Veðrið - 01.09.1956, Blaðsíða 28

Nú í vetur var veðrið á Pálsmessu, 25. janúar, gott, þó ekki væri alveg
heiðskírt hér.
Þá skal ég nefna Maríumessu, 25. marz. Ég held, að yfirleitt hafi menn haft
mesta trú á henni af öllum merkisdögum. Ég heyrði þá tala um, að tíðarfarið
allt vorið færi eftir því, sem viðraði þá. Þá vildu þeir, að væri þíðviðri og liefzt
rigningarsuddi. Bezt væri, að „drypi af kvisti". Hvað sem er nú um Maríu-
messu að segja, hef ég tekið eftir því, að þegar gengur í norðanátt með frosti og
snjókomu, sem oftast fylgir lienni, síðast í marz, heizt hún oft lengi fram eftir
vori. Nú í vor spáði Maríumessan góðu. Hér var þíðviðri og rigning.
Um sumardaginn fyrsta virðist, að ekki hafi öllum borið saman um það,
hverju hann spáði, samanber vísuna: Frjósi sumars fyrstu nótt o. s. frv.
Hér höfðu menn óbeit á því, ef gekk í frost með sumarkomunni, og einn
gamali og athugull bóndi sagði mér, að það væri sín reynsla, að á það minnti
lengi fram eftir vorinu, sem viðraði fyrsta sumardaginn. Ég hef líka veitt þessu
eftirtekt og virðist það rétt, enda hef ég fyrir allmörgum árum kastað fram stöku,
sem hljóðar svo:
E£ sumar og vetur saman frýs,
sannast mun það tfðum,
þá er kuldi á vori vís,
von á snjó og hríðunt.
Nú fraus ekki saman sumar og vetur.
Vetrarbrautin var eitt af því, sem menn studdust einna mest við við veður-
spárnar, að minnsta kosti sumir, enda gilti hún fyrir allan veturinn og vorið.
Hana varð að athuga „á milli messna", sem kallað var, rnilli Mikaelsmessu og
Allra heilagra messu, í októbermánuði. Eftir þann tíma var ekki eins mikið að
marka útlit hennar. Þegar ég var unglingur, spurði ég gömlu karlana, sem
helzt athuguðu hana, liver einkennin væru, sem þeir færu eftir. Þeir sögðu,
að byrjun vetrarins væri næst austri og svo áfram, miðveturinn um háloftið
og vorið í vestri. Þeir kaflar, sem væru þéttastir, merktu úrkomu, en ekki væri
hægt að sjá, hvort það væri snjór eða regn. Þó mætti frekar búast við snjó.
Vanalegast virðist hún greinast í tvennt í vestri. Það kölfuðu þeir að hún væri
klofin, og því meira sem liún væri klofin og því nær sem hún væri hávestri,
því harðara vor.
Nú hefur mér fundizt í seinni tíð, að ég sjái vetrarbrautina aldrei eins greini-
lega og oft áður, hvernig sem á því stendur. í haust sá ég hana aðeins einu
sinni í október, — en þá var sjaldan heiðskírt — þá var hún fremur ógreinileg,
en hún endaði nær suðvestri en hávestri.
Svo voru ýmis fleiri einkenni á lofti, sem athuguð voru fyrir veðri, svo sem
Ijós á undan eða eftir sól, sól í úlfakreppu o. fl., sem ég gæti rifjað upp, ef
þú hefðir gaman af að heyra um það, en þetta læt ég nú nægja í bili.
Bið þig afsaka rabbið.
Með kærri kveðju. Þinn einl.
Hjalti Jónsson.
64