinu væri skáld-
kona, sem í útliti væri nauSalik myndinni í blöðunum. Þannig
fann liljóSfæraleikari í danshljómsveit liorfnu konuna, sem Scot-
land Yard hafSi leitaS árangurslaust. Var þarna uin að ræSa
minnisleysi eSa leik eða þá tilraun til aS sveipa sig dularblæju?
Þetta er þó eini leyndardómurinn i sambandi viö nafn Agöthu
Christie, sem skáldkonan hefur aldrei fengizt til að skýra.
Þrjátíu ár eru liðin, síðan ein leynilögreglusaga og fyrrnefndur
atburður, sem endaði svo vel, gerðu þessa ungu ensku konu
skyndilega fræga uin allt Bretland, og frægð hennar tók að berast
til annarra landa. Nú er hún mest lesni rithöfundur í veröldinni