Vikan - 08.09.1966, Qupperneq 10

Þá er nú blessað sumarfrtið bú-
ið að þessu sinni og maður
farinn að hvíla sig aftur í vinn-
unni. Þetta var raunar allra bezta
sumarfrí, mikið um góðveður og
rigndi ekki nema síðustu dagana,
þegar hundrað bílarnir stóðu við
ræsið hjá Móum og regnið lamdi
þá utan, meðan vegagerðarmenn-
4
irnir stóðu holdvotir í að leggja
rafta yfir ræsið en gæsirnar Teits
bónda hafa sennilega allar verið
inni í þessu foráttuveðri.
Þetta leiðir hugann að tvennu
Annars vegar að þeirri ófæru, sem
bílarnir þarna á suðurleið áttu eft-
ir að lemjast gegnum, þegar yfir
ræsið varð fært, hins vegar að ís-
lenzkum landbúnaði. Ef við lítum
á fyrra atriðið fyrst, kemur t Ijós,
að það er ekki sjón að sjá. Ég átti
leið um kvöldið frá Lágafelli til
Reykjavíkur; þessi 14 kílómetra
spotti tók mig 40 mínútur á nýleg-
um, amerískum bíl í úrvals lagi, og
ég ók fram hjá fjórum btlum, sem
gefizt höfðu upp á leiðinni, fyrir
utan svona einstaka púströraslitur
og þess háttar, sem lá hér og þar
um veginn. Ekki man ég, hvað þær
skifta mörgum tugum eða hundruð-
um, milljónirnar sem við vesalings
bíleigendurnir höfum greitt til við-
halds vega og notaðar hafa verið
til annars, en þegar maður verður
að aka um veg sem turnast á fá-
einum klukkustundum frá þvt að

vera allgóður yfir f ókeyrandi nema
á beltavélum — og er reyndar þann-
ig meiri part ársins — fer ekki hjá
þvt að maður stynji og harmi inni-
lega þá staðreynd, að viðreisnin
fræga skuli ekki ná til þjóðvega
landsins, jafnvel ekki I næsta ná-
grenni Reykjavtkur.
Og margt og mikið mætti skrifa
um vegina. Ég ætla þó ekki að
gera það núna, heldur minnast of-
urlítið á útgáfu vegakorta. Fyrir
svo sem tveim þrem árum ruku tvö
olíufélög í að gefa út vegakort,
sína útgáfuna hvort, og er þar ann-
að miklu betra, þótt hvorugt sé
gott. Það hefur þann kost að vera
úr einhvers konar plastefni og fer
ekki strax í hengla, og er auk þess
ekki stórkostlega villandi. Hitt er
úr pappír einum saman og er orðið
ærið lúð eftir fáeinar flettingar.
Auk þess er það afar villandi. Á
því er til dæmis merktur vegur fram
í Hörgárdal án þess að greina hvert
hann liggur, og beint á móti hon-
um er annar skanki næstum jafn
langur, sem er sagður liggja heim
að Bægisá. Staðreyndin er hins veg-
ar sú, að Bægisá er fast við þjóð-
veginn eða svo sem hundrað metra
frá honum, en ætli það séu ekki
tveir þrír kílómetrar fram t Hörg-
árdal. Þar er líka afar villandi veg-
urinn Reykjabraut í Húnaþingi, sem
liggur frá Svínavatni yfir á aðal-
veginn á móts við Giljá; hann er
sagður koma í beinu framhaldi af
vestari veginum um Svínavatn en
austari vegurinn beygir snöggt til
vinstri. I rauninni er þetta öfugt;
Reykjabrautin beygir skarpt til
hægri en Svínavatnsvegirnir koma
saman sem einn. Fyrir utan það,
að Reykjabrautin er merkt sem
„aðrir akvegir" en þjóðvegir, jú,
það má kannski til sanns vegar
færa, en réttara væri þó að merkja
hana með punktalínu, sem þýðir
bifreiðaslóðir. Þvt blessuð „braut-
in" er varla forsvaranleg fólksbíl-
um.
