Veðrið - 01.04.1963, Blaðsíða 29

694 mm, á Akureyri 507 mm, í Vík í Mýrdal 2107 mm og á Fagurhólsmýri
2056 mm.
Fram til þess, að mælingar hófust á Kvískerjum, mun yi'irleitt hafa verið
talið, að Hveradalir á Hellishciði væri sá byggður staður á landinu, sem mesta
liefði úrkomu. Á árunum 1927 til 1934 gerði A. C. Flöyer, garðyrkjumaður, veð-
urathuganir þar og mældi þá meðal annars úrkomu. Fyrsta og síðasta árið voru
mælingarnar ekki gerðar allt árið, en liin sex árin reyndist meðalársúrkoma
2877 millimetrar. Er það 574 mm lægra en meðaltalið fyrir Kvískcr undanfarin
þrjú ár. Bendir samanburður við nálægar veðurstöðvar eindregið til, að hér
sé ekki um tilviljun að ræða, heldur sé úrkoma að jaínaði mun rneiri á Kví-
skerjum en í Hveradölum.
Mest hefur mánaðarúrkoma á Kvískerjum til þessa mælzt 561 mm, og var
það í október 1961. Er mér ekki kunnugt um, að svo mikil eða meiri mánaðar-
úrkoma hafi mælzt á öðrurn íslenzkum veðurstöðum, nema tvisvar sinnum í
Hveradölum og einu sinni í Stóra-Botni í Hvalfirði.
Ýmis dæmi eru þess, að mjög mikið rigni á Kvískerjum á skömmum tíma.
Þannig mældist t. d. 175 mm þann 4. júlí árið 1960 og 125 mm daginn eftir
eða alls 300 mm á tveimur sólarhringum. Er hér um fádæma mikið úrfelli að
ræða, og veit ég einungis tvö hérlend dæmi jress, að sólarhringsúrkoma hafi
mælzt meiri en 175 mm. Annað er frá Vík í Mýrdal, en jrar mældist 216 milli-
metra úrkoma á 24 klukkustundum þ. 25.-26. desember 1926. Hitt dæmið er
frá Stóra-Botni, en jrar rigndi 185 mm einn sólarhring í nóvember 1958.
Einhverjum kynni nú að detta í liug, að illt væri að búa á Kvískerjum, því að
Jiar væru sífelldar rigningar og votviðri, en svo mun ])ó ekki vera. I rauninni
munu þeir dagar, sem einhver dropi kemur úr lofti, lítið eitt færri á Kvískerjum
en t. d. í Reykjavík. Þannig telst mér til, að árið 1962 hafi fjöldi daga með
mælanlegt úrkomumagn verið 193 á Kvískerjum, 209 í Reykjavík, en 228 á
Stórhöfða í Vestmannaeyjum.
Orsakir hins mikla úrfellis á Kvískerjum má að sjálfsögðu rekja til legu
staðarins austan undir liáum fjalls- og jökulhlíðum, þar sem suðlægir og aust-
lægir loftstraumar, hlýir og vatnsmiklir, þvingast upp á við. En við uppstreymið
kólnar loftið, vatnseimurinn þéttist, og niður fellur stórgert regn. Má gera ráð
fyrir, að ofarlega í þessum lilíðum og á jöklum uppi, sé úrkoma mest á íslandi,
enda er juið næsta almenn regla, að úrkomumagn vaxi með hæð yfir sjó. Hefur
verið talið, að úrkoman væri meiri en 4000 millimetrar á stóru svæði á sunnan-
verðum Vatnajökli, en ekki kæmi mér á óvart, þótt upp af Kvískerjum væru
staðir, þar sem úrkoman næði 5000 millimetrum á ári, svo einhver tala sé nefnd.
Flosi Hrafn Sigurðsson.
VEÐRIÐ
27