Vikan - 18.07.1963, Blaðsíða 22

ÞaS var aðeins byrjað að elda aft-
ur, og Cormac Joyce varð fyrst var
við dagsljósið endurspeglast af
lunningunni og af árablöðunum, þar
sem hann réri frá landi í áttina að
makrílsnetunum sínum. Hann var
stór maður, og það tók líkama hans
langan tíma að vakna. Fætur hans
og handleggir voru fullvaknaðir, en
honum var þungt fyrir brjósti og
fannst eins og kóngulóarvefur yfir
andliti sínu. Hafflöturinn var spegil-
sléttur og gjálpaði Ijúflega við báts-
stefnið. Þetta gjálp og marrið í
keipunum voru einu hljóðin, sem
heyrðust.
Hann gretti sig, hóstaði og spýtti
út fyrir borðstokkinn. Svo beygði
hann sig eftir austurtroginu og hellti
sjó yfir keipana, svo það væri létt-
ara að róa. Örlítil vindgola bærði
hvítt hár hans. Morgungolan var
komin, til þess að feykja burt nótt-
unni. Vindurinn kom af vestri, utan
af dimmu Atlantshafinu og hvarf
í rökkrið í austri, og tók með sér
síðustu leifarnar af nætursvefni
Cormacs.
Hann fór að hugsa um það, hvað
hann þyrfti að gera þennan daginn.
Það var ekki margt, sem gera þurfti,
eftir að kýrnar höfðu verið mjólk-
aðar og reknar á beit. Kornið var
löngu komið í hús og heyið líka.
Kola, svarta kýrin, hafði skemmt
vegghleðsluna úti við Dimmukletta,
það væri líklega rétt að gera við
það í dag. Einnig þyrfti hann að
skera burkna, til þess að fóðra með
básana fyrir veturinn, og svo þurfti
hann að lagfæra hleðsluna yfir eld-
húsdyrunum. Hann ætlaði að laga
þvertréð yfir dyrunum og hleðsluna
í kring. Það yrði að gerast, áður en
vetur gengi í garð.
•— Jackie, sagði hann. — Sérðu
netin?
Drengurinn, 12 ára gamall, lá í
hnipri í stefninu og hafði blundað
við og við. Hann var grannur, en
hár eftir aldri, ljóshærður. Hann
var mitt milli barns og pilts, stund-
um kátur og gefinn fyrir leik,
stundum dreyminn, en þar fyrir ut-
an vinnusamur og verklaginn. En
Cormac treysti honum aldrei til
fulls. Jackie settist upp og leit til
vinstri.
— Þau eru þarna, svaraði hann.
— Heldurðu, að við höfum fengið
eitthvað?
Cormac svaraði ekki. Hann svar-
aði aldrei spurningum upp á von
og óvon, ef von var til, að hið rétta
kæmi í ljós af sjálfsdáðum. Hann
leit um öxl, þangað sem Jackie
benti, sá dökkan díl, þar sem fyrsta
baujan var, og reri þangað.
Báturinn rann upp að baujunni.
Þetta var trébátur, traustur og vel
bikaður. Þegar Cormac var ungur,
voru allir bátar úr striga, sem
strengdur var á létta trégrind. Hann
seildist eftir netinu og dró það hægt
EFTIR LEONARD WIBRERLEY
ÞYÐING SIGURÐUR HREIÐAR
upp, um leið og hann svipaðist um
eftir fiskunum.
Jackie hallaði sér út yfir lunning-
una og horfði á. Honum varð oft
starsýnt á stórar og harðgerðar
hendur föður síns. Hiti, kuldi og
sársauki virtust aldrei hafa nein
áhrif á þær. Þær voru stór, kjöt-
bólstruð, sveigjanleg tæki úr bein-
um og vöðvum, neglurnar hrjúfar
og brotnar, skinnið fremur börkur
en hörund.
Þegar honum varð svo litið á sín-
ar eigin hendur, varð honum ljóst,
að þær yrðu aldrei eins og hendur
föður hans — sterkar, nytsamar
hendur, sem ekkert hefði áhrif á,
hvorki kuldi úthafsins eða viður-
eign við árar, ljá, sigð né reku.
Hans eigin hendur voru grannar og
brúnar, næstum kvenlegar. Dreng-
urinn óttaðist, að hann yrði aldrei
maður á borð við föður sinn, og
stundum á nóttunni bað hann heil-
agan Brendan að biðja guð að gefa
sér sterkar hendur og sterkar axlir,
svo hann gæti orðið að manni.