Bæði þessi kort eiga það sameig-
inlegt, að þar er fátt greint af
örnefnum og bæjanöfnum, þótt við
þjóðvegi séu. Þetta er afar mikill
galli, því fólk ætlast til meira af
vegakortum en aðeins að fá upp-
lýsingar um hvar vegurinn byrjar
og hvar hann endar. Gott vegakort
á að vera nákvæmt og sannferðugt
og gefa góðar upplýsingar um ná-
grenni veganna. Fyrir slíkt kort
myndu flestir gefa glaðir þrefalda
eða fjórfalda þá upphæð, sem nú
þarf fyrir ómyndirnar tvær, sem til
eru.
Þú með þín vegakort, lætur Óm-
ar Ragnarsson Guðmund fjallabíl-
stjóra segja.
Þegiðu kona, og lokaðu glugg-
anuml
Látum nú útrætt um vegina og
snúum okkur aðeins að landbúnað-
inum. Ef til vill fara greinar um
hann senn að verða minningargrein-
ar, að minnsta kosti kúabúskap-
inn, ef svo fer fram sem horfir um
innvigtunargjöld og afurðalán og
þess háttar. En meðan hann var-
ir, er gaman að sjá, hve vel hann
er vélvæddur. I vor ferðaðist ég
nokkuð um eitt af frjósamari lönd-
um þessarar kringlu, Búlgaríu, þar
inn á traktornum og moka heyinu
heim ( garð þar sem blásarinn rað-
ar heyinu fyrirhafnarlaust inn í
hlöðu og blæs svo undir það á eft-
ir. Upp í garð til Sæmundar, sagði
kerlingin forðum og hafði svo ekki
meira fyrir því. Draumur þjóðsög-
unnar um púkana hefur rætzt, góð-
ur, þá fjarlægur draumur orðinn
að veruleika, og hvað gerir það til,
þótt enn standist sá þáttur þjóð-
sögunnar, að púkarnir — vélamenn-
ingin — hirði að launum sálina alla
eða part af henni, þetta er ákjós-
anleg tækni og nauðsynleg, ef við
eigum ekki að flytja inn allar okk-
ar landbúnaðarvörur frá Danmörku
eða Hollandi eða Nýja-Sjálandi, en
frá síðast talda landinu er mér
sagt að það sé raunar, (slenzka
dilkakjötið, sem étið er meiri hluta
ársins ( íslenzku fæðumiðstöðvunum
úti um heiminn, þv( það íslenzka
er ekki til nema rétt á haustin (
sláturtlðinni.
Sem sagt, þessi vélabúskapur er
bæði æskilegur og nauðsynlegur, en
gífurlegt fjármagn þarf til að kom-
ast yfir tækin, halda þeim við og
endurnýja þau. Það gefur þv( auga
leið, að neytendur verða að greiða
gott verð fyrir landbúnaðarvöru, en
bændur og búalið verða líka að
nota sín samtök til þess að draga
sem mest úr öllum kostnaði og
reka fyrirtækin sem hagkvæmast.
Ég leyfi mér til dæmis að efast um,
EFTIR Sl
sem búskapurinn var þá þegar (
fullum sumargangi. Það sem vakti
mest athygli mfna þar, var hve
ómögulega búlgarskir bændur voru
tæknivæddir og hve fornaldarlegir
margir þeirra búskaparhættir virt-
ust vera. Kannski er það einmitt
þess vegna, sem ég ók með svo
léttu hjarta um sveitir íslands (
sumar og þótti vænt um hvern ein-
asta bónda, sem ég sá að slætti
með dráttarvélinni sinni, meðan
sumarbarn eða heimasæta sne/i
með tætlu aftan ( gamla traktorn-
um eða jeppanum eða tók saman
með hjólmúgavél, til_ þess að hægt
væri svo að koma með heygaffal-
að tveir traktorar, svo ég segi ekki
jeppi og vörubdl l(ka eigi rétt á
sér á öllum bæjum, þótt verkefnin
séu næg yfir blásumarið. Ef við
l/
vesælir neytendur gætum verið
vissir um, að alls staðar væri rek-
in rétt bústærð miðað við vélakost
10 VIKAN