Ef hann yrði einhvern tíma að
manni, ætlaði hann að gefa Eilis
alla sína krafta, svo að hvenær sem
hún þyrfti að gera eitthvað, sem
afl þyrfti til, gæti hún notað hans
afl. Hann lét sig dreyma um þetta,
meðan faðir hans dró skektuna hægt
meðfram netinu, dró það upp og
lét það falla aftur, þar sem ekkert
var í því.
Það var dálítið af kóröllum í net-
inu — beittum og bleikum. Þeir
bárust um með straumum flóðs og
fjöru og festust í netunum, og þar
sem þeir voru svo beittir, að þeir
gátu auðveldlega skemmt netin,
vsirð að taka þá úr. Þegar kórallarn-
ir voru of fastir, til þess að hægt
væri að reita þá úr, lagði Cormac
þá á borðstokkinn og molaði þá með
hnefanum.
Jackie reyndi að mola nokkra
litla kóralla með sínum hnefa, en
hvassar brúnir þeirra skáru hann.
Djúpt niðri í vatninu sáu þeir hvít-
an díl, Jackie vissi, að það var fisk-
ur. Það var stór skata, hvasst nef
hennar var fast í netinu, og langt,
rottulegt skottið barðist um. Faðir
hans reif skötuna lausa og kastaði
henni niður í bátinn. Skatan var
eins og kórallarnir, gagnslaus hlut-
ur, sem gat skemmt netin. Einu
sinni voru þær étnar, en nú var
ekkert við þær gert, nema beita
humargildrurnar með skötubörð-
unum.
Netið var tvö hundruð metra
langt, og þeir fundu aðeins fimm
makríla í því. Það hefði átt að vera
fullt af makríl, því þetta var sá
tími árs, þegar makrílarnir þyrpast
í þúsundatali upp að ströndinni.
Cormac beindi bátnum frá netinu,
án þess að segja nokkuð. Eitthvað
er að, hugsaði hann.
Hann leit út yfir hafið. Úti við
sjóndeildarhring grillti hann Sl^ess-
urnar. Þær voru tólf, og hjá þeim
var aldrei dauður sjór. Faðir
Cormacs hafði einu sinni komizt
upp í einn þessara sæsorfnu granít-
kletta, og fyrir það varð hann fræg-
ur maður á eyjunni. Það var hetju-
dáð. Það hafði enginn annar gert,
hvorki fyrr né síðar. En nú var
eitthvað að, þarna úti, það var þess
vegna, sem enginn makríll var í
netunum.
Feðgarnir vitjuðu um humargildr-
urnar. í fyrstu gildrunni var ekk-
ert, en beitan var horfin. Cormac
sneri sér að skötunni. Munnur henn-
ar var á efri hluta þess, sem ætti
að vera magi. Varirnar voru fölar,
grábleikar, eins og afskræmdar
mannsvarir. Drengurinn vissi, að
skatan var að kafna. Hann vor-
kenndi henni, og hafði viðbjóð á
henni fyrir að þjást í hans návist.
Cormac tók sjálfskeiðunginn sinn
og skar barðið af skötunni. Hún
lét sér fátt um það finnast, en það
hlökkti í tálknunum á henni. Cormac
beitti humargildruna og lét hana
síðan í sjóinn aftur.
Jackie tók hníf föður síns, sneri
skötunni við með fætinum og bjó
sig til þess að skera sundur mæn-
una, svo þessi óhugnanlegu köfn-
unarhljóð hættu. En skatan tók kipp
og slapp frá honum. Cormac leit
við syni sínum og brosti: — Þú
mátt drepa hana, sagði hann.
Jackie greip í það barðið, sem
eftir var, rjóður og óstyrkur, en
skatan sleit sig af honum í annað
sinn. Faðir hans laut fram á árarn-
ar og horfði á hann. Drengurinn
var hræddur við skötuna, en vildi
ekki láta föður sinn sjá það. Hend-
ur hans virtust veiklulegar borið
saman við dauðastríð skötunnar, og
hann var hræddur við þennan föla
munn. Allt í einu steig hann fast
á fiskinn og keyrði hnífinn í gegn
um mænuna. Hann hugsaði sér, að
hann gerði það fyrir Eilis, og að
hún væri hjá honum og horfði á
hann. Skatan titraði lítið eitt en.
lá svo kyrr.
— Þær eru alveg tilfinningalaus-
ar, sagði Cormac og lagði af stað;
yfir að næstu gildru.
f henni var lítill humar, og krabbi'
í þeirri þriðju. Þegar þeir höfðu
tæmt gildrurnar og beitt þær upp
á nýtt, voru þeir báðir orðnir svang-
ir og réru heim á leið. Jackie reri
líka. Hafflöturinn var ekki lengur
sléttur, það var kominn dagur.
22 — VIKAN 29. tbl.